Τι είναι η ζάχαρη;
Η ζάχαρη, όπως και το άμυλο, είναι μια μορφή υδατάνθρακα. Η ζάχαρη υπάρχει σε πολλές μορφές. Για παράδειγμα, η σουκρόζη είναι η συνηθισμένη ζάχαρη του τραπεζιού, αλλά και η ζάχαρη που χρησιμοποιούμε για τα γλυκά. Αντιθέτως, η φρουκτόζη εμπεριέχεται εκ φύσεως στα φρούτα και στο μέλι, ενώ η λακτόζη είναι η ζάχαρη στο γάλα. Όλες οι μορφές ζάχαρης έχουν γλυκιά γεύση. Η γλυκόζη είναι η πιο απλή μορφή ζάχαρης. Είναι η μορφή ζάχαρης που κυκλοφορεί στο αίμα μας και που μας δίνει ενέργεια.
Είναι η ζάχαρη βλαβερή για την υγεία;
Πολύ μικρές ποσότητες ζάχαρης δεν βλάπτουν τον οργανισμό μας. Η συχνότητα και η ποσότητα κατανάλωσης της ζάχαρης είναι αυτό που παίζει πρωταρχικό ρόλο. Στην Κύπρο, όπως αναφέρει και έρευνα, η διαθεσιμότητα της ζάχαρης σε κάθε νοικοκυριό έχει αυξηθεί κατά 30 γραμμάρια από το 1997 μέχρι το 2003 (13 γραμμάρια το 1997 και 43 γραμμάρια το 2003). Από την άλλη μεριά, ο Σύνδεσμος Διαιτολόγων Κύπρου σε τριετή έρευνα για τις διατροφικές συνήθειες των Κύπριων πολιτών τόνισε ότι 42,5% των Κύπριων πολιτών έχουν μειώσει την ποσότητα ζάχαρης που καταναλώνουν για θέματα υγείας.
Πολλοί είναι όμως αυτοί που συνεχίζουν να καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης από προϊόντα όπως γλυκίσματα, μπισκότα, μαρμελάδες, αναψυκτικά και άλλα. Αν καταναλώνουμε πολλή ζάχαρη, τότε είναι φυσικό πως η διατροφή μας θα είναι λιγότερο θρεπτική σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, πρωτεΐνη και φυτικές ίνες, αλλά και υψηλή σε θερμίδες. Το μόνο πρόβλημα υγείας που έχει συνδεθεί με την ζάχαρη είναι η τερηδόνα. Αυτό είναι πιο συχνό φαινόμενο με την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών με ζάχαρη όπως γλυκά και χυμοί με επιπρόσθετη ζάχαρη και πολύ λιγότερο πιθανό με την κατανάλωση φαγητών όπου η ζάχαρη βρίσκεται φυσικά όπως φρούτα, γάλα και γιαούρτι.
Η ζάχαρη παχαίνει;
Τα προϊόντα τα οποία περιέχουν ζάχαρη μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση βάρους μόνο αν τρώμε περισσότερες θερμίδες από ό,τι καίμε. Ένα κουταλάκι ζάχαρη περιέχει 16 θερμίδες. Αν μας αρέσουν λοιπόν τα γλυκά, είναι πολύ εύκολο να καταναλώσουμε πολλές θερμίδες. Τα αναψυκτικά με ζάχαρη είναι πολλές φορές και αυτά ένας παράγοντας αύξησης βάρους και πιθανόν να ευθύνονται και για τα αυξημένα επίπεδα παιδικής παχυσαρκίας.
Η ζάχαρη προκαλεί διαβήτη;
ΌΧΙ. Ο διαβήτης είναι το αποτέλεσμα πολλών περιβαλλοντικών και γενετικών παραγόντων. Παρόλα αυτά, αν είμαστε υπέρβαροι, τότε έχουμε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου ΙΙ. Όλοι μας και ιδίως τα άτομα με ιστορικό διαβήτη στην οικογένεια πρέπει να προσέχουμε ιδιαίτερα και να ακολουθούμε μια υγιεινή διατροφή. Συστήνεται επίσης και η συστηματική σωματική άσκηση.
Πόση ζάχαρη επιτρέπεται να καταναλώνουμε;
Μια μικρή ποσότητα ζάχαρης μπορεί να είναι μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής. Το συνιστώμενο όριο ζάχαρης το οποίο δεν πρέπει να ξεπερνιέται είναι το 10% των συνολικών θερμίδων που καταναλώνουμε ημερησίως. Αυτό ισοδυναμεί με περίπου 60 γραμμάρια ζάχαρης ημερησίως. Αυτή η ποσότητα αναφέρεται στην ποσότητα που παίρνουμε από το μέλι, την μαρμελάδα, τους χυμούς, τα αναψυκτικά και σε άλλα τρόφιμα ή ποτά με επιπρόσθετη ζάχαρη και όχι στην φυσική ζάχαρη που βρίσκουμε στα φρούτα ή στο γάλα. Είναι σημαντικό να διαβάζουμε τις διατροφικές ετικέτες των τροφίμων, ώστε να μπορούμε να υπολογίσουμε την ποσότητα ζάχαρης που καταναλώνουμε. Να θυμάστε πως, όσο πιο κοντά στην αρχή της λίστας με τα συστατικά ενός προϊόντος βρίσκεται η ζάχαρη, τόση περισσότερη ζάχαρη περιλαμβάνει το συγκεκριμένο προϊόν.
Νάταλυ Κυριακίδου, Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Μάθετε περισσότερα: http://natalykyriakidou.com/
Επιμέλεια άρθρου: Ευγενία Κελαράκου
