Εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης: Οι επιχειρηματικοί «άγγελοι»

Κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης κι έπειτα οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί περιόρισαν και έθεσαν υψηλά στάνταρ προκειμένου να χρηματοδοτούν επιχειρήσεις και δη νεοφυείς. Η χρηματοδότηση αποτελεί ένα κρίσιμο ζήτημα για την επιβίωση και την ανάπτυξη κυρίως των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Αποτέλεσμα αυτού είναι η αναζήτηση νέων τρόπων χρηματοδότησης. Σε προηγούμενο άρθρο είχαμε αναλύσει την περίπτωση του crowdfunding. Μια άλλη περίπτωση είναι οι επιχειρηματικοί άγγελοι.

Τι είναι λοιπόν ένας επιχειρηματικός άγγελος;

Πρόκειται για επαγγελματίες επενδυτές που επιθυμούν να συμβάλουν με διαφόρους τρόπους όπως με την εξέλιξη δεξιοτήτων, με την τεχνογνωσία τους, με τις γνώσεις και τις επαφές τους σε επιχειρήσεις ως επενδυτές. Συνήθως πρόκειται για επιχειρηματίες με οικονομική άνεση και εμπειρία οι οποίοι προτίθενται να επενδύσουν και να προσφέρουν τόσο χρηματικά όσο και τη γνώση τους στους ιδιοκτήτες μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και σε νέους επιχειρηματίες προκειμένου να ξεκινήσουν ή να αναπτύξουν τις επιχειρήσεις τους. Επί της ουσίας οι επιχειρηματικοί άγγελοι είναι άνθρωποι που επενδύουν τα χρήματά τους, κυρίως στην αρχική φάση νεοσύστατων επιχειρήσεων με αντάλλαγμα τη συμμετοχή στο κεφάλαιό της. Επίσης, συνήθως εκτελούν το ρόλο ενός μέντορα και προσφέρουν τη συγκατάθεσή τους και την εμπειρία τους στους νέους επιχειρηματίες.

Ποιες είναι οι βασικές κατηγορίες επιχειρηματικών αγγέλων που συναντάμε;

Ενεργοί άγγελοι: Διαθέτουν εμπειρία στις επενδύσεις και συνεχίζουν να αναζητούν περισσότερες.

Λανθάνοντες άγγελοι: Πρόκειται για παθητικούς επενδυτές που έχουν επενδύσει στο παρελθόν, αλλά δεν έχουν επενδύσει τα τελευταία τρία χρόνια.

Πρωτάρηδες άγγελοι: Πρόκειται για ιδιώτες που δεν έχουν κάνει την πρώτη τους επένδυση ακόμα.

Φύλακες άγγελοι: Χαρακτηρίζονται συνήθως εκείνοι οι ιδιώτες που υπήρξαν επιτυχημένοι επιχειρηματίες και επενδύουν σε ίδιες δραστηριότητες, τομείς ή επιχειρηματικές ιδέες. Είναι εκείνοι που θα προσφέρουν πέραν της οικονομικής χρηματοδότησης και την επιχειρηματική τους εμπειρία, γνώσεις και δεξιότητες. 

Επιχειρηματικοί άγγελοι: Πρόκειται για εκείνους τους ιδιώτες που επενδύουν σε επιχειρηματικές ιδέες, παρέχοντας παράλληλα οικονομική βοήθεια και βοήθεια σε επίπεδο γνώσεων. Όμως δεν δραστηριοποιούνται στον ίδιο τομέα με αυτό που ασχολείται ή επιθυμεί να εμπλακεί η επιχείρηση…

Λειτουργικοί άγγελοι: Πρόκειται για μη επιχειρηματίες όμως είχαν ασχοληθεί ως ανώτατα ή ανώτερα διοικητικά στελέχη επιχειρήσεων μεγάλης εμβέλειας και μεταλαμπαδεύουν τις γνώσεις τους στην επιχείρηση που επιθυμούν να χρηματοδοτήσουν. Συνήθως εξαιτίας του γεγονότος ότι ως στελέχη εξειδικεύονταν σε συγκεκριμένους τομείς δεν έχουν μεγάλο φάσμα επιχειρηματικών εμπειριών.

Οικονομικοί άγγελοι: Πρόκειται για εκείνους που έχουν ως αυτοσκοπό μέσα από την χρηματοδότηση νεοφυών επιχειρήσεων, ιδεών ή μικρομεσαίων επιχειρήσεων μόνο το οικονομικό όφελος.  

Η επιλογή της επένδυσης

Η διαδικασία επιλογής και αξιολόγησης που διεξάγουν οι επιχειρηματικοί άγγελοι είναι γενικά λιγότερο τυποποιημένη από εκείνη των επαγγελματιών επενδυτών. Βασίζεται στη διαίσθηση και την εγγύτητα προς τον επιχειρηματία.

Ποια είναι τα υπέρ και ποια τα αρνητικά σε αυτό το είδος χρηματοδότησης;

Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες και start up εταιρείες αποτελούν κύριες επιλογές των επιχειρηματικών αγγέλων με αποτέλεσμα να γίνεται εύκολη η εύρεση πόρων γι’ αυτές.

Δεν υφίσταται εξαρχής απαίτηση εσόδων μιας και συνήθως η οικονομική ενίσχυση γίνεται στο αρχικό στάδιο μιας επιχείρησης, αυτό της υλοποίησης ή της ανάπτυξής της.

Παρέχονται δωρεάν γνώσεις και εμπειρίες εκ των «επενδυτών» προς τους επιχειρηματίες, ενώ παράλληλα δεν τίθεται γεωγραφικός περιορισμός στην χρηματοδότηση.

Από τη άλλη, τίθεται υποχρεωτική η πώληση μεριδίου της επιχείρησης. Για τον επενδυτή μπορεί να αποτελεί μια υψηλού ρίσκου επένδυση με αποτέλεσμα την ζημία ή τα χαμηλά κέρδη και τέλος ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος της διαφωνίας και ρήξης ανάμεσα στον επενδυτή και τον επιχειρηματία.

Στην Ελλάδα το πιο γνωστό είναι το He.B.A.N., the Hellenic Business Angels Network. Υπάρχουν βέβαια και άλλα όπως το Δίκτυο Επιχειρηματικών Αγγέλων του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών κλπ.

Πηγές:

Aermoudt, R.,(2005), Business Angels: The Smartest Money for Starters? Plea for A Renewed Policy Focus on Business Angels, International Journal of Business, 10(3)

Benjamin, G. A., & Margulis, J B, (2005), Angel Capital: How to Rase Early-Stage Private Equity Financing, John Wiley & Sons, New Jersey, USA.

Mason C., Harrison, R. & Tiago Botelho, T., (2015), Business Angel Exits: Strategies and Processes

Van Osnabrugge, M. & Robinson, R. J., (2000), Angel Investing: matching start-up funds with start-up companies, San Francisco: Jossey Bass.

Επιμέλεια άρθρου: Ευγενία Κελαράκου

Οικονομολόγος Εκπαιδευτικός. Πτυχιούχος Δ.Π.Θ. με μεταπτυχιακές σπουδές στις Διεθνείς Οικονομικές & Επιχειρηματικές Σχέσεις και την Τραπεζική. Εργάστηκα ως οικονομικός σύμβουλος , όμως με κέρδισε η εκπαίδευση (παιδί εκπαιδευτικών ίσως να συνέβαλε). Μαζί θα διερευνήσουμε το ευρύτερο πεδίο των οικονομικών αλλά και κάθε τι που μας κεντρίζει το ενδιαφέρον θα το αναλύσουμε.