Πόσο συχνό είναι το φαινόμενο του bullying στο σχολείο; Πώς είναι να είσαι 17 χρονών και να μην έχεις ανθρώπους δίπλα σου να σε στηρίξουν; Πώς τελικά ζει μια νεαρή κοπέλα που δέχεται slut-shaming από τους συμμαθητές της και κανείς δεν αντιδρά;
Πολλούς αντίστοιχους προβληματισμούς γεννά η επιτυχημένη σειρά του Netflix, “13 Reasons why” . Πρόκειται για ένα νεανικό teen-drama, βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Jay Asher, το οποίο εξιστορεί την ιστορία της αυτοκτονίας της Hannah η οποία λίγο πριν αυτοκτονήσει ηχογράφησε 13 κασέτες με τους λόγους που την οδήγησαν σε αυτή την ακραία απόφαση. Κάθε κασέτα αφορά και ένα πρόσωπο το οποίο την οδήγησε σε αυτή την απόφαση. Άλλοι με μεγαλύτερη ευθύνη, άλλοι με μικρότερη, όμως μόνο ένα από αυτά τα πρόσωπα, αν την είχε αντιμετωπίσει διαφορετικά, ίσως η Hannah να μην είχε αυτοκτονήσει. Αλλά κανείς δεν προσπάθησε όσο χρειαζόταν…
Η σειρά δεν προσπαθεί να κρυφτεί. Η ιστορία της Hannah θα εξιστορηθεί από την ίδια. Μπορεί οι συμμαθητές της να έβλεπαν διαφορετικά τον δικό τους ρόλο ο καθένας, μπορεί να θεωρούν την δική της εκδοχή υπερβολική, μπορεί ακόμα και να την κατηγορούν ότι λέει ψέματα. Όμως αυτά δεν έχουν σημασία. Σημασία έχουν η οπτική και τα συναισθήματα της κοπέλας που οδηγήθηκε στην αυτοκτονία, γιατί με τον έναν ή τον άλλο τρόπο δεχόταν bullying απ’ τους συμμαθητές της, είχε απομονωθεί απ’ τον κοινωνικό της περίγυρο, δεν την είχε βοηθήσει κανείς την ώρα που η ίδια το χρειαζόταν περισσότερο.
Το “13 Reasons why” κατάφερε να αναδείξει σημαντικά κοινωνικά προβλήματα με τα οποία έχουν έρθει αντιμέτωποι πολλοί νέοι και νέες στο σχολείο (ακόμα και στο πανεπιστήμιο), γι’ αυτό και αγαπήθηκε τόσο πολύ από το εφηβικό κοινό.
Βασικό είναι το ζήτημα της αυτοκτονίας σε μια εποχή που όλο και περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν να βάλουν τέλος στη ζωή τους, λόγω της οικονομικής κρίσης, της καθημερινής πίεσης που ξεπερνάει τα όριά τους, της ψυχολογικής βίας που δέχονται απ’ τον κοινωνικό τους περίγυρο, της κακοποίησής τους. Όπως και η Hannah, έτσι πολλοί νέοι πιστεύουν ότι η ζωή τους είναι ένα πρόβλημα για τους γονείς τους, για τους φίλους τους, για τους πρώτους έρωτές τους.
Η σειρά του Netflix επιλέγει να μιλήσει για όλα αυτά, τη στιγμή που δεν είναι λίγοι αυτοί που της ζητούν να σιωπήσει. Με ένα googlάρισμα μπορεί εύκολα να βρει κανείς άρθρα που “φωνάζουν” εναντίον της δημοφιλίας της σειράς, γιατί υποτίθεται ότι έχει αυξήσει τις απόπειρες αυτοκτονίας. Όμως στην πραγματικότητα το να μην μιλάει κανείς για αυτά τα θέματα στα παιδιά δεν τα προστατεύει. Αντιθέτως, το κουκούλωμα εντείνει συχνά τέτοιες τραγικές καταστάσεις, αφού είναι λογικό έφηβοι με παρόμοια ψυχολογική πίεση να θεωρήσουν ότι οι ίδιοι έχουν το πρόβλημα, ζώντας περιθωριοποιημένοι σε μία κοινωνία, η οποία επιφανειακά δείχνει ότι είναι ευχάριστη. Το πρόβλημα δεν είναι να μάθουν τα παιδιά για την αυτοκτονία. Το πρόβλημα είναι να μην ξέρουν σε ποιον να μιλήσουν, όταν ο κοινωνικός τους περίγυρος τους δημιουργεί τέτοιες σκέψεις.
Επιπλέον, το “13 Reasons why” αποδίδει πολύ ρεαλιστικά πραγματικές καταστάσεις που συχνά δημιουργούνται στα σχολεία. Το φαινόμενο του bullying είναι συνήθως ο κανόνας σε μικρές κοινωνίες που νόμος είναι η δύναμη του ισχυρότερου. Το bullying δεν χρειάζεται να είναι σωματικό, αν και τις περισσότερες φορές είναι. Όμως αντίστοιχα αποτελέσματα έχει και μια φωτογραφία που θα γυρίσει στα κινητά όλων των συμμαθητών σου, για να σε ξεφτιλίσει ή η αντιμετώπιση μιας κοπέλας ως άψυχο αντικείμενο απ’ τους συμμαθητές της. Οι συντελεστές της σειράς μάλιστα δεν αρκέστηκαν να μείνουν στα επεισόδια που γύρισαν, αλλά μέσα απ’ την σελίδα της σειράς στο Facebook κοινοποιούν videos, που δίνουν συμβουλές σε έφηβους που δέχονται bullying ή που προτείνουν να αντιδρούν, όταν το βλέπουν μπροστά τους.
Όσον αφορά τους συντελεστές της σειράς, παρά το νεαρό της ηλικίας της πλειοψηφίας των πρωταγωνιστών, σίγουρα δεν δημιούργησαν κάποιο πρόβλημα. Μάλιστα, οι δύο πρωταγωνιστές, η Katherine Lagford (Hannah) και ο Dylan Minnette (Clay) ανταπεξέρχονται πλήρως στο ψυχολογικό βάρος της ερμηνείας των δραματικών τους ρόλων.
Το “13 Reasons why” μπορεί να έχει αγαπηθεί απ’ το εφηβικό κοινό, επειδή, λόγω του σχολικού του περιβάλλοντος, ασχολείται με προβλήματα που ζει καθημερινά μεγάλο μέρος των εφήβων. Όμως είναι μία σειρά για όλες τις ηλικίες. Τον εξωτερικό παρατηρητή μπορεί κάποιες φορές να τον ξενίσει η ένταση του χρονοδιαγράμματος που διηγείται η Hannah. Πράγματι, ίσως φαίνεται υπερβολικό να της συνέβησαν τόσες πολλές αναποδιές η μία πάνω στην άλλη. Όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η σειρά δεν θέλει να διηγηθεί τι συνέβη, αλλά πώς είδε η ίδια η Hannah τη ζωή της να οδηγείται στα ακραία όρια που την οδήγησαν στην αυτοκτονία. Οι 13 κασέτες είναι η κραυγή μιας έφηβης που αυτοκτόνησε, αλλά λίγο πριν το πάρει απόφαση έψαχνε να βρει λόγους να μην αυτοκτονήσει. Αυτή την κραυγή πρέπει να την ακούσουμε!
Αναδημοσίευση από http://smassingculture.gr/
Από: Μάνος Βασιλείου-Αρώνης
Εικόνες: Portal Dylan Minnette, Netflix, ravi nadha
