Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή
(Από τον Θούριο του Ρήγα)
Διερωτώμαι μερικές φορές ποιο είναι το σπουδαιότερο αγαθό στη ζωή. Όλοι συνηθίζουμε να λέμε πως η ζωή και η υγεία είναι το ανώτερο αγαθό. Και δε διαφωνώ, η υγεία είναι ένα σπουδαίο αγαθό που σου επιτρέπει να προοδεύσεις, να απολαμβάνεις τη ζωή, να πραγματοποιήσεις τα όνειρά σου. Όταν έχεις υγεία μπορείς να έχεις αυτό το αίσθημα βεβαιότητας ότι θα συνεχίσεις να ζεις απρόσκοπτα, εκτός αν πάλι προκύψει κάτι αναπάντεχο.
Ωστόσο, θεωρώ πως η ελευθερία είναι εκείνη που της δίνει νόημα, που την αναβαθμίζει και την υπερυψώνει. Η ελευθερία ως έννοια είναι σύμφυτη με την ανθρώπινη αξία, καθώς της επιτρέπει να αναπτύσσεται ανεμπόδιστα.
Το ότι υπάρχουν άνθρωποι που θυσίασαν τη ζωή και την υγεία τους για την ελευθερία αναδεικνύει το πόσο ζωτικής σημασίας είναι η ύπαρξή της για την καταξίωση της ανθρώπινης αξίας. Χωρίς την ελευθερία, ο άνθρωπος ζει σε έναν ωκεανό απαξίωσης, μαραίνεται καθώς οι σωματικές, πνευματικές και προσωπικές του ανάγκες και ικανότητες δεν αναπτύσσονται, με αποτέλεσμα να αποδυναμώνονται. Η έλλειψη ελευθερίας προκαλεί στένωση των πνευματικών οριζόντων, οδηγεί στην καθοδήγηση, την υποτέλεια, την απώλεια του προσωπικού σεβασμού.
Αν κάποιος με ρωτούσε τη γνώμη μου, θα του απαντούσα πως θα ήθελα να έχω και υγεία και ελευθερία, καθώς αυτά τα δύο αγαθά υπερυψώνουν τη ζωή. Αλλά θα ήθελα να απολαμβάνω την ελευθερία μου, να μην τη στερούμαι με τίποτα. Αλλά θα ήθελα να έχω σωματική και ψυχική υγεία, καθώς αυτή και πάλι θα μου επέτρεπε να βιώνω την ελευθερία και να την ασκώ όπως θέλω. Θα μπορούσα να αθλούμαι, να ταξιδεύω, να δουλεύω και να διατηρώ κοινωνική ζωή, χωρίς την ύπαρξη κάποιας ασθένειας η οποία θα με περιόριζε. Αλλά δε θα ήθελα και πάλι να είμαι υγιής χωρίς ελευθερία, θα αισθανόμουν ψυχική παραλυσία.
Θεωρώ πως αυτά τα δύο αγαθά και η ζωή, είναι ότι πιο πολύτιμο έχουμε. Και αν τις περισσότερες φορές τα εκλαμβάνουμε ως δεδομένα, η καθημερινότητα μας δείχνει πως τελικά δεν είναι όσο πιστεύουμε..