Το ντεμπούτο του στη δισκογραφία έγινε με το Όλα Είναι Νερό. Στη συνέχεια γεννήθηκαν τα Ρεύματα και μετά ο άνθρωπος αυτός Συνέχισε Αντίθετα. Πρόκειται για έναν άξιο τραγουδοποιό της νεότερης γενιάς, έναν σπουδαίο μελωδιστή. Σήμερα, στο your e-articles ο Στέλιος Δάβαρης.
-Πώς θυμάσαι τα παιδικά σου χρόνια;
Θυμάμαι να σκαρφαλώνω στα δέντρα για να δω μακριά και να ξαπλώνω στη γη για να βλέπω τον ουρανό καλύτερα…
-Τι σε έκανε να ασχοληθείς με τη μουσική;
Μάλλον η ανάγκη μου να επικοινωνήσω βαθύτερα με τον εαυτό μου και κατά προέκταση και με τους άλλους.
-Η σημασία της στη καθημερινότητά σου;
Όσο σημαντικό είναι να πίνω και να τρώω.
-Η στιγμή που τραγούδησες μπροστά σε κοινό για πρώτη φορά στη ζωή σου;
Ήταν στο δημοτικό, όταν με έβαλε ο δάσκαλός μου να τραγουδήσω μπροστά σε όλη τη τάξη. Ύστερα όταν με ρώτησε τι ήθελα να γίνω όταν ψηλώσω, του απάντησα πιλότος. Κοντά έπεσα. Ως προς το Πέταγμα…
-Τα συναισθήματα που σου δημιουργήθηκαν; Είναι τα ίδια σήμερα;
Ναι. Στην αρχή είναι σαν να με πατάει ελέφαντας στην κοιλιά, λίγο μετά όμως υπάρχει ηρεμία μέσα μου. Ευδαιμονία.
-Οι φωνές που σε εμπνέουν;
Των πουλιών. Ζω στην εξοχή.
-Η διαδικασία που γράφεις τα τραγούδια σου;
Η διαδικασία αυτή είναι γοητευτική και άχρονη. Άλλες φορές είναι πιο ξεκάθαρα τα πραγμάτα και άλλες πιο πολύπλοκα. Είναι φορές που είμαι ποτάμι και κυλάω ορμητικά και αβίαστα, χωρίς εμπόδια και είναι φορές που είμαι απλά μια χαλασμένη βρύση που στάζω σταγόνα σταγόνα. Γεννάω και στις δύο περιπτώσεις, απλά στη δεύτερη με πόνο.
-Πιστεύεις στην έμπνευση;
Πιστεύω. Όμως η έμπνευση χωρίς τη παρατήρηση είναι ένα γρήγορο αμάξι χωρίς ρόδες.
-Τι δυσκολίες αντιμετώπισες μέσα στα χρόνια;
Τις δυσκολίες που προκύπτουν όταν ξέρεις τι θέλεις να κάνεις και όταν ξέρεις τι δε θέλεις να κάνεις. Έχω πει πολλά όχι σε συμπεριφορές που δεν ταίριαζαν με μένα. Αν κάτι έχει αξία, είναι αυτό.
-Ο πρώτος σου δίσκος ήταν το Όλα Είναι Νερό. Τι εσωτερικές ανάγκες σου κάλυψε;
Ο πρώτος δίσκος είναι η πρώτη δίψα. Έρχεσαι από την έρημο και ψάχνεις για νερό. Τα τραγούδια τα πρώτα έχουν κάνει χιλιόμετρα μέχρι να ξαποστάσουν. Μεγάλη ιστορία αυτή η διαδρομή τους! Τις ανάγκες μου πάντα τις ανακαλύπτω και τις κατανοώ πολύ αργότερα από τη στιγμή που τις ζω. Ο χρόνος είναι η μητέρα των αναγκών μου.
-Η δεύτερη δισκογραφική απόπειρα ήταν τα Ρεύματα. Ήταν διαφορετικά τα πράγματα εκεί;
Η πρώτη φορά είναι μοναδική. Έρχεσαι από το άγνωστο. Από το μηδέν. Το ένστικτο έχει πρωταγωνιστικό ρόλο. Ψάχνεις το διακόπτη σε ένα κατασκότεινο δωμάτιο. Στα Ρεύματα όλα κυλούσαν ομοιόμορφα. Πάντα είμαι ανήσυχος. Με παρασέρνει η προσμονή του αποτελέσματος. Φαίνομαι αγχώδης αλλά δεν είμαι. Είμαι απλά ανυπόμονος. Ακούω κάτι τη μία στιγμή και ταυτόχρονα το μυαλό μου έχει πάει βήματα παρακάτω. Έχω εμπιστοσύνη όμως στην Ολοκλήρωση και ηρεμώ μαζί της. Η δημιουργία είναι σαν ένα σώμα που ξεσπάει. Τι συμβάινει στο Τέλος;
-Το Συνέχισε Αντίθετα ήταν ο πιο αυτοβιογραφικός δίσκος από όσους έχεις κυκλοφορήσει;
Όλα τα τραγούδια μου έχουν να πουν για κάτι που έχω βιώσει μέσα από μένα και μέσα από άλλους ανθρώπους. Το album Συνέχισε Αντίθετα έχει μια ιδιαιτερότητα. Δημιουργήθηκε αφού έχασα τον πατέρα μου.
-Η πιο έντονη στιγμή που έχεις βιώσει ως καλλιτέχνης;
Μια στιγμή που είπα «τέλος» και την ίδια μέρα έλαβα ένα μήνυμα από έναν άγνωστο που με ευγνωμονούσε.
-Πώς κρίνεις τα μουσικά ριάλιτι;
Δε μου αρέσει να κρίνω. Σίγουρα για να εκτεθείς με αυτό το τρόπο χρειάζεται είτε θάρρος, είτε βλακεία ή αφέλεια. Ή κάποιον συνδυασμό αυτών.
-Πιστεύεις στο ταλέντο ή στη προσωπική εργασία του καλλιτέχνη για την εξέλιξή του;
Αν έχεις ταλέντο είσαι η πέτρα. Αν δουλευτείς γίνεσαι το άγαλμα.
-Ο δίσκος που σε συντροφεύει;
I Am A Bird Now, Antony and the Johnsons.
-Η ταινία που σε μαγεύει όταν τη παρακολουθείς;
Dancer in the Dark του Lars Von Trier.
-Η γνώμη σου για τη δισκογραφία;
Ποια Δισκογραφία; Τη δισκογραφία την εκτέλεσαν στο βωμό του υπέρμετρου κέρδους. Οι δισκογραφικές εταιρείες, η πειρατεία και η ανύπαρκτη παιδεία μας. Είναι απλό παιδιά. Όπως αγοράζεις ψωμί απ’ το φούρναρη, έτσι πρέπει να θέλεις να αγοράζεις και ένα τραγούδι για να δίνεις τη δυνατότητα στο δημιουργό του να συνεχίζει να παράγει τραγούδια. Δουλεύουν άνθρωποι πίσω από μια παραγωγή.
-Υπάρχουν άξιοι καλλιτέχνες;
Η αξία η καλλιτεχνική είναι ανάλογη και με την αξία του ανθρώπου. Ναι. Υπάρχουν άξιοι άνθρωποι.
-Πώς κρίνεις την ελληνική κοινωνία;
Βαθειά υποκριτική, συντηρητική και καθόλου προοδευτική. Μιλάω για το κανόνα και όχι για τις φωτεινές εξαιρέσεις. Αναρωτιέμαι αν θα μπορέσουμε, ως κοινωνία, να δώσουμε χώρο και αέρα σε νέες ιδέες. Αναρωτιέμαι, πότε θα τελειώσουμε με τη πηγή του συντηρητισμού που διαρκώς εμποδίζει τη τέχνη, χαμηλώνει τη παιδεία, ισοπεδώνει τις σχέσεις, τα πάντα. Αναρωτιέμαι, αν ποτέ τα στερότυπα θα θυμίζουν απλά ένα κακό σενάριο που υπήρξε. Πιστεύω πως όποιο αρχαίγονο συναίσθημα μάς καθηλώνει, θα πεθάνει κάποτε. Δε ξέρω αν θα το ζήσουμε εμείς, ξέρω όμως ότι λίγο λίγο οι άνθρωποι θα ελευθερωθούν απ τις γωνίες των τετράγωνων μυαλών τους και τότε θα ανακαλύψουν και δυνατότητες που είχαν και δε τις ήξεραν. Το κάθετι πρέπει απλά να είναι ένα σκαλοπάτι της εξέλιξης. Μόνο τότε αποκτά νόημα η γνώση, η ενέργεια, η προσπάθεια και η διαδρομή της ανθρωπότητας, μέχρι να φτάσει στο τέλος της.
-Σε ενοχλεί κάτι;
Με ενοχλεί ο φόβος που έχουν οι άνθρωποι για το διαφορετικό. Για αυτό που δε μπορούν να καταλάβουν. Για αυτό που δε μπορούν να συναισθανθούν. Για αυτό που ακόμα και όταν το καταλαβαίνουν, δε θέλουν να δεχτούν την ύπαρξή του. Με ενοχλεί ο φόβος για το χρώμα, ο φόβος για τα πιστεύω, για τις σεξουαλικες προτιμήσεις, ο φόβος που υπάρχει για κάτι που δεν είναι γνώριμο και οικείο.
-Πώς αντιλαμβάνεσαι τη κοινωνική και οικονομική κατάσταση της χώρας;
Σαν μια ασπρόμαυρη ταινία χωρίς ήχο και απανωτές διακοπές ρεύματος.
-Επηρέασε τους καλλιτέχνες ο κορωνοϊός; Η στάση της Κυβέρνησης ήταν ανάλογη;
Σαρκαστικά αστειευόμενος θα έλεγα ότι αν μας επηρέαζε θα ήταν ευτυχία. Η κυβέρνηση μας κρέμασε χωρίς σχοινί. Ηθικά πολύ περισσότερο από οικονομικά.
-Πώς αντιλαμβάνεσαι τις αποκαλύψεις στο χώρο του θεάματος για τις παρενοχλήσεις εις βάρος των καλλιτεχνών;
Δεν διαχωρίζω τους καλλιτέχνες από τους υπόλοιπους ανθρώπους που κάνουν ακριβώς το ίδιο. Ο άνθρωπος είναι ανίκανος να διαχειριστεί τον εαυτό του όταν βρίσκεται σε θέση εξουσίας. Το όχι είναι όχι. Το σώμα σου είναι το καταφύγιο της ψυχής σου. Το σπίτι των αισθήσεών σου. Και εκεί για να μπει κάποιος πρέπει να χτυπήσει τη πόρτα και να του ανοίξεις. Μόνο έτσι έχει το δικαίωμα να μπει. Έχει το δικαίωμα γιατί του το δίνεις. Σε φιλοσοφικό επίπεδο πάντα πίστευα στη δύναμη και στη σπουδαιότητα της συγχώρεσης, ίσως γιατί αισθάνομαι ότι βρίσκεται έξω από την ανθρώπινη ύπαρξη. Η συγχώρεση όμως δεν είναι υπόθεση μόνο εκείνου που συγχωρεί, αλλά και εκείνου που βαθιά έχει κατανοήσει το λόγο που τη ζητάει. Μόνο τότε γίνεται σπουδαία η συγχώρεση. Μέσα από μια συνεχή αυτοαμφισβήτηση, για τους παραπάνω λόγους πιστεύω πως μάλλον είναι κάτι ουτοπικό. Για ένα πράγμα είμαι βέβαιος. Δεν μπορούν να μπουν τα πάντα στην αγκαλιά της συγχώρεσης όταν έχεις να κάνεις με δύο παιδικά μάτια.
-Πιστεύεις στον Θεό;
Δε πιστεύω σε ένα Θεο που τιμωρεί και σε ένα Θεό που δε μπορεί να παρέμβει. Σε ένα Θεό που δεν υπάρχει όταν πρέπει για να πάρει απόφασεις αλλά υπάρχει για να κρίνει εκείνους που τις παίρνουν αντί για αυτόν. Και δεν το λεω αυτό έχοντας στο μυαλό μου «φτηνά» ζητήματα αδικίας αλλά ζητήματα δικαιοσύνης, ως προς την Ανισότητα της ίδιας της ύπαρξης.
-Το καταφύγιό σου;
Η μοναχικότητά μου.
-Ο μεγάλος σου φόβος;
Η αποξένωση. Έχω στο μυαλό μου ηλικιωμένους ανθρώπους και άστεγους.
-Πώς λειτουργείς όταν ερωτεύεσαι;
Σαν φλιπεράκι.
-Πότε ένιωσες την ευτυχία;
Την ευτυχία τη νιώθουμε όταν δε την καταλαβαίνουμε και την καταλαβαίνουμε όταν την αναζητάμε. Η συνεχής αναζήτηση της ευτυχίας μπορεί και να είναι μια μορφή ευτυχίας, αρκεί να μπορείς να την αντιληφθείς ή να την ανακαλύψεις μέσα στα πιο απλά και καθημερινά πράγματα.
-Τι άνθρωπος είναι ο Στέλιος Δάβαρης;
Μόνο ένα ζώο μπορεί να δώσει την πιο αληθινή απάντηση για το τι σημαίνει άνθρωπος. Ας ρωτήσουμε τον σκύλο μου.
-Αν μπορούσες να γυρίσεις τον χρόνο πίσω υπάρχει κάτι που θα άλλαζες;
Θα σταματούσα τη γέννηση μου.
-Πώς φαντάζεσαι τη τελευταία μέρα σου στη γη;
Αν τη γνωρίζω, τη φαντάζομαι λευκή.
-Τα όνειρά σου για το μέλλον;
Ονειρεύομαι ένα σπίτι μέσα στο δάσος. Με τζάκι και ένα μεγάλο πιάνο. Τη μέρα να παρατηρώ τα ελάφια και τη νύχτα να ακούω τους λύκους.
-Ετοιμάζεις κάτι αυτή τη περίοδο;
Πάντα βρίσκομαι κάπου ανάμεσα στις τρεις περίοδους. Συλλογής, σποράς και θερισμού.
-Η συμβουλή που θα έδινες σε έναν νέο άνθρωπο για να κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα;
Θα τον συμβούλευα να μην ακούει συμβουλές.
-Τι σου έρχεται στο μυαλό όταν λες το όνομα Στέλιος Δάβαρης;
Ότι είναι απλά ένα όνομα. Εσένα;
-Στέλιο σε ευχαριστώ για την επικοινωνία μας.
Και εγώ σε ευχαριστώ.
Συνέντευξη στον Χρήστο Ηλιόπουλο
