Στο άγριο σαφάρι της ζούγκλας του κέρδους η Πολιτεία υποδεικνύει τροχιοδεικτικά την πορεία που οφείλουν οι άρρενες κυνηγοί να ακολουθήσουν προκειμένου να λάβουν στο τέλος της μέρας τις αναθηματικές αφιερώσεις και τα τοτέμ-θηράματα – βλέπε κοινωνικό γόητρο, extra bonus – ως ελάχιστη ανταπόδοση για την κατάκτηση των εταιρικών τους στόχων.
Από την άλλη μεριά, οι γυναίκες – που παραδοσιακά ήταν αφιερωμένες στην προστασία της εστίας και στη φροντίδα της οικογένειας και των εξαρτώμενων μελών της – εργάζονται σε αρκετές περιπτώσεις ως τυπικοί φορείς φροντίδας. Η Πολιτεία καμαρώνει για τις πρωτόγνωρες κοινωνικές κατακτήσεις με την παροχή «ίσων ευκαιριών» στην αγορά εργασίας και το φεμινιστικό κίνημα δικαιώνεται δακρυσμένο!
Πλέον, το μονοπώλιο του «έξω» δεν το κατέχουν αποκλειστικά οι άνδρες και οι γυναίκες δεν μονοπωλούν τις «απλήρωτες και ανυπόληπτες» οικιακές εργασίες. Η ανακατανομή των οικιακών εργασιών λόγω και της εισόδου νέων τεχνολογιών και συσκευών τις τελευταίες δεκαετίες (ηλεκτρικές κουζίνες, ηλεκτρικά πλυντήρια, ηλεκτρικές σκούπες κ. λπ.) ωθούν την γυναίκα στην αμειβόμενη φροντίδα και φύλαξη προσώπων που χρήζουν φροντίδας.
Δεν είναι τυχαίο που ένα όχι αμελητέο ποσοστό γυναικών εργάζεται με την επαγγελματική ιδιότητα της νοσηλεύτριας, της κοινωνικής λειτουργού, της γηροκόμου, της καθαρίστριας κ. λπ. Τυχαίο όμως ίσως να μην είναι και το γεγονός ότι τα κλειδιά των κέντρων λήψης των αποφάσεων για την χάραξη της κοινωνικής πολιτικής εξακολουθούν να τα κατέχουν σε σημαντικό βαθμό οι άνδρες… Καθόλου τυχαίο δεν είναι επίσης το γεγονός ότι σε έναν σημαντικό βαθμό στις ανδρικές φαντασιώσεις η γυναίκα συνήθως υποδύεται το ρόλο της νοσηλεύτριας ή της δασκάλας. Η θηλυκοποιημένη εκδοχή της φροντίδας αποτυπώνεται και αναπαράγεται με όχημα τα σεξιστικά στερεότυπα.
Σε όλα τα παραπάνω διαπιστώνεται μετά λύπης ότι εντέλει όλοι μας είμαστε βουβοί μάρτυρες και αυτουργοί ενός θεσμικού σεξισμού που υποδαυλίζεται υπόρρητα από την Πολιτεία. Οι άνδρες προορίζονται να εργαστούν στο γεμάτο προκλήσεις πεδίο των επιχειρήσεων, στον υψηλά αμειβόμενο χρηματοοικονομικό τομέα, στο ραγδαία αναπτυσσόμενο πεδίο της πληροφορικής και των νέων τεχνολογιών. Εν ονόματι των ίσων ευκαιριών οι γυναίκες κατακτούν συνήθως τις θέσεις εργασίας που είναι υποαμοιβόμενες με χαμηλότερο επαγγελματικό γόητρο στην κοινωνική ιεραρχία από ό,τι οι άντρες και η έμφυλη ταυτότητα συνιστά εντέλει και τον καθοριστικό παράγοντα και το εισιτήριο για την εργοδότησή τους.
Ένα φάρμακο για την αντιμετώπιση των φυλετικών διακρίσεων για τις θέσεις εργασίας στο δημόσιο τομέα θα ήταν η υιοθέτηση του μέτρου της ποσόστωσης. Για παράδειγμα, στη διαδικασία πρόσληψης νοσηλευτικού προσωπικού σε δημόσια νοσοκομεία θα μπορούσε να υιοθετηθεί το μέτρο της ίσης κατανομής των θέσεων εργασίας μεταξύ ανδρών και γυναικών σε σχέση με το νοσηλευτικό προσωπικό που ζητείται. Το ίδιο μέτρο θα μπορούσε να υιοθετηθεί και στην περίπτωση της επιλογής θέσεων πολιτικού προσωπικού για την χάραξη πολιτικών υγείας αντιστοίχως.
Ωστόσο, μεγαλύτερη σημασία από τις λύσεις και τις προθέσεις διαφαίνεται ότι έχει η κοινωνική αφύπνιση! Όμως ο Θεσμικός Σεξισμός είναι εδώ έτοιμος να ταΐσει ξανά την πεινασμένη ανδρική φαντασία, ενώ ταυτόχρονα το φεμινιστικό κίνημα αυτοϊκανοποιείται βαρώντας παλαμάκια στην έξοδο της γυναίκας στην αγορά εργασίας.
Βιβλιογραφία:
Λαμπροπούλου, Κ. «Φύλο και Φροντίδα: Προβληματισμοί και Αναθεωρήσεις στη σύγχρονη κοινωνική πολιτική» από το Σακελαρόπουλος, Θ. (1999), Η Μεταρρύθμιση του Κοινωνικού Κράτους, εκδόσεις Κριτική , Αθήνα, σελ. 89-131
Επιμέλεια άρθρου: Ευγενία Κελαράκου
