Η διαρκώς επιταχυνόμενη πρόοδος της τεχνολογίας και οι αλλαγές στην λειτουργία του ανθρώπινου βίου, που δίνουν την εντύπωση ότι προσεγγίζεται μια ουσιώδης μοναδικότητα στην ιστορία της ανθρώπινης φυλής, πέραν της οποίας οι ανθρώπινες υποθέσεις, όπως τις γνωρίζουμε, δεν θα υφίστανται.
John Von Neumann
O John Von Neumann γεννήθηκε το Δεκέμβριο του 1903 στη Βουδαπέστη κατά τη διάρκεια της αυστροουγγρικής αυτοκρατορίας. Καθώς ήταν γιος ενός πλούσιου τραπεζίτη και είχε ιδιωτική παιδεία, οι δάσκαλοί του γρήγορα πρόσεξαν ότι ήταν ένα παιδί θαύμα, με μία χωρίς προηγούμενο τάση στις γλώσσες, τα μαθηματικά και τις φυσικές επιστήμες.
Σε ηλικία μόλις 22 ετών, ο John ολοκλήρωνε ταυτόχρονα δύο ντοκτορά, ένα μαθηματικών από τη Βουδαπέστη και το άλλο χημικής μηχανικής από το πανεπιστήμιο Ζυρίχης.
Διετέλεσε καθηγητής από το 1926-1930 στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου από όπου και μετανάστευσε στις ΗΠΑ. Εκεί έγινε καθηγητής μαθηματικών πρώτα στο Princeton και αργότερα στο Institute for Advanced Study όπου και παρέμεινε μέχρι το θάνατό του το 1957.
Σπάνια Ευφυΐα
Θεωρείται μέχρι και σήμερα μία σπάνια ευφυΐα καθώς είναι πολύ μεγάλη η συνεισφορά του σε ένα τεράστιο πεδίο επιστημών, όπως στη Θεωρία των Συνόλων, τη Γεωμετρία, τη Θεωρία Μέτρου, τα Οικονομικά, τους Υπολογιστές, την Πυρηνική Φυσική και Πυρηνικά Όπλα, την Εργοδική Θεωρία, τη Θεωρία Τελεστών, τη Θεωρία Δικτυωτών Πλεγμάτων, τη Μαθηματική Διατύπωση Κβαντικής Μηχανικής, την Κβαντική Λογική, τη Θεωρία Παιγνίων, τη Μαθηματική Οικονομία και τον Γραμμικό Προγραμματισμό.
Πιθανόν είναι πιο διάσημος για τη συμμετοχή του στα έργα για την ατομική βόμβα και τη βόμβα υδρογόνου, όπως επίσης και για την αντικομμουνιστική στάση του στον ψυχρό πόλεμο.
Διετέλεσε σύμβουλος σε πολλούς Αμερικανούς προέδρους κι άλλους πολιτικούς και επιχειρηματίες καθώς και για τη CIA, την RAND oil, την IBM και άλλες. Σχεδίασε την αυτοαποκαλούμενη Von Neumann αρχιτεκτονική, η οποία στην ουσία είναι πίσω από τους μοντέρνους ψηφιακούς υπολογιστές. Tο τελευταίο του βιβλίο που εκδόθηκε μετά το θάνατό του. Λεγόταν “The Computer and the Brain”.
Ο John Von Neumann και η τεχνολογική μοναδικότητα, αλλιώς Singularity
Ο όρος «μοναδικότητα» επινοήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1950 από τον John Von Neumann.
Υπάρχουν αρκετές ερμηνείες για τον όρο Singularity. Κατά κύριο λόγο σημαίνει ένα μικρό γεγονός το οποίο μπορεί να έχει πολύ μεγάλο αντίκτυπο και απρόβλεπτα αποτελέσματα για την ανθρώπινη κοινωνία. Κάτι σαν τη θεωρία της μαύρης τρύπας.
Εχει συνδεθεί με την τεχνητή νοημοσύνη και την επιβίωση του ανθρώπινου είδους σε ανώτερο επίπεδο Τεχνητής Νοημοσύνης, όταν ο κόσμος όπως τον ξέρουμε δεν θα είναι πια βιώσιμος και λειτουργικός.
Law of Accelerated Returns
Στην ουσία πρόκειται για το Law of Accelerated Returns, ένα μοτίβο που αποδεικνύει ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις αυξάνονται εκθετικά σε σχέση με το μέγεθος και το κόστος τους. Αυτή η ανακάλυψη μπορεί να έχει μεγάλες συνέπειες. Για παράδειγμα, ενώ έχουμε σχέδια του DaVinci για ελικόπτερα από το 1485, περάσαν σχεδόν τέσσερις αιώνες μέχρι οι αδελφοί Wright το 1903 να καταφέρουν το πρώτο αεροπλάνο να πετάξει και μόλις 60 χρόνια μετά πήγαμε στο φεγγάρι με πύραυλο.
Με απλά λόγια, χρειάζεται ένα μόνο άλμα τεχνολογίας και μετά ανοίγονται πολλοί ορίζοντες σε εκθετικό βαθμό, μέχρι το άπειρο.
Το Law of Accelerated Returns μαζί με τη θεωρία της Τεχνολογικής μοναδικότητας (Singularity) αποτελούν την εξέλιξη μιας υπερευφυΐας με τεχνολογικά μέσα. Αφού οι δυνατότητες μιας τέτοιας ευφυΐας θα ήταν δύσκολο να γίνουν κατανοητές από τον ανθρώπινο νου, η εμφάνιση μιας τεχνολογικής μοναδικότητας αντιμετωπίζεται ως ένας διανοητικός ορίζοντας γεγονότων, πέραν του οποίου τα συμβάντα δεν μπορούν να προβλεφθούν ή να κατανοηθούν.
Άρα, δε θα χρειαστεί να περάσουν πολλά χρόνια μέχρι η τεχνολογία να «αποδώσει».
Εξέλιξη: Από τη Φυσική Επιλογή στην Τεχνητή Νοημοσύνη
Στο βιβλίο του The Singularity Is Near, o Ray Kurzweil αναφέρει ότι κατά την έναρξη του 21ου αιώνα, η ανθρωπότητα στέκεται στα πρόθυρα των πιο μεταμορφωτικών και συναρπαστικών στην ιστορία της γεγονότων. Θα είναι μια εποχή στην οποία η ίδια η φύση του τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος θα είναι ταυτόχρονα εμπλουτισμένη και αμφισβητήσιμη, καθώς το είδος μας σπάει τα δεσμά της γενετικής κληρονομιάς και φτάνει σε αδιανόητα ύψη όσον αφορά τη νοημοσύνη, την υλική πρόοδο και τη μακροζωία.
Εξετάζει το επόμενο βήμα σε αυτήν την αμείλικτη εξελικτική διαδικασία: την ένωση του ανθρώπου και της μηχανής, στην οποία οι γνώσεις και οι δεξιότητες που ενσωματώνονται στο μυαλό μας θα συνδυαστούν με την κατά πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα και ικανότητα ανταλλαγής γνώσεων των δικών μας δημιουργιών.
Η συγχώνευση είναι η ουσία της Singularity, μιας εποχής στην οποία η νοημοσύνη μας θα γίνει όλο και πιο μη βιολογική και τρισεκατομμύρια φορές πιο ισχυρή από ό,τι είναι σήμερα – η ανάδυση ενός νέου πολιτισμού που θα μας επιτρέψει να ξεπεράσουμε τους βιολογικούς περιορισμούς και να ενισχύσουμε τη δημιουργικότητά μας.
Υπερβαίνοντας τη Βιολογία
Σε αυτόν το νέο κόσμο, δεν θα υπάρχει σαφής διάκριση μεταξύ ανθρώπου και μηχανής, πραγματικότητας και εικονικής πραγματικότητας. Εμείς θα είμαστε σε θέση να αναλάβουμε διαφορετικά σώματα και να πάρουμε ό,τι μορφή θέλουμε κατά βούληση. Στην πράξη, η γήρανση του ανθρώπου και η ασθένεια θα αντιστραφεί, η ρύπανση θα σταματήσει, η παγκόσμια πείνα και η φτώχεια θα επιλυθούν.
Η νανοτεχνολογία θα καταστήσει δυνατή τη δημιουργία σχεδόν κάθε φυσικού προϊόντος χρησιμοποιώντας πληροφορίες μεταδιδόμενες μέσω chip, και τελικά θα μετατρέψει ακόμη και τον θάνατο σε ένα επιλύσιμο πρόβλημα.
Ενώ οι κοινωνικές και φιλοσοφικές επιπτώσεις αυτών των αλλαγών θα είναι βαθιές και οι απειλές θέτουν σημαντικά ερωτήματα, στο βιβλίο του μοιάζει να είναι αισιόδοξος με την μελλοντική πορεία του ανθρώπινου είδους.
Το 2017 παίχτηκε η ομώνυμη ταινία (Singularity), η οποία πλέον δε φαντάζει και τόσο επιστημονική φαντασία, καθώς αναφερόταν στο έτος 2019.
Απομένει λοιπόν να δούμε πώς η επόμενη γενιά στην οποία θα κορυφωθεί η τεχνολογική εφευρετικότητα θα διαμορφώσει όραμα για το πεπρωμένο της ανθρωπότητας.
Επιμέλεια κειμένου: Ευγενία Κελαράκου
Βιβλιογραφία:
Kurzweil R., (2005), The Singularity Is Near, When humans transcend biology, Penguin Group ( New York – USA)
Δικτυογραφία:
https://www.kurzweilai.net/the-law-of-accelerating-returns
Τεχνολογική Μοναδικότητα Wiki, john-von-neumann-singularitysymposium
