Κατά καιρούς «τρακάρουμε» πάνω σε ευφάνταστους επιστημονικούς όρους που, ψελλίζοντάς τους με τα χείλη και μόνο, μας περιβάλλει σοκ και δέος, έντονη εφίδρωση μας κυριεύει και κρίση πανικού παραλύει τα ανθρώπινα μέλη μας. Εναλλακτικά, αναζητούμε απεγνωσμένα να πιάσουμε για να φέρουμε το σαγόνι μας στη θέση του ξανά μέχρι να συλλάβουμε τι διαβάσαμε και τι δεν λειτούργησε σωστά στον ενσωματωμένο αναγνωστικό μηχανισμό μας. Κατ’ αρχάς, σωστά διάβασες! «Δημιουργική Οικονομία» λοιπόν, όπως λέμε «Δημιουργική Γραφή» (μόνο που αυτό είναι κάτι τελείως διαφορετικό από ποιητικό σκαρίφημα) ή «Δημιουργική Απασχόληση» (και σίγουρα δεν θυμίζει παιδότοπο). Πάμε να δούμε λοιπόν τι είναι η περίφημη «Δημιουργική Οικονομία».
Η «Δημιουργική Οικονομία» είναι μια εξελισσόμενη έννοια που καταδεικνύει την αλληλεξάρτηση της οικονομίας και της δημιουργικότητας και δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στο προσωπικό δυναμικό και στις δεξιότητες του κάθε ατόμου.
Βασικές οικονομικές δραστηριότητες που αντιπροσωπεύουν την «Δημιουργική Οικονομία» είναι η Αρχιτεκτονική, η Διαφήμιση, οι Εκδόσεις, οι Εικαστικές Τέχνες, τα Ηλεκτρονικά Παιχνίδια, το Θέατρο, ο Κινηματογράφος, το Λογισμικό, η Μουσική, το Ραδιόφωνο, το Σχέδιο Μόδας, οι Τέχνες, η Τηλεόραση και η Χειροτεχνία. Ωστόσο, θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι παρουσιάζονται ορισμένες διαφοροποιήσεις όσον αφορά το περιεχόμενο των Δημιουργικών Τομέων που αναφέραμε παραπάνω και εξαρτάται από τους «φακούς» επιστημονικής προσέγγισης που «φοράμε» κάθε φορά. Η Μεγάλη Βρετανία, η Γαλλία και οι Σκανδιναβικές Χώρες υιοθετούν τρία διαφοροποιημένα μοντέλα προσέγγισης σχετικά με την έννοια των Δημιουργικών Τομέων. Το άρθρο μας εστιάζει στη βρετανική προσέγγιση της «Δημιουργικής Οικονομίας».
Η «Δημιουργική Οικονομία» αναπτύσσεται στις μητροπόλεις και η ανάπτυξή της στους παράγοντες που αναλύονται στη Θεωρία των 3Τs (Ταλέντο/ Talent, Ανοχή /Tolerance, Τεχνολογία/ Technology).
Το Ταλέντο συνιστά βασικό συστατικό του Ανθρώπινου Κεφαλαίου. Οι «Δημιουργικές Οικονομίες» έχουν τη δυνατότητα να παράγουν, να συγκρατούν, να προσελκύουν και να τροφοδοτούν την τοπική οικονομία με δημιουργικούς εργαζόμενους. Η δημιουργική τάξη δραστηριοποιείται συνήθως σε εταιρείες με αντικείμενο δραστηριότητας την Πληροφορική και τις Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας που έχουν ενσωματωθεί στο σύγχρονο δικτυωμένο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον.
Η Ανοχή αποτελεί μια ακόμη σημαντική παράμετρο της «Δημιουργικής Οικονομίας». Ο βαθμός ελευθερίας που χορηγείται στα άτομα να ασκήσουν τα δικαιώματά τους χωρίς περιορισμούς και το φιλελεύθερο πολυπολιτισμικό περιβάλλον αποτελεί γόνιμο υπόστρωμα για την ανάπτυξη της «Δημιουργικής Οικονομίας». Οι περιορισμοί και οι φραγμοί δημιουργούν εμπόδια για την προσέλκυση ανθρώπων με δημιουργικό δυναμικό υπονομεύοντας εν τέλει την τοπική οικονομία και ενισχύοντας το φαινόμενο της διαρροής εγκεφάλων (brain drain).
Τρίτος πυλώνας της Δημιουργικής Οικονομίας είναι η Τεχνολογία, η οποία έχει βαρύνουσα σημασία για την οικονομική μεγέθυνση και ανάπτυξη. Τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας και το πλήθος των εγκεκριμένων αιτήσεων κατοχυρωμένων πνευματικών δικαιωμάτων συνιστούν ασφαλείς δείκτες μέτρησης του βαθμού ένταξης της παραμέτρου της τεχνολογίας σε τοπικό επίπεδο, για να εκτιμήσουμε τον βαθμό πρόσληψης στοιχείων που θα χαρακτήριζαν μια οικονομία ως δημιουργική όσον αφορά την εξεταζόμενη παράμετρο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Πανεπιστήμιο και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα διαδραματίζουν αποφασιστικό ρόλο στη διαμόρφωση συνεργατικού πνεύματος, ανάπτυξης της δημιουργικότητας και σε συνεχή αλληλεπίδραση με το κοινωνικό περιβάλλον και την τοπική οικονομία είναι σε θέση να ενισχύσουν και να ενδυναμώσουν την περιφερειακή οικονομία με την προσέλκυση εκπαιδευόμενων με δημιουργική σκέψη και ανεπτυγμένες ψηφιακές δεξιότητες που διαδρούν με το ακαδημαϊκό προσωπικό και τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο.
Εν κατακλείδι, η «Δημιουργική Οικονομία» αξιοποιώντας τις δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού, το πνεύμα σεβασμού και ενίσχυσης της διαφορετικότητας που περιβάλλει τις συγκεκριμένες οικονομίες και στηριζόμενη στην επανάσταση της τεχνολογίας συνεισφέρει στην αύξηση των θέσεων εργασίας και στην απασχόληση βελτιώνοντας τα εισοδήματα των νοικοκυριών, αυξάνοντας την κερδοφορία των επιχειρήσεων και ενισχύοντας τα ΑΕΠ των εθνικών οικονομιών.
Πηγές:
· Florida R., Regions and Universities Together Can Foster a Creative Economy, τόμος 53, τεύχος 4, ημερομηνία έκδοσης 15 Σεπτεμβρίου 2006, Διαθέσιμο στο: https://docplayer.net/11488731-Regions-and-universities-together-can-foster-a-creative-economy-chronicle-of-higher-education-by-richard-florida-september-15-2006.html, τελευταία ημερομηνία προσπέλασης 26 Αυγούστου 2018
· Κακαβάς Ι. Μποζιονέλος Α. (2017), Δημιουργική Βιομηχανία και Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, (Πτυχιακή Εργασία υπό την επίβλεψη του Γιωτόπουλου Κωνσταντίνου), Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Δυτικής Ελλάδας
· Κίτσιος Φ., Σιταρίδης Κ. (χ.χ.), Η Δημιουργικότητα σαν βάση για την Καινοτομία και την Επιχειρηματικότητα. Κρίσιμοι παράγοντες ανάπτυξης και υπαινιγμοί για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, Διαθέσιμο στο: https://www.researchgate.net/profile/Ioannis_Sitaridis/publication/285927910_Creativity_as_a_basis_for_Innovation_and_Entrepreneurship_Critical_factors_of_Creativity_development_and_implications_for_tertiary_education/links/5664d45408ae192bbf90acfd.pdf, τελευταία ημερομηνία προσπέλασης 26 Αυγούστου 2018
· Κωστάλα Ε. (2012), Δημιουργικές βιομηχανίες και νέες μορφές απασχόλησης: ο τομέας της παροχής περιεχομένου, (Διπλωματική Εργασία υπό την επίβλεψη της Μιχαηλίδου Μάρθας) Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
· Καραφωτιά Μ. (2017), Πως η καινοτομία και η δημιουργικότητα μετατρέπουν την κρίση σε ευκαιρία στην Ελλάδα και πως επηρεάζεται η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων. Μελέτη περίπτωσης Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, (Διπλωματική Εργασία υπό την επίβλεψη του Γιαννακόπουλου Διονύσιου), Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά
· Χατζηδημητρόγλου Χ. (2013), Δημιουργική Οικονομία: Οι Δημιουργικοί Κλάδοι στην Ελλάδα, (Διπλωματική Εργασία υπό την επίβλεψη της Μπελεγρή – Ρομπόλη Α.), Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο
