Ο ελληνικός και διεθνής τουρισμός: Μια σύντομη ματιά στις τάσεις και προοπτικές τον 21ο αιώνα

Όπως φαίνεται στις μέρες μας ο ημεδαπός, αλλά και ο διεθνής τουρισμός θα συνεχίσει να αναπτύσσεται, τόσο σε επίπεδο αύξησης εσόδων, όσο και σε επίπεδο αύξησης του αριθμού των ταξιδιών. Η γεωγραφική επέκταση του τουρισμού σε συνδυασμό με την ανάπτυξη των μέσων μεταφοράς βοήθησαν στην τουριστική ανάδειξη και των πιο απομακρυσμένων περιοχών του κόσμου. Δημιουργήθηκαν έτσι νέες αγορές σε όλες τις ηπείρους.

Οι κυριότερες χώρες αποστολής τουριστών (Η.Π.Α., Γερμανία, Καναδάς, Ιαπωνία, Κίνα, Αγγλία, Γαλλία) συγκεντρώνουν την πλειοψηφία των τουριστικών εταιρειών, οι οποίες δραστηριοποιούνται στην παραγωγή τουριστικών προϊόντων, καθώς και στην οργάνωση τουριστικών υποδομών και υπηρεσιών. Λόγω της παγκοσμιοποίησης του τουριστικού φαινομένου, δεν άργησε να εμφανιστεί και ο προβληματισμός σχετικά με τα αναπτυξιακά πρότυπα και τον έλεγχο της τουριστικής ζήτησης και προσφοράς.

Η διάσταση της τουριστικής ανάπτυξης σε τοπικό επίπεδο οδήγησε πολλές περιοχές στην αναζήτηση προτύπων εναλλακτικού τουρισμού. Αυτή η σταδιακή στροφή ανάπτυξης του τουρισμού βοήθησε στην ανάδειξη του ζητήματος της τοπικότητας σε ό,τι αφορά τον έλεγχο και την συμμετοχή των ντόπιων πληθυσμών στις διαδικασίες ανάπτυξης. Ο αναπόφευκτος ανταγωνισμός μεταξύ των τουριστικών περιοχών επεκτάθηκε όχι μόνο σε τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο, αλλά και σε εθνικό και διεθνές. Και αυτό γιατί, ένας τουριστικός προορισμός πλέον δεν ανταγωνίζεται μόνο έναν άλλο γειτονικό προορισμό, αλλά και πολλούς μακρινότερους που όμως, έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά με αυτόν. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την ανάδειξη του μάρκετινγκ τουριστικών προορισμών σε καθοριστικό παράγοντα επιβίωσής τους.

Οι εντυπωσιακές τεχνολογικές εξελίξεις σε θέματα οργάνωσης, χαρακτηριστικών και πραγματοποίησης τουριστικών ταξιδιών οδηγούν σε νέα δεδομένα τουριστικής ανάπτυξης. Από την δεκαετία του ΄90 ήδη, η τεχνολογική πρόοδος και κυρίως η ανάπτυξη του διαδικτύου παρείχε στους τουρίστες την δυνατότητα άμεσης πρόσβασης σε πηγές πληροφόρησης τουριστικών ταξιδιών και επαφών με τουριστικές επιχειρήσεις (ξενοδοχεία, πρακτορεία, γραφεία ενοικίασης αυτοκινήτων, αερομεταφορείς, tour-operators κ.λπ.).

Σημαντικές υπήρξαν και οι τεχνολογικές εξελίξεις που αφορούν την βελτίωση των τουριστικών προϊόντων ή την παραγωγή νέων. Για παράδειγμα, η χρήση του διαδικτύου βοήθησε τους τουρίστες να επικοινωνούν με τον χώρο εργασίας τους, αυξήθηκαν οι δυνατότητες διεξαγωγής συνεδρίων από πολλά ξενοδοχεία, αναπτύχθηκαν τα τουριστικά χωριά, θεματικά πάρκα και μουσεία που χρησιμοποιούν την τεχνολογία, για να προσελκύσουν τουρίστες και δημιουργήθηκαν εικονικά ταξίδια.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού έχει επιχειρήσει να εκτιμήσει την παγκόσμια τουριστική ανάπτυξη, τουλάχιστον έως το 2030. Οι προβλέψεις του κάνουν λόγο για αύξηση των διεθνών αφίξεων τουριστών παγκοσμίως, στα επίπεδα του 1,56 δισ. έως το 2020, με αυξητικές τάσεις. Οι πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις αφορούν τις περιοχές Ανατολικής Ασίας και Ειρηνικού, Νότιας Ασίας και Αφρικής με ποσοστά αύξησης μεγαλύτερα του 5% ετησίως.

Τα επόμενα χρόνια προβλέπεται να αποτελέσουν μια περίοδο ωρίμανσης των τάσεων που θα σηματοδοτήσουν μια διαφορετική ιστορική και οργανωτική φάση της τουριστικής ανάπτυξης. Οι τάσεις αυτές είναι:

· Τα νέα κοινωνικο-πολιτιστικά πρότυπα των τουριστών

· Η ανάπτυξη της τεχνολογίας και οι επιπτώσεις της στον τουρισμό

· Η σημασία του περιβάλλοντος και η προστασία του

· Η καταναλωτική διάσταση που αποκτά η τουριστική εμπειρία.

Από τον Νικόλαο Πετράκο (Οικονομολόγος-εκπαιδευτικός MSc Διοίκηση τουριστικών επιχειρήσεων)

Πηγές:

(Τα στοιχεία ενημερώθηκαν στις 2/6/19)

· Κοκκώσης Χ. Τσάρτας Π. (2001), Βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη και περιβάλλον, εκδόσεις Κριτική, Αθήνα.

· Παγκόσμιος Οργανισμός τουρισμού-τουρισμός , τάσεις αγοράς UNWTO

http://www2.unwto.org/

Επιλεγμένα άρθρα από ειδικούς στο είδος τους!