Η οικονομική επιστήμη ασχολείται με την κατανομή των σπάνιων παραγωγικών συντελεστών προκειμένου να παραχθούν αγαθά, τα οποία θα καλύψουν τις ανάγκες των καταναλωτών.
Έτσι, τα οικονομικά δεν είναι η επιστήμη που θα σου δείξει πώς θα πλουτίσεις, πώς θα γίνεις λογιστής ή μάνατζερ! Βέβαια, μπορεί κάποιοι κλάδοι των οικονομικών να ασχολούνται και με αυτά, αλλά δεν είναι ο βασικός σκοπός των οικονομικών! Επεκτείνοντας τον ορισμό, μπορούμε να πούμε ότι τα οικονομικά είναι η μελέτη των ανθρώπων και των επιλογών τους.
Οι βασικοί κλάδοι των οικονομικών θεωρούνται η Μακροοικονομία και η Μικροοικονομία.
Η Μακροοικονομία έχει ως πεδίο ενδιαφέροντος την μελέτη και τη συμπεριφορά των εθνικών οικονομιών ως σύνολο. Μερικά ερωτήματα που αφορούν την Μακροοικονομία είναι :
Από τι εξαρτάται η οικονομική μεγέθυνση ενός κράτους;
Τι προκαλεί την ανεργία;
Για ποιο λόγο αυξάνονται οι τιμές; (πληθωρισμός)
Ποιες οικονομικές πολιτικές είναι κατάλληλες για την βελτίωση μιας εθνικής οικονομίας;
Η Μικροοικονομία μελετάει την συμπεριφορά των ατόμων στις καταναλωτικές τους επιλογές, τη συμπεριφορά των επιχειρήσεων στην προσπάθεια να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους, καθώς και τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους. Τα ερωτήματα της Μικροοικονομίας είναι:
Αν η ανταγωνίστρια επιχείρηση εφαρμόσει μια στρατηγική, τι πρέπει να κάνει η δική μου επιχείρηση;
Πόσους εργάτες πρέπει να έχω, για να μεγιστοποιήσω τα κέρδη μου;
Πώς μπορώ ως καταναλωτής να μεγιστοποιήσω την ικανοποίησή μου από κάποιο αγαθό;
Και οι 2 κλάδοι χρησιμοποιούν διαγράμματα, αρκετά μαθηματικά αλλά έχουν ισχύ υπό ορισμένες συνθήκες. Χρησιμοποιούνται, δηλαδή, ως υποδείγματα και εργαλεία προκειμένου να πάρουμε ορθές αποφάσεις στην πραγματική ζωή και οικονομία! Στην πραγματικότητα, τα πράγματα είναι αρκετά πιο περίπλοκα από μερικά υποδείγματα.
Τι κάνουν οι οικονομολόγοι
Οι οικονομολόγοι μελετούν και προσπαθούν να αναλύσουν όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικά τις δυνάμεις και τις τάσεις που επηρεάζουν την οικονομία στο σύνολό της. Ο οικονομολόγος επεξεργάζεται, αναλύει και μελετά οικονομικά φαινόμενα, μεγέθη, τάσεις και δείκτες της οικονομικής δραστηριότητας έχοντας ως εργαλεία τα μαθηματικά, την στατιστική και οικονομετρικές μεθόδους και τεχνικές. Επιπλέον, παρατηρούν και μελετούν τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνονται οι αποφάσεις στους διάφορους τομείς μιας οικονομίας (είτε μακροοικονομία, είτε μικροοικονομία), τα επίπεδα ανεργίας, τις αυξομειώσεις των εισοδημάτων, το ποσοστό των εισοδημάτων που αποταμιεύεται, το ποσοστό των αποταμιεύσεων που επενδύεται, όπως και τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των ανθρώπων εξαιτίας των οικονομικών αλλαγών και συναλλαγών μεταξύ τους. Ο σκοπός της μελέτης του φάσματος των οικονομικών είναι ο ίδιος ο οικονομολόγος να προτείνει τρόπους προκειμένου να υπάρξει επίλυση ή διορθώσεις των όποιων οικονομικών προβλημάτων (παραγωγή, επιλογή τεχνολογίας, διανομή, οικονομική ανάπτυξη) που θα εξυπηρετήσουν και θα βοηθήσουν στην βελτίωση της λειτουργίας και της απόδοσης ενός οικονομικού συστήματος. Οι οικονομολόγοι έχουν την δυνατότητα να δίνουν βοήθεια ή να συμβουλεύουν σε μια γκάμα θεμάτων που σχετίζονται με μακροοικονομικά, μικροοικονομικά ζητήματα, χρηματοπιστωτικά, αναπτυξιακά, επιχειρηματικά, φορολογικά, λογιστικά, διοικητικά, οργανωτικά θέματα σε επίπεδο επιχείρησης, κλάδου, τομέα και γενικότερα της οικονομίας.
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι ο οικονομολόγος έχει τις γνώσεις και τα εφόδια από την ίδια την Οικονομική Επιστήμη να ασχοληθεί αλλά όχι να θεωρείται Λογιστής, Μάνατζερ, Μαρκετίστας, Σύμβουλος κ.λπ. Η βάση του είναι η Οικονομική επιστήμη.
Διάσημοι οικονομολόγοι
Adam Smith
Το έργο του «Έρευνα για τη φύση και τα αίτια του πλούτου των εθνών» θεωρείται από τα πρώτα βιβλία οικονομικών. Η βασική του θεωρία ήταν ότι το συμφέρον του κάθε ατόμου και ο ανταγωνισμός μπορούν να οδηγήσουν στην οικονομική ευημερία. Επίσης, σε πολλούς οικονομολόγους προκάλεσε εντύπωση η έννοια «αόρατο χέρι» που χρησιμοποίησε ο Adam Smith σαν μεταφορική λέξη σε κάποια έργα του. Το αόρατο χέρι εξηγείται συνήθως ως εκείνη η δύναμη που μετατρέπει τον ανταγωνισμό σε ευημερία για την κοινωνία.
J.M. Keynes
Ήταν ο οικονομολόγος που έφερε την επανάσταση στην Μακροοικονομική θεωρία και στις οικονομικές πολιτικές των κρατών. Οι γνωστές πολιτικές του ήταν η δημοσιονομική και η νομισματική πολιτική, που χρησιμοποιούνται συχνά και σήμερα για την καταπολέμηση μιας οικονομικής κρίσης. Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου αρκετές χώρες παγκοσμίως ακολούθησαν τις συμβουλές του Keynes στις οικονομίες τους.
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε όλοι βασικές έννοιες οικονομικών, για να μπορούμε να καταλαβαίνουμε τι συμβαίνει στην καθημερινότητα και να μη πέφτουμε θύματα απάτης από τους βαρύγδουπους οικονομικούς όρους που ακούμε!
Σε συνεργασία με τον Νικόλαο Παπαματθαίου (Οικονομολόγος–Εκπαιδευτικός)
Πηγές:
Βιβλιογραφία:
Μακροοικονομική (2008), Andrew Abel, Ben Bernanke, Dean Croushore
Γκόγκας Π. (2016), Οικονομικά για μη ειδικούς, Εκδόσεις: Κριτική
Thortnon P. (2014), The Great Economist: Ten Economists whose thinking changed the way we live
Δικτυογραφία:
https://www.investopedia.com/terms/m/microeconomics.asp
https://www.investopedia.com/ask/answers/difference-between-microeconomics-and-macroeconomics/
Εικόνες: Cocoa Beach, Ceyhun Ataman
