Περιπλανώμενοι σε ένα ομιχλώδες δάσος αειθαλών Managers, αναρριχώμενων Στελεχών και διψασμένων για διάκριση ερπόντων Διοικητικών Υπαλλήλων αγωνιζόμαστε απεγνωσμένα να χαρτογραφήσουμε μια σπάνια επιχειρηματική φυλή. Τους Ηγέτες! Το μεγάλο ερώτημα που καλούμαστε να απαντήσουμε είναι εάν οι Ηγέτες συνιστούν μια επαγγελματική ομάδα υπό εξαφάνιση ή αν πρόκειται για Ηγέτες εν υπνώσει περιερχόμενοι σε κατάσταση βαθιάς χειμερίας νάρκης και αβάσταχτης θερινής ραστώνης.
Ποια είναι, όμως, τα βασικά χαρακτηριστικά ενός Ηγέτη; Σύμφωνα με τον Greenberg ο Ηγέτης είναι ένα μέλος μιας ομάδας ή οργανισμού το οποίο ασκεί και την μεγαλύτερη επιρροή έναντι οποιοδήποτε άλλου. Η επιρροή του Ηγέτη στρέφεται προς την επίτευξη ενός στόχου και η επιρροή του δεν είναι καταναγκαστική. Αξίζει να σημειωθεί ότι βασική προϋπόθεση της ηγεσίας είναι η ύπαρξη οπαδών και η ανάληψη αποτελεσματικής δράσης. Η αυτοπεποίθηση, η υπευθυνότητα, η ανάληψη πρωτοβουλιών, ο υψηλός δείκτης συναισθηματικής νοημοσύνης, η επιμονή και η ικανότητα της επίδρασης συνιστούν βασικές συνιστώσες ενός αποτελεσματικού Ηγέτη.
Ωστόσο, σε τι μπορεί ενδεχομένως να διαφέρει από τους Managers; Οι Managers ασχολούνται με τη Διοίκηση και ενδιαφέρονται για τους τρόπους λειτουργίας των παραγωγικών διαδικασιών. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι επικεντρώνονται στα συστήματα και δίνουν έμφαση στο να κάνουν τα πράγματα σωστά. Χαρακτηριστικά τους αποτελούν η επιμονή τους στην συντήρηση, η εμμονή τους στον έλεγχο, η βραχυπρόθεσμη προοπτική τους στα πράγματα και η αποδοχή από μέρους τους του κυρίαρχου status quo. Το ενδιαφέρον για την επίτευξη αποτελέσματος και η μίμηση συνιστούν δομικά στοιχεία της εικόνας του ιδεότυπου ενός Manager.
Οι Ηγέτες, από την άλλη, καινοτομούν, αναρωτιούνται αδιάκοπα για τα «τι» και τα «γιατί» ενός οργανισμού και επικεντρώνονται στους ανθρώπους. Και δεν αρκούνται μόνο σε αυτά, αλλά κάνουν και τις κατάλληλες ενέργειες, αναπτύσσουν, εμπνέουν εμπιστοσύνη και έχουν καλλιεργήσει μια περισσότερο μακροπρόθεσμη προοπτική από τους υπόλοιπους. Συστατικά στοιχεία των Ηγετών είναι η πρωτοτυπία, η επινοητικότητα, η επικέντρωση της προσοχής τους στον ορίζοντα και η αμφισβήτηση του status quo.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι αναρίθμητοι Managers επιβιώνουν σε διάφορους τομείς πολυσύνθετων οργανογραμμάτων επιχειρήσεων και οργανισμών παραμένοντας στην επιφάνεια – αν και η συντριπτική πλειοψηφία τους ασφυκτιά στην αφάνεια – αλλά ολιγάριθμοι επιτυγχάνουν να αναδειχθούν μέσα στον χρόνο τελικά ως Ηγέτες. Παραφράζοντας έναν κλασικό βρετανικό ιδιωματισμό το μόνο που μπορούμε να διατυπώσουμε σήμερα με ασφάλεια είναι: “Too many chiefs and not enough…Leaders!”
Πηγές:
· Αμοργιανός Π. (2010), «Συναισθηματική Νοημοσύνη & Ηγεσία» Διπλωματική Εργασία υπό την επίβλεψη του Καθηγητή Κονδύλη Ε., Πανεπιστήμιο Πειραιώς, τελευταία ημερομηνία προσπέλασης στις 13/09/2018, διαθέσιμο στο: http://dione.lib.unipi.gr/xmlui/handle/unipi/3613
· Greenberg J., Baron A. (2013) , «Οργανωσιακή Ψυχολογία και Συμπεριφορά», εκδόσεις Gutenberg
· Κοτρίδης Α. (2009), «Ο αποτελεσματικός Ηγέτης στον Εκπαιδευτικό και Τραπεζικό Χώρο: Αποκλίσεις, Συγκλισεις και Συμπεράσματα», Διπλωματική Εργασία υπό την επίβλεψη των Καθηγητών Πασιαρδής Π., Λαζαρίδου Α., Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, τελευταία ημερομηνία προσπέλασης στις 13/09/2018, διαθέσιμο στο: http://ir.lib.uth.gr/bitstream/handle/11615/14305/P0014305.pdf?sequence=1&isAllowed=y
· Ραυτογιάννη – Τζιάβα Μαρία (2017-2018), «Ηγέτης – Οργανωσιακή Κουλτούρα», Διπλωματική Εργασία υπό την επίβλεψη του Καθηγητή Γιαννά Πρόδρομου, Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα, τελευταία ημερομηνία προσπέλασης στις 12/09/2018, διαθέσιμο στο: http://okeanis.lib.teipir.gr/xmlui/bitstream/handle/123456789/4240/%CE%94%CE%95%CE%9C%20105.pdf?sequence=1&isAllowed=y
· Zaleznik A., Μάνατζερς και Ηγέτες: Υπάρχει Διαφορά Μεταξύ τους; Harvard Business Review για την Ηγεσία