Το συγκεκριμένο σχήμα ασχολείται με την παραδοσιακή κρητική μουσική και συγκεκριμένα το Ανωγειανό ηχόχρωμα. Αποτελείται από τον Πασπαράκη Λυκούργο, τον Νικηφόρο Περικλάκη και τον αδερφό του, Γιώργο Περικλάκη, οι οποίοι είναι εγγονοί του μεγάλου κρητικού καλλιτέχνη Νικηφόρου Αεράκη. Θα τους γνωρίσουμε αποκλειστικά στο your e-articles!
-Πώς αποφασίσατε να φτιάξετε το συγκεκριμένο σχήμα;
(Λυκούργος): Η πρώτη συνεργασία έγινε το Πάσχα του 2023 εντελώς συγκυριακά. Με είχαν καλέσει για δύο εμφανίσεις στο Ηράκλειο και χρειαζόμουν μουσικούς. Το Νικηφόρο και το Γιώργη τους γνώριζα λίγο, γιατί οι αδελφές μας είναι παιδικές φίλες, ωστόσο ήξερα ότι τα μουσικά μας γούστα ταιριάζουν λόγω της κοινής μας καταγωγής. Είναι άλλωστε γνωστό στο χωριό, και όχι μόνο, ότι ο Νικηφόρος «παίζει τη λύρα του παππού του», όπως λέμε και κάτω (στην Κρήτη). Στην πρώτη εμφάνιση, παρόλο που δεν είχαμε κάνει καμία πρόβα και οι τρεις νιώσαμε λες και παίζαμε χρόνια μαζί. Η χημεία ήταν απερίγραπτη και από κείνη τη μέρα και έπειτα δέσαμε.
-Το σχήμα σας έχει κάποιο όνομα;
Το σχήμα μας δεν έχει κάποιο συγκεκριμένο όνομα γιατί οι άνθρωποι μας γνωρίζουν από τα δικά μας.
-Ποιες είναι οι επιρροές σας;
Θα μπορούσαμε να ανοίξουμε μεγάλη συζήτηση, αλλά θα προσπαθήσουμε να είμαστε όσο πιο σύντομοι γίνεται.
(Λυκούργος): Mεγαλώνοντας σε μια οικογένεια που με ενθάρρυνε από τα πρώτα βήματα να ακούω σκοπούς μεγάλων Ανωγειανών καλλιτεχνών όπως ο Νίκος Ξυλούρης (Ψαρονίκος), ο Μανώλης Πασπαράκης (Στραβός), ο Ψαραντώνης, ο Πασπαρομήτσος και ο Μύρων Σκουλάς, έχω επηρεαστεί σε πολύ μεγάλο βαθμό από αυτούς. Με το πέρασμα των χρόνων, η τριβή με τους μεγαλύτερους χωριανούς στο οικογενειακό μας καφενείο μέσα από τις παρέες που σχεδόν κάθε βράδυ λάμβαναν χώρα σε αυτό με πρωτοστάτη τον παππού μου στο μαντολίνο, αλλά ακόμα και οι καντάδες που οργανώναμε με τους υπόλοιπους της ηλικίας μου διαμόρφωσαν τελικά τη σημερινή μουσική μου ταυτότητα. Φυσικά δεν αναφέρω τον μεγάλο Αεράκη γιατί ξέρω ότι θα τον πουν πρώτο πρώτο οι άλλοι δύο.
(Γιώργης): Εγώ και ο αδελφός μου έχουμε μισή καταγωγή από τα Ανώγεια και μισή από ένα άλλο ξακουστό χωριό της ανατολικής Κρήτης, τις Μέλαμπες. Τα ακούσματά μου λοιπόν κρατάνε και από τους δύο αυτούς τόπους. Για να καταλάβετε καλύτερα, η Μελαμπιανή μουσική είναι πιο λυρική και γλυκιά ενώ η Ανωγειανή πιο άγρια και ανατρεπτική για τα κρητικά δεδομένα. Ο συνδυασμός τους, λοιπόν, κάνει για εμένα το τέλειο ζευγάρι. Μεγάλωσα και εγώ με παρέες, με καντάδες και με πανηγύρια στο ξωκλήσι του χωριού, τον Άη Γιώργη, στα οποία πάντα οι πρωταγωνιστές ήταν μερακλήδες. Καλλιτέχνες που έχουν επηρεάσει το μουσικό μου ηχόχρωμα είναι οι Γιώργης Τρουλλινός, Θανάσης Σκορδαλός και φυσικά ο παππούς μου ο Νικηφόρος Αεράκης (Πολιός).
(Νικηφόρος): Ο παππούς μου (Πολιός) και ο Θανάσης Σκορδαλός. Δεν χρειάζεται τίποτα άλλο.
-Πείτε μας λίγα λόγια για την μουσική που παίζετε.
Πιστεύουμε ότι στον κόσμο εκτός Κρήτης δεν είναι αρκετά ξεκάθαρο πόσο πολύ διαφέρει η κρητική μουσική στις διαφορετικές περιοχές του νησιού, ακόμα και σε διπλανά χωριά! Αυτό οφείλεται στο ότι η μουσική ανέκαθεν αντικατοπτρίζει τον μοναδικό τρόπο ζωής των ανθρώπων του κάθε τόπου. Όταν λοιπόν λέμε ότι «παίζουμε Ανωγειανά», κυρίως εννοούμε ότι επιχειρούμε να υιοθετήσουμε τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά της μουσικής των Ανωγείων με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Μερικά από αυτά είναι ο απλός τρόπος παιξίματος και ο παλμός που αναδύεται μέσα από αυτόν. Παράλληλα τα μελαμπιανά χαρακτηριστικά που προστίθενται ακούσια κυρίως από τον Γιώργη, έρχονται και δένουν ομοιόμορφα.
-Η νέα γενιά «αγκαλιάζει» την παραδοσιακή μουσική;
Είναι περίπλοκο. Αναμφίβολα, ο αριθμός των ατόμων της ηλικίας μας που αρχίζει να αποκτά παραδοσιακά ακούσματα, μεγαλώνει μέρα με τη μέρα. Το βλέπουμε αυτό από τις μεγάλες συμμετοχές στα γλέντια και τα πανηγύρια. Πρέπει όμως να γίνει σαφές ότι δεν είναι παραδοσιακά όλα τα κομμάτια που παίζονται με παραδοσιακά όργανα. Καλό είναι να αναγνωρίζουμε τι είναι αυτό που ακούμε: Ένα σύγχρονο κομμάτι με δημοτικά στοιχεία ή ένα κομμάτι που επιβιώνει σχεδόν απαράλλαχτο εδώ και εκατοντάδες χρόνια; Όμως, τα εμπορικά «παραδοσιακά» τραγούδια φτάνουν με μεγαλύτερη ευκολία στα αυτιά των νέων και μπορούν να αποτελέσουν την αφετηρία να ψαχτούν περισσότερο στο κομμάτι της παράδοσης.
-Ποια είναι η πιο σημαντική συνεργασία σας μέχρι στιγμής;
Πρόσφατα κάναμε την πρώτη μας «Ζωντανή Ηχογράφηση στα Ανώγεια», η οποία είναι διαθέσιμη στις πλατφόρμες YouTube, Spotify και η οποία περιλαμβάνει σειρές συρτών, κοντυλιές και τραγούδια της αυθεντικής Ανωγειανής παράδοσης.
-Από πού αντλείτε έμπνευση;
Από καθημερινά γεγονότα, από όμορφες αναμνήσεις από το παρελθόν, από συναισθήματα και ερεθίσματα, από τους ανθρώπους που αγαπάμε, από κάποια κοντυλιά, από έναν μερακλή, από έναν καλό χορευτή, από μια μαντινάδα. Συνολικά από την ίδια τη ζωή.
-Ετοιμάζετε κάτι τον τελευταίο καιρό;
Πολλά υπάρχουν στα σκαριά. Τώρα που ανοίγει ο καιρός ετοιμαζόμαστε για τα καλοκαιρινά γλέντια και εμφανίσεις στην Κρήτη – και όχι μόνο. Ετοιμάζουμε μια δουλειά σε συνεργασία με το «Αεράκης Αγροτικό Δισκοπωλείο». Και γενικά σε δουλειά να βρισκόμαστε.
-Τέλος, θα ήθελα να αφιερώσετε ένα στίχο στους αναγνώστες που μας διαβάζουν!
Φυσικά θα σας αφιερώσουμε όχι έναν στίχο αλλά μια μαντινάδα!
Ζωή δεν είναι να ξυπνάς να τρως να θέτεις πάλι, ζωή’ ναι να’ σαι ξυπνητός όντε κοιμούνται οι άλλοι.
Για αυτό να ζείτε τη ζωή σας!
-Ευχαριστώ για την υπέροχη συζήτηση!
Εμείς ευχαριστούμε πάρα πολύ!
Λύρα, Τραγούδι: Νικηφόρος Περικλάκης
Μαντολίνο,Τραγούδι: Λυκούργος Πασπαράκης
Λαούτο, Τραγούδι: Γιώργης Περικλάκης
Συνέντευξη στον Μιχάλη Δραμιτινό (Οικονομολόγος – Αρχισυντάκτης – Web Designer)