Σήμερα στο yourearticles ο εκδότης Θωμάς Τσερώνης (εκδόσεις Memento) για μία αποκλειστική συνέντευξη.
-Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για τον εκδοτικό σας οίκο; Πότε και πώς ιδρύθηκε;
Οι εκδόσεις Memento ιδρύθηκαν εντελώς τυχαία το 2019 πραγματοποιώντας πρακτικά το όνειρο μιας πρωτοεμφανιζόμενης συγγραφέως, η οποία είχε όμορφες ιστορίες να διηγηθεί αλλά δεν μπορούσε να βρει εκδοτικό οίκο ακριβώς γιατί ήταν πρωτοεμφανιζόμενη και οι εκδοτικοί στην Ελλάδα δύσκολα εμπιστεύονται νέα ονόματα πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Το ένα βιβλίο έφερε το άλλο και αυτό που ξεκίνησε ως «πάμε να κάνουμε το κέφι μας» μεταμορφώθηκε σε κάτι μεγαλύτερο και σήμερα είμαστε εδώ και συζητάμε για βιβλία!
–6.500 τίτλοι βιβλίων εκδίδονται τον χρόνο, ο ανταγωνισμός βρίσκεται στο έπακρο και το αναγνωστικό κοινό σίγουρα δεν μπορεί να απορροφήσει όλους αυτούς τους τίτλους. Το να ξεκινήσεις ένα νέο εκδοτικό εγχείρημα μοιάζει με κίνηση καμικάζι στα μάτια των περισσοτέρων, ποια είναι τα στοιχεία που σας κάνουν να πιστεύετε ότι θα πετύχετε και ξεχωρίσετε σε αυτές τις ομολογουμένως δύσκολες συνθήκες; Ποιο είναι το όραμα και η φιλοσοφία που καθοδηγεί τη δουλειά σας;
Θεωρώ ότι περιγράψατε με απόλυτη ακρίβεια την κατάσταση η οποία κυριαρχεί σήμερα στην Ελλάδα και το να ξεκινήσεις σήμερα έναν εκδοτικό οίκο ακούγεται παράτολμο. Όμως, εμείς δεν το βλέπουμε έτσι. Πιστεύουμε ότι όταν αγαπάς πραγματικά τα βιβλία και έχεις κάτι να πεις, πάντα υπάρχει χώρος να ξεχωρίσεις. Δεν μας ενδιαφέρει να γεμίσουμε τα ράφια με τίτλους· θέλουμε κάθε βιβλίο που εκδίδουμε να έχει λόγο ύπαρξης, να δημιουργεί μια εμπειρία, να συγκινεί ή να προβληματίζει.
Το όραμά μας είναι να φέρουμε ξανά τον αναγνώστη κοντά στο βιβλίο όχι ως προϊόν, αλλά ως σχέση. Να χτίσουμε εμπιστοσύνη και μια κοινότητα με ποιότητα, συνέπεια και σεβασμό τόσο προς τους συγγραφείς όσο και προς το κοινό. Δεν τρέχουμε να προλάβουμε την αγορά· θέλουμε να χτίσουμε κάτι που θα αντέξει στον χρόνο.
–Ποια είδη βιβλίων εκδίδετε κυρίως; Υπάρχουν κατηγορίες στις οποίες δίνετε ιδιαίτερη έμφαση και κάποιες με τις οποίες δεν επιθυμείτε να ασχοληθείτε σε καμία περίπτωση;
Ξεκινήσαμε με Έλληνες συγγραφείς, γιατί πιστεύουμε βαθιά στο ταλέντο που υπάρχει στην εγχώρια σκηνή και θέλαμε να δώσουμε φωνή σε νέες, ενδιαφέρουσες γραφές. Με τον καιρό όμως, ανοίξαμε τα φτερά μας και προς τη μεταφρασμένη λογοτεχνία, επιλέγοντας τίτλους που ταιριάζουν με την ταυτότητα και το γούστο μας.
Αυτή τη στιγμή δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στο Nordic Noir και γενικότερα στο crime & general literary fiction, αγοράζοντας δικαιώματα από σκανδιναβικές χώρες και συγγραφείς που ξεχωρίζουν για την ατμόσφαιρα, τη δομή και το βάθος των χαρακτήρων τους. Παράλληλα, στοχεύουμε στην ανάπτυξη της κατηγορίας non fiction με βιβλία που εστιάζουν στο wellbeing, το self-help και το personal growth, θέματα που θεωρούμε πως έχουν πραγματική αξία και αντίκτυπο στην καθημερινότητα.
-Πώς επιλέγετε ποια έργα θα εκδώσετε; Ποια είναι τα βασικά κριτήρια επιλογής;
Κάθε βιβλίο που φτάνει στα χέρια μας το αντιμετωπίζουμε με σεβασμό καθώς πίσω από κάθε ιστορία υπάρχει κόπος, όνειρο και ψυχή. Από εκεί και πέρα, το αν θα εκδοθεί ή όχι εξαρτάται από μερικά βασικά κριτήρια: τη δυναμική της ιστορίας, την αυθεντικότητα της φωνής και το αν μας μένει στο μυαλό μετά την τελευταία σελίδα.
Η διαδικασία είναι συλλογική: έχουμε μια μικρή ομάδα αναγνωστών και επιμελητών που διαβάζει, συζητά και αξιολογεί κάθε έργο. Θέλουμε πάντα περισσότερες από μία γνώμες, γιατί ένα καλό βιβλίο συχνά αποκαλύπτεται μέσα από διαφορετικές ματιές. Δεν ψάχνουμε «τέλεια» κείμενα, αλλά ανθρώπους με πάθος, φωνή και διάθεση να εξελιχθούν. Κάθε συνεργασία για εμάς είναι μια κοινή διαδρομή κι αυτό είναι ίσως το πιο όμορφο αλλά ταυτόχρονα και το πιο απαιτητικό κομμάτι της δουλειάς μας.
-Πώς προωθείτε τα βιβλία σας; Τι ρόλο παίζουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι παρουσιάσεις βιβλίων γενικά για τον εκδοτικό σας;
Η προώθηση για εμάς δεν είναι απλώς «διαφήμιση». Είναι τρόπος να φέρουμε τον αναγνώστη πιο κοντά στον δημιουργό και στην ιστορία πίσω από το βιβλίο. Χρησιμοποιούμε τα social media πολύ ενεργά όχι μόνο για να δείχνουμε εξώφυλλα, αλλά για να ανοίγουμε διάλογο γύρω από τα βιβλία και να δίνουμε φωνή στους ίδιους τους συγγραφείς.
Μας ενδιαφέρει η αυθεντική επικοινωνία· να φαίνεται ποιοι είμαστε και γιατί αγαπάμε αυτό που κάνουμε. Παράλληλα, οργανώνουμε παρουσιάσεις, συζητήσεις και θεματικές εκδηλώσεις ώστε ο κόσμος να νιώθει μέρος μιας κοινότητας.
Πιστεύουμε ότι, όσο κι αν αλλάζουν οι εποχές, ο καλύτερος τρόπος να προωθήσεις ένα βιβλίο παραμένει ο ίδιος: ένας αναγνώστης που το διάβασε και θέλει να το μοιραστεί. Όλα όσα κάνουμε, στο τέλος, εκεί στοχεύουν.
–Πόσο σημαντικές είναι οι συνεργασίες με βιβλιοπωλεία; Eίστε της παράδοσης και των βιβλιοπαρουσιάσεων;
Οι συνεργασίες με τα βιβλιοπωλεία είναι για εμάς απολύτως καθοριστικές. Είναι ο φυσικός χώρος του βιβλίου, εκεί όπου ο αναγνώστης μπορεί να το πιάσει, να το ξεφυλλίσει, να το “νιώσει”. Στην μέχρι τώρα πορεία μας σταθήκαμε τυχεροί γιατί συνεργαζόμαστε με βιβλιοπώλες που αγαπούν αυτό που κάνουν και έχουν προσωπική σχέση με το κοινό τους γιατί εκεί συμβαίνει η πραγματική μαγεία.
Ναι, είμαστε της παράδοσης, αγαπάμε τις παρουσιάσεις, τις υπογραφές, τις κουβέντες με το κοινό. Θέλουμε κάθε εκδήλωση να είναι εμπειρία· να συνδέει τους ανθρώπους με τα βιβλία, αλλά και μεταξύ τους.
Με λίγα λόγια, πιστεύουμε πως το βιβλίο μπορεί να έχει μέλλον μόνο όταν το αντιμετωπίζεις σαν ζωντανό οργανισμό και όχι απλώς ένα προϊόν στο ράφι.
-Ποια είναι τα στάδια από τη στιγμή που λαμβάνετε ένα χειρόγραφο μέχρι την κυκλοφορία του βιβλίου;
Από τη στιγμή που ένα χειρόγραφο φτάνει στα χέρια μας, ξεκινάει ένα ταξίδι. Το πρώτο βήμα είναι η ανάγνωση και αξιολόγηση από την ομάδα μας ( συνήθως περισσότερα από ένα άτομα, γιατί θέλουμε να δούμε πώς “μιλάει” το κείμενο σε διαφορετικούς αναγνώστες).
Αν το έργο προχωρήσει, περνάμε στη φάση της επιμέλειας, όπου δουλεύουμε στενά με τον συγγραφέα. Είναι μια συνεργατική διαδικασία· δεν “διορθώνουμε” ένα βιβλίο, το συνοδεύουμε μέχρι να φτάσει στην καλύτερη εκδοχή του.
Στην περίπτωση των μεταφρασμένων βιβλίων, η διαδικασία ξεκινά από την αναζήτηση και αξιολόγηση δικαιωμάτων. Διαβάζουμε πλέον αρκετά έργα από το εξωτερικό, συνεργαζόμαστε με λογοτεχνικούς πράκτορες και επιλέγουμε τίτλους που ταιριάζουν στην ταυτότητα του εκδοτικού μας. Έπειτα, δίνουμε μεγάλη βαρύτητα στη μετάφραση καθώς θέλουμε το ελληνικό κείμενο να διατηρεί τον ρυθμό, την ατμόσφαιρα και το ύφος του πρωτότυπου.
Ακολουθούν το σχεδιαστικό στάδιο (εξώφυλλο, σελιδοποίηση, γραφιστική ταυτότητα) και στη συνέχεια το marketing και η επικοινωνία: προετοιμάζουμε παρουσιάσεις, καμπάνιες στα social media και συνεργασίες με βιβλιοπωλεία και media.
Συνήθως όλη η διαδικασία διαρκεί 4 έως 6 μήνες, ανάλογα με το έργο. Και κάθε φορά που βλέπουμε ένα βιβλίο να κυκλοφορεί στα ράφια, νιώθουμε σαν να το αφήνουμε να κάνει το πρώτο του βήμα στον κόσμο.
–Ποιος είναι ο ρόλος του εκδότη στην επιμέλεια και στη διαμόρφωση του τελικού προϊόντος;
Ο ρόλος του εκδότη για εμάς είναι να στηρίζει και να εμπιστεύεται τους συνεργάτες του, τους επιμελητές και τη δημιουργική ομάδα, αφήνοντάς τους χώρο να δουλέψουν με τον συγγραφέα και να αναδείξουν το βιβλίο. Ταυτόχρονα, πάντα υπάρχει η επίβλεψη στο τελικό στάδιο: από το εξώφυλλο μέχρι τη σελιδοποίηση και την παρουσίαση. Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι το αποτέλεσμα ανταποκρίνεται στην ταυτότητα του εκδοτικού και παραμένει πιστό στη φωνή του συγγραφέα.
Με λίγα λόγια, ο εκδότης είναι εκεί για να συντονίσει, να εμπνεύσει και να καθοδηγήσει, αλλά και για να εγγυηθεί ότι το βιβλίο που φτάνει στον αναγνώστη είναι όσο καλύτερο γίνεται.
-Πώς καθορίζεται η τιμή ενός βιβλίου και ποιοι παράγοντες την επηρεάζουν;
Η τιμή ενός βιβλίου δεν καθορίζεται τυχαία. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που την επηρεάζουν: το μέγεθος και η ποιότητα του βιβλίου, το κόστος επιμέλειας, μετάφρασης ή γραφιστικής δουλειάς, το είδος του χαρτιού και η εκτύπωση, αλλά και η αγορά στην οποία απευθύνεται.
Προσπαθούμε πάντα να βρίσκουμε μια ισορροπία: θέλουμε το βιβλίο να είναι προσιτό στον αναγνώστη, αλλά ταυτόχρονα να αντανακλά την αξία της δουλειάς που έχει γίνει πίσω από κάθε σελίδα. Δεν πρόκειται μόνο για αριθμούς καθώς κάθε τιμή συνοψίζει την προσπάθεια συγγραφέα, επιμελητών, σχεδιαστών και όλων όσων συμμετέχουν στο ταξίδι του βιβλίου από το χαρτί στον αναγνώστη.
-Πώς διαμορφώνεται η συνεργασία σας με τους συγγραφείς;
Ο συγγραφέας συμμετέχει εκεί που έχει πραγματικά νόημα, στην ιστορία, στους χαρακτήρες και στη φωνή του βιβλίου. Στις υπόλοιπες διαδικασίες, όπως επιμέλεια, σχεδιασμό ή marketing, η ομάδα μας αναλαμβάνει, ώστε ο δημιουργός να μπορεί να επικεντρωθεί στη δημιουργική δουλειά του. Η σχέση μας είναι συνεργατική, αλλά σαφώς δομημένη.
-Τι αναζητάτε σε έναν νέο συγγραφέα; Αν ο συγγραφέας έχει followers θα μετρήσει θετικά για να επιλέξετε το βιβλίο του σε μία εποχή social μανίας με τους influencers να μεσουρανούν; Πιστεύετε οι followers μετατρέπονται σε αναγνώστες;
Σήμερα συζητιέται αρκετά ότι κάποιοι εκδοτικοί κοιτάνε τον αριθμό των followers ενός συγγραφέα, θεωρώντας ότι αυτό θα εξασφαλίσει πωλήσεις. Στην ουσία όμως πρόκειται συχνά για μια καθαρά εμπορική συναλλαγή αφού οι followers δεν μετατρέπονται απαραίτητα σε πραγματικούς αναγνώστες, απλά ακολουθούν το hype. Σίγουρα βοηθάει να έχει ήδη «κοινό» ο συγγραφέας αλλά αυτό δε σημαίνει ότι το βιβλίο θα είναι απαραίτητα καλό.
Για εμάς στις εκδόσεις Memento, αυτό δεν παίζει κανέναν ρόλο. Το μόνο που μετράει είναι η ιστορία και η φωνή του συγγραφέα. Αν μας αγγίξει η ιστορία, θα την εκδώσουμε ανεξάρτητα από social media και αριθμούς. Τρανή απόδειξη αποτελεί η έκδοση της σειράς «Αιγαίο Ώρα Μηδέν» του Μίλτου Αντωνιάδη ο οποίος χωρίς να έχει έντονη παρουσία στα social media, τα βιβλία του έχουν ήδη αγαπηθεί από το κοινό και μιλιούνται από στόμα σε στόμα!
-Πώς αντιμετωπίζετε τη σχέση μεταξύ καλλιτεχνικής ελευθερίας, ποιότητας και εμπορικότητας;
Η καλλιτεχνική ελευθερία και η ποιότητα είναι αδιαπραγμάτευτες για εμάς. Ο συγγραφέας πρέπει να εκφράζεται όπως θέλει, και εμείς τον συνοδεύουμε ώστε η ιστορία να αναδειχθεί στο μέγιστο. Η εμπορικότητα δεν είναι αυτοσκοπός, πιστεύουμε ότι όταν υπάρχει καλό περιεχόμενο, η αγορά θα ακολουθήσει φυσικά.
-Πώς βλέπετε την κατάσταση της ελληνικής αγοράς βιβλίου σήμερα;
Η ελληνική αγορά βιβλίου σήμερα βρίσκεται σε ένα μεταβατικό στάδιο. Από τη μία πλευρά, η πληθώρα νέων τίτλων κάθε χρόνο (το 2023 εκδόθηκαν 11.285 βιβλία ) δημιουργεί έναν κορεσμένο και ανταγωνιστικό χώρο. Από την άλλη, βλέπουμε μια σταθερή ζήτηση για ποιοτικά αναγνώσματα καθώς τα βιβλία αποτελούν μια ευχάριστη απόδραση στη ρουτίνα της καθημερινότητας .
Για εμάς στις εκδόσεις Memento, η κατάσταση αυτή αποτελεί πρόκληση αλλά και ευκαιρία. Εστιάζουμε στην ποιότητα και την αυθεντικότητα των έργων μας, πιστεύοντας ότι αυτά είναι που τελικά θα ξεχωρίσουν και θα βρουν το κοινό τους. Η αγορά μπορεί να είναι απαιτητική, αλλά η αγάπη για το καλό βιβλίο παραμένει αμετάβλητη.
–Έχει γίνει τάση η αυτοέκδοση επί πληρωμή (variety press) μέσω εκδοτικών – τυπογραφείων που θα εκδώσουν οτιδήποτε λαμβάνουν έναντι αμοιβής, αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο καθένας/μία να μπορεί να βγάλει βιβλίο και να πουλήσει αντίτυπα, πλημυρίζοντας την αγορά με τίτλους (περισσότεροι από 6.700 τίτλοι βιβλίων κυκλοφόρησαν φέτος σύμφωνα με την επίσημη καταγραφή από το bookpoint.gr + οι προσωπικές εκδόσεις), πιστεύετε ότι θολώνει το εκδοτικό τοπίο έτσι και οι αναγνώστες μπερδεύονται, ή η καλή εκδοτική δουλειά θα φανεί και ξεχωρίσει σε κάθε περίπτωση;
Σίγουρα η αυξημένη αυτοέκδοση πλημμυρίζει την αγορά με τίτλους και αυτό μπορεί να δημιουργήσει μια θολή εικόνα για τον αναγνώστη, που συχνά δυσκολεύεται να ξεχωρίσει τι αξίζει την προσοχή του.
Παρόλα αυτά, πιστεύουμε ακράδαντα ότι η καλή εκδοτική δουλειά πάντα ξεχωρίζει. Ένα βιβλίο που έχει δουλευτεί με φροντίδα, με σεβασμό στο περιεχόμενο, στην επιμέλεια και στη συνολική παρουσίαση, έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να φτάσει στο κοινό και να μείνει στη μνήμη του αναγνώστη. Η αγορά μπορεί να είναι κορεσμένη, αλλά η ποιότητα δεν κρύβεται και οι τίτλοι που ξεχωρίζουν θα βρουν πάντα το δρόμο τους προς το κοινό.
-Η αυτοέκδοση μπορεί να είναι απαραίτητη κάποιες φορές επειδή ένα βιβλίο ενδέχεται να αδικηθεί ή το βιβλίο που αξίζει έκδοση θα βρει τον δρόμο του σε κάθε περίπτωση; 12 εκδοτικοί οίκοι απέρριψαν τον Χάρι Πότερ της Ρόουλινγκ (ορόσημο) και λέγεται ότι ο Στήβεν Κίνγκ εξέδωσε μόνος του τα πρώτα του βιβλία πριν βρει εκδοτικό. Συχνά αναφέρονται αυτές οι περιπτώσεις από τους εκδοτικούς και συγγραφείς που κινούνται στην αυτόεκδοση.
Αυτές οι περιπτώσεις δείχνουν ότι μερικές φορές ένα έργο μπορεί να αδικηθεί ή να μη βρει αμέσως τον δρόμο του. Ωστόσο, αυτές είναι εξαιρέσεις. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ένα βιβλίο που αξίζει πραγματικά θα βρει τον δρόμο του μέσα από μια σοβαρή εκδοτική διαδικασία. Η προσεκτική επιμέλεια, η υποστήριξη και η συνολική παρουσίαση που προσφέρει ένας εκδοτικός οίκος δεν μπορεί να αντικατασταθεί απλώς με αυτοέκδοση. Ένα βιβλίο που έχει δουλευτεί καλά έχει περισσότερες πιθανότητες να φτάσει στο κοινό και να μείνει στη μνήμη του αναγνώστη, πέρα από περιστασιακές εξαιρέσεις-ορόσημα.
-Έχω την εντύπωση ότι το αναγνωστικό κοινό δεν εκτιμάει το fantasy που προέρχεται από Έλληνες συγγραφείς καθώς αυτόματα γίνεται η σύγκριση με τα μεγαθήρια όπως Ο Τόλκιν, η Ρόουλινγκ, η Σάρα Τζάνετ Μάας και η Ρεμπέκα Γιάρος. Εσείς ωστόσο εκδίδετε και αυτό το είδος. Πώς κινήθηκαν οι τίτλοι σας στην αγορά;
Πράγματι, το fantasy από Έλληνες συγγραφείς συχνά αντιμετωπίζεται με συγκρίσεις με τα ονόματα που αναφέρετε. Παρόλα αυτά, εμείς πιστεύουμε ότι οι ελληνικές φωνές έχουν να πουν τις δικές τους μοναδικές ιστορίες και αυτός ήταν ο λόγος που αποφασίσαμε να επενδύσουμε σε αυτό το είδος.
Η πρώτη μας προσπάθεια, με το βιβλίο «Η κατάρα της σκοτεινής κληρονομιάς» του Αποστόλη Γιαννούλα πήγε εξαιρετικά και μάλιστα κατέκτησε και το βραβείο «Καλύτερου βιβλίου φαντασίας» στα βραβεία Everlies.
–Αιγαίο Ώρα Μηδέν ένα πολεμικό μυθιστόρημα σειρά 4 βιβλίων. Δεν βγαίνουν συχνά πολεμικά μυθιστορήματα έχω την εντύπωση. Και ειδικά βιβλία που έχουν συνέχεια καθώς το ρίσκο αν δεν πάει καλά το πρώτο, να συμπαρασύρει και τα υπόλοιπα προς τα κάτω, είναι μεγάλο. Πώς πήγε ο συγκεκριμένος τίτλος;
Πράγματι, τα πολεμικά μυθιστορήματα και ειδικά οι σειρές τους είναι μια πρόκληση καθώς το ρίσκο είναι μεγάλο αν το πρώτο βιβλίο δεν κερδίσει το κοινό.
Με το «Αιγαίο Ώρα Μηδέν» όμως, η ανταπόκριση των αναγνωστών ξεπέρασε κάθε προσδοκία! Οι αναγνώστες είναι πραγματικά σε έξαρση: συζητούν για την ιστορία, περιμένουν με αγωνία τη συνέχεια και μοιράζονται ενθουσιασμένοι κάθε λεπτομέρεια. Είναι συγκινητικό και ταυτόχρονα υπέροχο να βλέπουμε ότι η δουλειά μας, η φροντίδα για την ιστορία και η αφοσίωση στη σειρά, αγγίζει τόσο έντονα το κοινό.
Αυτό μας δίνει απίστευτη ενέργεια και όρεξη να συνεχίσουμε, γιατί βλέπουμε ότι η ελληνική αγορά μπορεί να αγαπήσει πολεμικά μυθιστορήματα όσο και τα μεγάλα διεθνή ονόματα, αρκεί η ιστορία να είναι προσεγμένη και συναρπαστική! Αυτή τη στιγμή η σειρά «Αιγαίο Ώρα Μηδέν» είναι η Nο 1 σε πωλήσεις για τον εκδοτικό μας οίκο και αποτελεί τη ναυαρχίδα μας (pun intended) για το μέλλον!
-Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ένας εκδοτικός οίκος στην Ελλάδα;
Η ελληνική αγορά βιβλίου είναι μικρή αλλά πολύ ανταγωνιστική, και αυτό φέρνει αρκετές προκλήσεις. Κάθε χρόνο κυκλοφορούν χιλιάδες τίτλοι, οπότε είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς. Οι αναγνώστες είναι απαιτητικοί και η σχέση τους με το βιβλίο προσωπική, άρα η επικοινωνία πρέπει να είναι στοχευμένη και ειλικρινής.
Παράλληλα, η ισορροπία ανάμεσα στην ποιότητα και την εμπορικότητα δεν είναι πάντα εύκολη, όπως και η προσαρμογή στις αλλαγές που φέρνουν τα social media και η ψηφιακή εποχή.
Παρόλα αυτά, με σωστή στρατηγική και σεβασμό στους δημιουργούς και το κοινό, οι προκλήσεις αυτές μπορούν να γίνουν ευκαιρίες για να ξεχωρίσουν τα βιβλία που πραγματικά αξίζουν.
-Πώς έχουν επηρεάσει οι νέες τεχνολογίες (ebook, audiobooks, online πωλήσεις) το εκδοτικό τοπίο; Βγάζετε βιβλία σε ψηφιακή μορφή ή κινείστε μόνο στο έντυπο;
Οι νέες τεχνολογίες έχουν σίγουρα επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο διαβάζουμε και αγοράζουμε βιβλία. Τα ebook, τα audiobooks και οι online πωλήσεις άνοιξαν νέους δρόμους για την ανάγνωση και την πρόσβαση στη λογοτεχνία.
Εμείς αναγνωρίζουμε αυτή την τάση και την παρακολουθούμε στενά, όμως παραμένουμε προσηλωμένοι στο έντυπο βιβλίο· στην υφή, την αίσθηση και την εμπειρία του να κρατάς ένα βιβλίο στα χέρια σου. Παρόλα αυτά, ύστερα από ενδιαφέρον αναγνωστών, έχουμε αρχίσει να εξετάζουμε και την ψηφιακή διάσταση, ώστε ορισμένοι τίτλοι μας να γίνουν διαθέσιμοι και σε e-book ή audiobook μορφή.
-Πιστεύετε ότι το αναγνωστικό κοινό αλλάζει; Αν ναι, με ποιους τρόπους;
Ναι, το αναγνωστικό κοινό αλλάζει συνεχώς. Οι αναγνώστες σήμερα έχουν πιο ποικίλα ενδιαφέροντα, ζητούν γρήγορη πρόσβαση σε νέα βιβλία και επηρεάζονται από online προτάσεις, social media και κριτικές.
Συνολικά, το κοινό γίνεται πιο απαιτητικό αλλά και πιο συνειδητοποιημένο, και για εμάς στις εκδόσεις Memento σημασία έχει να προσφέρουμε ποιοτικό περιεχόμενο που να το αγγίζει, ανεξάρτητα από τον τρόπο ανάγνωσης.
-Υπάρχουν στρατηγικές που θεωρείτε πιο αποτελεσματικές για να φτάσει ένα βιβλίο στο κοινό του;
Φυσικά υπάρχουν στρατηγικές που βοηθούν ένα βιβλίο να φτάσει στο κοινό του. Το πιο σημαντικό για εμάς είναι να γνωρίζουμε σε ποιους απευθύνεται κάθε τίτλος και να σχεδιάζουμε αντίστοιχα τις ενέργειές μας.
Οι παρουσιάσεις βιβλίων, οι συνεργασίες με βιβλιοπωλεία και η παρουσία στα social media είναι βασικά εργαλεία που συνδυάζουμε, πάντα με τη συμμετοχή του ίδιου του συγγραφέα. Η φωνή του δημιουργού είναι συχνά ο πιο άμεσος και αληθινός τρόπος να επικοινωνήσει ένα βιβλίο με το κοινό του.
Στόχος μας είναι πάντα η ουσιαστική σύνδεση, να φτάσει το βιβλίο σε εκείνους που θα το αγαπήσουν πραγματικά.
–Ποιο βιβλίο ή ποιο εγχείρημα θεωρείτε ορόσημο για τον εκδοτικό σας οίκο;
Αδιαμφισβήτητα η έκδοση της σειράς «Αιγαίο Ώρα Μηδέν» που αποτελείται από τα εξής βιβλία:
Το Πρώτο Αίμα (Ι)
Σκοτεινός Ουρανός (ΙΙ)
Κατάσταση Πολιορκίας (ΙΙΙ)
Η Μέρα της Κρίσης (ΙV – υπό έκδοση)
-Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση και ποια η μεγαλύτερη χαρά της δουλειάς σας ως εκδότη;
Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να αναγνωρίσεις την αληθινή αξία μέσα σε μια αγορά γεμάτη τίτλους· να βρεις εκείνα τα έργα που έχουν κάτι να πουν και να τα στηρίξεις μέχρι να φτάσουν στους σωστούς αναγνώστες. Κάθε επιλογή είναι ένα ρίσκο, γιατί ποτέ δεν ξέρεις πώς θα ανταποκριθεί το κοινό.
Η μεγαλύτερη χαρά, όμως, είναι να βλέπεις ένα βιβλίο να παίρνει ζωή από το πρώτο στάδιο της επιμέλειας μέχρι τη στιγμή που θα το κρατήσει κάποιος στα χέρια του και θα το αγαπήσει. Όταν φτάνουν τα πρώτα μηνύματα ή σχόλια αναγνωστών, θυμάσαι γιατί κάνεις αυτή τη δουλειά.
-Πώς βλέπετε το μέλλον του βιβλίου στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια;
Προσωπικά βλέπω το μέλλον του βιβλίου στην Ελλάδα με συγκρατημένη αισιοδοξία. Δεν είναι μια εύκολη αγορά· οι ρυθμοί αλλάζουν, το κοινό εξελίσσεται και οι απαιτήσεις μεγαλώνουν. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν άνθρωποι που συνεχίζουν να διαβάζουν, να αναζητούν ουσία και να στηρίζουν το καλό βιβλίο.
Το στοίχημα για όλους μας είναι να μείνουμε αυθεντικοί, να ακούμε το κοινό και να επενδύουμε σε έργα που αξίζουν και όχι απλώς σε όσα «πουλάνε». Αν κρατήσουμε αυτή την ισορροπία, το βιβλίο θα συνεχίσει να έχει μέλλον.
-Τι θα συμβουλεύατε έναν νέο συγγραφέα που θέλει να εκδώσει το πρώτο του βιβλίο;
Ως εκδότης αλλά και ως αναγνώστης, θα έλεγα σε έναν νέο συγγραφέα να γράφει πρώτα για τον εαυτό του, όχι για την αγορά. Να αφηγηθεί κάτι που θα ήθελε ο ίδιος να διαβάσει· κάτι αληθινό, όχι φτιαγμένο για να «αρέσει».
Από εκδοτικής πλευράς, η συμβουλή μου είναι να δουλέψει με επιμονή και να αντιμετωπίσει το κείμενο με επαγγελματισμό, να δεχτεί την επιμέλεια, να το εξελίξει, να το υπερασπιστεί. Οι απορρίψεις είναι μέρος της πορείας· καμία όμως δεν ακυρώνει μια καλή ιστορία.
Αν ένα βιβλίο έχει αλήθεια και ουσία, θα βρει τον δρόμο του.
-Υπάρχει κάτι που θα θέλατε να προσθέσετε ή να τονίσετε σχετικά με τον χώρο του βιβλίου ή τον ρόλο του εκδότη;
Ο εκδότης δεν περιορίζεται στο να τυπώσει ένα βιβλίο· είναι εκεί για να το «ξεκλειδώσει». Βοηθά τον συγγραφέα να δείξει την ιστορία του στον κόσμο, να βρει τον σωστό τόνο και να ακουστεί η φωνή του όπως πρέπει.
Η αγορά αλλάζει συνεχώς, οι τεχνολογίες εξελίσσονται, αλλά η ουσία μένει η ίδια: καλά βιβλία που αξίζει να διαβαστούν. Η δουλειά μας είναι να φροντίζουμε αυτά τα βιβλία να φτάνουν στους αναγνώστες χωρίς να χάνουν την ταυτότητά τους.
Για μένα, κάθε βιβλίο είναι μια μικρή περιπέτεια και το πιο ενδιαφέρον κομμάτι είναι να είσαι δίπλα του σε όλη τη διαδρομή.
Γνωρίστε τις Εκδόσεις Memento: εδώ
