H ώρα σχεδόν 10:30 το πρωί. Οι πόρτες του ηλεκτρικού κλείνουν και μετά από την απότομη, στιγμιαία σιγή ένα άρπισμα κιθάρας σε μινόρε γεμίζει το κενό. Μισές ματιές ξεκλέβουν προς το ακουστικό ερέθισμα. Λες μέσα σου: «ακόμα μια ενόχληση στις τόσες έγνοιες μας, ακόμα ένας φουκαράς που θα περάσει από μπροστά σου κι εσύ θα πρέπει να στρέψεις το βλέμμα σου ή να του γνέψεις ότι δεν σε ενδιαφέρει να πληρώσεις, για να φύγει». Με το πρώτο που ακούς καταλαβαίνεις ότι δεν είναι τόσο ενοχλητικό τουλάχιστον για το αυτί. Με το δεύτερο σιγουρεύεσαι κι αμέσως με τη φωνή κάτι σε τσιμπάει μέσα σου…
Περνούν λίγα δευτερόλεπτα, για να αντιληφθείς ότι είναι γνώριμο το κομμάτι. «Παράπονα στη Λίνα», ένα τόσο αισθαντικό κομμάτι και μια τοοοοόσο αισθαντική, εκφραστική, λυρική φωνή σαν του Βασίλη και μπορεί κάποιος τρίτος να το τραγουδάει καλύτερα; Το λέει με τον δικό του τρόπο, διαφορετικά… Σαν τον Άσιμο σαν… δεν ξέρω πώς, αλλά διαφορετικά… Διαπεραστικά.
Έχει ένα καποτάστο στην ταστιέρα και ένα πουγκί που κρέμεται στα κλειδιά της κιθάρας. Η φωνή ταιριάζει αρμονικότατα με τα ακόρντα και έχει μέταλλο που γεμίζει το βαγόνι χωρίς να επιβάλλεται με το ζόρι. Ίσως επειδή είχε να πει πολλά περισσότερα από την παγωμένη, μουντή σιωπή όλων μας… Την σιωπή και τα σκοτεινιασμένα πρόσωπα, που είναι φαινόμενο της τελευταίας δεκαετίας περισσότερο… Παλιότερα έβλεπες και γλυκά ή χαμογελαστά ή έστω ουδέτερα πρόσωπα… Τώρα κυριαρχεί το άγχος, η επιφύλαξη, ο θυμός… Αυτά αντικατοπτρίζουν οι βουβές φάτσες μας. Σκέφτομαι: “μήπως όλα αυτά είναι ιδέα μου; Μήπως εγώ είχα ανάγκη να τα σκεφτώ έτσι και μήπως επηρεάστηκα από το τραγούδι, επειδή το ήξερα;” Τελικά όχι… Βλέπω κι άλλους προβληματισμένους, βλέπω κι άλλους να βάζουν τα χέρια στην τσέπη και να ψάχνουν τα ρέστα από τα εισιτήρια σαν εμένα. Το κάνω πολύ σπάνια σε επαίτες, αλλά αυτός δεν είναι επαίτης. Είναι απλώς ένας μικρός – μεγάλος Ήρωας.
Είναι σαφές το «παράπονο» στο τραγούδι του, αλλά όχι στη «Λίνα», σε όλους εμάς. Έχει μακριά κοτσίδα και γυαλιά ηλίου και η ηλικία του ήταν 45-50. Η φωνή του είναι σταθερή, ακλόνητη, βέβαιη, σίγουρη, όπως και η στάση του. Ο τρόπος που στέκεται είναι τόσο επιβλητικός! Δεν ακουμπάει ποτέ πουθενά, δεν στηρίζεται παρά μόνο στα πόδια του, αλλά τόσο σίγουρα και σταθερά που ποτέ δεν έχασε την ισορροπία του ή την ψυχραιμία του. Και όταν πρέπει να διασχίσει τον διάδρομο, για να αλλάξει βαγόνι, το ίδιο ανεπηρέαστα και σταθερά χωρίς να στηριχτεί πουθενά, συνέχισε. Δεν είπε ποτέ τίποτα πέρα από το τραγούδι του. Δεν είπε: «καλημέρα σας, συγνώμη, βοηθήστε με» και δεν χρειαζόταν να το πει βέβαια, γιατί δεν ενόχλησε τίποτα εκτός από τη λήθη μας. Πιο πολύ εσύ ήθελες να του πεις συγνώμη που εμποδίζεις τη διέλευσή του, που του δίνεις απλώς ένα ευρώ και όχι δυο ώρες κουβέντα ή κι εγώ δεν ξέρω τι… Θες να του ζητήσεις συγνώμη και σε αυτόν και σε πάμπολλους παρόμοιους που υπάρχουν, αλλά δεν τους βλέπουμε. Για τα χάλια μας και για την όση συνυπαιτιότητα – ή έστω ανοχή – έχουμε σε αυτά.
Ξανασκέφτομαι τώρα πια σίγουρος, πως δεν είμαι εγώ θετικά προκατειλημμένος. Είδα όλων το βλέμμα που άλλαξε, είδα μια ηλικιωμένη που σηκώθηκε επί τούτου κατευθυνόμενη προς το πουγκί του και ξαναπήγε στη θέση της. Ο «Φίλος» ήταν πάντα σταθερός δεν κατευθύνθηκε ποτέ προς κανέναν (παρά μόνο στο τέλος προς την τελευταία έξοδο),δεν ζήτησε τίποτα με το στόμα του, αλλά η παρουσία του και μόνο σε «ανάγκαζε» να του δώσεις κάτι, έστω την προσοχή σου. Δεν είναι καθόλου φουκαράς τελικά αλλά ένας άρχοντας που βασιλεύει στο δικό του βασίλειο και σου εμπνέει θαυμασμό. Όταν άφησα το πενιχρό μου «δώρο», ήθελα κάτω από τα γυαλιά του, αν με κοίταζε, να καταλάβει ότι δεν υπήρχε ίχνος λύπησης, αλλά μόνο θαυμασμός και δέος. Δεν νομίζω ότι ήταν όνειρό του να το κάνει αυτό, να περιφέρεται μέσα σε αδιάφορα, ίσως ενοχλημένα ή και αηδιασμένα βλέμματα.
Θυμήθηκα με παρέες πριν 20 χρόνια να το κάνουμε κι εμείς με παραδοσιακά όργανα για καλαντισμούς δωδεκαημέρου… Είναι δύσκολο και κοπιαστικό κι ας είχαμε τότε μόνο ζεστά χαμόγελα απέναντί μας. Τον ακολούθησα στο επόμενο βαγόνι… Η ίδια ιστορία. Παρανοϊκό; Παράξενο; Παλαβό; Έτσι, θα χαρακτήριζε εύκολα κάποιος το να ακολουθήσεις ή να αλλάξεις την βολή σου για έναν «ξένο». Μα για μένα δεν ήταν ξένος αυτός… Με άγγιξε, σαν να τον ήξερα.
Μήπως είναι πιο παράξενο, πιο μη φυσικό αυτό που έχουμε καταντήσει, δηλαδή να κλείνουμε τα αυτιά μας σε τέτοιου είδους «τραγούδια»; Να φιλτράρουμε από το πλάνο μας τέτοια συμβάντα, γιατί μας χαλούν το φόντο; Μάλλον δεν θα το διαβάσει ο φίλος, αλλά αν στο σύμπαν υπάρχει ενέργεια και το νιώσει ότι κάποιοι ρομαντικοί, γλυκανάλατοι σαν εμένα άκουσαν περισσότερα από τις νότες των χορδών του και της φωνής του, μάλλον θα νιώσει πιο δικαιωμένος… Ίσως και όχι… Αλλά εγώ ένιωσα την ανάγκη να το μοιραστώ… Με όποιον ακόμα παράξενο σαν εμένα…
Ζήτω η τρέλα, η παραξενιά, το διαφορετικό, το ιδιαίτερο… Όλα αυτά που μας βοηθούν να επιβιώσουμε! Σε ευχαριστώ, άγνωστε φίλε…
Από τον Κώστα Πασσαδέλλη
Επιμέλεια άρθρου: Ευγενία Κελαράκου
