H πτώση της ΕΣΣΔ γέννησε τη δράση διαφόρων συμμοριών στη μετακομμουνιστική Ρωσία. Οι ολιγάρχες αναδείχθηκαν και συγκέντρωσαν όλο τον πλούτο στα χέρια τους ενώ ο λαός ζούσε μέσα στη φτώχεια. Από εκεί που οι ισχυροί είχαν σχέσεις με το κόμμα, τώρα έχουν με τις συμμορίες οι οποίες κουμαντάρουν πλέον τη χώρα. Μία τέτοια οργάνωση, η κυρίαρχη, είναι οι Βορ (Vor) την οποία σέβονται όλοι στη Ρωσία, περισσότερο ακόμα και από την αστυνομία. Έχοντας αποκτήσει τεράστια δύναμη, η συγκεκριμένη οργάνωση επεκτείνει τη δράση της και σε άλλες χώρες, φτάνοντας ως τη Θεσσαλονίκη.
Η σκιαγράφηση του εγκλήματος απέναντι στον νόμο και της μεταξύ τους σύγκρουσης, αγγίζει την αρτιότητα καθώς και η αψεγάδιαστη απόδοση των χαρακτήρων και του χωροχρονικού πλαισίου εντός του οποίου διαδραματίζονται τα γεγονότα. Πρόκειται άλλωστε για τα δυνατότερα στοιχεία της συγγραφέως κ. Σοφίας Νικολαΐδου.
Η κινηματογραφική εξιστόρηση των γεγονότων δημιουργεί μια ακραιφνή δράση με αποτέλεσμα να προσκολλά τον αναγνώστη στις σελίδες του βιβλίου όπου οι ρεαλιστικές σκηνές διαδέχονται η μία την άλλη. Η συνάντηση του «πατερούλη» Ρώσου μαφιόζου με τον συμπατριώτη του δημοσιογράφο, Λεβ, όπου ο πρώτος φορά μόνο ένα εσώρουχο ως ένδειξη υπεροχής και εξουσίας η οποία έχει τη δύναμη να παραβλέψει ακόμα και το κοστούμι, ο διανθισμένος με βωμολοχίες τρόπος έκφρασης των αστυνομικών καθώς μοιάζει αδύνατον να είσαι άγγελος όταν έχεις να κάνεις με δαίμονες όπως και άλλα τέτοια στοιχεία δομούν μία άψογη σκηνοθεσία.
Όλα τα κομμάτια του παζλ συνθέτουν την πνιγηρή ατμόσφαιρα μέσα στην οποία δρουν οι χαρακτήρες καθώς η ίδια η ζωή είναι παραπάνω από σκληρή με κάθε άνθρωπο να κουβαλάει τις αμαρτίες του. Χαρακτηριστική άλλωστε είναι η σκηνή όπου ένας αστυνομικός λέει στον συνάδελφό του πως θα μπορούσαν να βρίσκονται οι ίδιοι στη θέση των μελών της συμμορίας Vor με κάποιο διαφορετικό παιχνίδι της τύχης ενώ εκείνη τη στιγμή το μόνο που είχε σημασία ήταν απλά να βγουν νικητές. Μια άλλη ενδιαφέρουσα σκηνή είναι εκείνη όπου ο «Ωραίος» του τμήματος που ευθύνεται για πλήθος σεξουαλικών παρενοχλήσεων, βρίσκει τον δάσκαλό του στο πρόσωπο της καινούριας συναδέλφου του η οποία δεν μασάει και τον ταπεινώνει με έναν έξοχα ευρηματικό τρόπο.
Συνοψίζοντας, πρόκειται για ένα ιδιαίτερα αξιοπρόσεκτο αστυνομικό μυθιστόρημα, με άκρατο ρεαλισμό, γρήγορο ρυθμό, πολλές αλήθειες για τον τρόπο που είναι δομημένη και λειτουργεί η κοινωνία, μακριά από στερεότυπα, το οποίο αξίζει σίγουρα να διαβαστεί.
Τραγική ειρωνεία το γεγονός πως το «Vor – Πέρα από τον νόμο» είναι επίκαιρο, καθώς οι λαοί αυτοί δυστυχούν και πάλι αφού μαίνεται πολεμική σύγκρουση με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Από τον Γιώργο Δόλγυρα
