Ελληνικό Νόμπελ λογοτεχνίας: ο μύθος που έγινε είδηση πως θα παίρναμε ως χώρα το νόμπελ με την συγγραφέα Έρση Σωτηροπούλου αποτελεί μία ακόμα περίπτωση κάκιστης αν όχι έμμισθης ελληνικής δημοσιογραφίας.
Τα 45 χρόνια μετά την βράβευση του Οδυσσέα Ελύτη και 61 χρόνια μετά την βράβευση του Γιώργου Σεφέρη που πέρασαν είναι μάλλον πολλά για την ελληνική λογοτεχνία χωρίς διάκριση και έτσι οι δημοσιογράφοι της χώρας σκέφτηκαν να δημιουργήσουν έναν εθνικό μύθο με τίτλους όπως: ”Έρση Σωτηροπούλου: Ποια είναι η Ελληνίδα συγγραφέας που διεκδικεί το Νόμπελ Λογοτεχνίας” που είδαμε να φιγουράρουν σε αρκετά από τα έγκριτα υποτίθεται μέσα της χώρα.
Η πραγματικότητα φυσικά ήταν εντελώς άλλη καθώς οι κάθε άλλο παρά έγκριτες στοιχηματικές την παρουσίασαν στις τελευταίες θέσεις:
Η ίδια η συγγραφέας επέλεξε φυσικά να ταΐσει και θρέψει τον εθνικό αυτό μύθο, γιατί όχι άλλωστε;
«Παραμένω ψύχραιμη»: Η Έρση Σωτηροπούλου σχολιάζει στη LiFO τα προγνωστικά για το Νόμπελ Λογοτεχνίας
Ερση Σωτηροπούλου στο «Κ»: Τα βραβεία δεν μας κάνουν καλύτερους συγγραφείς
H αλήθεια μέσω και του εκδοτικού
Πώς ακριβώς όμως λειτουργεί ο θεσμός των Νόμπελ Λογοτεχνίας και πώς καταλήγει ένας συγγραφέας να «διαγωνίζεται» για το βραβείο; Πώς συγκροτούνται κάθε χρόνο οι μακρές και βραχείες λίστες των υποψηφίων; Ας επιχειρήσουμε να διαλευκάνουμε το μυστήριο πίσω από τις περιβόητες «υποψηφιότητες»…
Στα διαδικαστικά, λοιπόν, προτάσεις για υποψηφιότητες μπορούν να υποβληθούν μόνο από εξουσιοδοτημένα πρόσωπα και φορείς, όπως καθηγητές πανεπιστημίου στα πεδία της λογοτεχνίας και της γλωσσολογίας, κατόχους Νόμπελ, εκπροσώπους ανάλογων ακαδημιών και εθνικών λογοτεχνικών ιδρυμάτων, καθώς και μέλη της Σουηδικής Ακαδημίας, έπειτα από σχετική πρόσκληση που τους αποστέλλει η Επιτροπή Νόμπελ. Από τη μακρά λίστα των περίπου 350 ονομάτων που συγκεντρώνονται από το σύνολο των εισηγήσεων, συντάσσεται στη συνέχεια ένας προκαταρκτικός κατάλογος 20 ονομάτων και τελικά, στη βραχεία λίστα, επικρατούν κατά προτεραιότητα περίπου πέντε υποψηφιότητες, οι οποίες εξετάζονται εξονυχιστικά από τα 18 μέλη της Σουηδικής Ακαδημίας, ώσπου να αποφασιστεί ο συγγραφέας που θα λάβει τον Οκτώβριο το πολυπόθητο τηλεφώνημα, κατά το οποίο θα του ανακοινώνεται η απονομή του βραβείου, αναγνωρίζοντάς του ότι «έχει παραγάγει το πιο εξέχον έργο σε μια ιδεώδη κατεύθυνση» (απόσπασμα από τη διαθήκη του Άλφρεντ Νόμπελ).
Βεβαίως, το καταστατικό του Ιδρύματος Νόμπελ δεσμεύει για 50 χρόνια τους εισηγητές αλλά και τα μέλη της Ακαδημίας στη μη αποκάλυψη, τόσο δημόσια όσο και ιδιωτικά, πληροφοριών αναφορικά με τις υποψηφιότητες, τις έρευνες και τις γνωμοδοτήσεις που σχετίζονται με την απονομή ενός βραβείου. Πώς προκύπτουν επομένως τα «φαβορί» και τα «outsiders» που διαβάζουμε σε μια αυστηρά κλειστή διαδικασία με μηδενικές διαρροές; Και τι σηματοδοτεί για το έργο τους η συμπερίληψή τους στην όλη διαδικασία;
Στην πραγματικότητα, οι «πληροφορίες» για τα φαβορί που διαβάζουμε και ακούμε κάθε Οκτώβριο, ενόψει της ετυμηγορίας της Σουηδικής Ακαδημίας, προέρχονται από «κύκλους ειδικών» και λογοτεχνικές πλατφόρμες συζητήσεων, με προεξάρχουσα το Φόρουμ Παγκόσμιας Λογοτεχνίας (World Literature Forum), βασικοί όμως δείκτες είναι οι τάσεις, τα προγνωστικά και οι αποδόσεις από τις στοιχηματικές εταιρείες, όπως διαμορφώνονται από έναν συνδυασμό πληροφοριών, φημών αλλά και ιστορικών όσο και ποιοτικών δεδομένων που συλλέγουν και αναλύουν, προσελκύοντας παίκτες σε ένα υψηλού επιπέδου πεδίο ρίσκου, όπου διακινούνται τεράστια χρηματικά ποσά. Είναι, άρα, σε μεγάλο βαθμό επισφαλείς.
Η συμπερίληψη, ωστόσο, ενός συγγραφέα στα σχετικά φόρουμ διαλόγου και, πολύ περισσότερο, στο διεθνές «χρηματιστήριο της λογοτεχνίας» συνιστά καθαυτό αναγνώριση της λογοτεχνικής του αξίας και της ξεχωριστής συμβολής του στην παγκόσμια πεζογραφία – δηλαδή το κριτήριο απόδοσης του Νόμπελ. Ένας δημιουργός τοποθετείται και παραμένει ψηλά στον χάρτη των πιθανών υποψηφίων για την κορυφαία λογοτεχνική διάκριση αυτονόητα διότι το έργο του πληροί τα εξαιρετικά υψηλά στάνταρ της διοργάνωσης.
Πηγή: iefimerida.gr – Τι γράφει ο Πατάκης σε σημείωμά του για την Ερση Σωτηροπούλου λίγες ώρες πριν ανακοινωθεί το Νόμπελ Λογοτεχνίας – iefimerida.gr
Το νόμπελ λογοτεχνίας τελικά το πήρε η νοτιοκορεάτισσα Χαν Γκανγκ
Πηγή: iefimerida.gr – Μάθημα Ελληνικών: Διαβάσαμε το μυθιστόρημα της νοτιοκορεάτισσας Χαν Γκανγκ που πήρε το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2024 – iefimerida.gr
Σχόλιο: Κρίμα για την δημοσιογραφία και την ελληνική λογοτεχνία που έχει ανάγκη να κατασκευάζει εθνικούς μύθους αντί να πορεύεται με την πραγματική αξία της.
«Το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικό ότι είναι αληθές»
Διονύσιος Σολωμός
Ας σοβαρευτούμε επιτέλους λίγο έστω, ως χώρα…
Η συνέντευξη της πριν την υποψηφιότητα της για το νόμπελ λογοτεχνίας: εδώ
