Και ενώ η ελληνική κοινωνία κλονίζεται από ολοένα και αυξανόμενες γυναικοκτονίες, αυτή η τραγική συγκυρία μπορεί να είναι η ευκαιρία να επεξεργαστούμε τον τρόπο με τον οποίο μεγαλώνουν οι άνδρες μέσα στην ελληνική οικογένεια και το πώς ανατρέφουμε τα νεαρά αγόρια.
Η απειλή της τοξικής αρρενωπότητας
Ακόμα και στη σύγχρονη εποχή, οι άνδρες ανατρέφονται με την αντίληψη και την κυρίαρχη ιδεολογία της τοξικής αρρενωπότητας. Σύμφωνα με αυτή, ο άνδρας πρέπει να επιδεικνύει σκληρότητα, να μην επιτρέπει στον εαυτό του να δείχνει ευαισθησία, να θεωρεί το έτερο πρόσωπο ως ιδιοκτησία του. Η τοξική αρρενωπότητα θεωρεί απαραίτητα γνωρίσματα τον ετεροσεξισμό, την κυριαρχία της ετεροφυλίας, την απουσία ενσυναίσθησης. Οι άνδρες εκπαιδεύονται από μικρά αγόρια από τους έτερους ενήλικες άρρενες της οικογένειας, ενώ ανατρέφονται να πιστεύουν στην υπεροχή του άνδρα και τον παραδοσιακό – ηγεμονικό τους ρόλο μέσα στην οικογένεια. Η κάθε συμπεριφορά που εκλαμβάνεται ως «απειλή» για τον ανδρισμό τους, είναι ικανή να πυροδοτήσει ακραίο ξέσπασμα, βιαιοπραγία μέχρι και δολοφονία.
Πώς ορίζεται το κοινωνικό φύλο;
Εδώ πρέπει να τονίσουμε πως το φύλο δεν έχει σχέση αποκλειστικά και μόνο με το βιολογικό φύλο του ανθρώπου και τα γεννητικά του όργανα. Είναι περισσότερο οι κοινωνικές νόρμες, οι συμπεριφορές και τα γνωρίσματα που διδασκόμαστε πως ταιριάζουν με το φύλο μας. Αυτά που καθιστούν τη συμπεριφορά μας «ανδρική» ή «γυναικεία», είναι κοινωνικές περγαμηνές που επιβίωσαν και μεταφέρθηκαν από γενιά σε γενιά, δίχως να υποβληθούν σε αποδόμηση και λογική επεξεργασία. Η Επιστήμη αναφέρεται σε αυτές τις αντιλήψεις με τον ορισμό κοινωνικό φύλο.
Στην κοινωνική πεποίθηση, τα ανδρικά γνωρίσματα συμβολίζουν την ανωτερότητα και τη δύναμη, ενώ τα θηλυκά την υποτίμηση και την αβουλία. Όταν μία συμπεριφορά χαρακτηρίζεται «αντρίκεια» σημαίνει πως είναι σημαντική, ενώ όταν θέλουμε να υποτιμήσουμε κάποιον, αναφέρουμε πως συμπεριφέρεται «γυναικουλίστικα».
Οι βλαπτικές συνέπειες της αρρενωπότητας
Η τοξική αρρενωπότητα είναι επικίνδυνη για τις γυναίκες, καταπιεστική για τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα αλλά και για τους ίδιους τους άνδρες. Οι άνδρες δυσχεραίνουν, δεν μπορούν να εκφράσουν τα συναισθήματά τους ανοιχτά. Οι περισσότεροι από αυτούς υιοθετούν και επικίνδυνες συμπεριφορές, σε μια προσπάθεια να αποδείξουν πως είναι άτρωτοι και δυνατοί, όπως επιβάλλει η αρρενωπότητα: δεν πραγματοποιούν τον απαραίτητο ιατρικό έλεγχο (τσεκάπ), υιοθετούν επικίνδυνες συμπεριφορές όπως κατανάλωση αλκοόλ, παραβίαση των κανόνων οδικής συμπεριφοράς, βλαπτική διατροφή.
Είναι καιρός, με όλα τα τραγικά γεγονότα που συμβαίνουν, να επεξεργαστούμε όλες τις λανθασμένες πεποιθήσεις οι οποίες μας κληροδοτήθηκαν από τους γεννήτορες και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, σε μία ηλικία που δεν είχαμε τη δυνατότητα να τις επεξεργαστούμε.
Ένας άνδρας δεν είναι λιγότερο άνδρας αν δακρύζει, αν δείχνει επιείκεια, συμπονά. Δεν είναι λιγότερο αν ξέρει να παραδέχεται τα λάθη του, αν ζητά συγγνώμη, αν παραδέχεται τις αδυναμίες του.
Ένας άνδρας τιμάει τον ανδρισμό του όταν διαπνέεται από ευαισθησία, ανοχή και κατανόηση.
