Κατ’ αρχάς, ας ξεκαθαρίσουμε ότι πρόκειται για μια πανδημία με μεγάλη μεταδοτικότητα, η οποία έχει στοιχίσει τουλάχιστον 2.230.000 εκατομμύρια ζωές παγκοσμίως με περισσότερες από 100.000.000 περιπτώσεις κρουσμάτων. Και μόνο από αυτά τα νούμερα δεν χρειάζονται ειδικές γνώσεις, για να κατανοήσουμε ότι απαιτεί συλλογική προσπάθεια. Ωστόσο, παρόλο που έχουν περάσει μήνες από την επίσημη έναρξη της πανδημίας του κορωνοϊού στη χώρα μας, δυστυχώς δεν φαίνονται ακόμα γρήγορα σημάδια ανακούφισης.
Σκοπός δεν είναι να δούμε ποιος φταίει, αλλά να πούμε τα πράγματα με το «όνομά» τους και να γίνουμε όλοι καλύτεροι.
Κυβέρνηση
Διαφήμιση επιτυχίας αλλά… με τα σκληρότερα μέτρα! Ήταν και είναι συχνό το φαινόμενο να διαφημίζει η κυβέρνηση την επιτυχία, αλλά δεν είπε ποτέ φανερά ότι είμαστε και από τις χώρες με τα πιο σκληρά μέτρα. Όταν κλείναμε τα πάντα, άλλες χώρες με χειρότερη επιδημιολογική κατάσταση είχαν ανοιχτούς κάποιους κλάδους, όπως καταστήματα, κομμωτήρια κ.λπ. Προφανώς είχαμε έλλειψη από κλίνες ΜΕΘ, κάτι που δεν μας έδινε τη δυνατότητα να χαλαρώσουμε – έστω και σε ένα μικρό βαθμό. Το γιατί δεν είχαμε επάρκεια σε κλίνες ΜΕΘ ή γιατί τρέχαμε τελευταία στιγμή να «φτιάξουμε» είναι προφανώς και ευθύνη προηγούμενων κυβερνήσεων.
Επίσης, δεν νοείται να υπάρχει αρμόδιος υπουργός και να τον ρωτάς «γιατί έκλεισες τον τάδε τομέα εφόσον άνοιξες παρόμοιους» και να απαντά «δεν ξέρω, ρωτήστε την Επιτροπή». Δουλειά σου είναι να ξέρεις γιατί κλείνει ή ανοίγει κάτι και να μας ενημερώνεις!
Κάτι που είχα τονίσει από τους πρώτους μήνες της πανδημίας ήταν οι μακροχρόνια άνεργοι, οι οποίοι ήταν από τους λίγους που δεν είχαν πάρει κάποιο επίδομα, έστω για βοήθεια στους δύσκολους καιρούς. Μακροχρόνια άνεργος θεωρείται όποιος είναι άνεργος πάνω από 12 μήνες. Φυσικά, δόθηκε ένα επίδομα 400 ευρώ και σε αυτούς αλλά με κριτήρια που αποκλείονταν αρκετές χιλιάδες άτομα. Η απάντηση ήταν ότι για να μένουν τόσο καιρό άνεργοι κάποιοι, μάλλον παίρνουν από αλλού χρήματα μαύρα. Σίγουρα υπάρχουν τέτοιες περιπτώσεις, αλλά εδώ μιλάμε για γενίκευση!
Ένας άλλος τομέας που πλήττεται, πέρα από τους προφανείς της εστίασης, του τουρισμού κ.λπ., είναι ο καλλιτεχνικός χώρος. Αν δεν ήσουν μεγαλο-τραγουδιστής ή «τεράστιος» ηθοποιός, τότε την έχεις «βαμμένη»! Σε όλες τις συνεντεύξεις που έχουμε κάνει σε άτομα του καλλιτεχνικού χώρου στο your e-articles -μιλάμε για δεκάδες συνεντεύξεις- δεν υπάρχει ένας που να λέει ότι η κυβέρνηση φρόντισε – αν όχι επαρκώς – έστω σχεδόν ικανοποιητικά τον καλλιτεχνικό χώρο. Να αναφερθούμε και σε κινηματογράφους ή δεν συμφέρει;
Να πούμε και για τα πανεπιστήμια, που τα έχουν αφήσει στην τύχη τους και ασχολούνται ελάχιστοι σοβαρά με αυτά;
Επιτροπή
Η ίδια η δομή της Επιτροπής. Μια Επιτροπή για τόσο σημαντικά ζητήματα δεν πρέπει να αποτελείται μόνο από λοιμωξιολόγους και γιατρούς. Χρειάζονται και άλλοι τομείς, όπως οικονομολόγοι, κοινωνιολόγοι και πάνω από όλα ψυχολόγοι.
Η χρήση μάσκας ίσως ήταν από τα πρώτα foul της Επιτροπής. Βέβαια, δεν έφταιγε απαραίτητα, διότι απλώς μας ενημέρωνε για τις αποφάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η πρώτη απόφαση, αν θυμάστε, ήταν ότι δεν είναι υποχρεωτική η χρήση της μάσκας από το κοινό για λόγους αμάθειας ή ημιμάθειας του κόσμου, επειδή δεν υπήρχαν αρκετά στοιχεία κ.λπ.
Αλλά αμέσως άλλαξε η απόφαση μπερδεύοντας τον κόσμο! Και ο κόσμος δεν θέλει και πολύ για να χάσει την εμπιστοσύνη ή να βασιστεί σε fake news! Η γνώμη μου ήταν ότι η χρήση μάσκας έπρεπε να εφαρμοστεί εξ αρχής παντού -κάτι που έκανε η Κίνα και πέτυχε σύμφωνα με όσα λένε- διότι δεν χρειάζονται ιδιαίτερες γνώσεις για να καταλάβεις ότι έχεις περισσότερες πιθανότητες να προστατευτείς από τα σταγονίδια φορώντας την μάσκα.
Το άλλο που δεν έστεκε καθόλου και ήταν τεράστιο λάθος -βάζουμε και την κυβέρνηση εδώ που δίνει το τελικό οκ- ήταν το μαζικό άνοιγμα λιανεμπορίου μέσα στον Ιανουάριο για να ξανακλείσει (δηλαδή να επιτρέπεται μόνο ραντεβού και click away) μετά από δύο βδομάδες στην Αττική! Και μάλιστα μία βδομάδα πριν το άνοιγμα του λιανεμπορίου καθίσαμε πάλι μέσα, επειδή φοβόμασταν τα κρούσματα των εορτών που δεν ήρθαν τελικά.
Όλοι αναμέναμε να ξεκινήσει σταδιακά με click away και σιγά σιγά με click in shop, ραντεβού κ.λπ., αλλά ανοίγει ολοκληρωτικά και μάλιστα με πολύ αυστηρό όριο πελατών μέσα στο κατάστημα, κάτι που συνεπάγεται απίστευτη ουρά και συνωστισμό έξω από τα καταστήματα. Δηλαδή δεν θα κολλούσαμε μέσα στο κατάστημα τον ιό, αλλά έξω. Και δεν το λέω εγώ, αλλά υπήρξε και επίσημη μελέτη στην Ελλάδα που το επιβεβαιώνει (δείτε εδώ).
Κάτι άλλο που καταντάει κουραστικό είναι το θέμα των σχολείων και κατά πόσο αποτελεί εστία μετάδοσης. Κάθε φορά η Επιτροπή ισχυρίζεται ότι είναι ασφαλή τα σχολεία σύμφωνα όμως με μελέτες του εξωτερικού! Δεν είμαστε σίγουροι τι γίνεται στα δικά μας σχολεία που έχουν χειρότερες δομές! Και φυσικά ποιος θέλει να χρηματοδοτήσει έρευνες για κάτι τέτοιο στη χώρα μας;
Ο κόσμος
Μεγάλο μερίδιο ευθύνης έχει και ο κόσμος. Προσωπικά δεν απαιτώ να τηρεί κανείς 100% τα μέτρα, γιατί είναι ανέφικτο. Αλλά εδώ μιλάμε ούτε το 50% δεν τηρεί ο μέσος Έλληνας! Η μάσκα πλέον έχει καταντήσει μάσκα ύπνου και όχι προστασίας μύτης και στόματος. Δεν λέω, βγες στο πάρκο λίγο να περπατήσεις ή έστω και με 1-2 φίλους σου, αλλά βάλτε και την μάσκα. Και μη γελιόμαστε, δεν τηρείτε τα μέτρα οι περισσότεροι και να είμαστε ειλικρινείς! Οπότε, μην γκρινιάζουμε για αύξηση κρουσμάτων και νοσηλειών, φταίμε και εμείς.
Σε πολλά σούπερ μάρκετ που περιμένεις στο ταμείο, ο άλλος προτιμάει να κολλήσει πάνω σου παρά να κρατήσει μια απόσταση 1,5 μέτρου. Και αυτό γινόταν πάντα όχι μόνο στην πανδημία.
Ολοκληρώνοντας,
δεν θα μπορούσαμε να μην αναφέρουμε και την αστυνομία, η οποία ή λειτουργεί στην τύχη μαζί με την κυβέρνηση ή απλώς κάνει τα στραβά μάτια για ευνόητους λόγους. Για να γίνει έλεγχος ύστερα από καταγγελία, πρέπει πραγματικά να το έχουν άχτι το κατάστημα, την πλατεία ή όπου γίνει έλεγχος.
Επιπλέον, σύμφωνα με τα επίσημα δελτία τύπου της Ελληνικής Αστυνομίας γίνονται συνεχώς μαζικοί έλεγχοι στον διεθνή αερολιμένα «Ελευθέριος Βενιζέλος» σε ποσοστό που είναι περίπου 9-10% ημερησίως από τους συνολικούς ελέγχους.
Το συμπέρασμα; Ο κόσμος εξαντλήθηκε και χρειάζεται ψυχολογική στήριξη. Θα χρειαστούν σίγουρα πιο ικανά πακέτα στήριξης της οικονομίας, στοχευμένα, τα οποία θα ικανοποιήσουν τόσο τον επιχειρηματικό κόσμο, όσο και τις ευάλωτες ομάδες. Και εν τέλει υπήρχε η ελπίδα με τα εμβόλια για πιο σύντομη αναχαίτιση της πανδημίας, αλλά ακόμα και εκεί υπάρχουν καθυστερήσεις και ήρθαν και τα μεταλλαγμένα στελέχη. Συνεπώς, υπομονή;