Φαντάσου πως είσαι μαθητής της Γ’ Λυκείου. Το τέλος της φοίτησης στην τάξη αυτή σηματοδοτεί το τέλος των μαθητικών σου χρόνων και την είσοδό σου στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση, μέσω των πανελλαδικών εξετάσεων. Ξυπνάς ένα πρωί… σκέφτεσαι πόσο άτυχος είσαι και εσύ και η γενιά σου που η σειρά σας για συμμετοχή στις εξετάσεις έφτασε τώρα που η κατάσταση με την πανδημία είναι ιδιαίτερα αβέβαιη και πρωτόγνωρη. Ετοιμάζεσαι λοιπόν να ξεκινήσεις το μάθημά σου… όχι δεν ντύνεσαι να πας στο σχολείο, ούτε συναντάς τους φίλους σου, ούτε τρέχεις μαραθωνίους στο δρόμο για να προλάβεις το κουδούνι και να γλιτώσεις την απουσία της πρώτης ώρας. Η πανδημία του COVID-19 έχει επιβάλλει τους δικούς της κανόνες κι έτσι, για πολλοστή φορά μέσα στη χρονιά, τα σχολεία έχουν κλείσει και η λειτουργία τους πραγματοποιείται μέσω τηλεκπαίδευσης.
Σηκώνεσαι από το κρεβάτι και κάθεσαι μπροστά από τον υπολογιστή με ένα μπολ με δημητριακά δίπλα σου. Μπαίνεις στο μάθημα… όχι δεν είναι οι συμμαθητές και καθηγητές σου αυτοί που αντικρίζεις αλλά 25 απρόσωπα τετράγωνα τα οποία αναρωτιούνται «ακούγομαι;» και «Κυρία/ε γιατί δεν σας ακούμε;». Στοχάζεσαι… αναρωτιέσαι και προβληματίζεσαι. «Άραγε οι ιθύνοντες του Υπουργείου Παιδείας αυτό εννοούσαν όταν έλεγαν πως η τηλεκπαίδευση λειτουργεί απρόσκοπτα;». Αυτή η σκέψη πλανάται στο μυαλό σου καθ’ όλη τη διάρκεια του 7ωρου μαθήματος. Αργά και βασανιστικά φτάνει επιτέλους η ώρα που το μάθημα τελειώνει και εσύ πρέπει να διαβάσεις για το μάθημα φροντιστηρίου που έχεις, επίσης μέσω τηλεκπαίδευσης, σε τρεις (3) ώρες από τώρα. Αγχώνεσαι… δεν μπορείς να συγκεντρωθείς… η πολύωρη έκθεση στην οθόνη του υπολογιστή σου έχει στερήσει όλη τη δυνατότητα αυτοσυγκέντρωσης και πειθαρχίας στο διάβασμα… Εν τέλει κάνεις ό,τι μπορείς και «τη βγάζεις» μπροστά από τον υπολογιστή άλλες 5 ώρες. Το βράδυ πέφτεις για ύπνο περισσότερο κουρασμένος και αγχωμένος.
Ας αναλογιστούμε λίγο τις επιπτώσεις της εναλλακτικής αυτής εκπαιδευτικής πρακτικής η οποία, αν κρίνουμε από τα λεγόμενα του Υπουργείου, λειτουργεί στην εντέλεια και χωρίς παρεκτροπές. Κι όμως δεν συμβαίνει αυτό. Ας τα πιάσουμε από την αρχή και από τα βασικά. Ο μαθητής αναγκάζεται να περάσει σχεδόν όλη του την ημέρα μπροστά από μια οθόνη ενός υπολογιστή, προκειμένου να παρακολουθήσει τα σχολικά και εξωσχολικά μαθήματά του την ίδια στιγμή που οι επιστήμονες φωνάζουν για την απομάκρυνσή μας από αυτές. Αυτό πέρα από τα σοβαρά οφθαλμολογικά προβλήματα που βραχυπρόθεσμα και μη του προκαλεί, επιδρά αρνητικά και στην συγκέντρωσή του και επηρεάζει το διάβασμα και τις επιδόσεις του, στοιχεία που πρέπει να βρίσκονται σε πλήρη διαύγεια δεδομένης της επερχόμενης εισαγωγής του στην Τριτοβάθμια. Επιπλέον, το μάθημα, και ιδιαίτερα αυτό του σχολείου είναι ανούσιο και χωρίς αποτέλεσμα μιας και τουλάχιστον 20 από τα 40-45 λεπτά της κάθε διδακτικής ώρας δαπανώνται σε ερωτήσεις του τύπου «Με ακούτε;», «Κυρία μπορώ να βγω και να ξαναμπώ γιατί κολλάει το ίντερνετ;», «Παιδιά δεν σας βλέπω είστε εδώ;» κ.ά. με αποτέλεσμα η εκπαιδευτική διαδικασία να υποδαυλίζεται και να αποκτά δευτερεύουσα σημασία.
Πέρα όμως από όλα αυτά ας αναλογιστούμε και το συναισθηματικό και ψυχολογικό κόστος του διαρκούς «άνοιξε-κλείσε» στους μαθητές. Η Γ’ Λυκείου είναι μια εξαιρετικά δύσκολη και κομβική για το μέλλον του καθενός χρονιά, η οποία απαιτεί πολύ διάβασμα, προσήλωση στους στόχους που ο καθένας έχει θέσει καθώς και διαύγεια πνεύματος προκειμένου να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις της. Με το εναλλάξ ανοιχτό-κλειστό σχολείο, το άγχος των μαθητών μεγαλώνει καθώς αναγνωρίζουν τη δυσκολία της κατάστασης που ζουν. Επιπλέον καταρρέουν συναισθηματικά μιας και το σχολείο και το φροντιστήριο, τα οποία αποτελούσαν τη μόνη διέξοδό τους για λίγη διασκέδαση και επαφή με φίλους χάνεται και είναι αναγκασμένοι να κλειστούν στον εαυτό τους. Και αν προσθέσει κανείς και την πίεση που δέχονται ορισμένοι μαθητές από τις οικογένειές τους για να «μπουν» σε «καλές σχολές» ο ψυχολογικός κόσμος τους γκρεμίζεται σαν κάστρο από άμμο που το παρασέρνει η ορμή της θάλασσας.
Για αυτό, όλοι όσοι ρίχνουν το βάρος στους μαθητές για να ανταπεξέλθουν στην κατάσταση και/ή θεωρούν την τηλεκπαίδευση ως κάτι το πρωτοποριακό και εύχρηστο ας αναλογιστούν τα παραπάνω και ας το ξανασκεφτούν.
*Το παρόν κείμενο αποτελεί άποψη του αρθρογράφου