Χωρίς συνέπειες – Τα εγκλήματα και οι απολογίες των μελών της Χρυσής Αυγής

Το 2012, με τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές, το κόμμα της Χρυσής Αυγής εκπροσωπήθηκε από 18 βουλευτές στο Κοινοβούλιο, ενώ μέχρι τότε αντιπροσώπευε το 0,2% των ψηφοφόρων. Τι την οδήγησε όμως στη ξαφνική άνοδο και στην εξουσία και ποιες ενέργειες οδήγησαν στη πτώση και την εγκληματική δίωξη;

Το 2012 η χώρα έμοιαζε σαν πεδίο ενός ακήρυχτου εμφυλίου πολέμου. Μόνο στην πρωτεύουσα μέσα στη διετία 2010-2012 διοργανώθηκαν 20.000 διαδηλώσεις, πολλές από τις οποίες εξελίχθηκαν σε συγκρούσεις. Ο λαός κουρασμένος από τα εξαντλητικά μέτρα που προηγήθηκαν αναζητούσε εξιλαστήρια θύματα και σωτήρες. Αυτό έδωσε το πάτημα στη Χρυσή Αυγή να ανοίξει γραφεία σε όλη τη χώρα.

Από εκεί κι έπειτα ακολουθούν τα γεγονότα που θα οδηγήσουν στη δολοφονία Φύσσα στο Κερατσίνι στις 18/9/2013. Όμως, μέσα από τη δολοφονία Φύσσα δεν είναι η πρώτη φορά που η Χρυσή Αυγή συνδέει το όνομά της με εγκληματική ενέργεια. Έχουν προηγηθεί η δολοφονία Shehzad Luqman, η διάλυση πάγκων που ανήκουν σε μετανάστες, ξυλοδαρμοί αριστερών που χρονολογούνται από τη δεκαετία του ’90 και πολλά ακόμα. Ο Φύσσας ήταν απλώς το θύμα με το οποίο ταυτίστηκαν οι Έλληνες. Έτσι, σε μία νύχτα το μόρφωμα που μέχρι τότε υποσχόταν προστασία σε Έλληνες είχε χάσει την εμπιστοσύνη του λαού μετά τη δολοφονία ενός.

Μετά από χρόνια εξύμνησης του κόμματος από τα ελληνικά μέσα, αναγνωρίζεται για πρώτη φορά από αυτά ως νεοναζιστικό μόρφωμα. Ξεσπούν αμέσως διαδηλώσεις και η τότε Κυβέρνηση Σαμαρά ξεκινά διαδικασίες εξάρθρωσης. Το πρόβλημα όμως ήταν ότι η Χ.Α. δεν ήταν μία απλή οργάνωση, αλλά κόμμα εκλεγμένο από το λαό. Αυτό προσέφερε βουλευτική ασυλία και περιόριζε τις καταγγελίες που μπορούσαν να αποδοθούν.

Τον Σεπτέμβριο του 2013, ο Μιχαλολιάκος, 6 βουλευτές του κόμματος και περίπου 10 μέλη φυλακίζονται για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση. Όμως ελλείψει στοιχείων υπάρχει γρήγορη αποφυλάκιση. Η έστω και σύντομη φυλάκιση όχι μόνο δεν πτοεί τα μέλη του κόμματος αλλά τα ενθαρρύνει περισσότερο, καθώς βλέπουν το γεγονός όχι ως μια απόπειρα απόδοσης δικαιοσύνης αλλά ως μια απόπειρα εγκληματικοποίησης του κόμματος.

Apology of Golden Dawn leader Nikos Michaloliakos, Court of Appeal, Golden Dawn trial, Athens, Greece on November 6, 2019. / Δίκη της Χρυσής Αυγής: απολογία του αρχηγού της Χρυσής Αυγής Νίκου Μιχαλολιάκου, Εφετείο, Αθήνα 6 Νοεμβρίου 2019.

Από τη μέρα της δολοφονίας κι έπειτα αρχίζει η έντονη επίθεση κατά του Τύπου αλλά και η άρνηση γνωριμίας των ηγετικών στελεχών με τον Ρουπακιά. Παρόλα αυτά, στις 24/9/2013 σε συσσίτιο της Χ.Α. βλέπουμε τον Παναγιώταρο να μιλάει με τον Ρουπακιά μπροστά από τα γραφεία του κόμματος αλλά και πιο πριν, δύο μήνες πριν τη δολοφονία, υπάρχει βίντεο με τον Ρουπακιά να ψάχνει το τηλέφωνο του Λαγού σε τελετή στον Μελιγαλά. Συγκεκριμένα, φαίνεται να ακολουθεί τον Λαγό και να ρωτάει τον κόσμο εάν έχουν δει ένα χαμένο κινητό. Συγκεκριμένα: “Κάπου έπεσε ένα κινητό του Γιάννη.” και όχι του “κ. Λαγού” όπως θα συνηθιζόταν η προσφώνηση σε άγνωστο πρόσωπο και επιπλέον ανώτερο οργάνωσης.

Έξι εβδομάδες μετά τη δολοφονία στο Κερατσίνι εκτελούνται εξ επαφής δύο νεαροί υποστηρικτές της Χρυσής Αυγής μπροστά από τα γραφεία του κόμματος. Οι δύο νέοι γίνονται ήρωες και τα ρούχα στα οποία πέθαναν εκτίθενται στα γραφεία. Πέρα από αυτά, ο Μιχαλολιάκος εξακολουθεί να διοικεί το κόμμα μέσα από τη φυλακή δίνοντας οδηγίες στους Κασιδιάρη και τη κόρη του, Ουρανία. Το κόμμα συνεχίζει τη διοργάνωση συσσιτίων μόνο για Έλληνες και ο ίδιος ο Κασιδιάρης λέει ότι τα χρήματα που πήρε το κόμμα, περίπου 300.000, δόθηκαν στα συσσίτια κυρίως, ένα μικρό μέρος για τις εκλογές και οι λοιπές ανάγκες καλύφθηκαν από τις δωρεές των μελών.

Η πολιτική της Χρυσής Αυγής γίνεται πλέον ξεκάθαρη. Αρνείται οποιαδήποτε ανάμειξη με τη δολοφονία, αρνείται τις εθνικοσοσιαλιστικές τάσεις της και δημιουργεί ένα ανοικτό μέτωπο εντός της δεξιάς κατηγορώντας τα λοιπά δεξιά κόμματα, για να αναδειχθεί η ίδια ως η μόνη πατριωτική και συντηρητική λύση. Αναγνωρίζει πως το μένος προς τα αριστερά κόμματα αναδεικνύει περαιτέρω τους αντιπάλους της και επιλέγει να αναδειχθεί ως η κυρίαρχη δεξιά δύναμη.

Η απολογία του Μιχαλολιάκου

Από εκεί και μετά ξεκινούν οι δίκες της Χρυσής Αυγής με κατηγορίες εγκληματικής οργάνωσης και συνεργασίας σε δολοφονία. Μία από τις κύριες απολογίες ήταν αυτή του Μιχαλολιάκου τον Νοέμβριο του 2019. Βασικό επιχείρημα υπεράσπισής του ενάντια στις κατηγορίες για εθνικοσοσιαλιστική ιδεολογία ήταν ότι το κόμμα του είναι εθνικιστικό και ότι η κατάσταση στην οποία βρίσκεται πρόκειται για πολιτική σκευωρία εις βάρος του. Η φυλάκισή του δεν είναι μια απλή προσπάθεια απόδοσης δικαιοσύνης, αλλά προσπάθεια ποινικοποίησης ενός ολόκληρου ιδεολογικού κινήματος.

Η σύλληψή του είχε ως αποτέλεσμα τη στέρηση των δικαιωμάτων του. Κανένα κανάλι δεν τους κάλεσε για συνέντευξη και δεν έδωσαν κεντρική ομιλία στην Αθήνα. Η διαδικασία που χρησιμοποιήθηκε τόσο στη σύλληψή του όσο και στη διάρκεια παραμονής του στα κρατητήρια της αντιτρομοκρατικής στη Γ.Α.Δ.Α. δεν ήταν έννομη. Η είσοδος και έξοδός του έγινε από τη κεντρική είσοδο, παρουσία καναλιών για να τον παρουσιάσουν ως εγκληματία, ενώ η συμπλήρωση εγγράφων και η δακτυλοσκόπηση έγιναν στις 2 το ξημέρωμα.

Ειδικότερη έμφαση δόθηκε στις κατηγορίες εθνικοσοσιαλισμού, που απαντήθηκαν εκτενώς από τη πλευρά Μιχαλολιάκου. Η συνένωση των κατηγοριών, που σύμφωνα με αυτόν δεν έχουν σχέση μεταξύ τους, ορίζει τη Χρυσή Αυγή ως στόχο του πολιτικού συστήματος την ώρα που κι άλλοι πολιτικοί αρχηγοί κατηγορήθηκαν με πολιτικές ευθύνες αλλά δεν υπήρξε καταδίκη. Οπότε σύμφωνα με το Μιχαλολιάκο, γιατί η υπόθεση της Χρυσής Αυγής να αποτελεί εξαίρεση;

Σύμφωνα με τη Χρυσή Αυγή, αποτέλεσαν εξαίρεση λόγω της στόχευσης που είχε το κόμμα ήδη από τη δεκαετία του ’90 προς αριστερές ομάδες και οργανώσεις που λειτουργούσαν στην Αθήνα κυρίως και είχαν αντιφασιστική δράση. Το ίδιο το μόρφωμα ξεκίνησε από αντιμαρξιστές που ενώθηκαν στην “4η Αυγούστου”, ενώ ο τότε σκοπός τους δεν ήταν η ενασχόληση με τα πολιτικά.

Το παρελθόν του Μιχαλολιάκου είναι γενικά συνδεδεμένο με φιλοδικτακτορικά μορφώματα στα οποία πολλές φορές έχει διοικητική θέση π.χ. γραμματέας της ΕΠΕΝ όπου και γνώρισε τον Μάκη Βορίδη. Πέρα από αυτό, το όνομά του είναι συνδεδεμένο και με άλλες κατηγορίες για τις οποίες ποτέ δεν καταδικάστηκε. Η προσπάθεια να κάψει την αγγλική πρεσβεία, ενέργεια που οδήγησε και στη πρώτη σύλληψή του, η επίθεση στον δημοσιογράφο Μιχάλη Δημητρίου και τα ναζιστικά σύμβολα και ο λόγος στα άρθρα του είναι κάποιες από τις πιο σοβαρές κατηγορίες για τις οποίες δεν δικάστηκε ποτέ.

Κατά τη διάρκεια της απολογίας η στάση του Μιχαλολιάκου είναι απαράλλαχτη. “Δίνει” τους υποστηρικτές του και τους άλλους βουλευτές του κόμματος ενώ ο ίδιος προσπαθεί να φανεί αθώος. Μιλάει για τη γνωριμία Λαγού – Ρουπακιά και το ζήτημα με το καταστατικό, στο οποίο από όλα τα υπόλοιπα μέλη είχε ειπωθεί πως το καταστατικό ήταν ένα απλό δισέλιδο με αρχές, το ίδιο που ο Μιχαλολιάκος κατηγορεί ως πλαστό.

Η απολογίες Κασιδιάρη και Λαγού

Ο Κασιδιάρης στην απολογία του κρατά μια πιο αδιάλλακτη στάση. Ναι μεν συμμερίζεται την στάση του “Αρχηγού”, ότι η δίωξή τους αποτελεί μια πολιτική σκευωρία, αλλά ο Κασιδιάρης παίρνει τη δίωξη πιο προσωπικά και απέχει λίγο στην απολογία του σε σχέση με τα γεγονότα στο Κερατσίνι. Ενώ από τη μία πλευρά ο Μιχαλολιάκος είχε αναλάβει το 2015 τη πολιτική ευθύνη της δολοφονίας, τώρα ο Κασιδιάρης αρνείται την οποιαδήποτε ανάμειξη και πολιτική ευθύνη. Οι πράξεις των υποστηρικτών ενός κόμματος δεν θα έπρεπε να έχουν ποινικό αντίποινο προς το κόμμα και υπό κανονικές συνθήκες δεν έχουν και για αυτό για παράδειγμα δεν δικάστηκε όλο το ΠΑΣΟΚ για τα εγκλήματα Τσοχατζόπουλου είναι η γενικότερή του άποψη.

Αρνείται οποιαδήποτε γνωριμία με Ρουπακιά, καθώς αυτός ήταν ένας απλός υποστηρικτής και όχι μέλος. Συνεχίζοντας με την άρνηση για τα πάντα, δεν σχολιάζει κανένα από ρατσιστικά και φασιστικά σχόλιά του σε άρθρα και ομιλίες του. Ο ίδιος μίλησε για τις εθνικοσοσιαλιστικές τάσεις του κόμματος επιμένοντας ότι το κόμμα είναι μόνο εθνικιστικό και όσον αφορά το προσωπικό του τατουάζ με τη σβάστιγγα επικαλέστηκε την ελευθερία του λόγου και ότι δεν θα έπρεπε να δικάζεται για αυτό. Τέλος, σχετικά με το περιστατικό με τη Κανέλη, χαρακτηρίστηκε ως ένα μεμονωμένο, ατυχές συμβάν και αρνήθηκε να σχολιάσει περαιτέρω.

Τέλος, η απολογία του Λαγού ίσως και να ήταν αυτή με τα λιγότερα στοιχεία για την υπόθεση. Ο ευρωβουλευτής αρνήθηκε όλες τις κατηγορίες που του αποδόθηκαν και δήλωσε πως ο ίδιος δεν έχει καμία εμπιστοσύνη στην ελληνική δικαιοσύνη από τη στιγμή που αυτή δεν ασχολήθηκε με την υπόθεση Σαμαρά και τον Μπαλτάκο, γεγονότα που και οι υπόλοιποι κατηγορούμενοι επιβεβαίωσαν ως αληθή.

Φαίνεται πως για τη δολοφονία Φύσσα βέβαια ήταν από τους πρώτους που ενημερώθηκαν, καθώς μίλησε με τον Πατέλη το ίδιο βράδυ, αλλά δεν ενημέρωσε το Μιχαλολιάκο όταν αυτός τηλεφώνησε στις 12.40, καθώς δεν ήταν κάτι σίγουρο. Την επόμενη μέρα, όταν αυτός και ο Μιχαλολιάκος πήγαν προς την Μεσογείων, ο Μιχαλολιάκος ήταν ήδη ενημερωμένος. Και εκεί αρχίζουν οι διαφωνίες με την απολογία του Κασιδιάρη και η έμμεση κακεντρέχεια προς το κόμμα. Τις ημέρες μετά τη δολοφονία, τα τοπικά γραφεία της Νίκαιας κλείνουν και ενώ ο Κασιδιάρης είχε πει ότι είχαν κλείσει λόγω των γεγονότων, ο Λαγός μιλάει για λόγους ασφαλείας που κατέδειξαν ως αναγκαστικό το προσωρινό κλείσιμο των γραφείων. Ο Ρουπακιάς για τον Λαγό είναι ένας απλός περαστικός του κόμματος, καθώς ο ίδιος θεωρεί πως το 2012 με 2013 η Χρυσή Αυγή ήταν μια μόδα της εποχής.

Οι απολογίες, οι συγκεντρώσεις και οι δηλώσεις των μελών του Εφετείου δε δίνουν δυστυχώς τις μεγαλύτερες ελπίδες για καταδίκη. Τουλάχιστον όχι αυτή που αρμόζει. Τα τηλεφωνήματα το βράδυ της δολοφονίας, το διπλό καταστατικό και το βίντεο Μπαλτάκου είναι αρκετά για να κινήσουν υποψίες, αλλά δεν είναι αρκετά για καταδίκη. Άρα, η απόδοση δικαιοσύνης δεν θα είναι αρκετή. Η υπόθεση θα κλείσει οριστικά με τη ποινικοποίηση ολόκληρου του κινήματος και με την διόρθωση του αποσαρθρωμένου συστήματος δικαιοσύνης που άφησε τις επιθέσεις πριν το 2013 ατιμώρητες και ξύπνησε μόνο μετά τη δολοφονία Φύσσα, γιατί μόνο με αυτή ταυτίστηκε.

Πηγές:

https://www.in.gr/2019/11/06/greece/mixaloliakos-apologia-vaterlo-tou-fyrer-tis-xrysis-aygis/

https://docs.google.com/file/d/0B031LBa6cm5WWTdzckFsbDBjZlU/edit

https://www.cnn.gr/ellada/story/195643/diki-xrysis-aygis-apologia-lagoy-den-exo-kamia-empistosyni-stin-elliniki-dikaiosyni

Φοιτήτρια του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Στόχος μου είναι να παρουσιάσω θέματα πολιτικής, οικονομίας και κοινωνίας από μια πιο νεανική οπτική και να παρουσιάσω πιθανές λύσεις σε κοινωνικά προβλήματα του σήμερα.