• Ζάχαρη και προϊόντα που την περιέχουν: Επειδή η προτίμηση στη γλυκιά γεύση είναι γενετικά προκαθορισμένη, είναι σημαντικό να μη χορηγείται ζάχαρη σε οποιαδήποτε συμπυκνωμένη μορφή (π.χ. γλυκά, παγωτά) έως ότου το βρέφος να έχει την ευκαιρία να δοκιμάσει και να αναπτύξει την αίσθηση άλλων γεύσεων, ειδικά όσον αφορά τα λαχανικά και τα φρούτα, για την ενθάρρυνση της κατανάλωσης ποικιλίας τροφίμων. Πρέπει, επίσης, να τονίσουμε ότι η αποφυγή της προσθήκης ζάχαρης συμβάλλει στο να τεθεί το όριο αντίληψης της γλυκιάς γεύσης σε χαμηλότερα επίπεδα αργότερα στη ζωή και αποφέρει πολλαπλά οφέλη, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, για το παιδί.
• Άλλα υγρά: Τα υγρά που συνίσταται να καταναλώνει το μωρό στο 2ο εξάμηνο της ζωής είναι μητρικό γάλα ή γάλα 2ης βρεφικής ηλικίας, καθώς και νερό. Άλλα υγρά, όπως φρουτοποτά και αναψυκτικά, δε θα πρέπει να καταναλώνονται κυρίως επειδή:
- Η κατανάλωση αυτών των υγρών θα αντικαταστήσει στη διατροφή του βρέφους το γάλα και άλλα τρόφιμα υψηλής θρεπτικής αξίας.
- Η χρήση του μπιμπερό κατά τη βρεφική ηλικία, για να δοθούν στα βρέφη χυμοί ή άλλα υγρά με προσθήκη ζάχαρης, σχετίζεται με την εμφάνιση τερηδόνας.
- Λόγω της αυξημένης περιεκτικότητάς τους σε σάκχαρα αυξάνεται η πιθανότητα εμφάνισης τερηδόνας και εμφάνισης υπερβάλλοντος βάρους και παχυσαρκίας.
• Αλάτι και τρόφιμα που το περιέχουν: Η προσθήκη αλατιού κατά την προετοιμασία των συμπληρωματικών τροφών του βρέφους δε συνίσταται. Η κατανάλωση αλατιού κατά τη βρεφική ηλικία, εκτός του ότι δρα επιβαρυντικά στη νεφρική λειτουργία των βρεφών, συμβάλλει στην εξοικείωσή τους στην αλμυρή γεύση και στη διαμόρφωση της προτίμησής τους προς αυτή, γεγονός που παραμένει και στην ενήλικη ζωή επιδρώντας αρνητικά στην υγεία τους. Ιδιαίτερα αλμυρές τροφές, όπως τα παστά κρέατα, οι ζωμοί κρεάτων και λαχανικών σε κύβους, τα τουρσιά και οι έτοιμες σούπες σε σκόνη, θα πρέπει να αποφεύγονται. Αν στο φαγητό για την υπόλοιπη οικογένεια προστεθούν αλάτι ή μπαχαρικά, προηγουμένως θα πρέπει να κρατηθεί ξεχωριστά μία μερίδα για το βρέφος.
• Μέλι: Κατά τη βρεφική ηλικία και έως τους 12 μήνες η χορηγήση μελιού στο μωρό σας είναι επίφοβη, αφού ενδέχεται να περιέχει σπόρους του βακτηρίου Clostridium Botulinum, που αποτελεί τον αιτιολογικό παράγοντα ενός νοσήματος που ονομάζεται αλλαντίαση. Παρά το γεγονός ότι ποικίλα τρόφιμα μπορεί να περιέχουν τα σπόρια του Clostridium Botulinum, η κατανάλωση μελιού έχει επανειλημμένως συσχετιστεί με την παιδική αλλαντίαση. Το γαστρεντερικό σύστημα των βρεφών δεν έχει επαρκή ποσότητα οξέος, για να εξουδετερώσει τους σπόρους αυτού του βακτηρίου.
• Τσάι και άλλα αφεψήματα: Το τσάι πρέπει να αποφεύγεται λόγω της περιεκτικότητάς του σε καφεΐνη και άλλα συστατικά που παρεμποδίζουν την απορρόφηση του σιδήρου, ενώ έχει συσχετιστεί και με την εμφάνιση αναιμίας. Επιπλέον, σκευάσματα με αφεψήματα που κυκλοφορούν στο εμπόριο μπορεί να περιέχουν πρόσθετη ζάχαρη. Γι’ αυτόν τον λόγο, αν καταναλώνονται, μπορεί να συμβάλλουν στην υπέρβαση του φυσιολογικού σωματικού βάρους. Επίσης, το χαμομήλι που πωλείται σε καταστήματα με μη συσκευασμένα βότανα μπορεί να έχει επιμολυνθεί με σπόρους του Clostridium Botulinum και να αποτελέσει αιτιολογικό παράγοντα αλλαντίασης σε βρέφη. Επιπρόσθετα, πολλά αφεψήματα περιέχουν ουσίες με ήπια φαρμακευτική δράση, ενώ η ασφάλειά τους δεν είναι τεκμηριωμένη στα βρέφη. Κάποια είδη τσαγιού που συχνά χρησιμοποιούνται για τη μείωση των βρεφικών κολικών έχουν συσχετιστεί με την εμφάνιση συμπτωμάτων νευροτοξικότητας σε βρέφη. Φροντίστε να πάρετε την συμβουλή των ειδικών σε κάθε περίπτωση. Έτσι, ρωτήσετε τον παιδίατρό σας και τον επιστήμονα διατροφολόγο/διαιτολόγο σας, προτού χορηγήσετε οποιοδήποτε αφέψημα στο μωράκι σας.
Επιμέλεια κειμένου: Ευγενία Κελαράκου
Πηγές:
Ινστιτούτο Προληπτικής, Περιβαλλοντικής και Εργασιακής Ιατρικής, Εθνικός διατροφικός οδηγός: για βρέφη, παιδιά και εφήβους, Αθήνα 2014.
