Τα τελευταία χρόνια έρευνες επικεντρώνονται στο να εντοπίσουν τις συνέπειες των ΜΜΕ στην κατανόηση της διαμόρφωσης της μετάδοσης μηνυμάτων στην παιδαγωγική και κοινωνική τους αξιοποίηση.
Τα παιδιά παρουσιάζουν τάσεις εφαρμογής μιμητικών συμπεριφορών και αποτύπωσης και αποδοχής προτύπων που γνωρίζουν μέσα από την καθημερινότητά τους (Παπάς Γ., 1998), με αποτέλεσμα την εσωτερίκευση των διδαχών των έμφυλων ρόλων που παρακολουθούν στα ΜΜΕ.
Με αρχή αυτήν την τεκμηριωμένη θέση, κρίνεται σημαντική η διερεύνηση της έννοιας του φύλου ως αποδέκτης πολλών επιδράσεων στερεοτυπικά χρωματισμένων και η συμβολή τους στην δημιουργία ενός αναπαραγωγικού μηχανισμού του έμφυλου ρατσισμού.
Σύμφωνα με τις Λαμπροπούλου Β. & Γεωργουλέα Μ. (1989), η διαμόρφωση της ταυτότητας κατά την παιδική ηλικία αποτελεί αποτέλεσμα μεθόδευσης της κοινωνικοποίησης των παιδιών και εν τέλει είναι συνέπεια λιγότερο βιολογικών παραγόντων.
Συχνά συναντάμε την παραδοχή της άποψης ότι τα παραδοσιακά παιχνίδια αποτελούν υγιή πρότυπα για τα παιδιά. Έχει επίσης υποστηριχθεί ότι η δημιουργία στερεοτύπων μέσω της χρήσης σύγχρονων παιχνιδιών δεν έχει περιοριστεί, αντιθέτως έχει τεθεί σε άλλο επίπεδο: για τα αγόρια η βία συνδυάζεται με την τελευταία τεχνολογία και τα σύγχρονα όπλα, ενώ για τα κορίτσια, εκτός από το μητρικό ρόλο, δίνεται έμφαση στη μόδα (Βrown 1998).
Οι κοινωνιολόγοι υποστηρίζουν πως η ταξική ετερότητα, προαιώνιος καταλύτης της ομοιογένειας των κοινωνικών σχηματισμών, παραμένει στις μέρες μας επίκαιρη όσο ποτέ. Ωστόσο έχει μετατοπίσει τεχνητά το κέντρο βάρους της δυναμικής της από τις υλικές συνθήκες διαβίωσης προς τις σημειολογικές και ιδεολογικές εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής και το είδος των ατόμων που συγκροτούν τις σύγχρονες κοινωνίες (Κυρίδης 2005:135-136).
Σύνηθες είναι μέσω του οικογενειακού κώδικα να προβάλλεται ο κώδικας του ήρωα, του τεχνίτη, του πολεμιστή κ.α στα αγόρια, ενώ στα κορίτσια εντοπίζονται παιχνίδια με έμφαση στο γυναικείο και μητρικό ρόλο.
Η M.Griffinis σε σημειωτική έρευνα που πραγματοποίησε για την ανάλυση διαφημίσεων παρατήρησε πως τόσο τα αγόρια όσο και τα κορίτσια αντιμετωπίζονται ως έμφυλοι δέκτες καθώς ενυπάρχουν χαρακτηριστικά ζεύγη εκτός από το «αρσενικό/θηλυκό» που απαρτίζουν τις κοινωνικές έμφυλες συνδηλώσεις.
Εύλογα λοιπόν γεννάται το ερώτημα απουσία της έννοιας του κοινωνικού φύλου, η επιλογή των παιχνιδιών θα παρέμενε ίδια για τα παιδιά;
Οι απαντήσεις ίσως βρίσκονται σε έρευνες που πραγματοποιήθηκαν για την προτίμηση παιχνιδιών σε αρσενικούς και θηλυκούς πιθήκους. Τα ευρήματα κατέδειξαν πως ισόποσος ήταν ο χρόνος ενασχόλησης και των δυο ομάδων με ουδέτερα παιχνίδια όπως ένα βιβλίο (Garcia 2002), ενώ οι άρρενες πίθηκοι απασχολήθηκαν περισσότερο με «αγορίστικα» παιχνίδια όπως τα αυτοκινητάκια, οι θηλυκοί παρουσίασαν μια κλίση προς τα παιχνίδια για κορίτσια όπως οι κούκλες. Oι ερευνητικές υποθέσεις καταλήγουν πως ανεξάρτητα από τους κοινωνικούς παράγοντες, η επιλογή παιχνιδιών αποτελεί μια έμφυτη λειτουργία και αποφέρεται σε βιολογικούς παράγοντες, δεν ερμηνεύουν πάραυτα την προτίμηση που δείχνουν τα κορίτσια για ενασχόληση π.χ με «αγορίστικα» παιχνίδια ή τα αγόρια αντίστοιχα με «κοριτσίστικα» ανεξάρτητα με την σεξουαλική ταυτότητα που υιοθετούν ως ενήλικες.
Από την Dr. Mωραΐτη Παρασκευή
Πηγές:
Kεραμυδά Μαρία, Μεταπτυχιακή εργασία, Κουζινικά για κορίτσια, Action men για αγόρια, οι λευκές Βarbie και οι πυγολαμπίδες του Πάσχα: κοινωνικά στερεότυπα και ιδεολογικά προτάγματα στις διαφημίσεις παιδικών παιχνιδιών. Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών ,Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας ,12/12/06.
Κυρίδης ,Α.(2005)Οι μεταλλάξεις της ετερότητας .Από την ταξική στην πολιτισμική ετερότητα: οι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος. Στο Κυρίδης, & Ανδρέου ,Α. (επιμ.) Όψεις της ετερότητας. Αθήνα:Gutenberg,103-142.
Λαμπροπούλου Β., & Γεωργουλέα Μ.,1989, “Οι ρόλοι των φύλων μέσα από την εκπαίδευση” [Online]. Διαθέσιμο στη http://ejournals.lib.auth.gr/1105-3968/article/view/1326
Παπάς Γ,.1998, “ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΑΓΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΡΙΤΣΙΩΝ ΤΕΛΟΙΟΦΟΙΤΩΝ ΛΥΚΕΙΟΥ”. Διαφυλικές σχέσεις. Αθήνα : Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα.
Brown J. M. (1998). Self-Regulation and the Addictive Behaviours, In W. R., Miller, & N. Heather (Eds.), Treating Addictive Behaviors (2nd ed., pp. 61-73). New York: Plenum Press.
Garcia ,R.A (2002).Toy choice among boys, girls a matter of monkey business.http:www.eurekalert.org/pubreleases/2002-12/tau-tca121002.php(21/09/06)
Griffiths,M& Machin,D.(2003).Television and Playground Games as part of Children’s Symbolic Culture. Social Semiotics. Vol 13.No 2
