Sexting: τι είναι και ποια η διασύνδεσή του με την «εκδικητική πορνογραφία»

Το παιχνίδι του φλερτ υπάρχει από τότε που υπάρχει και η ιστορία της ανθρώπινης επικοινωνίας. Ερωτοτροπία ή φλερτ στην ανθρώπινη συμπεριφορά είναι η εκδήλωση ερωτικής συμπάθειας με συμπεριφορές που φανερώνουν το ενδιαφέρον ενός προσώπου προς κάποιον άλλο, είναι συνδεδεμένο με την επικοινωνία μεταξύ δύο εραστών ή δυνάμει εραστών με σκοπό την σύναψη ερωτικής σχέσης, χωρίς υπόσχεση ότι αυτό θα συμβεί. Το φλερτ δεν έχει πάψει να υφίσταται αιώνες τώρα. Απλώς έχει αλλάξει ο τρόπος προσέγγισης και οι κανόνες. Μέρη όπως οι πλατείες, τα πανηγύρια, το προαύλιο του σχολείου αποτελούσαν για χρόνια σημεία συνάντησης και κοινωνικοποίησης των ανθρώπων. Οι δημόσιες αυτές συνευρέσεις αποτελούσαν ευκαιρία για γνωριμίες που κατέληγαν σε φιλίες ή ακόμα και σε ερωτικές σχέσεις. Σήμερα, οι μαζικές συναθροίσεις έχουν κατά πολύ αντικατασταθεί με τις ψηφιακές, κάτι το οποίο έχει εντατικοποιηθεί στη μετα-κορωνοϊό εποχή. Το φλερτ σε αυτά τα μέρη ίσως διατηρεί ακόμα την γοητεία τους, ωστόσο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καλύπτουν πλέον εύκολα και γρήγορα αυτή την ανάγκη. Έτσι, με την πάροδο του χρόνου και τις αλλαγές που έχουν επέλθει στην έννοια του φλερτ εντοπίζουμε σήμερα ως μία διαδεδομένη μορφή φλερτ, το sexting.

Τι είναι το sexting;

Το Sexting αφορά το μοίρασμα λέξεων-φράσεων, εικόνων ή βίντεο που υποδηλώνουν σεξουαλικό περιεχόμενο και μοιράζονται μέσω κινητών τηλεφώνων ή υπολογιστών. Οι φωτογραφίες μπορεί να είναι γυμνές ή μερικώς γυμνές, προσωπικές ή κάποιου άλλου προσώπου. Το sexting έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλές τα τελευταία χρόνια και στα δύο φύλα. Μπορεί να λειτουργήσει θετικά, αλλά κρύβει και πολλούς κινδύνους.

Το sexting μπορεί να λειτουργήσει θετικά ως μορφή προκαταρκτικών από απόσταση, καθώς εξάπτει την φαντασία και τονώνει την ερωτική επιθυμία. Ειδικά σε μακροχρόνιες σχέσεις μπορεί να βοηθήσει τους δύο συντρόφους να ξαναβρούν την χαμένη τους διάθεση. Επίσης, έχει θετική επίδραση και σε ζευγάρια που έχουν σχέση από απόσταση, καθώς βοηθά να διατηρηθεί η σεξουαλική φλόγα. Για τους εφήβους, το sexting είναι συχνά διασκεδαστικό και πολύ συχνά συναινούν σε αυτή την πράξη. Αν συντελείται σε σχέσεις αμοιβαίας εμπιστοσύνης και σεβασμού, τότε το sexting μπορεί να συμβάλλει στην οικοδόμηση σχέσεων και την αυτοπεποίθηση των νέων μέσω της δυνατότητας να εξερευνήσουν τη σεξουαλικότητά τους, τα σώματα και την σεξουαλική τους ταυτότητα.

Οι αιτίες για τις οποίες το sexting έχει γίνει τόσο δημοφιλές εντοπίζονται στο γεγονός ότι εξυπηρετούνται οι ανάγκες του σύγχρονου ατόμου. Αρχικά, είναι ανέξοδο, καθώς δεν χρειάζεται κανείς χρήματα για να βγει ραντεβού ή να κλείσει ξενοδοχείο. Έπειτα, είναι γρήγορο. Δεν χρειάζεται να αφιερώσει κανείς πολύ χρόνο, καθώς μπορεί να γίνει ανά πάσα ώρα και στιγμή σε όποιο μέρος κι αν βρίσκεται. Ειδικότερα στην σημερινή εποχή, όπως διαμορφώθηκε μετά την πανδημία, αποτελεί μία μορφή φλερτ πολύ πιο εύκολα πραγματοποιήσιμη σε σύγκριση με τις υπόλοιπες οι οποίες προϋποθέτουν την ανθρώπινη συναναστροφή, η οποία έχει περιοριστεί σε πολύ μεγάλο βαθμό.

Ένα ενδιαφέρον ερώτημα που εγείρεται με το sexting είναι το αν αποτελεί απιστία. Δεν υπάρχει ορισμός για το τι είναι απιστία. Η απιστία ορίζεται κάθε φορά από το κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο ζούμε. Μέσω του sexting o διάλογος και οι ερωτικές φωτογραφίες δύνανται να οδηγήσουν σε ερεθισμό, αυνανισμό και κορύφωση. Συνεπώς, αν και δεν υπάρχει προσωπική επαφή, ο ένας σύντροφος επενδύει αλλού το ερωτικό του ενδιαφέρον, κάτι το οποίο ο άλλος σύντροφος μπορεί να το βιώσει ως μία μορφή απιστίας.

Κινδύνους που κρύβει το sexting

Το sexting δεν είναι μία διαδικασία που πραγματοποιείται μόνο ανάμεσα σε συντρόφους, αλλά συντελείται και ανάμεσα σε αγνώστους. Χρειάζεται προσοχή και όρια, καθώς το sexting με κάποιον άγνωστο, δεν αποτελεί ασφαλή τρόπο επικοινωνίας. Δεν γνωρίζει κανείς με βεβαιότητα ποιος κρύβεται πίσω από ένα προφίλ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Επίσης, το sexting μπορεί να συνδεθεί και με την «εκδικητική πορνογραφία». Η ανάρτηση αρχείων σεξουαλικού περιεχομένου κάποιου ανθρώπου στο διαδίκτυο χωρίς την συναίνεσή του αποτελεί μία μορφή σεξουαλικής κακοποίησης η οποία είναι γνωστή διεθνώς ως «μη συναινετική» ή «εκδικητική πορνογραφία». Η εκδικητική πορνογραφία αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο, το οποίο διογκώθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια του lockdown.

Νομοθετικό πλαίσιο

Το «δικαίωμα στη διαγραφή» αναγνωρίστηκε το 2018 στο πλαίσιο των νόμων του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων (General Data Protection Regulation – GDPR) της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τότε υπήρξε η πεποίθηση πως θα υπάρχει καλύτερη προστασία για τα θύματα. Οι σχετικοί νόμοι ορίζουν -μεταξύ άλλων- πως οι χρήστες του διαδικτύου μπορούν να απευθυνθούν άμεσα στην όποια πλατφόρμα και να απαιτήσουν την απόσυρση προσωπικών τους δεδομένων. Σχεδόν τρία χρόνια μετά τη θέσπιση του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων, η εκδικητική πορνογραφία παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις σε πολλές χώρες.

Παρατηρούμε ότι ο Γενικός Κανονισμός δεν ανταποκρίνεται στον στόχο του, όσον αφορά την προστασία των προσωπικών δεδομένων των θυμάτων της εκδικητικής πορνογραφίας. Οι χρήστες καλούνται οι ίδιοι να εντοπίσουν τις προσωπικές τους φωτογραφίες ή βίντεο, να επικοινωνήσουν με τους διαχειριστές περιεχομένου και στη συνέχεια να πείσουν τις πλατφόρμες να αποσύρουν τις επίμαχες αναρτήσεις. Η παραπάνω διαδικασία δύναται να καταστεί ιδιαίτερα απαιτητική και ψυχοφθόρα. Αν την υπόθεση πρόκειται να την αναλάβει δικηγόρος, τότε η διαδικασία μπορεί να είναι και ιδιαίτερα δαπανηρή. Κατά αυτό τον τρόπο, η άσκηση του δικαιώματος στη διαγραφή καθίσταται ιδιαίτερα δύσκολη και αποθαρρυντική για τα θύματα της εκδικητικής πορνογραφίας.

Συνεπώς, το φλερτ παίρνει νέες διαστάσεις στην εποχή μας. Το sexting αποτελεί πλέον μία διαδεδομένη μορφή ερωτικής προσέγγισης και το ζήτημα είναι να τεθούν όρια και κανόνες. Είναι καλό να εκπαιδεύουμε τα παιδιά, αλλά να εκπαιδευτούμε εκ νέου και εμείς οι ίδιοι στο ότι οι σχέσεις χρειάζονται να διέπονται από αμοιβαίο σεβασμό και εμπιστοσύνη. Μέσα στο πλαίσιο αυτό είναι ασφαλέστερη η ανταλλαγή μηνυμάτων ερωτικού περιεχομένου μεταξύ εραστών ή/και δυνάμει εραστών. Το sexting είναι σεξουαλική δραστηριότητα και όπως όλες οι σεξουαλικές πράξεις χρειάζεται συναίνεση και από τους δύο συντρόφους. Με σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και προσοχή είναι δυνατό να εστιάσουμε στα οφέλη της σεξουαλικής αυτής έκφρασης.

Διαδικτυακές πηγές:

https://www.psychologynow.gr/arthra-psyxologias/prosopikotita/seksoualikotita/6324-ti-einai-to-sexting.html

https://www.privacy-regulation.eu/el/17.htm

Απόφοιτος του τμήματος Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στη Νομική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, με πεδία ειδίκευσης το Ποινικό Δίκαιο και τις Εξαρτήσεις. Εργάζομαι ως καθηγήτρια Κοινωνιολογίας στην ιδιωτική εκπαίδευση. Στόχος μου να παρουσιάσω άρθρα με κοινωνικά ζητήματα, ώστε να συμβάλλω στην γνωριμία του κοινού με την επιστήμη της Κοινωνιολογίας.