Η «Καινοτομία» συνιστά μια έννοια, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει αποκτήσει μια φετίχ υπόσταση και μια τοτέμ διάσταση από τους γκουρού των clusters των νεοφυών επιχειρήσεων και τα κλαν του σύγχρονου management. Ωστόσο, τα μπουμπούκια της Καινοτομίας ανθίζουν και ξεπροβάλλουν μέσα από διαφορετικούς τύπους και ιδιότητες με ξεχωριστά χαρακτηριστικά και στοιχεία.
Οι κεντρικοί άξονες της Καινοτομίας είναι το αντικείμενο, το φάσμα και ο βαθμός έντασής της. Όμως, θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι διάφοροι τύποι της Καινοτομίας δεν είναι απομονωμένοι και ξεκομμένοι μεταξύ τους, αλλά παρατηρείται ένας υψηλός βαθμός αλληλεξάρτησης μεταξύ των διαφόρων τύπων της.
Η Καινοτομία ανάλογα με το αντικείμενο διακρίνεται σε Καινοτομία Προϊόντος ή Υπηρεσίας και σε Καινοτομία Διαδικασίας. Καινοτομία Προϊόντος ή Υπηρεσίας εφαρμόζεται στην περίπτωση εισαγωγής ενός νέου προϊόντος ή στην περίπτωση της πρότασης για την παροχή μιας νέας υπηρεσίας στην αγορά. Αντίστοιχα, Καινοτομία Διαδικασίας υφίσταται, όταν υιοθετείται η εισαγωγή νέων στοιχείων στη παραγωγική διαδικασία ή στην λειτουργία μιας επιχείρησης για την παροχή ενός προϊόντος ή για την παροχή μιας δεδομένης υπηρεσίας. Αξίζει να αναφερθεί ότι συνήθως οι επιχειρήσεις οι οποίες διακρίνονται από την λιτή τους δομή ενσωματώνουν κυρίως στην παραγωγική τους λειτουργία Καινοτομίες Προϊόντων. Σε περιπτώσεις εταιρειών που εμφανίζουν αυξημένο βαθμό πολυπλοκότητας σημειώνεται ότι υιοθετούνται συνήθως καινοτομίες διαδικασιών, δεδομένου ότι είναι λιγότερο ριζοσπαστικές και το ρίσκο των επιχειρήσεων μικρότερο.
Με γνώμονα το εύρος της Καινοτομίας, η Καινοτομία διαχωρίζεται σε Διοικητική ή Οργανωτική Καινοτομία και σε Τεχνολογική Καινοτομία. Η Διοικητική ή Οργανωτική Καινοτομία εφαρμόζεται στη διοίκηση και έχει επίπτωση στην οργανωτική δομή μιας επιχείρησης και, κατά συνέπεια, στα στελέχη μιας επιχείρησης και στις μεταξύ τους σχέσεις. Η Τεχνολογική Καινοτομία βρίσκει εφαρμογή σε τεχνολογικούς τομείς μιας εταιρείας, οι οποίοι απαρτίζονται από εξοπλισμό και διεργασίες που είναι σε θέση να μετασχηματίσουν πρώτες ύλες και πληροφορίες σε προϊόντα και υπηρεσίες. Θα πρέπει να καταγραφεί ότι Διοικητικές ή Οργανωτικές Καινοτομίες υιοθετούνται κατά κανόνα από μεγάλες επιχειρήσεις με πολυσύνθετες δομές, οι οποίες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ελέγχου και συντονισμού. Αντίθετα, οι Τεχνολογικές Καινοτομίες υιοθετούνται κατά κύριο λόγο από μικρότερες επιχειρήσεις που επιδιώκουν μέσω των επενδύσεων σε αντίστοιχες λύσεις να αποκομίσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Τέλος, σύμφωνα με τον βαθμό έντασής της θα πρέπει να διατυπωθεί ότι η Καινοτομία διακρίνεται σε Επαυξητική (Ιncremental) και σε Ριζοσπαστική (Radical) Καινοτομία. Η Επαυξητική Καινοτομία χρησιμοποιείται, για να βελτιώσει Προϊόντα ή Υπηρεσίες με μικρή απόκλιση από την κυρίαρχη επιχειρηματική πρακτική και δεν επεμβαίνει στην δομή και την στρατηγική της επιχείρησης. Αντιστοίχως, η Ριζοσπαστική Καινοτομία ωθεί έντονες αλλαγές σε θεμελιώδες επίπεδο σε σχέση με τις σταδιακές καινοτομίες. Η συχνότητα εφαρμογής της Ριζοσπαστικής Καινοτομίας είναι μικρότερη σε σχέση με την Επαυξητική Καινοτομία. Η αβεβαιότητα για την επιτυχία των Ριζοσπαστικών Καινοτομιών είναι μεγαλύτερη, εφόσον οι καινοτομίες αυτές προϋποθέτουν τεχνικές γνώσεις και αποθέματα πόρων και, για τον λόγο αυτό, υιοθετούνται από μεγαλύτερες επιχειρήσεις που διαθέτουν τα κεφάλαια και είναι σε θέση να απορροφήσουν μια ενδεχόμενη οικονομική αποτυχία.
Εν κατακλείδι, η Καινοτομία διακρίνεται ανάλογα με το φίλτρο μελέτης και το πρίσμα διερεύνησής της. Στο παρόν άρθρο παρουσιάστηκαν οι βασικές και κύριες εκφράσεις της τυπολογίας της Καινοτομίας. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε περίπτωση ενδελεχούς εξέτασης υπάρχουν περαιτέρω εκλεπτύνσεις και διαφοροποιήσεις των τύπων της, ωστόσο στο παρόν άρθρο παρουσιάστηκαν ορισμένοι από τους κυρίαρχους τύπους της. Όπως οι βυζαντινοί διδάσκαλοι παρουσιάζουν στις πλάκες των μαθητών το πρότυπο της καλλιγραφικής γραφής και κάτω στις γραμμές οι μαθητές πρέπει να ακολουθήσουν το πρότυπο, έτσι και εμείς ως συντάκτες έχουμε ως πρόθεση να παρουσιάσουμε την βασική ταξινομική τυπολογία της Καινοτομίας με την προοπτική να κινητοποιήσει τα εν υπνώσει καινοτομικά αντανακλαστικά των αναγνωστών μας.
Καινοτομία: Τύπος και Υπογραμμός!
Πηγές:
Δικτυογραφία:
· Άρντιτ Σ. (2014), Καινοτομία και Σύγχρονες Μορφές Χρηματοδότησης, Μεταπτυχιακή Εργασία υπό την επίβλεψη του Παπαγρηγορίου Βασίλειου, Τ.Ε.Ι. Πειραιά. Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων. Τελευταία ημερομηνία προσπέλασης 24/10/2018. Διαθέσιμο στο: http://okeanis.lib.puas.gr/xmlui/bitstream/handle/123456789/2599/tef_201400067.pdf?sequence=1&isAllowed=y
· Βουρκούδη Σ. (2010), Καινοτομία και Εργασιακό Κλίμα των Ομάδων ενός Δημόσιου Νοσοκομείου, Μεταπτυχιακή Εργασία υπό την επίβλεψη του Αλετρά Βασίλειου, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Σχολή Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών. Τελευταία ημερομηνία προσπέλασης 24/10/2018. Διαθέσιμο στο: https://dspace.lib.uom.gr/bitstream/2159/14104/1/VourkoudiStellaMsc2010.pdf
· Πλαγάκης Α. (2018), Έρευνα, Ανάπτυξη και Καινοτομία στην Ελλάδα. Η συμβολή της στην Οικονομική Ανάπτυξη της Χώρας. Μεταπτυχιακή Εργασία υπό την επίβλεψη του Ναξάκη Χαρίλαου, Πρέβεζα. Τ.Ε.Ι. Ηπείρου, Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας. Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ημερομηνία τελευταίας προσπέλασης 24/10/2018. Διαθέσιμο στο: http://apothetirio.teiep.gr/xmlui/bitstream/handle/123456789/8805/Plagakis%2c%20A._MAF_2018.pdf?sequence=1
· Τσαντίλης Α. (2017), Καινοτομία και Ώριμες Επιχειρήσεις, Μεταπτυχιακή Εργασία υπό την επίβλεψη της Φαφαλιού Ειρήνης, Πειραιάς. Πανεπιστήμιο Πειραιώς. Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης. Ημερομηνία τελευταίας προσπέλασης 24/10/2018. Διαθέσιμο στο: http://dione.lib.unipi.gr/xmlui/bitstream/handle/unipi/10946/Tsantilis_Athanasios.pdf?sequence=1&isAllowed=y
· Χατζηαναστασίου Α. (2017), Coaching στην Καινοτομία στο Δημόσιο Τομέα, Μεταπτυχιακή Εργασία υπό την Επίβλεψη του Βούζα Φώτιου, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Ημερομηνία τελευταίας προσπέλασης 24/10/2018. Διαθέσιμο στο: https://dspace.lib.uom.gr/bitstream/2159/21421/4/ChatzianastasiouAnthoulaMsc2018.pdf
Βιβλιογραφία:
• Καραγιάννης Η., Μπακούρος Λ. (2010), Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα: Θεωρία – Πράξη, Εκδόσεις Σοφία
