Οικονομική αμάθεια (ή ημιμάθεια)

Σύμφωνα με έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, η οποία εκδόθηκε στην μηνιαία εφημερίδα του πανεπιστημίου, 2 στους 3 νέους είναι οικονομικά αναλφάβητοι. Αδιαμφισβήτητα, η οικονομική επιστήμη έχει εκλογικευτεί όσο καμία άλλη. Αυτό, δυστυχώς, οδηγεί αρκετούς ανθρώπους στην λάθος ερμηνεία της και ως συνέπεια αυτών σε λάθος ενέργειες. Στο παρόν άρθρο θα εξετάσουμε τα 4 βασικότερα ψέματα που ταλανίζουν την οικονομικά αναλφάβητη κοινωνία μας.

Ψέμα 1: Όσο πιο υψηλό είναι το ΑΕΠ, τόσο μεγαλύτερη και η ευημερία της χώρας.

ΛΑΘΟΣ, το ΑΕΠ δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως δείκτης της ευημερίας μίας χώρας καθώς δεν λαμβάνει υπόψιν του την ανισοκατανομή του εισοδήματος ή διαδικασίες που δεν μπορούν να προσμετρηθούν σε αυτό ή ακόμα και τον πληθυσμό. Π.χ. Η Ινδία προσμετρά $2,719 τρις, ενώ κατα κεφαλήν μόλις 2000 δολάρια (τον χρόνο) άνα πολίτη.

Ψέμα 2: Αυξήθηκε ο μισθός.

ΛΑΘΟΣ, οι περισσότερες αυξήσεις των μισθών είναι ονομαστικές και όχι πραγματικές. Ο πραγματικός μισθός= Ονομαστικός μισθός/επίπεδο τιμών. Άρα, αυτό που συμβαίνει σε αρκετές περιπτώσεις είναι η ταυτόχρονη αύξηση επιπέδου τιμών και μισθού.Συνεπώς, ο πραγματικός μισθός δεν μεταβάλλεται.

Ψέμα 3: Το κράτος πρέπει να αυξήσει τις κρατικές δαπάνες.

ΛΑΘΟΣ, η αύξηση και γενικά οι κρατικές δαπάνες του κράτους (που στόχο έχουν την τόνωση της συνολικής ζήτησης και όχι την ενίσχυση των κρατικών μηχανισμών) οδηγούν στο φαινόμενο του εκτοπισμού του ιδιωτικού τομέα (Crowding-out effect). Το παραπάνω φαινόμενο αναφέρεται στο γεγονός πως το κράτος για να δαπανήσει χρήματα για έργα κλπ, είναι αρκετά πιθανόν πως θα δανειστεί. Ο δανεισμός του κράτους θα προκαλέσει αύξηση των επιτοκίων κάτι που θα μειώσει τις ιδιωτικές επενδύσεις και θα αυξήσει την αποταμίευση.

Ψέμα 4: Το κράτος πρέπει να εκτυπώνει χρήμα για να καλύψει τις ανάγκες του.

ΛΑΘΟΣ, για δύο βασικούς λόγους. Πρώτον, στις περισσότερες χώρες η κεντρική τράπεζα είναι απαλλαγμένη από την κυβέρνηση και φέρει την πλήρη υπεύθυνη για την χάραξη νομισματικής πολιτικής της χώρας. Δεύτερον, αν συμβεί το παραπάνω θα οδηγηθεί η χώρα σε πληθωρισμό κάτι που αναπόφευκτα θα μας οδηγήσει στην αρχική κατάσταση.

Συμπερασματικά, σίγουρα, η ημιμάθεια είναι χειρότερη της αμάθειας. Για την αμάθεια ευθυνόμαστε εμείς οι ίδιοι, καθώς, δεν προσπαθήσαμε ποτέ για να μάθουμε. Αλλά, για την ημιμάθεια φταίει ΚΑΙ ένα μεγάλο μέρος των πολιτικών και δημοσιογράφων που εκλογικεύουν την οικονομική επιστήμη στο βωμό των ψήφων και των συμφερόντων αντίστοιχα. Αν είχαμε τις βασικές γνώσεις οικονομικών, ίσως, η χώρα να μην είχε χαράξει την ίδια πορεία…

Βιβλιογραφία:

Sloman J.,Wride A. & Garratt D., (2017), Εισαγωγή στην οικονομική: Μακροοικονομική, 5η έκδοση, εκδόσεις Broken Hill

https://www.investopedia.com/terms/c/crowdingouteffect.asp