Pandemic Bond: Χρηματοδότηση χωρών σε έκτακτες καταστάσεις

Τι είναι η χρηματοδότηση έκτακτης ανάγκης μιας πανδημίας;

Η Παγκόσμια Χρηματοδοτική Διευκόλυνση για την Πανδημία (P.E.F.) είναι ένας καινοτόμος χρηματοοικονομικός μηχανισμός με βάση την ασφάλιση που αναπτύχθηκε από την Παγκόσμια Τράπεζα σε συνεννόηση με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.) και άλλους αναπτυξιακούς εταίρους και τον ιδιωτικό τομέα, μια εστία χρηματοδότησης μεγάλης κλίμακας, για να αποφευχθεί η εξάπλωση μιας επιδημίας σε πανδημία ή η περίπτωση να συμβεί κάτι τέτοιο. Μπορεί να παρέχει χρηματοδότηση μέσω δύο τρόπων: ομολόγων πανδημίας και μετρητών. 

Τι είναι τα ομόλογα πανδημίας;

Ας το πούμε συνοπτικά όσο πιο απλά γίνεται. Η Παγκόσμια Τράπεζα δημιούργησε «πανδημικά ομόλογα», ένα είδος ασφαλιστικού συστήματος. Το 2017 πωλήθηκαν σε ιδιώτες επενδυτές, οι οποίοι θα «χάσουν» τα χρήματά τους, αν χτυπήσει οποιαδήποτε από τις ακόλουθες πανδημίες. Αυτή η ομάδα ασθενειών περιλαμβάνει: πανδημική γρίπη (ιό νέου ή novelinfluenza Α), κοροναϊούς (π.χ. SARS, MERS), Filoviruses (π.χ. Ebola, Marburg), κογκαιμοραγικό πυρετό Κριμαίας, πυρετό της κοιλάδας Rift και πυρετό Lassa. Οι εστίες από άλλες ασθένειες εκτός αυτών που απαριθμούνται δε θα είναι επιλέξιμες για αποφυγή από το ασφαλιστικό παράθυρο.

Οι στόχοι του PEF είναι: 

(i) να διατεθούν βασικές χρηματοδοτήσεις υπέρβασης σε κύριους αποδέκτες, συμπεριλαμβανομένων των κυβερνήσεων, των πολυμερών οργανισμών και των οργανώσεων που αφορούν την κοινωνία των πολιτών, να ανταποκριθούν στις περιπτώσεις πανδημίας και να ελαχιστοποιήσουν τις επιπτώσεις της στην υγεία και την οικονομία. 

(ii) να βοηθά στην κατάλυση της δημιουργίας μιας παγκόσμιας αγοράς για τα μέσα πανδημικής ασφάλισης, αξιοποιώντας πόρους από ασφάλειες, ομόλογα ή / και άλλα χρηματοπιστωτικά μέσα του ιδιωτικού τομέα. 

Μέσω της επιχειρησιακής της προσπάθειας, το PEF έχει επίσης ως στόχο να συμβάλει στην ενθάρρυνση και ενίσχυση των συνεχιζόμενων προσπαθειών για την ετοιμότητα μιας χώρας, οι οποίες συμβάλλουν στην οικοδόμηση ισχυρών και ανθεκτικών συστημάτων υγείας και στην επιτάχυνση της επίτευξης παγκόσμιας κάλυψης υγείας. Η PEF δημιουργήθηκε για περίοδο 3 ετών αρχικά, από τον Ιούλιο του 2017 έως τον Ιούνιο του 2020. Οι εργασίες για την επέκταση της PEF σε μια δεύτερη περίοδο είναι ήδη σε εξέλιξη.

Πού μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα κεφάλαια PEF;

Τα κονδύλια της PEF μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση του κόστους των προσπαθειών απόκρισης κατά τη διάρκεια μιας επιδημίας, σύμφωνα με ό,τι περιγράφεται στο σχέδιο αντίδρασης της κάθε χώρας. Αυτό περιλαμβάνει, αλλά δεν περιορίζεται στην ανάπτυξη ανθρώπινων πηγών, φαρμάκων, βασικό και κρίσιμο ιατρικό εξοπλισμό διάσωσης (συμπεριλαμβανομένου του εξοπλισμού προστασίας προσωπικού), εφοδιαστική και αλυσίδα εφοδιασμού, μη ιατρικό εξοπλισμό, βασικά προϊόντα ζωτικής σημασίας, μικρά έργα πολιτικού μηχανικού όπως η ίδρυση κέντρων προσωρινής φροντίδας, τις υπηρεσίες, τις μεταφορές, τους κινδύνους, την επικοινωνία και τον συντονισμό κ.λπ.

Πόσα χρήματα μπορεί να πάρει μια χώρα;

Εξαρτάται. Οι περιπτώσεις που αναφέρονται είναι οι εξής:

Α. Όταν ζητάει πόρους για ασθένεια που δεν οφείλεται σε πανδημία, το ποσό που θα χορηγηθεί σε κάθε χώρα που υποβάλει αίτηση για χρηματοδότηση καθορίζεται από ένα συντελεστή που λαμβάνει υπόψη το ποσό των εισπράξεων του ασφαλιστικού μηχανισμού μέσω των ομολόγων πανδημίας, τους πληθυσμούς των χωρών που ζητούν κεφάλαια τέτοιου είδους και τον αριθμό των περιπτώσεων (όχι θανάτων) σε κάθε χώρα. 

Β. Όταν ζητάει πόρους για ασθένεια πανδημίας, το ποσό που θα κατανεμηθεί σε κάθε χώρα που υποβάλει αίτηση για χρηματοδότηση καθορίζεται με έναν συντελεστή που εξαρτάται από το ποσό των κεφαλαίων που εισέρχονται στον ασφαλιστικό μηχανισμό στήριξης μέσω των ομολόγων πανδημίας και τους πληθυσμούς των χωρών που ζητούν κεφάλαια. 

Γ. Άμεση χρηματοδοτική βοήθεια μέσω μετρητών και όχι χρήσης των πανδημικών ομολόγων. Τα ποσά των πληρωμών μέσω μετρητών καθορίζονται από ένα συγκεκριμένο όργανο το οποίο αξιολογεί την περίπτωση. 

Πηγές:

https://www.worldbank.org/en/topic/pandemics/brief/pandemic-emergency-financing-facility

http://pubdocs.worldbank.org/en/134541557247094502/PEF-Operational-Brief-Feb2019.pdf

http://pubdocs.worldbank.org/en/842101571243529089/PEF-Operations-Manual-approved-10-15-18.pdf

http://pubdocs.worldbank.org/en/670191509025137260/PEF-Framework.pdf

*Τα στοιχεία ενημερώθηκαν 17/03/20

Οικονομολόγος Εκπαιδευτικός. Πτυχιούχος Δ.Π.Θ. με μεταπτυχιακές σπουδές στις Διεθνείς Οικονομικές & Επιχειρηματικές Σχέσεις και την Τραπεζική. Εργάστηκα ως οικονομικός σύμβουλος , όμως με κέρδισε η εκπαίδευση (παιδί εκπαιδευτικών ίσως να συνέβαλε). Μαζί θα διερευνήσουμε το ευρύτερο πεδίο των οικονομικών αλλά και κάθε τι που μας κεντρίζει το ενδιαφέρον θα το αναλύσουμε.