Υπάρχουν στιγμές, γεγονότα, καταστάσεις που μας προκαλούν, άσχημα συναισθήματα, όπως λύπη, άγχος, υπερένταση. Μπορεί να υπάρχουν περιπτώσεις που ευχόμαστε να μπορούσαμε να τις ξεχάσουμε. Ωστόσο σε ορισμένα γεγονότα, ο εγκέφαλος μη μπορώντας να επεξεργαστεί ένα δυσάρεστο γεγονός μας προστατεύει, ξεχνώντας το. Αυτή η διαδικασία ειναι η Διασχιστική (Ψυχογενής) Αμνησία και συγκαταλέγεται στις διασχιστικές (αποσυνδετικές) διαταραχές.
Η απώλεια μνήμης, δηλαδή, για βιογραφικές πληροφορίες όπως το όνομά μας, τα οικεία μας πρόσωπα, το επάγγελμά μας ή για πρόσφατα γεγονότα τα οποία είνα στρεσογόνα ή τραυματικά.
Ο όρος ψυγογενής χρησιμοποιείται καθώς αρκετές φορές δεν εντοπίζονται οργανικές δυσλειτουργίες, επομένως ο συγκεκριμένος τύπος αμνησίας προκαλείται ύστερα απο κάποιο ψυχολογικό τραυματικό γεγονός.
Εμφανίζεται και εξαφανίζεται αιφνίδια σε νεαρά άτομα, ενώ διαρκεί από μερικές εβδομάδες έως μήνες. Σύμφωνα με το DSM-V τα γεγονότα αυτά αφορούν κυρίως την σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση\βιασμό. Άλλα γεγνότα μπορεί να είναι:
Το βίωμα ενός πολέμου, η απαγωγή, φυσικές καταστροφές, η αιμομιξία, ή έντονες σκηνές βίας.
Οι τύποι διασχιστικής αμνησίας (με ή χωρίς φυγή) είναι:
Γενικευμένη αμνησία: Το άτομο αδυνατεί να θυμηθεί ολόκληρη την ζωή του. Η έναρξη είναι αιφνίδια.
Εντοπισμένη αμνησία: Το άτομο δεν μπορεί να θυμηθεί όσα συνέβησαν κατά της διάρκεια μιας συγκεκριμένης χρονικής περιόδου.
Επιλεκτική αμνησία: Το άτομο αδυνατεί να θυμηθεί συγκεκριμένα γεγονότα (όχι όλα) κατά την διάρκεια μιας συγκεκριμένης χρονικής περιόδου.
Διαρκής αμνησία: To άτομο δεν μπορεί να θυμηθεί νέα συμβάντα.
Συστηματοποιημένη αμνησία: Το άτομο αδυνατεί να θυμηθεί συγκεκριμένες κατηγορίες πληροφοριών, π.χ. σχετικά με την οικογένεια ή το επάγγελμά του.
Άλλα συμπτώματα που είναι πιθανό να εμφανιστούν παράλληλα με την ψυχογενή αμνησία είναι:
-ευερεθιστότητα
-άγχος
-δυσκολία στην συγκέντρωση
-δυσκολία στον ύπνο
-κατάθλιψη
Σε ορισμένες περιπτωσεις ο παθών μπορεί να πλάσει ακούσια ψεύτικη ταυτότητα και αναμνήσεις προκειμένου να χτίσει το κενό που έχει προκληθεί. Αυτό ονομάζεται μυθοπλασία. Ωστόσο η νοητική και η γλωσσική του κατάστση παραμένει ίδια. Επίσης ειναι πιθανό ακόμα και το ίδιο το άτομο να μην έχει επίγνωση της κατάστασης και αυτός είναι ο κύριος λόγος που ο εντοπισμός και η διάγνωση της διασχιστικής αμνησίας ενέχει βαθμό δυσκολίας.
Τέλος, στην πλειονότητα των περιπτώσεων η κατάσταση είναι αναστρέψιμη, η μνήμη ανακάμπτει πλήρως με ή χωρίς την βοήθεια ψυχοθεραπευτικών παρεμβάσεων ενώ είναι λίγες οι πιθανότητες επανεμφάνισης της ψυχογενούς αμνησίας.
Βιβλιογραφία:
Διαγνωστικά κριτήρια DSM-V. ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΛΙΤΣΑΣ. 2015
Παπανικολάου, Α.Κ., Marshall, R.B., Blum. OI ΑΜΝΗΣΙΕΣ. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΗΤΗΣ. ΗΡΑΚΛΕΙΟ, 2007.