Έλλειψη του σεξ στις σχέσεις

Σεξ ονομάζεται η ερωτική πράξη μεταξύ δύο ανθρώπων με πρωταρχικούς σκοπούς την ευχαρίστηση και την αναπαραγωγή.

Σύμφωνα με τον ψυχολόγο Abraham Maslow η σεξουαλική ανάγκη βρίσκεται στις πρωταρχικές ανάγκες του ανθρώπου και είναι ισότιμη της πείνας, της δίψας και των υπόλοιπων βιολογικών αναγκών απαραίτητων για την επιβίωση. Όπως αναφέρει στην θεωρία του, το άτομο που δεν έχει ικανοποιήσει επαρκώς τις πρωταρχικές του ανάγκες δεν μπορεί να ανέλθει σε ανώτερα επίπεδα ψυχολογικών και υπαρξιακών αναγκών, όπως είναι η αγάπη, η αποδοχή, η συντροφικότητα, η φιλία, η κοινωνική και επαγγελματική επιτυχία, η ατομική ανάπτυξη, η ωρίμανση, πληρότητα και η αυτοπραγμάτωση.

Κατά τον Sigmund Freud η σεξουαλική ανάγκη είναι ενέργεια που ενεργοποιείται από πολύ νωρίς στην ηλικία και επιτρέπει στους ανθρώπους να ελκύονται μεταξύ τους. Η σεξουαλική επιθυμία (λίμπιντο) αποτελεί ενδογενές ερωτικό ένστικτο, μια παρόρμηση που απαιτεί άμεση εκτόνωση. Αν δεν εκτονωθεί μεταβάλλεται σε απωθημένη ενέργεια που βρίσκει διέξοδο μέσα από εξειδικευμένες μορφές ερωτικής έκφρασης (ερωτικά λόγια, ποίηση, τραγούδια, ερωτικός χορός, τέχνες, φαντασία, όνειρα). Κατ’ επέκταση, η σεξουαλική ηδονή που δεν ικανοποιείται μετατοπίζεται στην ηδονή που προσφέρουν πρόσκαιρα κάποιες συμπεριφορές, όπως για παράδειγμα το κυνήγι του χρήματος, η κατανάλωση φαγητού, κυρίως γλυκών, αλκοόλ, τσιγάρου, ουσιών, ή άλλων εθιστικών συμπεριφορών (π.χ. διαδίκτυο, τζόγος, ψώνια).

Η σεξουαλικότητα, το προοίμιο του σεξουαλικού ερωτισμού, είναι το ψυχικό, πνευματικό και φυσικό μέσο που βοηθά δυο ανθρώπους να επικοινωνήσουν ερωτικά και να μιλήσουν με την γλώσσα του σώματος, των αισθήσεων και των αισθημάτων. Δείγμα του σεξουαλικού ερωτισμού είναι η σεξουαλική έλξη/διέγερση, μια δύναμη που μας προκαλεί να προσκαλέσουμε σεξουαλικά ένα πρόσωπο που μας αρέσει και μας ενδιαφέρει. Θέλουμε να το αγγίξουμε, να το φιλήσουμε, να το κάνουμε να αισθανθεί όμορφα.

Σε μια ερωτική σχέση το σεξ είναι αναπόσπαστο κομμάτι. Είναι γεγονός ότι συνήθως ένας από τους δυο συντρόφους επιδιώκει περισσότερο την σεξουαλική επαφή. Εκείνος που επιθυμεί συχνότερα το σεξ και δεν βρίσκει ανταπόκριση αισθάνεται απόρριψη, θυμό και απογοήτευση. Τα συναισθήματα αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε φλερτ με άλλους ανθρώπους, ή σε εξωσυζυγική σχέση, σε συχνή απουσία από το σπίτι, σε πορνό ή ακόμη και σε μελαγχολία.

Ο άλλος σύντροφος παρατηρώντας τις συμπεριφορές αυτές τον απορρίπτει περισσότερο με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος. Η απουσία της σεξουαλικής δραστηριότητας φαίνεται να απομακρύνει σωματικά και συναισθηματικά το ζευγάρι, αυξάνει τα αρνητικά συναισθήματα, τις εντάσεις και τα ξεσπάσματα θυμού. Η απομάκρυνση αυτή επιφέρει συχνά και προβλήματα στην επικοινωνία του ζευγαριού, ενώ η διάλυση της σχέσης πολλές φορές μοιάζει μονόδρομος.

Η απουσία του σεξ πολύ συχνά οφείλεται σε μια έντονη καθημερινότητα, όπου ο σύγχρονος άνθρωπος μέσα από τις επαγγελματικές και κοινωνικές υποχρεώσεις ξεχνά ότι έχει σύντροφο ή είναι τόσο εξαντλημένος που δεν έχει διάθεση και ενέργεια για την σεξουαλική πράξη. Παράλληλα, τα προβλήματα, το έντονο άγχος, οι οικονομικές δυσκολίες και οι φόβοι λειτουργούν ανασταλτικά στην ερωτική επιθυμία.

Η απουσία φυσικής έλξης σε μια σχέση (οι σύντροφοι δεν ελκύονται εμφανισιακά και σωματικά) πολύ συχνά οδηγεί σε απώθηση, σεξουαλική αδιαφορία, ή σεξουαλική ανορεξία. Παράλληλα, η έλλειψη φλερτ και ενδιαφέροντος, η απουσία της ερωτικής φλόγας που μπορεί να αντικαθίστανται με αδιαφορία, αποξένωση, υποτίμηση, ταπείνωση, προσβολές ή κριτική στάση και αυστηρότητα οδηγούν σε σεξουαλική ξηρασία. Ο έρωτας μπορεί να ευδοκιμήσει μόνο σε συνθήκες εκτίμησης, σεβασμού, φροντίδας και αγάπης.

Επίσης, υπάρχουν ζευγάρια που αντιμετωπίζουν συχνούς καβγάδες, διαφωνίες που μένουν άλυτες, προβλήματα που αφορούν την ίδια τους τη σχέση, έλλειψη επικοινωνίας, απουσία μοιράσματος σκέψεων και έλλειψη συναισθηματικής επικοινωνίας. Τέλος, οι σεξουαλικές απαιτήσεις και τα αρνητικά υπονοούμενα για τις επιδόσεις του συντρόφου αποτελούν ανασταλτικούς παράγοντες για την ύπαρξη σεξουαλικής επαφής καθώς αναδύονται συναισθήματα κατωτερότητας, ενοχές, τύψεις, αισθήματα απαξίας, χαμηλής αυτοπεποίθησης και ανικανότητας.  

Η έλλειψη σεξ επιδεινώνει την ανασφάλεια, την ανησυχία για την εικόνα του σώματος, την ευαισθησία και την απόρριψη. Για τους άνδρες η απόρριψη θεωρείται προσβολή του ανδρισμού τους, ενώ οι γυναίκες που νιώθουν απόρριψη, αμφιβάλλουν για την ελκυστικότητα και τη θηλυκότητά τους.

Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, εντούτοις όταν εμφανίζεται ένα σεξουαλικό πρόβλημα στο ζευγάρι, δύσκολα περνάει από μόνο του. Γι’ αυτό η αναζήτηση βοήθειας από ειδικό, την στιγμή που οι σύντροφοι το επιθυμούν, θα έχει ως αποτέλεσμα το ζευγάρι να έρθει πιο κοντά και να καταλάβει σε βάθος ο ένας τις ανάγκες του άλλου.

Δικτυογραφία:

Απόφοιτη Ψυχολογίας από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Eιδικευόμενη Ψυχοθεραπεύτρια Συστημικής/Οικογενειακής Ψυχοθεραπείας. Πιστεύω η ψυχολογία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας και η ύπαρξη της ψυχικής μας ευημερίας και γαλήνης δημιουργούν τις συνθήκες για μια πιο ευτυχισμένη και παραγωγική ζωή. Μόττο μου: «Ας δείξουμε εμπιστοσύνη στη ζωή και στο ένστικτό μας. Ξέρουν να μας καθοδηγούν». (nikolidakiel.psy@gmail.com)