Δεν είναι λίγες οι φορές που παρατηρείται ότι οι άνθρωποι κατά την επικοινωνία τους δεν έχουν ακούσει λέξη απ’ όσα έχουν ειπωθεί από τον συνομιλητή τους παρά αναμένουν να απαντήσουν ώστε να διεκδικήσουν το δίκιο τους.
Αυτό συμβαίνει διότι είναι πιθανό, με μη αποδοτικό κατά την γνώμη του δεκτή τρόπο, το άτομο να προσπάθησε να μεταφέρει ένα μήνυμα που εμπεριέχει συναίσθημα ή ανάγκη. Ένα αίτημα για μια διαφορετική σχέση που θα ήθελε να αναπτυχθεί ή τις μη ρεαλιστικές προσδοκίες του για τον συνομιλητή.
Ίσως δεν γνωρίζει πως να εκφραστεί διαφορετικά. Ίσως να υποβόσκει κάποια μη διαχειρίσιμη ανησυχία για την εξέλιξη του δεκτή. Ενδεχομένως να μεγάλωσε το ίδιο σε πλαίσια καταπίεσης και να προβάλει τις ανάγκες του ή δικά του απωθημένα προς τον συνομιλητή. Από την άλλη υπάρχει το ενδεχόμενο να μην είναι σε θέση να κατανοήσει τι αισθάνεται ή να ντρέπεται για όσα νιώθει. Να φοβάται την έκθεση.
Αποτέλεσμα των παρά πάνω είναι ο δέκτης να αδυνατεί να κατανοήσει αυτό που πραγματικά ήθελε να εκφράσει εκείνο το πρόσωπο την στιγμή που υπήρξε ο διαπληκτισμός, καθώς εστίασε στα αρνητικά συναισθήματα, λαμβάνοντας αμυντική στάση. Πρόκειται για συναισθήματα όπως έλλειψη κατανόησης, πίεση, προσβολή και αναμφίβολα την ανάγκη να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Επικεντρώθηκε στην ανάγκη του να απαντήσει διεκδικώντας το δίκιο του χάνοντας παράλληλα την ουσία του περιεχομένου. Το δίκιο που θεωρεί εκείνος ως δίκιο. Από τη δίκη του πλευρά. Από τον τρόπο που βίωσε εκείνος το εκάστοτε γεγονός.
Ωστόσο αξίζει να μη διαφεύγει της προσοχής ότι κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός. Άλλα βιώματα, ιδιοσυγκρασία, τρόπο σκέψης, ιδανικά, προτεραιότητες. Κάτι το οποίο για κάποιον μπορεί να είναι σημαντικό για έναν άλλο μπορεί να μην είναι και το αντίστροφο.
Και αυτό είναι φυσιολογικό.
Η ποικιλομορφία των προσωπικοτήτων ίσως είναι ένας παράγοντας που προάγει την εξέλιξη. Η ανταλλαγή απόψεων, ο σεβασμός απέναντι στη διαφορετικότητα κάθε είδους, η ενσυναίσθηση.
Ενδεχομένως, εάν υπάρξει παραγωγικός διάλογος με σκοπό την κατανόηση και όχι την απάντηση που επρόκειτο να δοθεί ώστε να «κερδίσει» κανείς τη λογομαχία, άμεση εξωτερίκευση των συναισθημάτων, προσπάθεια να βρεθεί μια λύση που να μην επιβαρύνεται συναισθηματικά κανένα από τα μέλη που διατηρούν να υπάρξει ουσιαστικότερη αλληλεπίδραση μεταξύ των ατόμων. Μέσα από διευκρινιστικές ερωτήσεις και επισημαίνοντας ότι γίνεται κατανοητό αυτό που έχει ειπωθεί ωστόσο υπάρχουν άλλες ανάγκες, ενδεχομένως να ήταν περισσότερο αποτελεσματική η διατήρηση των Ορίων και η προαγωγή του σεβασμού.
Από την Όλγα Στεφανογιάννη
