Με τον όρο bullying εννοούμε τη λεκτική, σωματική, κοινωνική ή/και ψυχολογική επιθετική συμπεριφορά ενός ατόμου ή ομάδας προς ένα άτομο ή άλλη ομάδα. Το φαινόμενο είναι γνωστό με διάφορα περιστατικά στον χώρο του σχολείου καθώς και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Mobbing ονομάζεται η ίδια ψυχική κακοποίηση στον χώρο της εργασίας. Όπως καταλαβαίνουμε, το bullying δεν κάνει διακρίσεις σε χώρους, ηλικίες και κοινωνικές ομάδες.
Παρόμοια με το σχολικό bullying, έτσι και στο mobbing υπάρχουν θύτες και θύματα. Ως θύτη ορίζουμε εκείνον που λεκτικά εκφοβίζει το θύμα, ώστε να το χειραγωγήσει και να επιτύχει τον εκάστοτε σκοπό του. Σε αυτόν τον ρόλο μπορεί να βρίσκεται ο εργοδότης ή ακόμα και κάποιος συνάδελφος. Μέσω του mobbing επιδιώκουν να τρομοκρατήσουν και στην συνέχεια να ελέγξουν άτομα που βρίσκονται στην ίδια ή κατώτερη θέση από τους θύτες. Ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις οι θύτες έχουν ασκήσει ψυχολογική βία και σε ανώτερούς τους.
Τα χαρακτηριστικά του θύτη:
- υπεροψία
- υψηλή αυτοεκτίμηση
- επιθετική συμπεριφορά
- μη αποδοχή κριτικής
- έντονος θυμός
- έλλειψη αυτοκριτικής
- αγένεια
- αλαζονική συμπεριφορά
Η συμπεριφορά του θύτη προς το θύμα:
- Το απομονώνει από την υπόλοιπη ομάδα
- Υποτιμά τις ικανότητές του
- Του αναθέτει όλο και λιγότερες αρμοδιότητες με σκοπό να μειώσει την αποδοτικότητά του
- Έχει επιθετική τάση προς αυτό
- Δεν ζητά συγνώμη για όλη την συμπεριφορά του απέναντι στο θύμα
Οι ψυχολογικές επιπτώσεις του θύματος:
- Έντονο άγχος
- Αίσθημα μοναξιάς
- Αίσθημα απογοήτευσης
- Αίσθημα ανικανότητας
- Αίσθημα αποτυχίας
- Παραίτηση
- Μείωση επικοινωνίας
- Ευερεθιστότητα
- Φοβίες
- Κατάχρηση ουσιών
- Διαταραχή μετατραυματικού στρες
- Αυτοκτονικές τάσεις
Οι σωματικές επιπτώσεις του θύματος:
- Πονοκέφαλος
- Διαταραχές ύπνου
- Ταχυκαρδία
- Πόνοι στο στήθος
- Ταραχή
- Ναυτία/εμετοί
- Κοιλιακά άλγη
Τρόποι αντιμετώπισης:
Ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος για την αντιμετώπιση του συνδρόμου του Mobbing είναι οι εκστρατείες ενημέρωσης.
Η οργάνωση διαφόρων δράσεων, όπως τα ενημερωτικά φυλλάδια ή η επιμόρφωση με ημερίδες και ομιλίες από ειδικούς, με σκοπό οι εργαζόμενοι να ενημερώνονται για τα δικαιώματά τους και τις υποχρεώσεις τους, παράλληλα με την αρνητική επίδραση του εκφοβισμού.
Στην συνέχεια, η συστηματική συλλογή πληροφοριών σχετικά με περιστατικά ηθικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας συμβάλλουν στην μείωση του φαινομένου αυτού καθώς και η δημιουργία ομάδων στήριξης μεταξύ των εργαζομένων ακόμα και η σύνταξη ενός κώδικα δεοντολογίας.
Κλείνοντας, θα πρέπει να αναφερθούμε, έστω επιγραμματικά, στο ότι οι εργαζόμενοι – θύματα έχουν δικαιώματα στο εργατικό δίκαιο κατά την ηθική κακοποίησή τους. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει νομικό πλαίσιο σχετικά με το mobbing. Ωστόσο, για παραπάνω πληροφορίες είναι απαραίτητη η γνώμη ενός νομικού.
Βιβλιογραφία: Maureen, D. & Sperry, L. (2012). Mobbing. Causes, Consequences, and Solutions. Oxford: University Press.
Επιμέλεια άρθρου: Ευγενία Κελαράκου
