Ο Θόδωρος Μαραγκός είναι ένας από τους εναπομείναντες σπουδαίους σκηνοθέτες του ελληνικού μας κινηματογράφου. Κάπου στην ηλικία των 14 χρόνων , ως φανατικός κινηματογραφόφιλος, τον ανακάλυψα. Πρώτα από το «Μάθε Παιδί Μου Γράμματα» και μετά από το «Τι Έχουν Να Δουν Τα Μάτια Μου». Πρόκειται για δυο εξαιρετικές ταινίες που η εξέλιξη της πολιτικής μας ιστορίας τις ανήγαγε ως προφητικές. Με μεγάλη χαρά τον φιλοξενώ στο yourearticles.
-Γεννηθήκατε στα Φιλιατρά. Οι μνήμες των παιδικών σας χρόνων;
Όχι και τόσο καλές.
-Η ανάμνηση που θα θυμάστε για πάντοτε;
Δεν υπάρχει καμία ξεχωριστά. Καλές και κακές, όλες μαζί τις θυμάμαι.
Είναι ένα πακέτο παιδικών βιωμάτων και αναμνήσεων.
-Ο λόγος που στραφήκατε στη τέχνη;
Είχα από μικρός χάρισμα στην ζωγραφική.
-Οι επιρροές που σας διαμόρφωσαν δημιουργικά και καλλιτεχνικά;
Καταρχήν, οι γονείς μου με ενθάρρυναν να συνεχίσω να ζωγραφίζω.
Υπήρχαν και δύο σπουδαίοι ζωγράφοι στα Φιλιατρά που τους θαύμαζα και ήθελα να τους μοιάσω.
-Τι σημαίνει για εσάς ο κινηματογράφος;
Ύψιστη τέχνη, έκφραση, επικοινωνία με τον κόσμο, ψυχαγωγία, ιδεολογικό όπλο και μέσο απόκτησης γνώσεων.
-Τι αποκομίσατε από τις σπουδές σας στη ζωγραφική;
Ό,τι μπορεί να προσφέρει αυτή η τέχνη. Ζωγραφική αποτύπωση της φαντασίας μου. Μέθεξη, δημιουργική σύνθεση και αρμονία σχημάτων και χρωμάτων. Ενότητα και αντίθεση μορφής και περιεχόμενου. Επιλογή θεμάτων και επικοινωνία με τον κόσμο. Ιδεολογικό όπλο και σκοπός. Επίσης, κατάκτηση προσωπικού ύφους.
-Ξεκινήσατε ως σκιτσογράφος-γελοιογράφος σε έντυπα μέσα. Υπήρχε λογοκρισία εκείνη τη περίοδο ή είχατε την απόλυτη ελευθερία να σχολιάζετε;
Όχι, όχι. Δεν είχα καμία λογοκρισία. Ίσα, ίσα με ενθάρρυναν. Αλλωστε ήταν μικρή η προσφορά μου στην γελοιογραφία. Θεωρείστε το, πως ήταν ένα βήμα που με βοήθησε να μάθω το κινούμενο σχέδιο και να κάνω τις πρώτες μου ταινίες animation.
-Σήμερα, επικρατεί φίμωση στο χώρο της δημοσιογραφίας και της τέχνης;
Σήμερα ειδικά με την εφιαλτική παγκοσμιοποίηση, ως αναφορά την δημοσιογραφία, υπάρχει μια εμετική φωνή εκπορευόμενη από το Αμερικάνικο επιτελείο ψεύδους, για όλο τον σαπισμένο δυτικό κόσμο. Απόλυτη φίμωση και ασφυξία, σε όλες τις διαφορετικές φωνές στα ΜΜΕ. Ευτυχώς που υπάρχει ελεύθερο το διαδίκτυο ακόμα. Ως αναφορά τις τέχνες, ελευθερία έκφρασης υπάρχει, σε όποιες τέχνες π.χ, η ποίηση, δεν εξαρτώνται απο το χρήμα. Αντίθετα, στον κινηματογράφο ιδιαίτερα, που χρειάζονται πολλά κεφάλαια για να γίνει
μια ταινία, υπάρχει πριμοδότηση και ελευθερία, αν υμνείς τον πόλεμο και τον παρουσιάζεις ως ειρήνη, τους σκοτωμούς ως απαραίτητους και αναγκαίους και την βία ως κτηνώδη τροφή του ενστίκτου. Αν μάλιστα προβάλλεις το άδικο ως δίκιο, την παρακμή ως ακμή, το άρρωστο ως υγιές, τότε και βραβεία
θα πάρεις και θα περπατάς στα κόκκινα χαλιά.
-Ζούμε στην εποχή της πολιτικής ορθότητας. Ελλοχεύει κινδύνους αυτή η συνθήκη;
Το δόγμα της κάθε εξουσίας. Οι ρίζες της προέρχονται από την ιερά εξέταση. Στην πυρά τότε, στον πυρηνικό πόλεμο σήμερα.
-Τι εξυπηρετεί να υπάρχει αυστηρός έλεγχος σε ότι διαχέεται και επικοινωνείται;
Να μην υπάρχει διάλογος, ανταλλαγή απόψεων και ιδεών, ελεύθερη ενημέρωση, γνώση, η διάδοση των επικίνδυνων απόψεων, η ενότητα και η αλληλεγγύη των ανθρώπων, οι αθέατες κινήσεις και δραστηριότητες. Γιατί αν υπάρχουν όλα αυτά, αρχίζουν οι κύριοι, κύριοι, να βλέπουν εφιάλτες.
-Η αντίδραση του κόσμου σε αυτό;
Δυστυχώς ο κόσμος είναι απογοητευμένος όσο δεν παίρνει. Και με το δίκιο του. Δεν πιστεύει σε τίποτα, δεν πιστεύει σε κανέναν. Τον έχουν απογοητεύσει όλοι, μηδενός εξαιρουμένου. Πέρα απο τις κυβερνήσεις, πέρα απο τα κόμματα, τον έχουν απογοητεύσει οι επώνυμοι, οι διανοούμενοι και οι δήθεν.Όχι όλοι βέβαια. Περίμενε απ΄αυτούς να σηκώσουν το ανάστημά τους, αλλά τους βλέπει να είναι κώλος και βρακί με την εξουσία.Την κάθε εξουσία.
-Κάτι ανάλογο συνέβη με την ταινία σας «Ισοβίτες»; Θεωρείτε ότι η ταινία πολεμήθηκε και σκοπίμως αποκλείστηκε από αρκετούς κινηματογράφους;
Υπάρχει μια θεωρία του δεσμοφύλακα και βασανιστή της χούντας, Μπάμπαλη.
Να σας την πω εν συντομία. «Όταν είστε νέοι, έλεγε, επιβάλλεται να είστε αριστεροί, περιθωριακοί και αντιεξουσιαστές. Εσείς είσθε το κύτταρο της ανανέωσης και της αναζωογόνησης του συστήματος. Μετά τα 25 σας όμως, επιβάλλεται να ενταχθείτε στο σύστημα. Εμείς δεν σας ζητάμε να αλλάξετε ιδεολογία. Να συνεχίσετε να είστε αριστεροί. Ως μαρξιστές θα είστε για μας πρότυπα. Θα είστε οι νέοι εκσυγχρονιστές του συστήματος. Αν όμως δεν αλλάξετε και συνεχίσετε και μετά τα 25 σας να είστε περιθωριακοί και αντιεξουσιαστές, ή γραφικοί θα γίνετε, ή επικίνδυνοι. Κι΄αν γίνετε γραφικοί, θα σας πάρουμε στο ψιλό, αν όμως γίνετε επικίνδυνοι, τότε θα σας εξαφανίσουμε.» Οι Ισοβίτες είναι στο πρόγραμμα εξαφάνισης σύμφωνα με την θεωρία του Μπάμπαλη του δεσμοφύλακα και βασανιστή της χούντας που την εφαρμόζουν στην εντέλεια σήμερα, οι δημοκρατικοί δεσμοφύλακες.
-Έχετε δημιουργήσει ταινίες-σταθμούς για το ελληνικό σινεμά. Ποια είναι η πιο αντιπροσωπευτική σας;
Θα σου απαντήσω κλασσικά. Όλες είναι παιδιά μου και δεν μπορώ να επιλέξω. θα σταθώ όμως σε μία. Στην πρώτη μου ταινία, το Τσουφ. Είναι μια μικρή εξάλεπτη ταινία κινουμένων σχεδίων που την έκανα το 1969. Ο λόγος που την ξεχωρίζω απο τις άλλες είναι ότι αυτή, έθεσε με τρία σκίτσα, τις ιδεολογικές και καλλιτεχνικές βάσεις που ακολούθησα στην συνέχεια!
-Σταθερό μοτίβο των ταινιών σας είναι η απεικόνιση της καθημερινής βιοπάλης λαϊκών ανθρώπων μέσα από την εναλλαγή δράματος και κωμωδίας. Από πού αντλούσατε την έμπνευση σας;
Από αυτό που έβλεπα, από αυτό που βίωνα, από αυτό που πίστευα, από αυτό που με συγκινούσε και από αυτό, που ήθελα να κάνω.
-Έχετε κοινά με τους χαρακτήρες των ταινιών σας;
Όσο να’ ναι. Βιώματα και εμπειρίες.
-Σταθερή ήταν η συνεργασία σας με τον Κώστα Τσάκωνα, η οποία εξελίχθηκε σε μια μεγάλη φιλία. Πώς αναλογίζεστε τις στιγμές που μοιραστήκατε;
Με τον Κώστα κάναμε μια κοινή πορεία, καλλιτεχνική, αγωνιστική, φιλική και ανθρώπινη. Τα έχω καταγράψει σε μια ταινία αφιέρωμα στον Κώστα με τον τίτλο Όλο Γελούσε.
-Σημαντική ήταν και η συνεργασία σας με τον Θανάση Βέγγο…
Έμαθα πολλά.
-Δυο χαρακτηριστικοί κωμικοί ηθοποιοί που αποκάλυψαν το ταλέντο τους σε δραματικές ερμηνείες.
Και οι δύο ήταν κωμικοτραγικοί ηθοποιοί. Η κωμωδία και το δράμα είναι οι όψεις του ιδίου νομίσματος. Αν στριφογυρίσεις το νόμισμα, η μία όψη μπαίνει στην άλλη και προκύπτει το κωμικοτραγικό.
-Αποδέχεστε τους διαχωρισμούς σε θεατρικά είδη και ηθοποιούς;
Διαφορετικά θεατρικά είδη υπάρχουν. Οι ηθοποιοί όμως αδικούνται όταν κατηγοριοποιούνται. Γιατί μπορούν να παίξουν, άλλος λιγότερο, άλλος περισότερο, σε όλα τα θεατρικά είδη.
-Το «Μάθε Παιδί Μου Γράμματα» και το «Τι Έχουν Να Δουν Τα Μάτια Μου» φάνηκε να είναι προφητικές. Εσείς τι νιώθατε τη δεκαετία του 80 με την τότε πολιτική διαχείριση; Βλέπατε που πήγαινε το πράγμα;
Επιστρατεύτηκα και με αυτές τις ταινίες μου, τότε που είχε ξεσηκωθεί ο κόσμος και ζητούσε αλλαγή. Το Μάθε Παιδί Μου Γράμματα, έγινε σημαία και το αγκάλιασε ο κόσμος. Κι όταν κατόπιν διείδα ότι το ΠΑΣΟΚ ήταν ψεύτικος φορέας της αλλαγής, είχα χρέος να τους καταγγείλω. Έκανα το Τι Έχουν Να Δουν Τα Μάτια Μου. Η ταινία κυνηγήθηκε απο την εξουσία και ο πολύς κόσμος δεν ήθελε να την δει, γιατί δεν ήθελε να δεχθεί τη πραγματικότητα. Όταν όμως οι προσδοκίες του διαψεύτηκαν, μου είπαν: «Τι προφητικές ταινίες είναι αυτές».
Όλες μου σχεδόν οι ταινίες, έχουν πάρει το διαβατήριο της διαχρονικότητας, γιατί καταπιάνονται με τα σοβαρά προβλήματα που ταλανίζουν την Ελλάδα και όσο αυτοί που μας κυβερνούν θα λένε συνέχεια ψέματα, θα βγαίνει ο Καλογερόπουλος απο το Μάθε Παιδί Μου Γράμματα και θα φωνάζει: «Την αλήθεια ρε!»
-Ο λαός γιατί παρασύρθηκε και επί δεκαετίες στήριζε αυτές τις Κυβερνήσεις;
Γιατί αντί να βγάλει την τσίμπλα, έβγαζε τα μάτια του.
-Τελικά, μπορεί η τέχνη να αφυπνίσει; Τι μας έχει δείξει ως τώρα η ιστορία;
Βεβαίως. Η τέχνη ευαισθητοποιεί ,διαμορφώνει συνειδήσεις και είναι αναπόσπαστο μέρος των κοινωνικών εξελίξεων και αλλαγών.
-Πώς αντιλαμβάνεστε τη κοινωνική και οικονομική κατάσταση της χώρας;
Προδοτικό ξεπούλημα της χώρας, όσο δεν παίρνει. Άπληστα αρπακτικά εν δράσει. Ανηλεές ξεζούμισμα του ανθρώπου. Του κλέβουν ότι έχει και δεν έχει, του παίρνουν τα σπίτια και την ζωή του.
-Η εικόνα που έχετε για την Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη;
Μαύρη τρύπα ενός αδίστακτου ανθέλληνα
-Πώς κρίνετε τη σημερινή ελληνική κοινωνία;
Την έχουν στον καναβάτσο με το γόνατο της ασφυξίας, πάνω στο λαιμό του.
-Υπάρχουν πράγματα που σας ενοχλούν;
Αυτά που λέω παραπάνω.
-Πότε κλάψατε τελευταία φορά;
Χθες .
-Η σχέση σας με τον Θεό;
Με τον Θεό των θρησκειών καμία.
-Το προσωπικό σας καταφύγιο;
Η γυναίκα μου, τα παιδιά μου, τα εγγόνια μου και οι φίλοι μου.
-Ο μεγάλος σας φόβος;
Ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος που είναι προ των πυλών.
-Νιώθετε ευτυχισμένος;
Με όλα αυτά, δεν μπορώ να είμαι.
-Πλήρης ως καλλιτέχνης;
Όχι ακόμα.
-Τι άνθρωπος είναι ο Θόδωρος Μαραγκός;
Αν τον ήξερα θα σου έλεγα.
-Αν μπορούσατε να γυρίσετε τον χρόνο πίσω υπάρχει κάτι που θα αλλάζατε;
Αν έχω το ίδιο μυαλό που έχω και τώρα; Μη σου πω και τα μισά.
-Αν είχατε βρεθεί ναυαγός σε ένα ερημικό νησί, υπάρχει κάποιο αντικείμενο που θα θέλατε να το έχετε μαζί σας και να σας δίνει δύναμη;
Κανένα. Έχω κι εγώ καράφλα και μ΄αυτήν θα κάνω αντανάκλαση, όπως έκανε και ο Τσάκωνας, μπας και με δει κανένα πλοίο από μακριά.
-Πώς φαντάζεστε τη τελευταία μέρα σας στη γη;
Θα ψάξω στις τσέπες μου να δω αν έχω συστατική επιστολή.
-Ετοιμάζετε κάτι αυτή την περίοδο;
Έχω τελειώσει ένα ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, με τον τίτλο Χρέος το οποίο θα συμμετάσχει στο διεθνές φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Χαλκίδας. Έχω γράψει και έχω εκδώσει ένα βιβλίο με τον τίτλο Ο Δάσκαλος Της Αρκαδίας και ο Τάλως 21ος αιώνας το οποίο έχει μεταφραστεί στην Αγγλική γλώσσα και θα κυκλοφορήσει στην Αμερική, Αυστραλία και Καναδά. Επίσης έχω γράψει σενάριο για ταινία μεγάλου μήκους μυθοπλασία με τον τίτλο Animator.
-Τα όνειρά σας για το μέλλον;
Ονειρεύομαι να ζήσουν τα παιδιά μας σε μια καλύτερη κοινωνία χωρίς πόλεμο και καταστροφές.
-Η συμβουλή που θα δίνατε σε έναν νέο άνθρωπο για να κάνει τα όνειρα του πραγματικότητα;
Να πιστέψει σε έναν στόχο που του αρέσει και θα τον κάνει καλύτερο ως άνθρωπο, να τον σπουδάσει στη ζωή και στα βιβλία και να καταστρώσει σχέδιο πως θα τον πετύχει.
-Τι σας έρχεται στο μυαλό όταν λέτε το όνομα Θόδωρος Μαραγκός;
Η Αγγελική Μαραγκού.
-Κύριε Μαραγκέ σας ευχαριστώ πολύ για την επικοινωνία μας.
Εγώ σε ευχαριστώ.
Συνέντευξη στον Χρήστο Ηλιόπουλο
Θόδωρος Μαραγκός – Βιογραφικό: εδώ
Διαβάστε περισσότερες συνεντεύξεις: εδώ
