(ή αλλιώς: Πώς να γράψεις επικό έπος χωρίς εκδότη, χωρίς αναγνώστες και χωρίς φρένο)
Η λογοτεχνία του φανταστικού στην Ελλάδα είναι κάτι σαν τον δράκο στα παραμύθια: όλοι μιλάνε γι’ αυτόν, λίγοι τον έχουν δει, και οι περισσότεροι ισχυρίζονται ότι θα τον σκότωναν αν τους δινόταν η ευκαιρία. Και μέσα σε αυτό το τοπίο, αναδύεται μια μοναδική κατηγορία δημιουργών: οι φαντασμένοι συγγραφείς της φαντασίας.
Όχι, δεν εννοούμε αυτούς που γράφουν με φαντασία – αλλά εκείνους που έχουν υψώσει θρόνους μέσα στο μυαλό τους, κυβερνούν από κάστρα γεμάτα λέξεις, και περιμένουν να τους αναγνωρίσει η ανθρωπότητα. Ή τουλάχιστον να τους ζητήσει συνέντευξη το Flix.gr.
«Μάχες, δράκοι, κι εγώ ο ίδιος Θεός»
Αν ρωτήσεις έναν νέο συγγραφέα fantasy τι γράφει, είναι πιθανό να σου απαντήσει με δέος:
«Είναι μια επική τριλογία 1.200 σελίδων με 14 βασίλεια, έναν αρχαίο προφητικό κώδικα, και ένα δέντρο που μιλάει.»
Αν ρωτήσεις πού το έχει εκδώσει, μπορεί να σου πει:
«Ακόμα το δουλεύω. Περιμένω να ωριμάσει η αγορά. Σκέφτομαι αυτοέκδοση. Ή Netflix.»
Κάποιοι από αυτούς έχουν ήδη εξώφυλλο (συνήθως φτιαγμένο στο Photoshop με font τύπου Papyrus), χάρτη, lore, γλώσσες, φυλές, και καμία σελίδα που να μην περιγράφει πανοπλία. Και φυσικά, όλοι γράφουν το επόμενο Game of Thrones.
Το φαινόμενο της ελληνο-ηρωικής μεγαλομανίας
Δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να οραματίζεσαι. Το fantasy άλλωστε αυτό είναι: το βασίλειο του ανείπωτου. Το πρόβλημα ξεκινά όταν η φαντασία στρέφεται προς τα μέσα — όχι για να γεννήσει ιστορίες, αλλά για να χτίσει ένα εγώ πιο μεγάλο και από το βασίλειο του Μόρντορ.
Ορισμένοι πιστεύουν ότι «το ελληνικό κοινό δεν είναι έτοιμο». Άλλοι πως «οι εκδότες φοβούνται το βάθος των ιδεών τους». Κάποιοι δηλώνουν ανοιχτά ότι «αν είχαν γεννηθεί στην Αμερική, τώρα θα έπιναν καφέ με τον Sanderson».
Η αλήθεια είναι πως πολλοί από αυτούς γράφουν με πάθος, με αυτοθυσία, και συχνά με ιδιοφυή ιδέες. Αλλά το fantasy δεν είναι απλώς cosplay στο χαρτί — είναι τέχνη αφήγησης. Χωρίς ρυθμό, οικονομία λόγου και πραγματική επαφή με τον αναγνώστη, ακόμα και το πιο συναρπαστικό έπος γίνεται προσκλητήριο βαρεμάρας.
Οι κοινότητες: Φεστιβάλ, ομάδες, και φαντασμένοι βασιλείς
Η τελευταία δεκαετία έφερε άνθηση: φεστιβάλ φαντασίας όπως το Fantasmagoria, το Comicdom, το Φantasticon, ομάδες στο Facebook, εκδοτικά εγχειρήματα μικρού βεληνεκούς, και άφθονα self-published ebooks με τίτλους όπως “Η Ανατολή του Χάους” ή “Σκοτεινό Αίμα στον Ίσκιο της Άβυσσος”.
Ανάμεσά τους, αναδύθηκαν και μικρές cult προσωπικότητες — συγγραφείς που δηλώνουν πως “γράφουν για να θεραπεύσουν την ανθρώπινη ψυχή” ή “χτίζουν σύμπαντα που θα ενώσουν πολιτισμούς”. Οι ίδιοι μιλούν για τα έργα τους με ιερατική σοβαρότητα, ακόμη κι όταν αυτά κυκλοφορούν μόνο σε PDF με Comic Sans.
Ονόματα που ξεχωρίζουν (και δεν φοβήθηκαν τη σοβαρότητα)
Ευτυχώς, υπάρχουν και εκείνοι που έβαλαν το εγώ στην άκρη και άφησαν το έργο να μιλήσει:
Ο Δημήτρης Βανέλλης, με το Καπνοί του Κάιν και το Φεγγάρι από Χαρτί
Η Αμαλία Κοντογιάννη με τη σειρά Χρονικά του Άραθου
Ο Θωμάς Μαστακούρης, από τους πατέρες της ελληνικής φαντασίας
Ο Αλέξης Σταμάτης, που παντρεύει ρεαλισμό και φαντασία με ιδιαίτερο ύφος
Ο Μάνος Βενιέρης, με έντονη παρουσία στον χώρο της μυθολογικής φαντασίας
Δεν προσπαθούν να αποδείξουν ότι «είναι οι καλύτεροι». Απλώς γράφουν καλά και αφήνουν το κοινό να αποφασίσει. Και κυρίως, ξέρουν να λένε ιστορίες — όχι απλώς να περιγράφουν τον κόσμο τους σε 30 σελίδες προλόγου.
Ο φαντασμένος χρειάζεται – αλλά να ξέρει και πότε να κατέβει απ’ το άλογο
Αν τελικά ο Έλληνας συγγραφέας της φαντασίας είναι «φαντασμένος», είναι γιατί μεγαλώνει σε μια χώρα που συχνά τον αγνοεί, τον ειρωνεύεται ή τον απορρίπτει. Η έπαρση μπορεί να είναι άμυνα. Η φαντασία, αντίδραση. Η μεγαλομανία, ίσως απελπισμένη ελπίδα για λίγη σημασία.
Αλλά αν θέλουμε να πάει μπροστά το είδος, χρειαζόμαστε λιγότερους άγραφους βασιλιάδες και περισσότερους πειθαρχημένους αφηγητές.
Ο δράκος της ελληνικής φαντασίας δεν χρειάζεται άλλους ήρωες που μιλούν για το πεπρωμένο τους. Χρειάζεται συγγραφείς που τελειώνουν τα βιβλία τους, τα λανσάρουν με ταπεινότητα και σέβονται τον αναγνώστη όσο και το όραμά τους.
Διαβάστε επίσης:
Top 5: Συγγραφείς του Φανταστικού (από Κωνσταντίνος Πάτρας): εδώ
8 πρωτοπόροι συγγραφείς της Φανταστικής λογοτεχνίας: εδώ
*Το παρόν άρθρο κ η φωτογραφία είναι χιουμοριστική παρωδία δημιούργημα Al (τεχνητής νοημοσύνης). Στηρίζεται σε φανταστικά παραδείγματα και δεν στοχεύει σε κανένα συγκεκριμένο άτομο.
*Το δικαίωμα της έκφρασης διασφαλίζεται από το Άρθρο 10 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προστασία των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων (άρθρο 14 του Συντάγματος)
*Αν ωστόσο κάποιος/α επιθυμεί την δικαστική οδό, μπορεί να μoυ στείλει στο email: geodol89@gmail.com κ με χαρά θα του δώσω την διεύθυνση του δικηγόρου μου να υποβάλλει μήνυση, θυμίζοντας του πως αν δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία, η μήνυση μπορεί να οδηγήσει σε αδιέξοδο και αντίδραση με αντιμήνυση για ψευδή καταμήνυση (άρθρο 229 ΠΚ). Ή και κατά το άρθρο 932 ΑΚ (Ικανοποίηση της ηθικής βλάβης).
Ευχαριστώ για τον χρόνο σας. 🙂
