Συνέντευξη με τη Χριστοπούλου Πηνελόπη: «Είναι έμφυτη η ντροπή στα όντα της φύσης»

Σήμερα φιλοξενούμε στο your e-articles την συγγραφέα και διδάσκουσα δημιουργικής γραφής Χριστοπούλου Πηνελόπη ώστε να γνωρίσουμε την ίδια και το έργο της.

Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για εσάς ώστε να σας γνωρίσουμε;

Με δυσκολεύεις. Για ποιόν εαυτό μου από όλους; Εκείνον τον αγχώδη της καθημερινότητας ή τον άλλον τον ξέγνοιαστο τις γιορτές και αργίες; Τον κοινωνικό μου εαυτό ή τον ακοινώνητο; Άλλοτε είμαι περήφανη που τον κουβαλώ κι άλλοτε ντρέπομαι για αυτόν αλήθεια, δε ξέρω τι να σου απαντήσω.

Ποιοι οι φόβοι σας και ποια τα όνειρά σας;

Φόβοι αρκετοί αλλά συνήθως περαστικοί, αυτοί οι εφήμεροι που ξεπετάγονται στην καθημερινότητα σα μαϊντανοί και φεύγουν έτσι παράλογα όπως ήρθαν, η υψοφοβία μου για παράδειγμα. Αλλά και φόβοι μόνιμοι σα δέντρα που έχουν βγάλει τις ρίζες τους κι ας μη φαίνεται στην καθημερινότητα όπως ο φόβος της μοναξιάς, της άνοιας, του θανάτου. Ευτυχώς όμως τα όνειρα είναι ακόμα περισσότερα. Ονειρεύομαι να συνεχίσω να δημιουργώ, να ζήσω κοντά στη φύση, στην εξοχή, και να εξελίσσομαι ως άνθρωπος γιατί έρχονται σιγά σιγά τα χρόνια που ούτε η εμφάνιση, ούτε το επάγγελμα, ούτε το χρήμα μετρά, παρά μόνο το πόσες εμπειρίες αποκομίσαμε και η ποιότητα μέσα μας.

Ποια στοιχεία επιδοκιμάζετε και αποδοκιμάζετε σε έναν άνθρωπο;

Θαυμάζω πολύ τους ανθρώπους που πάνε μπροστά, που υπερνικούν εμπόδια σε μικρές ή μεγάλες μάχες και εξελίσσονται είτε ως χαρακτήρες είτε σε ό,τι έχουν βάλει στόχο. Μου αρέσουν οι άνθρωποι που έχουν ενσυναίσθηση, σεβασμό και ευγένεια. Δεν αποδοκιμάζω και τόσο εύκολα, απογοητεύομαι περισσότερο. Πολλά από αυτά που αποδοκιμάζουμε στους άλλους τα κουβαλάμε και εμείς οι ίδιοι σε μικρό ή μεγάλο βαθμό. Γενικά προσπαθώ να κατανοήσω τους άλλους, μου αρέσει να γνωρίζω διαφορετικές οπτικές, να μαθαίνω από τους ανθρώπους.

Ποιο είναι το μεγαλύτερο προσόν και ελάττωμά σας;

Δύσκολο να το πω εγώ. Καταλαβαίνεις καλύτερα το πώς είσαι μέσα από τους άλλους από το πώς εκείνοι σε βλέπουν. Γενικά θα έλεγα πως έχω μια θετική στάση απέναντι στη ζωή κι αναζητώ σε όλα την φωτεινή πλευρά. Βέβαια υπάρχουν στιγμές που το προσόν μου αποδεικνύεται ελάττωμα κι έτσι κάποιες φορές γίνομαι κωμικά εύπιστη ή υπερβολικά αισιόδοξη ή ενθουσιώδης.

Αν η ζωή είχε χρώμα, ποιο χρώμα θα ήταν αυτό και γιατί; Είστε αισιόδοξος ή απαισιόδοξος ως άνθρωπος;

Tην βλέπω πάντα σαν ένα πολύχρωμο πανί στα χρώματα της φύσης και μεταπηδώ από το ένα χρώμα στο άλλο ανάλογα με τη μέρα. Είμαι αισιόδοξος άνθρωπος. Κάποιες φορές γελοιωδώς μάλιστα. Και πολύ συχνά λέω μέσα μου πως η κάθε μέρα είναι μέρα ευλογημένη.

Ο τίτλος του λογοτεχνικού σας έργου «5 Ιστορίες ντροπής» τι πρόκειται να διαβάσουμε; Υπάρχει κάποια ταύτισή σας με τους ήρωές σας;

Μέσα θα βρείτε πέντε ήρωες πολύ ιδιόμορφους που ζουν όλοι στο περιθώριο του κόσμου τους. Ένας κυνικός αετονύχης διαφημιστής, η έφηβη που υποτάσσεται στο τάμα της οικογένειας να γίνει μοναχή, η τρανσέξουαλ με την παιδική ανεμελιά που πίστεψε στο όνειρο, το ηλικιωμένο ζευγάρι Ρουμάνων αποκομμένο από το χωριό και τέλος η ψυχολογική περιπέτεια ενός αφηγητή. Σκεπασμένα όνειρα, κουκουλωμένα πάθη, προκαταλήψεις, ηθικές. Η ανάγκη τους να πιστέψουν σε κάτι είναι καθοριστική. Όταν έρθει το ξημέρωμα όλοι, βγαίνουν αλλαγμένοι μέσα τους και ο καθένας ακολουθεί το δικό του δρόμο προς το φως.

Τα περισσότερα ήταν κείμενα που διακρίθηκαν εδώ κι εκεί σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς και δυο από αυτά παραστάθηκαν στο θέατρο. Το βιβλίο είναι λοιπόν μια συρραφή ιστοριών με την ίδια θεματική, το αίσθημα της ντροπής. Σε όλο το φάσμα του από την εντροπία, στην ντροπαλότητα και από εκεί στην ξεδιαντροπιά.

Πηνελόπη Χριστοπούλου – 5 ιστορίες ντροπής

Χρειάζεται οι άνθρωποι να έχουν λίγη ντροπή μέσα τους ή όχι; Είναι θετικό ή αρνητικό χαρακτηριστικό για εσάς;

Μου αρέσουν οι ντροπαλοί άνθρωποι, τους κατανοώ, είμαι και εγώ η ίδια πολύ ντροπαλή μέσα μου. Είναι έμφυτη η ντροπή στα όντα της φύσης, υπάρχει και στα ζώα, ο σκύλος μου για παράδειγμα ντρέπεται αν νιώθει άσχημος ή κρύβεται πίσω από δέντρα για να κάνει την ανάγκη του. Ή πάλι, αν αποτύχει βλακωδώς σε κάτι, κατεβάζει το κεφάλι. Η ντροπή είναι έμφυτη μέσα μας είναι ένδειξη λίγο και της ηθικής μας. Όμως και εδώ η υπερδοσολογία μπορεί να αποβεί μοιραία.

Το αποτέλεσμα της συγγραφής ενός καλού λογοτεχνικού έργου είναι αποτέλεσμα ταλέντου ή δουλειάς;

Ταλέντο μπορεί να υπάρχει, μπορεί και όχι όμως σίγουρα η συγγραφή είναι το αποτέλεσμα πολλής δουλειάς. Μπορεί να μην είναι σωματική, να μη σηκώνει βάρη ο συγγραφέας ή να μη τον τρώει η ορθοστασία αλλά απαιτεί πολλή δουλειά μέσα του, ψυχοφθόρο κόπο, την μάχη με τον εαυτό του. Να εφαρμόζει και να καλλιεργεί την ενσυναίσθηση, να μάθει να κάνει πέρα τον εγωισμό του γιατί αυτό που γράφει δεν το γράφει για τον ίδιο αλλά για τον άλλον, να αναγνωρίζει τα λάθη του και να έχεις την τόλμη να τα διαγράψεις ξανά και ξανά, τριάντα και πενήντα φορές.

Διδάσκετε δημιουργική γραφή, τι μαθαίνει δηλαδή κανείς αν επιλέξει να ασχοληθεί με το αντικείμενο;

Προσπαθώ να συστήσω τον δημιουργικό τρόπο σκέψης, την έκφραση σε ό,τι βαθύτερο σκεφτόμαστε και νιώθουμε. Στόχος στο αρχικό στάδιο είναι η φαντασία, η παρατηρητικότητα και οι αισθήσεις να αναπτυχθούν και να οξυνθούν. Στη συνέχεια έρχονται οι τεχνικές, τα εφέ εκείνα που θα βοηθήσουν ώστε ο εσωτερικός μας κόσμος να μετουσιωθεί σε λέξεις που θα αγγίξουν τον αναγνώστη και θα τον βοηθήσουν να μπει καλύτερα μέσα στην ιστορία μας.

Τα τελευταία χρόνια μελετώ πολύ και εφαρμόζω και το writing therapy. Η συνειρμική γραφή για παράδειγμα είναι το πιο εύχρηστο εργαλείο για να ξεκλειδώσουμε μια βαθύτερη κατανόηση του ποιος πραγματικά είμαστε και τι θέλουμε από τη ζωή. Στην πιο απλή της μορφή η γραφή ενισχύει σημαντικά την κατανόηση της σχέσης που έχουμε με τον εαυτό μας και προωθεί την ψυχική μας εξέλιξη.

Ποια τα μελλοντικά σας σχέδια;

Συγγραφικά παλεύω με ένα μυθιστόρημα που αφορά τη φανταστική ιστορία ενός συνοριοφύλακα στο τείχος του Βερολίνου. Επίσης αυτόν τον καιρό ολοκληρώνω ένα μικρό βιβλίο προσωπικής ανάπτυξης, λέγεται «εγχειρίδιο φαντασίας» και περιέχει 22 ασκήσεις δημιουργικής σκέψης και εξάσκησης της φαντασίας.

Αν θέλετε να αποκτήστε το βιβλίο: https://elkistis.gr/product/5-istories-ntropis/

Πηνελόπη Χριστοπούλου
Πηνελόπη Χριστοπούλου

*Η Χριστοπούλου Πηνελόπη γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1972. Aπό το 2014 διατηρεί Εργαστήρι Δημιουργικής Γραφής και συντονίζει ομάδες Θεραπευτικής Γραφής (Δημιουργική γραφή για προσωπική ανάπτυξη). Το 2013 διακρίνεται το πρώτο της θεατρικό έργο και παρουσιάζεται σε μορφή θεατρικού αναλογίου στο Beton 7, σε σκηνοθεσία Ένκε Φεζολάρι, ενώ την ίδια χρονιά παρουσιάστηκε και στον πολυχώρο Λουκούμι σε σκηνοθεσία Νικόλα Μίχα. Το 2014 βραβεύεται το θεατρικό της έργο Το σύνδρομο του Πουά Παπαγάλου από τον Φιλολογικό Σύλλογο Παρνασσός. Το 2017 το διήγημά της Νόστος ή Αουγκούστα βραβεύεται στον Διεθνή Λογοτεχνικό Διαγωνισμό του Τμήματος Ανθρωπιστικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Παλέρμο. Το 2018 βραβεύεται το νεανικό διήγημά της Ο κύκλος των χαμένων πολιτών με το Α΄ βραβείο στον Διεθνή Διαγωνισμό του Ομίλου για την UNESCO Τεχνών, Λόγου & Επιστημών Ελλάδος. Το 2021 διακρίνεται με έπαινο το διήγημά της Το Νομοσχέδιο στον Ζ΄ Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό του Πετρίδειου Ιδρύματος.

Ο Γιώργος Δόλγυρας γεννήθηκε στα Ιωάννινα 10.05.89. Μεγάλωσε στην Έδεσσα και τα τελευταία χρόνια ζει στην Θεσσαλονίκη. Φοίτησε στη Νομική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Σπούδασε στο ΙΕΚ ΑΚΜΗ στο τμήμα Δημοσιογραφίας. Παρακολούθησε μαθήματα σκηνοθεσίας, θεάτρου και συγγραφής. Εργάστηκε σε διάφορες θεατρικές και κινηματογραφικές παραγωγές. Το 2020 εκδόθηκε η πρώτη του συλλογή διηγημάτων Τρόμου – Φαντασίας: «Σκοτεινά Φεγγάρια», η οποία κυκλοφόρησε από τις «Πρότυπες Εκδόσεις Πηγή». Αρθρογραφεί επίσης στον ιστότοπο πολιτισιμού: culturepoint.gr.