Ενδιαφέροντα πράγματα για τα όνειρα

Τα όνειρά μας μπορεί να είναι πολύ μυστήρια, περίεργα, τρομακτικά, να μας προκαλούν αναστάτωση, να μας μπερδεύουν, αλλά μπορεί να είναι, επίσης, διασκεδαστικά, αστεία ή και ρομαντικά.

Παρακάτω παρουσιάζονται μερικές ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τα όνειρα και κάποιες ερμηνείες για τα πιο κοινά όνειρα που οι περισσότεροι έχουμε.

Όλοι Ονειρεύονται

Τόσο οι ενήλικες όσο και τα παιδιά για τουλάχιστον 2 ώρες την νύχτα. Ακόμη και όταν λέμε ότι δεν ονειρευόμαστε είναι γιατί δεν τα θυμόμαστε. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι οι άνθρωποι βλέπουν αρκετά όνειρα μέσα στη νύχτα, που το καθένα τυπικά διαρκεί από 5-20 λεπτά.

Κατά τη διάρκεια της ζωής τους, οι άνθρωποι κατά μέσο όρο αφιερώνουν έξι χρόνια ονειρεύοντας.

Δεν έχουν όλα τα όνειρα χρώμα

Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι αναφέρουν ότι τα όνειρά τους περιέχουν χρώματα, μικρό ποσοστό ισχυρίζεται ότι βλέπει ασπρόμαυρα όνειρα. Οι έρευνες αναδεικνύουν ότι τις περισσότερες φορές στα όνειρα κυριαρχούν απαλά παστέλ χρώματα.

Τα δυο φύλα ονειρεύονται διαφορετικά

Υπάρχουν διαφορές ως προς το περιεχόμενο των ονείρων. Σε πολλές έρευνες οι άντρες αναφέρουν ότι ονειρεύονται όπλα πολύ συχνότερα από τις γυναίκες, ενώ εκείνες ονειρεύονται ρούχα. Τα όνειρα των αντρών είναι συνήθως πιο επιθετικά και περιέχουν σωματική δραστηριότητα, ενώ των γυναικών περιέχουν συχνότερα θέματα σχετικά με την απόρριψη, τον αποκλεισμό και συζητήσεις-διαλόγους παρά σωματική δραστηριότητα.

Το γυναικείο φύλο τείνει να έχει μεγαλύτερης διάρκειας όνειρα και περισσότερους χαρακτήρες. Οι άντρες όσον αφορά τους χαρακτήρες αναφέρουν ότι ονειρεύονται άλλους άντρες σε διπλάσιο βαθμό από ότι ονειρεύονται γυναίκες, ενώ οι γυναίκες ονειρεύονται και τα δυο φύλα εξίσου.

Πιθανότατα ονειρεύονται και τα ζώα

Πολλοί πιστεύουν ότι όταν η ουρά ή τα πόδια ενός σκύλου κουνιούνται αυτό σημαίνει ότι ονειρεύεται. Παρόλο που είναι δύσκολο να το γνωρίζουμε, οι ερευνητές πιστεύουν ότι είναι πολύ πιθανό τα ζώα να ονειρεύονται πραγματικά. Όπως και με τους ανθρώπους, τα ζώα περνούν από στάδια ύπνου με κύκλους που περιλαμβάνουν REM και Non-REM στάδια.

Είναι πιθανό να έχουμε τον έλεγχο των ονείρων

Τα συνειδητά όνειρα (lucid dreams) είναι τα όνειρα εκείνα για τα οποία έχεις επίγνωση ακόμη και όταν κοιμάσαι. Πιστεύεται ότι είναι ο συνδυασμός μιας κατάστασης μεταξύ συνειδητότητας και του REM σταδίου, όπου μπορεί κανείς συχνά να έχει άμεσο έλεγχο πάνω στο περιεχόμενο ενός ονείρου.

Οι μισοί από τους ανθρώπους θυμούνται να έχουν κάποια εμπειρία κάποια στιγμή της ζωής τους με ένα συνειδητό όνειρο.

Τα αρνητικά συναισθήματα είναι συχνότερα

Πολλά συναισθήματα βιώνονται κατά τη διάρκεια των ονείρων, αλλά τα αρνητικά είναι πολύ πιο συχνά από τα θετικά. Το πιο κοινό συναίσθημα είναι αυτό του άγχους. Επίσης, έχει παρατηρηθεί ότι οι άνθρωποι ονειρεύονται πολύ συχνότερα αρνητικά γεγονότα, όπως έναν καυγά ή μια επίθεση, παρά μια φιλική επικοινωνία με κάποιο πρόσωπο.

Οι τυφλοί άνθρωποι ίσως ονειρεύονται οπτικά  

Σε μια έρευνα με ανθρώπους που έχουν γεννηθεί τυφλοί τα αποτελέσματα ανέδειξαν ότι φαίνεται να έχουν οπτικές εικόνες στα όνειρά τους, ενώ παράλληλα είχαν κίνηση οφθαλμών που σχετίστηκε με την ανάμνηση ονείρων.

Παραλύουμε κατά τη διάρκεια των ονείρων

Κατά τη διάρκεια του σταδίου REM οι μυς του οργανισμού παραλύουν. Το φαινόμενο αυτό είναι γνωστό ως REM ατονία και μας εμποδίζει από το να δράσουμε στα όνειρα, ενώ κοιμόμαστε. Οι κινητικοί νευρώνες δεν πυροδοτούνται με αποτέλεσμα το σώμα να μην κινείται.

Πολλά όνειρα είναι καθολικά

Σαφώς τα όνειρα είναι έντονα επηρεασμένα από τις προσωπικές εμπειρίες του καθενός, όμως οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι υπάρχουν συγκεκριμένα θέματα που είναι πολύ συχνά σε όλους τους ανθρώπους σε κάθε μέρος του κόσμου. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα όνειρα με περιεχόμενο το κυνήγι και την καταδίωξη, την επίθεση ή το να πέφτει κάποιος. Άλλες κοινές εμπειρίες είναι το αίσθημα του να νιώθει κανείς παγωμένος, ανίκανος να κινηθεί, όνειρα όπου κάποιος έχει καθυστερήσει κάπου, όνειρα όπου αισθάνεται ότι πετά, ή ότι είναι γυμνός μπροστά σε κοινό.  

Τα πιο κοινά μας όνειρα: Ερμηνείες

Η καταδίωξη ή η επίθεση από κάποιον

Λέγεται ότι τα όνειρα αυτά σημαίνουν ότι προσπαθούμε να δραπετεύσουμε από κάποιους φόβους ή επιθυμίες μας στην ζωή που μας προκαλούν συναισθηματική δυσφορία. Για την κατανόηση των ονείρων αυτών σημασία έχει η ταυτότητα αυτού που μας κυνηγά. Αν είναι κάποιο ζώο αυτό ίσως σχετίζεται με το γεγονός ότι κρύβουμε κάποιον θυμό, κάποια πάθη ή άλλα περισσότερο «ζωώδη» συναισθήματα. Αν η φιγούρα είναι μυστήρια ή άγνωστη, τότε αυτό σχετίζεται με παιδικές εμπειρίες, αναμνήσεις, ή παρελθοντικά τραύματα από τα οποία επιθυμούμε να ελευθερωθούμε. Αν, τέλος, κάποιος ονειρεύεται να καταδιώκεται από το αντίθετο φύλο, αυτό σημαίνει ότι φοβάται να αφεθεί στην αγάπη ή ότι ακόμη «βασανίζεται» από μια παρελθοντική ερωτική σχέση.

Η πτώση από ύψη

Σύμφωνα με τις σύγχρονες ερμηνείες, η πτώση στα όνειρα είναι δείγμα ότι κάτι στη ζωή μας δεν πηγαίνει καλά, ότι βρίσκεται εκτός ελέγχου. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι χρειάζεται να επανεξετάσουμε μια επιλογή μας ή να σκεφτούμε μια νέα κατεύθυνση σε έναν συγκεκριμένο τομέα της ζωής μας. Η πτώση ίσως να υποδηλώνει έναν φόβο μας, ίσως φόβο αποτυχίας στην εργασία ή στην ερωτική μας ζωή ή υποδηλώνει την ανασφάλεια και το άγχος μας για κάποια κατάσταση. Από την άλλη, συχνά εκφράζει την ανάγκη που έχει ο εαυτός μας να γίνει περισσότερο αυθόρμητος, ως υπενθύμιση, για να απολαύσουμε περισσότερο τη ζωή.

Θάνατος

Τόσο ο θάνατος αγαπημένων προσώπων όσο και ο δικός μας θάνατος είναι πολύ κοινό όνειρο και λέγεται ότι το περιεχόμενο αυτό αντανακλά το άγχος που προέρχεται από κάποια αλλαγή που πραγματοποιείται στη ζωή μας ή αντανακλά εν τέλει τον φόβο για το άγνωστο. Ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου μπορεί να αφορά τον φόβο για την δική του αλλαγή, ειδικά αν πρόκειται για παιδιά που βρίσκονται σε κάποια ορόσημα της ζωής τους και μεγαλώνουν, οι γονείς μπαίνουν σε μια διαδικασία να αποδεχθούν τις αλλαγές. Αυτά τα όνειρα αντικατοπτρίζουν ένα είδος «πένθους» για το αναπόφευκτο του χρόνου που περνά, των αλλαγών και της προόδου. Παρόλο που είναι ένα θλιβερό και συχνά τρομακτικό όνειρο μας ενθαρρύνει να γίνουμε τολμηροί και θαρραλέοι για τις νέες αρχές ή τα καινούρια εγχειρήματα.

Το να δίνουμε εξετάσεις

Το να ονειρεύεται κανείς ότι δίνει εξέταση ίσως να υποδηλώνει έναν υποβόσκων φόβο για αποτυχία. Ο Craig Hamilton –Parker συγγραφέας του βιβλίου “The Hidden meaning of dreams” αναφέρει ότι οι εξετάσεις είναι πολύ αγχωτικές καταστάσεις, καθώς θα πρέπει να έρθουμε αντιμέτωποι με τα ελαττώματα, τις ανεπάρκειές μας. Το να ονειρευόμαστε ότι αποτυγχάνουμε σε μια εξέταση, σε ένα διαγώνισμα, ή το να καθυστερούμε για αυτή, σημαίνει ότι αισθανόμαστε απροετοίμαστοι για τις προκλήσεις της ζωής.

Άλλη μια ερμηνεία είναι η έλλειψη αυτοπεποίθησης που ίσως νιώθουμε για να προχωρήσουμε σε ένα επόμενο, σημαντικό για εμάς, βήμα στη ζωή μας, το οποίο θα μας εξελίξει. Αρκετά συχνά στους ενήλικες ένα τέτοιο όνειρο μπορεί να σχετίζεται με το εργασιακό άγχος και την πίεση που μπορεί να αισθάνεται κανείς στον επαγγελματικό του τομέα.

Απιστία

Τα όνειρα με περιεχόμενο την απιστία του συντρόφου ή του συζύγου κάνουν πολλούς να αναρωτιούνται ότι μπορεί αυτό να συμβεί στην πραγματικότητα ή ότι ήδη συμβαίνει. Στην ουσία όμως πρόκειται για όνειρα που υποδεικνύουν θέματα που σχετίζονται με την εμπιστοσύνη, την πίστη, την αφοσίωση και την επικοινωνία μέσα στην σχέση. Ίσως δεν λαμβάνει ο καθένας στη σχέση αυτό που έχει ανάγκη. Δεν επικοινωνεί τις ανάγκες του και, τελικά, μένουν κρυμμένες δημιουργώντας σύγχυση και διαπροσωπικά ζητήματα.

Έρωτας

Το να ονειρευόμαστε ότι είμαστε ερωτευμένοι με κάποιον/κάποια ή ότι έχουμε ένα ερωτικό ραντεβού σημαίνει ότι μας λείπει αυτού του είδους η οικειότητα και το πάθος στη ζωή μας. Τα όνειρα για τον έρωτα συνήθως πυροδοτούνται όταν κανείς στην πραγματική ζωή είναι έτοιμος να ερωτευτεί με κάποιον πιθανό σύντροφο ή όταν κανείς στην υπάρχουσα σχέση του αισθάνεται ότι δεν λαμβάνει επαρκή αγάπη ή δεν αισθάνεται μοναδικός.

Το να πετάμε

Αντιπροσωπεύουν συνήθως τις δυο διαφορετικές πλευρές μας, δηλαδή τα συναισθήματα ελευθερίας και ανεξαρτησίας μας, αλλά και την ανάγκη μας ή την επιθυμία να δραπετεύσουμε από την πραγματικότητα της ζωής.

Το να πετά κανείς μόνος του φανερώνει την ανεξάρτητη πλευρά του και πολύ συχνά αυτή η πτήση συνδέεται με την απεικόνιση της σεξουαλικότητας, εκείνης που μπορεί να εκφραστεί με ελευθερία μόνο στο όνειρο μακριά από τις κοινωνικές νόρμες, τα στερεότυπα και τους κοινωνικούς περιορισμούς.

Το να χάνουμε τα δόντια μας

Το όνειρό αυτό έχει συνήθως πολλές ερμηνείες με τις πιο κοινές  να αφορούν την ανησυχία μας σχετικά με την ελκυστικότητα, την εμφάνισή μας και πώς οι άλλοι μας αντιλαμβάνονται, τα οποία προέρχονται από τον φόβο της απόρριψης, της ντροπής και της χαμηλής αυτοπεποίθησης.  Πολύ συχνά αφορά την ανησυχία για την επάρκεια και την ικανότητά μας να επικοινωνούμε αποτελεσματικά με τους άλλους.

Η πραγματική παρουσία των δοντιών αναφέρει η Penny Peirce σημαίνει ότι είμαστε ικανοί να δαγκώνουμε, να κόβουμε, να σκίζουμε, να μασάμε. Αν τα δόντια μας πέσουν, αυτό σημαίνει ότι χάνουμε την προσωπική μας δύναμη, την αυτοπεποίθηση, την αίσθηση ελέγχου και την ικανότητα να είμαστε δυναμικοί, αποφασιστικοί και να μπορούμε να προστατεύσουμε τον εαυτό μας μόνοι μας.

Το να είμαστε γυμνοί σε δημόσιο χώρο

Είναι ένα πολύ αμήχανο όνειρο για κάποιους, αλλά η δημόσια γύμνια ίσως να υποδηλώνει ότι αισθάνεται κανείς ότι κρύβεται από τους άλλους, ότι δεν αποκαλύπτει κάποιες πτυχές του εαυτού του ή ότι φοβάται να φανερώσει τις αδυναμίες του, τις ατέλειές του ή κάποια ελαττώματά του. Η γύμνια συνδέεται επίσης με την ευαλωτότητα και την ευθραυστότητα που νιώθουμε κάποιες φορές, ενώ μπορεί να σημαίνει ότι δεν είμαστε σίγουροι για τον εαυτό μας σε κάποια πράγματα ή μας έχουν κατηγορήσει άδικα για κάτι.

Τα όνειρά μας δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια αντανάκλαση της προσωπικής μας ζωής, όπου καθρεφτίζονται οι φόβοι, οι ανησυχίες μας, οι επιθυμίες, οι ελπίδες και οι προσδοκίες μας για το μέλλον. Το περιεχόμενο των ονείρων είναι προσωπικό και έχει διαφορετικό και μοναδικό νόημα για τον καθένα μας.

Δικτυογραφία:

Απόφοιτη Ψυχολογίας από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Eιδικευόμενη Ψυχοθεραπεύτρια Συστημικής/Οικογενειακής Ψυχοθεραπείας. Πιστεύω η ψυχολογία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας και η ύπαρξη της ψυχικής μας ευημερίας και γαλήνης δημιουργούν τις συνθήκες για μια πιο ευτυχισμένη και παραγωγική ζωή. Μόττο μου: «Ας δείξουμε εμπιστοσύνη στη ζωή και στο ένστικτό μας. Ξέρουν να μας καθοδηγούν». (nikolidakiel.psy@gmail.com)