«Η Φόνισσα» του Παπαδιαμάντη (ταινία)

«Χάιδεψέ με, φίλησέ με, δε μ’ αγαπάς;» Η φράση αυτή ηχεί καθόλη την διάρκεια της ταινίας «Η Φόνισσα» στα αυτιά της πρωταγωνίστριας και μοιάζει να αποτελεί ένα παιδικό τραύμα, μια σκιά του ασυνειδήτου της, που την οδηγεί να διαπράξει τον έναν φόνο πίσω από τον άλλο. (Ακολουθεί σπόιλερ)

Η ταινία έχει πολλά στοιχεία από την επιστήμη της ψυχολογίας, όπου η έλλειψη της αποδοχής από την μητέρα, η απουσία αγάπης και εκδήλωσής της, η απόρριψη του γυναικείου φύλου και η ανδροκρατούμενη πατριαρχική κοινωνία μέσα στην σωματική, λεκτική, σεξουαλική και ψυχολογική βία μπορούν να επιδράσουν στην γέννηση μιας ψυχοπαθολογίας με θανάσιμες επιπτώσεις τόσο προς τον εαυτό όσο και προς μια κοινωνία.

Η ταινία μας παρουσιάζει τις δυσκολίες και την ψυχική κακοποίηση που βίωναν οι γυναίκες γύρω στο 1900 σε μια κοινωνία όπου ο ρόλος τους ήταν να φροντίζουν το σπίτι και τα παιδιά, να υπηρετούν τους άνδρες τους, και να γεννούν πολλά παιδιά κατά κύριο λόγο μέχρι να έρθει το αγόρι. Βασικά προαπαιτούμενα για μια γυναίκα να παντρευτεί ήταν η προίκα, η φυσική της κατάσταση, αλλά και η ικανότητά της να μπορεί να κάνει παιδιά. Μέχρι το 2013 η ταινία αναφέρει ότι υπήρχαν δηλωμένοι κοντά 200.000 θάνατοι γυναικών, ενώ μέχρι το 1983, όπου και καταργήθηκε ο θεσμός της προίκας, οι γυναικοκτονίες ήταν 100.000.

Η ταινία αυτή αναμφίβολα κοινωνικά μας φέρνει μπροστά σε ένα ζήτημα αυτό των γυναικοκτονιών διότι εν έτη 2023 ερχόμαστε ξανά να συζητάμε για θανάτους γυναικών από το οικογενειακό και συντροφικό περιβάλλον ξεκινώντας από βία κάθε μορφής και καταλήγοντας στο θάνατό τους.

Παράλληλα, αναδύεται το δικαίωμα όλων που είναι η αποδοχή του φύλου μας και η αποδοχή της αγάπης του εαυτού μας, που όμως αν δεν την έχουμε πάρει από την μικρή παιδική μας ηλικία, τότε η αγάπη για τον εαυτό και συνάμα η αγάπη για τον άνθρωπο χάνεται με αποτέλεσμα ψυχικές σοβαρές ασθένειες που οδηγούν σε παραισθήσεις, ψευδαισθήσεις και σε ένα αίσθημα πόνου και ενδοψυχικής σύγκρουσης.

Η πρωταγωνίστρια βιώνει αυτή την ενδοψυχική σύγκρουση όπου αναγνωρίζει ότι κάθε γυναίκα που έρχεται στον κόσμο αυτό από την μικρότερη – ακόμα και τα νεογέννητα – ως την μεγαλύτερη θα βασανιστεί, θα κακοποιηθεί, θα υποτιμηθεί και θα έχει κατώτερη μοίρα. Η ζωή της δε θα έχει αξία. Σκεπτόμενη τη ζωή της και παρατηρώντας τη κοινωνία αποφασίζει να «πάρει τον νόμο στα χέρια της» και να σώσει από τα βάσανα που έπονται τα κορίτσια της εποχής αφαιρώντας τους τη ζωή. Η ίδια νιώθει ότι τα απαλλάσσει από το κοινωνικό φορτίο που η ύπαρξή τους επιφέρει. Οι φωνές του παρελθόντος την ακολουθούν και πια στο παρόν έχει γίνει μια φόνισσα.

Προσπαθώντας να γλυτώσει από τον νόμο κρύβεται στα βουνά, βρίσκει καταφύγιο στη φύση έχοντας συγχρόνως να αντιμετωπίσει και τις ενοχές της, την δική της ηθική, τις δικές της ψυχικές συγκρούσεις και την «τεμπέλα» της φόνισσας. Το τέλος της είναι δραματικό όπου αποφασίζει να αυτοκτονήσει παίρνοντας μαζί της και ό,τι απέμεινε από το παρελθόν της. Το αγκαλιάζει, το φιλάει και το κουβαλά μαζί της. Για αυτήν η αγάπη που τόσο πολύ ήθελε, κι η λύτρωση που ζητούσε από την μητέρα της, ήρθε με το τέλος της.

Μια ταινία που αξίζει να δείτε, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη: «Η Φόνισσα», με μαγευτικά σκηνικά, με ερμηνείες συγκλονιστικές, με την πλοκή να κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον και την προσοχή του θεατή και σύμπραξη ηθοποιών, νέων και παλιών, που ο καθένας τους έχει ξεχωριστή και αξιοθαύμαστη πορεία τόσο στο χώρο της τηλεόρασης όσο και στον χώρο του θεάτρου.

«Η Φόνισσα» της Εύας Νάθενα, η νέα συμπαραγωγή της COSMOTE TV

«Η Φόνισσα»: Ένα σφιχτοδεμένο θρίλερ χαρακτήρων με πρώτη ύλη τον Παπαδιαμάντη

Διαβάστε περισσότερα άρθρα: εδώ

Απόφοιτη Ψυχολογίας από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Eιδικευόμενη Ψυχοθεραπεύτρια Συστημικής/Οικογενειακής Ψυχοθεραπείας. Πιστεύω η ψυχολογία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας και η ύπαρξη της ψυχικής μας ευημερίας και γαλήνης δημιουργούν τις συνθήκες για μια πιο ευτυχισμένη και παραγωγική ζωή. Μόττο μου: «Ας δείξουμε εμπιστοσύνη στη ζωή και στο ένστικτό μας. Ξέρουν να μας καθοδηγούν». (nikolidakiel.psy@gmail.com)