«Όπως είναι η επιθυμία ενός ανθρώπου, το ίδιο και το πεπρωμένο του. Διότι όπως είναι η επιθυμία του, έτσι είναι και η θέλησή του και όπως είναι η θέλησή του, έτσι είναι και η πράξη του. Και όπως είναι η πράξη του, το ίδιο είναι η Ανταμοιβή του, είτε καλή είτε κακή. Ένας άνθρωπος ενεργεί σύμφωνα με τις επιθυμίες στις οποίες προσκολλάται. Μετά θάνατον πηγαίνει στον επόμενο κόσμο έχοντας στο μυαλό του τις λεπτές εντυπώσεις των πράξεών του και, αφού αποκομίσει εκεί τη συγκομιδή των πράξεών του, επιστρέφει ξανά σε αυτόν τον κόσμο δράσης. Έτσι αυτός που έχει επιθυμία συνεχίζει με μετενσάρκωση»
Brihadaranyaka Upanishad.
Ως μια απλή εξερευνήτρια του ανθρώπινου θαύματος που λέγεται Νους και θαυμάστρια του Carl Jung, δεν θα μπορούσα να μην έχω ρίξει μια ματιά σε αυτό το βιβλίο, ώστε να γνωρίσω κάτι ακόμη από τη Σοφία χιλιάδων ετών.
Δεν μπορεί να χωρέσει αυτή η φιλοσοφία σε ένα άρθρο, αλλά θα προσπαθήσω να αποτυπώσω την κεντρική ιδέα. Αυτό το βιβλίο πιστεύεται ότι είναι ένα πολύτιμο κληρονομικό έργο, το οποίο έχει μελετηθεί εις βάθος ανά τους αιώνες. Παρόμοιες γραφές και έργα υπάρχουν από τον Πυθαγόρα, τον Πλάτωνα, τον Πλωτίνο, τους Γνωστικούς, τον Κρίσνα και τους Κέλτες.
Παρόλο που το συγκρίνουν με το βιβλίο των νεκρών των Αιγυπτίων, δεν βασίζεται καθ’ αυτό στον θάνατο, αλλά είναι είναι μία τελείως διαφορετική έννοια του θανάτου.
Είναι ένα βιβλίο σχετικά με τον χορό της ζωής και του θανάτου, του πάθους, της επιθυμίας και της συμφοράς, της αρετής και καλοσύνης, γι’ αυτό είναι και τόσο μεγαλειώδες και υπερβατικό κείμενο.
Μιλάμε για το Κάρμα. Το Νόμο της Αιτίας και του Αποτελέσματος.
Πάντα τηρώ μια μη κριτική στάση σε αυτό που διαβάζω ειδικά όταν το περιεχόμενό του αναφέρεται σε κάποια άλλη φυλή, χιλιάδες χρόνια πριν, κάτω από άλλες συνθήκες, αλλά επειδή θεωρώ ότι μαθαίνεις τον εαυτό σου όταν τον δεις σε διαφορετικά πλαίσια, αυτό είναι το δικό μου ταξίδι εξερεύνησης για να δω, αν θα μπορέσω να αποκτήσω αυτή την ανώτερη συνειδητότητα.
Συνήθως αυτό που πιστεύουμε για τη ζωή είναι αυτό που ζούμε.
Αν ξεκινήσουμε το ταξίδι της ζωής με το τέλος στο μυαλό μας, πώς θέλουμε να είμαστε; Πώς θέλουμε να μας θυμούνται; Τι θα θέλαμε να πάρουμε μαζί μας φεύγοντας; Τα υλικά αγαθά δεν μπορούμε να τα πάρουμε – αυτό είναι το μόνο σίγουρο.
Όπως διδάσκει το Βιβλίο των Νεκρών του Θιβέτ, ο θάνατος πρέπει να αντιμετωπιστεί όχι μόνο ήρεμα και ξεκάθαρα – με ενσυνειδητότητα και ηρωϊσμό – αλλά και με μία διανόηση σωστά εκπαιδευμένη και προς την σωστή κατεύθυνση, υπερβατική, ακόμη και εάν υπάρχουν σωματικά βάσανα και αναπηρίες.
‘Οπως θα γινόταν αν είχαμε ασκήσει αποτελεσματικά κατά τη διάρκεια της ζωής μας την Τέχνη της Ζωής, έτσι και όταν πρόκειται να πεθάνουμε, να ασκούμε την Τέχνη του Θανάτου.
Ο θάνατος είναι πραγματικός, έρχεται χωρίς προειδοποίηση και δεν μπορείς να τον αποφύγεις
Ως αρχαία πηγή δύναμης και καθοδήγησης, η Θιβετιανή Βίβλος των Νεκρών παραμένει μία ουσιαστική διδασκαλία στη βουδιστική κουλτούρα των Ιμαλαΐων. Παρουσιάζεται ένας διαφορετικός τρόπος ζωής που αποκαλύπτεται μέσα από το βιβλίο και εξετάζει την παραδοσιακή του χρήση στη βόρεια Ινδία, καθώς επίσης και την επιρροή του στον Δυτικό κόσμο.
Συνδέεται με τη Δυτική Ψυχολογία, καθώς οι επιλογές μας προκύπτουν από τις συμπεριφορές μας, ως αποτέλεσμα των σκέψεων και των πεποιθήσεων που έχουμε.
Στο βιβλίο περιγράφεται αναλυτικά η τελετή παράδοσης της ψυχής μετά τον θάνατο, ώστε το πνεύμα/ψυχή ή η συνείδηση να έχει καθοδήγηση για το επόμενο στάδιο. Διαβάζεται πάντα από έναν Λάμα μπροστά στο νεκρό σώμα. Το ταξίδι της ψυχής κρατάει 49 μέρες μέχρι την μετενσάρκωση.
Αυτό το βιβλίο το οποίο συνήθως συνίσταται να το μάθεις στις αρχές στη ζωή σου με την βοήθεια ενός Yogi Guru σε ένα ταξίδι 14 ημερών θα σε ακολουθήσει στην πορεία σου στη ζωή, καθώς σε μαθαίνει να παρατηρείς τον εαυτό σου και να κάνεις τις σωστές επιλογές όσο είσαι εδώ, στη Γη.
Έτσι, η επόμενη ζωή να σου γίνει γρήγορα ξεκάθαρη και να μην μπλεχτείς στο Βασίλειο των Πεινασμένων Φαντασμάτων, όπου εκεί κυριαρχούν η πείνα και η δίψα.
Στο Bardo, που είναι η ενδιάμεση κατάσταση πριν την επόμενη μετενσάρκωση, θα συναντήσεις πολλά φαντάσματα (τρομακτικές καρμικές πλάνες) τα οποία θα προσπαθήσουν να σε βγάλουν από τον δρόμο σου – αναλόγως τη ζωή που έχεις επιλέξει να ζήσεις.
Απόκτησε τη Σοφία έτσι, ώστε να κάνεις τις σωστές επιλογές
Απελευθερωμένος από το πάθος, το μίσος και τη ζήλια και απελευθερωμένος από οτιδήποτε γήινο και φθαρτό (υλικά αγαθά), η επιλογή σου θα καθορίσει και τα μαθήματα που θα πάρεις στη μετέπειτα ζωή με σκοπό να γλυτώσεις τον κύκλο της Σαμσάρα (γέννηση-θάνατος-πόνος).
Διάλεξε προσεκτικά, ώστε να φτάσεις όσο πιο σύντομα μπορείς στη Νιρβάνα που είναι το τέλος όλων των συμφορών και του πόνου, καθότι δραπετεύεις στην ουσία από τον κύκλο της μετενσάρκωσης.
Η ζωή, κατά το βιβλίο αυτό, είναι ο θάνατος και ο θάνατος οδηγεί στην ελευθερία.
Παραφράζοντας έναν στίχο από το βιβλίο: «Aν κρατηθεί η εκλεκτή διδασκαλία του Guru σου στο νου σου δεν θα δρας σαν προδότης του εαυτού σου. Aποκτώντας το ανθρώπινο σώμα που είναι το καλύτερο, ας γίνει να απελευθερώσω όλους όσους θα με δουν και θα με ακούσουν. Εμποδίζοντας το κακό κάρμα να με ακολουθήσει, ας γίνει να με ακολουθήσουν όσες αρετές είναι δικές μου και να πολλαπλασιαστούν».
Οι Βουδιστές και Ινδουιστές πιστεύουν ότι η τελευταία σκέψη τη στιγμή του θανάτου καθορίζει τον χαρακτήρα της επόμενης ενσάρκωσης. Όπως και το Bardo Thödol διδάσκει, έτσι και οι σοφοί της Ινδίας δίδαξαν εδώ και καιρό ότι η σκέψη ενός ατόμου που πεθαίνει θα πρέπει να κατευθύνεται σωστά, κατά προτίμηση από το άτομο που πεθαίνει, εάν αυτός ή αυτή έχει ξεκινήσει ή έχει εκπαιδευτεί ψυχικά για να συναντήσει τον θάνατο ή διαφορετικά από έναν Guru ή έναν φίλο ή συγγενή με γνώση της επιστήμης του θανάτου.
Ο Shree Chrisna, στο Bhagavad Gitā (viii, 6), λέει στον Arjuna: «Κάποιος επιτυγχάνει όποια κατάσταση (ύπαρξης) σκέφτεται στο τέλος εγκαταλείποντας το σώμα, απορροφημένος όσο ποτέ από τη σκέψη του».
Η προηγούμενη σκέψη μας έχει καθορίσει την παρούσα κατάσταση και η δική μας παρούσα σκέψη θα καθορίσει τη μελλοντική μας κατάσταση. Γιατί ο άνθρωπος είναι αυτό που ο άνθρωπος σκέφτεται.
Με τα λόγια του εναρκτήριου στίχου του Dhatnmapāda «Όλα αυτά που είμαστε είναι το αποτέλεσμα αυτού που σκεφτήκαμε: βασίζεται στις δικές μας σκέψεις, αποτελείται από τις σκέψεις μας».
Ομοίως, δίδαξαν οι Εβραίοι σοφοί, στις Παροιμίες xxiii, 7, «Ως ο άνθρωπος σκέφτεται στην καρδιά του, έτσι είναι».
Σας παραπέμπω να δείτε το ντοκιμαντέρ στο τέλος, με την εμβληματική φωνή του Leonard Cohen, ο οποίος μετά την δημιουργία του σχετικού βίντεο πήγε να γίνει μοναχός ΖΕΝ. Ακούγοντάς το, πέραν από το αν ενδιαφέρεστε να εξερευνήσετε το ενδιάμεσο Bardo, το πιο σημαντικό είναι να σκεφτείτε τον θάνατο πιο συνειδητά.
Η κάμερα ακολουθεί έναν γηραιό Λάμα και τον νεαρό μοναχό μαθητή του καθώς οδηγούν έναν άνθρωπο των Ιμαλαίων στην επόμενη ζωή χρησιμοποιώντας τα διαβάσματα από το βιβλίο. Το ταξίδι της ψυχής που κρατάει 49 μέρες μέχρι την μετενσάρκωση, οπτικοποιείται μέσα από πραγματικές φωτογραφίες από βουδιστικές τελετές που σπάνια βλέπει κανείς να διαπλέκονται με καταπληκτική κίνηση.
Ισως να «θυμηθείτε», ίσως να το αγνοήσετε. Σε κάθε περίπτωση όμως οι αξίες και οι αρετές είναι πανσυμπαντικές, υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν σε όλες τις εποχές και σε όλες τις θρησκείες, γιατί ο Νο. 1 Νόμος του Σύμπαντος είναι η Τάξη.
Είθε να φύγουμε από αυτή τη ζωή γεμάτοι αγάπη, συμπόνοια και συγχώρεση και με γεμάτα τα χέρια μας από πνευματικά έργα. Namaste ή αλλιώς «Η θεϊκή υπόσταση που κρύβεται μέσα μου αναγνωρίζει και σέβεται τη δική σου».
Βιβλιογραφία:
Shambhala, (1989), Secret Doctrines of the Tibetan Books of the Dead, Boston & Shaftesbury.
The Tibetan book of the dead; or, The after—death experiences on the Bardo Plane, according to LāMa Kazi Dawa —Samdup’s English rendering / compiled and edited by W.Y. Evans—Wentz Oxford University Press 1960-2000 Oxford New York
Επιμέλεια άρθρου: Ευγενία Κελαράκου
