Loveless, Nelyubov, χωρίς αγάπη. Ένας κόσμος ψυχρός, παγωμένος, όπως τα πλάνα της χιονισμένης Ρωσίας (ιδιαίτερα στην αρχή και στο τέλος μέσα στην απόλυτη σιωπή με την έλλειψη κάθε υποψίας ζωντανού πλάσματος). Ο σκηνοθέτης Αντρέι Σβιάνγκιντσεφ, βιτριολικός και καυστικός,δεν αφήνει στο απυρόβλητο τίποτα από την σύγχρονη και παλαιά Ρωσία, τους ανθρώπους της, νεόπλουτους ή μη, την θρησκεία, τον κρατικό μηχανισμό, τις γυναίκες και κυρίως τις μητέρες.
Η μητέρα της πρωταγωνίστριας, μια ηλικιωμένη Ρωσίδα, κατοικεί έξω από το Κίεβο, περιχαρακωμένη σε μια αγροικία μέσα σε ψηλούς φράχτες, μακριά από όλους και απ’ όλα (όπως ακριβώς η παλιά σκοταδιστική Ρωσία). Στην πόλη, η κόρη της Ζένια (Μαριάνα Σπίβακ) φτάνει στο τέλος του γάμου της με τον Μπόρις (Αλεξέι Ροζίν) και προσπαθούν να πουλήσουν το τριάρι τους προκειμένου να μοιράσουν τα λεφτά. Λεφτά και σεξ, αυτά είναι τα δύο ζητούμενα πλέον που «εξαγοράζουν» την άπιαστη αγάπη, ο στόχος κάθε αστού. Η Ζένια, ψυχρή και σκληρή, με μόνο κοινό σημείο με την μητέρα της την έλλειψη μητρικού φίλτρου, διατηρεί μια εξωσυζυγική σχέση με έναν πλούσιο Ρώσο που της παρέχει τα πάντα (άλλο ένα πλήγμα στον νεοπλουτισμό), ενώ ο Μπόρις, ένας αδιάφορος σύζυγος και πατέρας, εργάζεται σε μια εταιρία με φόβο μήπως τον απολύσουν αν χωρίσει, μια και το αφεντικό του είναι φανατικός ορθόδοξος (θρησκοληψία). Οι καυγάδες τους είναι σαρωτικοί και βίαιοι, ενώ μετά καταφεύγουν ο καθένας στο τρίτο πρόσωπο που έχει επιλέξει. Μάλιστα, η ερωμένη του Μπόρις είναι έγκυος, αλλά και αυτή δεν διαφοροποιείται αισθητά από το γυναικείο «πρότυπο»: η θηλυκότητα βρίσκει έκφραση μέσα από σέλφις και αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα ή εκτονώνεται στην σεξουαλική πράξη, για την οποία προετοιμάζονται διαρκώς στα ινστιτούτα αισθητικής.
Μέσα σ’ αυτό τον «παγωμένο» κόσμο, υπάρχει και ο δωδεκάχρονος εσωστρεφής και ευαίσθητος Αλιόσα, ο γιος του Μπόρις και της Ζένια, θύμα των καυγάδων και της αδιαφορίας τους. Ο μικρός ξανθός άγγελος, όπως θα παρομοιαστεί σε κάποια στιγμή από την μητέρα του, κρυφακούει ένα βράδυ μια άγρια διένεξη των γονέων του, κατά την οποία αποφασίζουν να τον στείλουν εσωτερικό σε σχολείο προκειμένου να συνεχίσουν ανενόχλητοι την ζωή τους. Τον Αλιόσα δεν τον θέλει κανείς, ούτε καν οι γονείς του! Σε μια από τις πιο σπαραχτικές σκηνές της ταινίας, το αγόρι κλαίει σιωπηλά πίσω από την πόρτα του μπάνιου, ενώ όλος του ο κόσμος γκρεμίζεται….
Την επόμενη μέρα ο μικρός εξαφανίζεται, αλλά η απουσία του γίνεται αισθητή πολύ αργότερα (!). Οι γονείς του αναγκάζονται να συνεργαστούν με μια εθελοντική ομάδα διασωστών, μια και η αστυνομία έχει σοβαρότερα θέματα ν’ ασχοληθεί (!) και αρχίζουν την αναζήτηση. Ο βαρύς χειμώνας ωστόσο τους βρίσκει χωρίς αποτελέσματα, καθώς τα πάντα σκεπάζονται με χιόνι (σύμβολο θανάτου και απάθειας). Επίσημα, η έρευνα μένει άκαρπη, καθώς μπροστά στην θέα ενός κατακρεουργημένου παιδικού σώματος στο νεκροτομείο, οι γονείς συντετριμμένοι αρνούνται ν’ αναγνωρίσουν το παιδί τους.
Το διαμέρισμα πουλιέται και βάφεται σε ψυχρά χρώματα, καθώς από το παράθυρο του δωματίου του Αλιόσα φαίνεται η χιονισμένη παγωμένη πλατεία και απουσιάζει κάθε ίχνος του πια στον χώρο. Ο Μπόρις ζει μέσα σε άλλη μια αποπνικτική οικογένεια, χωρίς αγάπη για το νέο του παιδί, ενώ η Ζένια στο πλευρό του πλούσιου συντρόφου της παραμένει ανέγγιχτη και απρόσιτη. Ο πόλεμος που ξεσπά στην Ουκρανία είναι ενδεικτικά άλλη μια αδιάφορη είδηση στην τηλεόραση, μια τραγική ειρωνεία που κορυφώνεται με την εικόνα της Ζένια να γυμνάζεται στον διάδρομο έξω από το σπίτι της μέσα στο χιόνι φορώντας κατακόκκινη φόρμα με την επιγραφή Russia. Το βλέμμα της σκληρό καρφώνει την κάμερα χωρίς κανένα συναίσθημα.
Και τι απέμεινε τελικά από μια ολόκληρη χώρα που αλλάζει, έναν άλλο κόσμο που ανέτειλε; Τι απέμεινε από το αγόρι που παρέμεινε άκλαυτο και αζήτητο; Μια πλαστική κορδέλα, με την οποία έπαιζε στο δάσος μόνος και ο άνεμος την κόλλησε στα κλαδιά ενός δέντρου, το μόνο ίχνος της ύπαρξης του Αλιόσα, ενός αγγέλου σε έναν έρημο, ψυχρό και ανάλγητο κόσμο, χωρίς αγάπη. Nelyubov, Loveless.
