“Musica universalis”: Η μουσική, ακόμη κι αν δεν την ακούμε, πάντα ζει μέσα μας και υπάρχει παντού

«Η μουσική είναι καθ’ όλα ιερή όντας εφεύρεση των θεών» Πλούταρχος

«Να μη ζεις χωρίς μουσική» Ευρυπίδης

«Χωρίς μουσική, η ζωή θα ήταν ένα λάθος» Friedrich Nietzsce

«Η μουσική είναι η αριθμητική των ήχων, όπως η οπτική είναι η γεωμετρία του φωτός» Claude Debussy

«Η μουσική: σκεπτόμενος θόρυβος» Victor Hugo                         

«Η μουσική είναι η μοναδική θρησκεία που πραγματοποιεί όσα υπόσχεται» Frank Zappa

«Η μουσική μου πολεμάει το σύστημα που διδάσκει να ζεις και να πεθαίνεις» Bob Marley

Εκατοντάδες τα γνωμικά και ρητά ανά τους αιώνες που αποδεικνύουν την τεράστια δύναμη της μουσικής. Εκατομμύρια οι άνθρωποι που σώθηκαν από τη μουσική καθώς συνταξίδεψαν μαζί της στις πιο δύσκολες στιγμές τους. Χιλιάδες οι εφαρμογές της στην καθημερινότητα του παρελθόντος και παρόντος, με την αντίστοιχη δυνατότητα της κάθε εποχής. Αμέτρητες οι δυνατότητες προσαρμογής της σε νέα δεδομένα κι αναβίωση ήχων και μελωδιών σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Συναυλίες, γιορτές, επέτειοι, κοινωνικές εκδηλώσεις, πάρτυ, κηδείες, μυστήρια, σπουδές και πόσα άλλα είναι εκείνα όπου πρωταγωνιστεί αυτή η τόσο αναγκαία σε όλους ύπαρξη: η μουσική.

Δύσκολα θ’ ακούσεις κάποιον ν’ αντιδρά αρνητικά σε κάθε τι που περιέχει μουσική. Ο βασικότερος λόγος είναι γιατί, απ΄τη μία, τονώνει τη μοναξιά κι απ΄ την άλλη δραστηριοποιεί τη σύνδεση. Η μουσική δεν προδίδει ποτέ. Αντιθέτως, μπορεί να μας ανασύρει από εκείνα τα άπατα που καμιά φορά πιάνουμε. Μπορεί να μας ξυπνήσει από εκείνους τους λήθαργους που πέφτουμε. Θα μας κάνει να κλάψουμε γιατί το έχουμε τόσο ανάγκη και δε βρίσκουμε ούτε το χρόνο, το χώρο και την ελευθερία να το κάνουμε οποιαδήποτε άλλη στιγμή.

Η δύναμη της μουσικής συνδέεται άρρηκτα με την ατομική ελευθερία καθώς λειτουργεί μόνο όταν εμείς της το επιτρέψουμε. Όταν λοιπόν συμβεί αυτό, προκαλείται ένα είδος μουσικής ψυχοθεραπείας που μας βοηθά ν’ αναζητήσουμε την αλήθεια, ν’ αναρωτηθούμε για τα λάθη, να επεξεργαστούμε το παρελθόν, να εκφράσουμε την αγάπη, ν’ αξιολογήσουμε τη φιλία, να εκτιμήσουμε το θάνατο. Ακούγοντας τη μουσική της αρεσκείας μας, ξαναβρίσκουμε το χαμένο τέμπο που όλο κι έχει καταχωνιάσει μέσα μας κι είναι έτοιμο να ξεπηδήσει. Βάζει σε δράση τη δύναμη του Τώρα και ξεκλειδώνει όλες εκείνες τις δυνατότητες που μέχρι πριν λίγο δεν εμφανίζονταν πουθενά στο μυαλό μας.

Αν σκεφτούμε τον εαυτό μας, έχουν επιτευχθεί πολλές ανταλλαγές στιγμιαίας αγάπης ένεκα ακρόασης κάποιων συγκεκριμένων στίχων. Έχουν ξυπνήσει πολλές ενσυναισθητικές νότες λόγω ακούσματος μελωδιών και νοήματος. Έχουν γεφυρωθεί πληθώρα χαμένες επικοινωνίες, μόνο και μόνο επειδή κάποιος άκουσε ένα τραγούδι την κατάλληλη στιγμή κι αυτό ήταν το μόνο που τον χώριζε απ’ την απόφασή του να πράξει αυτό που δεν έπραττε μήνες ή χρόνια τώρα.

Η μουσική ενώνει χωρίς να κρίνει. Δεν έχει ηλικία, χρώμα ή κοινωνική διάκριση. Έχει τόπο καταγωγής, ασκείται κι εκτελείται μ’ εκατοντάδες τρόπους και υπάρχει πάντα όταν τη ζητήσουμε. Είναι το παράθυρο της κάθε ψυχής και μπορεί να ξεσηκώσει πλήθη από διαφορετικές κουλτούρες και να πολλαπλασιάσει την αγάπη στα πιο απίθανα μέρη. Μέσω αυτής, αναδύονται αισθήματα αλληλεγγύης, αμεροληψίας, διαλλακτικότητας, αμοιβαιότητας, ανιδιοτέλειας.

Δεν είναι τυχαίο που αναφερόμαστε συχνά στη μουσική «παιδεία». Υπάρχει δηλαδή αυτή η ξεχωριστή κοινωνική ανάγκη να μπορούμε να διοχετεύουμε τη γαλήνη που προσφέρει η μουσική στην καθεαυτή συμπεριφορική μας υπόσταση. Δεν είναι οι νότες, τα πεντάγραμμα και τα κλειδιά του Σολ και του Φα. Είναι κάτι παραπάνω απ’ όλα αυτά. Είναι η αναζήτηση της ουσίας και του νοήματος του κάθε δημιουργού πίσω απ’ αυτές τις συνθέσεις και τα άρτια μουσικά αποτελέσματα. Είναι η σύγχυση και το ξεγύμνωμα της ψυχής. Είναι όλα εκείνα που δεν μπόρεσαν να πουν και σύνθεσαν, στιχούργησαν, τραγούδησαν, έπαιξαν. Μέσα λοιπόν απ’ όλη αυτή τη διαδικασία και τη γνωριμία, χτίζεται αυτού του είδους η παιδεία που εξευγενίζει τη φύση μας και βελτιώνει την ψυχική μας stamina.

Θα ήταν άδικο κι ίσως μεροληπτικό να γίνει αναφορά σε συγκεκριμένο είδος μουσικής. Η απουσία αυτής ήταν συνειδητή, καθώς ο κάθε άνθρωπος βιώνει τη μουσική σύνδεση με το δικό του προσωπικό τρόπο. Έναν τρόπο που δημιουργεί εκείνο τον κόσμο, που κανείς δεν μπορεί να εισχωρήσει στο εκατό τοις εκατό, εκτός κι αν του επιτραπεί. Έναν κόσμο όπου κανείς δεν είναι ίδιος με τον άλλον. Εκεί που όλοι και όλα μεταλλάσσονται για το καλύτερο κι ευμενέστερο. Εκεί που όλα μπορούν να γίνουν, χωρίς ερωτήσεις, αμφιβολίες, υπεκφυγές μα κυρίως φόβο. Είναι λοιπόν αυτός ο κόσμος που ανήκει ολοκληρωτικά στον καθένα που θα έχει αποφασίσει πως δεν υπάρχει τίποτα που θα μπορούσε να του προκαλέσει τη ρήξη.

Από την Αναστασία «Τιτή» Μητσοπούλου

Επιλεγμένα άρθρα από ειδικούς στο είδος τους!