Περιβαλλοντική Εκπαίδευση

Η διεθνής διάσκεψη το 1972 που έλαβε χώρα στη Στοκχόλμη αποτέλεσε το εναρκτήριο λάκτισμα για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Στη συνέχεια, στο συνέδριο που πραγματώθηκε στην πρώην Γιουγκοσλαβία εκφράστηκε η ανάγκη για τον επαναπροσδιορισμό του περιβαλλοντικού ήθους. Κατά τοιούτο τρόπο, το έτος 1975, στην επονομαζόμενη χάρτα του Βελιγραδίου η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση ανέλαβε να φέρει εις πέρας το ακανθώδες έργο που της ανατέθηκε. Στο εν λόγω έργο προσδιορίστηκαν συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές οι οποίες αποτελούνταν από σκοπούς και επιμέρους στόχους· αμφότεροι απορρέουν από τις αρχές της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.

Πιο συγκεκριμένα, οι αρχές της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης αναγνωρίζουν το περιβάλλον ως αδιαίρετη ύπαρξη και επιδοκιμάζουν την παρουσία της δια βίου μάθησης, της διεπιστημονικότητας και της διεπαγγελματικότητας σε διεθνές επίπεδο. Επιπροσθέτως, αξιολογούν τα περιβαλλοντικά προβλήματα, μεριμνούν για το παρόν και το μέλλον ενώ ταυτόχρονα ερευνούν σε βάθος το ζήτημα της οικονομικής ανάπτυξης δίχως να περιφρονούν τον περιβαλλοντικό παράγοντα. Σύμφωνα με τα ανωτέρω, ο σκοπός της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης υπό την σκέπη της οικουμενικότητας ερμηνεύει τόσο την ενημέρωση του πληθυσμού για την υφιστάμενη προβληματική κατάσταση όσο και την αναγκαιότητα αποδοχής της περιβαλλοντικής ενσυναίσθησης. Τοιουτοτρόπως, ο πολίτης εθελούσια εξοπλίζεται με γνώσεις και δεξιότητες, ικανές να οδηγήσουν στον τίτλο του ενεργού πολίτη όπου θα εμπλακεί και θα αναζητήσει πιθανές λύσεις.

Στην διακήρυξη της Τιφλίδας που ακολούθησε το έτος 1977, ο σκοπός και οι επιμέρους στόχοι που διατυπώθηκαν κινούνταν στην ίδια γραμμή πλεύσης με την χάρτα του Βελιγραδίου. Ωστόσο, η μη μεταβαλλόμενη περιβαλλοντική υποβάθμιση οδήγησε σε νέα προβληματική. Κατά τοιούτο τρόπο, η αναπτυξιακή πολιτική που εφαρμόζονταν ανά την υφήλιο αμφισβητήθηκε. Τουτέστιν, η αναπτυξιακή πολιτική επανατοποθετήθηκε και προτάθηκε να λειτουργήσει εντός των προκαθορισμένων ποιοτικών ορίων. Σε τούτο το οξύμωρο προαναφερθέν σχήμα εισήρθε στο προσκήνιο η έννοια της αειφορίας.

Στις αρχές της διακήρυξης της Τιφλίδας βασίστηκε και η διεθνής διάσκεψη που διεξήχθη στο Ρίο το 1992. Στο Ρίο έγινε αποδεκτό ότι η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση διαδραματίζει καίριο ρόλο. Επίσης, υπό την επήρεια της αειφορίας, η ανάπτυξη ως αποκύημα της αναπτυξιακής πολιτικής εντάχθηκε στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Μετά τούτο, η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση μετονομάστηκε σε Περιβαλλοντική και Αναπτυξιακή Εκπαίδευση.

Το 1997 στην διάσκεψη της Θεσσαλονίκης προτάθηκε η εκπαίδευση να μετονομαστεί εκ νέου σε Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφορία. Στην διάσκεψη του Γιοχάνεσμπουργκ το 2002 η έννοια της αειφορίας παγιώθηκε και παράλληλα αποφασίστηκε τα επόμενα δέκα έτη να αφιερωθούν στην Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφορία.

Εν κατακλείδι, όλες οι διεθνείς διασκέψεις δρουν συμπληρωματικά και συμφωνούν με τους σκοπούς και τους στόχους που τέθηκαν. Η έννοια της αειφορίας που εμφανίστηκε στο σύνολο των διεθνών διασκέψεων ενσαρκώθηκε με την πάροδο του χρόνου και πρόσθεσε στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση το στοιχείο της οικονομικής ανάπτυξης.

Το μανιφέστο της μετονομαζόμενης Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία ταυτίζεται με την συμμετοχική δημοκρατία, καθώς ο πολίτης μετουσιώνεται σε ενεργός πολίτης και μετατοπίζεται στο επίκεντρο των γεγονότων. Η συμμετοχική δημοκρατία με την σειρά της παραπέμπει στην πολιτική διαπαιδαγώγηση. Εν τούτοις, είναι απορίας άξιο γιατί η λέξη παιδεία απουσιάζει από τον τίτλο της Ε.Π.Α., καθότι είναι γνωστό ότι η έννοια της παιδείας και της εκπαίδευσης διαφοροποιούνται.

Άρθρο του Αλμαλιώτη Θόδωρου

Επιλεγμένα άρθρα από ειδικούς στο είδος τους!