Δημοσιογραφική δεοντολογία είναι ουσιαστικά η συμπεριφορά που αναμένεται από έναν δημοσιογράφο. Αποτελεί έναν κώδικα που συνδυάζει την ηθική και την ευθύνη του επαγγελματία έναντι του κοινού. Πώς εξυπηρετείται ωστόσο αυτός ο ρόλος στη σύγχρονη πραγματικότητα;
Όταν αναφερόμαστε στον όρο «δημοσιογραφία» στο μυαλό μας θα έπρεπε να έχουμε την ελευθερία του λόγου και της σκέψης. Την ελευθερία της διερεύνησης των κοινωνικών ζητημάτων και γεγονότων καθώς και την αναμετάδοσή τους πιστά και αντικειμενικά.
Μιλώντας ειδικότερα για δημοσιογραφικούς κανόνες, στο κέντρο βρίσκεται πάντα η αίσθηση ευθύνης για την δημοσιοποίηση της αλήθειας. Ο σεβασμός και η πιστή αναπαράσταση της είδησης, η οποία θα είναι απαλλαγμένη από τις προσωπικές πολιτικές, κοινωνικές και τις γενικότερες πεποιθήσεις του δημοσιογράφου καθώς και η διεξοδική έρευνα που θα πρέπει να πραγματοποιήσει, αποτελούν δύο επίσης σημαντικούς δημοσιογραφικούς πυλώνες. Τέλος θα πρέπει να τηρεί το επαγγελματικό απόρρητο και τους κανόνες της εμπιστευτικής πληροφόρησης και να αντιμετωπίζει με διακριτικότητα και ευαισθησία τους πολίτες σεβόμενος την προσωπικότητα, την αξιοπρέπεια και το απαραβίαστο της ιδιωτικής ζωής τους.
Σήμερα στο άκουσμα των λέξεων δημοσιογραφία και δημοσιογράφος, στον νου του ατόμου έρχονται οι παπαράτσι, η διαφθορά και συνήθως η πολιτική. Σαφώς πλέον τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αποτελούν επιχειρήσεις οι οποίες έχουν συμφέροντα τα οποία πρέπει να εξυπηρετήσουν όπως όλες οι άλλες. Αυτό σημαίνει πως η διαφθορά είναι αναπόφευκτη. Ειδικά σε μία χώρα που ελέγχονται είτε από οικονομικά είτε από πολιτικά συμφέροντα, οι δημοσιογράφοι διαφθείρονται όλο και περισσότερο. Λίγες είναι οι περιπτώσεις δημοσιογράφων που προσπαθούν να διατηρήσουν την ακεραιότητά τους, ενώ υπάρχουν και εκείνοι που θυσιάστηκαν παλεύοντας για την είδηση και την αλήθεια, όπως ο Σωκράτης Γκιόλιας και οι δημοσιογράφοι της Γάζας.
Στη σύγχρονη πραγματικότητα η αποκατάσταση της φήμης των δημοσιογράφων και η εξάλειψη της παραπληροφόρησης είναι δύσκολη έως και ακατόρθωτη, αφού η επιρροή από τα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα είναι αδιάφευκτη. Οι «θεραπείες» που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν, περιλαμβάνουν κυρίως την αλλαγή της στάσης των ίδιων των δημοσιογράφων διασταυρώνοντας τις πληροφορίες και αξιοποιώντας τις κριτικές τους ικανότητες. Επιπλέον ευθύνη έχουν και οι διευθυντές των ΜΜΕ, καθώς και οι ίδιοι οι πολίτες οι οποίοι θα πρέπει να αντλούν και να ελέγχουν πληροφορίες όχι από μία, αλλά από πολλές διαφορετικές πηγές.
Από την Παπαδημητρίου Αγγελική
