Λοιπόν, για να τελειώνουμε! Σε πρώτη φάση προτείνω να στηθεί ένας σωρός στη Πλατεία Συντάγματος όπου θα καούν για παραδειγματισμό ο Κοντορεβυθούλης και η Τοσοδούλα. Εν συνεχεία, να οδηγηθούν προς ανακύκλωση και να μην επανακυκλοφορήσουν όλοι οι τόμοι από τα θεατρικά έργα και τα σενάρια των Αλέκου Σακελλάριου και Χρήστου Γιαννακόπουλου, Νίκου Τσιφόρου και Πολύβιου Βασιλειάδη, Ασημάκη Γιαλαμά και Κώστα Πρετεντέρη, Γιάννη Δαλιανίδη, Λάκη Μιχαηλίδη και Γιώργου Μυλωνά. Έπειτα, να μην προβληθούν ξανά οι τηλεοπτικές σειρές των Δήμητρα Παπαδοπούλου, Μιχάλη Ρέππα και Θανάση Παπαθανασίου, Χάρη Ρώμα και Άννας Χατζησοφιά, Αλέξανδρου Ρήγα και Δημήτρη Αποστόλου, Λευτέρη Παπαπέτρου, Γιώργου Καπουτζίδη αλλά και οι σατιρικές εκπομπές των Λάκη Λαζόπουλου και Γιώργου Μητσικώστα.
Αμέσως μετά, να κατέβουν όλες οι θεατρικές επιθεωρήσεις και να σταματήσουν οι βραδιές stand up comedy. Φυσικά, να εξαφανιστούν από το συλλογικό συνειδητό και ασυνείδητο οι Γεωργία Βασιλειάδου, Ορέστης Μακρής, Χρήστος Ευθυμίου, Νίκος Ρίζος, Ταυγέτη, Λάμπρος Κωνσταντάρας, Τάκης Μηλιάδης, Νίκος Τσούκας, Σταύρος Παράβας, Κώστας Χατζηχρήστος, Ρένα Βλαχοπούλου, Τάσος Γιαννόπουλος, Δέσποινα Στυλιανοπούλου, Νίτσα Μαρούδα, Αντώνης Παπαδόπουλος, Γιώργος Παπαζήσης, Γιώργος Μαρίνος, Χάρρυ Κλυνν και Τζίμης Πανούσης. Δε χρειάζεται να αναφέρω βέβαια ότι οι τίτλοι των παρακάτω ταινιών θα πρέπει να ανασκευαστούν: Ο Μεθύστακας, Ένας Βλάκας Και Μισός, Η Ωραία Των Αθηνών, Ο Κλέαρχος, η Μαρίνα και ο Κοντός, Ο Γεροντοκόρος και Τον Αράπη Και Αν Τον Πλένεις.
Θεατρικοί συγγραφείς και σεναριογράφοι που υπηρέτησαν την κωμωδία διακωμωδώντας με τα κείμενά τους σωματικές διαπλάσεις, σεξουαλικές ταυτότητες, ηλικιακές διαφορές σε ζευγάρια, θρησκευτικές λατρείες, φυλετικές καταγωγές, πολιτικές ιδεολογίες, επαγγέλματα, κοινωνικές και οικονομικές τάξεις αλλά και οι οι ηθοποιοί που τόσο ανάγλυφα ενσάρκωσαν τους αντίστοιχους χαρακτήρες θα περάσουν από κόσκινο. Τότε, αν γίνουν όλα αυτά θα μπορέσουμε ως κοινωνία να αναπαυτούμε στον καναπέ μας, καθησυχάζοντας τους εαυτούς μας ότι ο βαρύς πέλεκυς της πολιτικής ορθότητας έπεσε αποδίδοντας δικαιοσύνη στους απανταχού θιγμένους…
Η ιδέα μου για το άρθρο γεννήθηκε με τη διαγραφή του δημοσιογράφου Δημήτρη Δανίκα από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου έπειτα από ένα άρθρο του για την υπόθεση Στάθη Παναγιωτόπουλου και κόχλασε με τα όσα γράφτηκαν σε έντυπα μέσα και διαδίκτυο για την συμμετοχή του Σπύρου Μπιμπίλα στο Super Mammy του Μάρκου Σεφερλή. Για να είμαι ξεκάθαρος! Δε συμφωνώ με το ύφος του Δημήτρη Δανίκα, τον οποίο γνωρίζω και προσωπικά από μια συνέντευξη που μου παραχώρησε πριν αρκετά χρόνια. Όμως, κάποιες φορές συμφωνώ και κάποιες διαφωνώ με όσα λέει. Συμπαθώ και σέβομαι τον Σπύρο Μπιμπίλα αφενός γιατί είναι ένας εξαιρετικά πολυδιάστατος ηθοποιός και αφετέρου για την αλληλεγγύη και στήριξη που έμπρακτα έχει δείξει για τα ζητήματα των ηθοποιών ως Πρόεδρος του ΣΕΗ. Με τον Μάρκο Σεφερλή κυριαρχεί μια αμφιθυμία μέσα μου. Από τη μία, υποκλίνομαι στο αυταπόδεικτα πηγαίο ταλέντο του, ο οποίος δεν γεμίζει τυχαία ολόκληρα θέατρα με την αφεντιά του. Από την άλλη, δεν μου ταιριάζουν τα αστεία του όταν αποκτούν μια slapstick αισθητική. Προσωπικά, θεωρώ σπουδαία του στιγμή τη ταινία του 1995 Σαπουνόπετρα, το χρήμα στο λαιμό σας, μια μαύρη κωμωδία καταστάσεων σε δικό του σενάριο και σκηνοθεσία του Νίκου Ζερβού. Αν δεν την ξέρετε, να τη βρείτε και να την παρακολουθήσετε. Αυτά για τους τρεις κυρίους. Ας αφήσουμε τον Δανίκα όμως και ας επικεντρωθούμε στον Μπιμπίλα και τον Σεφερλή που αποτέλεσαν πρόσφατη αφορμή ώστε να ανοίξει ο ασκός του Αιόλου για τα όρια της κωμωδίας σε σχέση με την πολιτική ορθότητα.
Πολιτική ορθότητα vs κωμωδία 0-1! Ο λόγος; Η κωμωδία κερδίζει εκτός έδρας υπερτερώντας ως ένα σουρεαλιστικό μέσο που οφείλουμε να το κρίνουμε όχι από το περιεχόμενο και το ύφος, τα οποία επιτηδευμένα παρουσιάζονται σουρεαλιστικά, αλλά από το κίνητρο του εκάστοτε καλλιτέχνη, κάτι που ομολογουμένως είναι δυσδιάκριτο. Δεν είμαστε εκατό τοις εκατό στο μυαλό του κωμικού καλλιτέχνη για να διαπιστώσουμε αν το έργο του είναι ένα απλό κωμικό δημιούργημα ή γίνεται προβοκατόρικο, στρατευμένο και αγγίζει τα χωράφια της προπαγανδιστικής λογικής. Επίσης, η κωμωδία ως άλλη Λερναία Ύδρα έχει πολλά κεφάλια. Χωρίζεται σε κωμωδία χαρακτήρων, κινητική κωμωδία, σάτιρα, μαύρη κωμωδία, μπλε κωμωδία και όρθια κωμωδία. Η κωμωδία αποτελεί ένα διαπεραστικό ξίφος που πληγώνει ακαριαία μα συνάμα γλυκά. Πρόκειται για ένα μεγεθυντικό φακό που κάνει έναν κόκκο άμμου να δείχνει βράχος. Είναι εκείνη η μοναδική συνθήκη όπου η απλή λογική και η καθημερινότητα καταλύονται ενώ οι συμβολισμοί, οι παρομοιώσεις και τα έτερα εκφραστικά μέσα χρησιμοποιούνται από τον συγγραφέα και τον ηθοποιό για να διακωμωδήσουν πρόσωπα και καταστάσεις βάζοντας το μυαλό του θεατή ή του ακροατή να σκεφτεί. Αυτή εξάλλου είναι και η ειδοποιός διαφορά κωμωδίας και δράματος. Για να γελάσει ο άνθρωπος σκέφτεται. Το γέλιο ξεσπά σαν κεραυνός εν αιθρία. Ενώ το κλάμα προκύπτει από την έντονη συναισθηματική φόρτιση του κειμένου.
Επομένως, για ποια πολιτική ορθότητα και για ποια όρια μιλάμε μέσα σε ένα υπερβατικό καλλιτεχνικό πλαίσιο που ξεφεύγει από το πεζό της καθημερινότητας; Τα μόνα όρια που μπορούν να τεθούν από πολιτικά ορθά ή μη κριτήρια είναι μόνο από το ίδιο το κοινό. Εκείνο αποφασίζει τί θα δει, τί θα ακούσει, τί θα διαβάσει και με τί θα γελάσει. Και είτε αρέσει, είτε όχι από τα βέλη της κωμωδίας δε γλυτώνει κανείς και τίποτα. Και για να διασκευάσω ολίγον τον Τζίμη Πανούση όταν τον ρώτησαν σε παλαιότερη συνέντευξη για τα όρια της κωμωδίας και της σάτιρας, θα εμπλουτίσω τις κατηγορίες που ο ίδιος ανέφερε. Ισότιμα διακωμωδούνται όλοι και όλα. Ο ψηλός, ο κοντός, ο εύσωμος, ο αδύνατος, ο όμορφος, ο άσχημος, ο ετεροφυλόφιλος, ο ομοφυλόφιλος, ο παντρεμένος, ο αδέσμευτος, ο έξυπνος, ο αγαθός, ο πονηρός, ο λαϊκός τύπος, ο καθώς πρέπει, ο συντηρητικός, ο άθεος, ο Χριστιανός, ο Μουσουλμάνος, ο Μασόνος, ο Έλληνας, ο Εβραίος, ο Πακιστανός, ο Ρώσος, ο Αμερικάνος, ο Γερμανός, ο αρτιμελής, ο ανάπηρος, ο άσπρος, ο μαύρος, ο κίτρινος, ο αστυνομικός, ο διαδηλωτής, ο φοιτητής, ο ταξιτζής, ο κρεοπώλης, ο γιατρός, ο δικηγόρος, ο μανάβης, ο ζιγκολό, η ιερόδουλος και τόσοι τόσοι άλλοι. Αλήθεια, το να λειτουργεί η πολιτική ορθότητα ως ένας ιδιότυπος νεομακαρθισμός πόσο πολιτικά ορθό το βρίσκετε;
Το άρθρο αποτελεί άποψη από τον Χρήστο Ηλιόπουλο
