Οπαδική βία ή αλλιώς: «χουλιγκανισμός»

Χουλιγκανισμός: η βίαιη συμπεριφορά των υποστηρικτών αθλητικών ομάδων (κυρίως ποδοσφαιρικών) που συνήθως εκδηλώνεται πριν ή μετά τους αγώνες. Ο Ramon Spaaij, ερευνητής του χουλιγκανισμού, θεωρεί ότι ο όρος αποτελεί περισσότερο κατασκευή των ΜΜΕ και πολιτικών παραγόντων παρά επιστημονική έννοια.

Η οπαδική βία στον κόσμο

Το ποδόσφαιρο και η βία πάνε χέρι – χέρι για τουλάχιστον 7 αιώνες. Ο Εδουάρδος Β΄ της Αγγλίας το 1314 απαγορεύει το ποδόσφαιρο στην μορφή που παιζότανε τότε, επειδή πίστευε ότι η αναταραχή γύρω από τους αγώνες θα μπορούσε να οδηγήσει σε κοινωνική αναταραχή.

Η αρχή του σύγχρονου χουλιγκανισμού θεωρείται το 1885 όταν οπαδοί δύο από τον πλέον ιστορικών ομάδων, της Preston και της Aston Villa στην Αγγλία, ξεκίνησαν βίαιες συγκρούσεις, μεταξύ τους.

Τη δεκαετία του 1960 το φαινόμενο γιγαντώθηκε και προεκτάθηκε στη Νότια Αμερική ενώ την δεκαετία του 1970 καταγράφονται φαινόμενα χουλιγκανισμού και στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Oπαδική βία: αντιμετώπιση του φαινομένου

Η Αγγλία έχοντας έντονο πρόβλημα οπαδικής βίας κλήθηκε πρώτη τη δεκαετία το 80′ ακόμα, να αντιμετωπίσει το φαινόμενο που είχε λάβει τραγικές διαστάσεις.

Αποκορύφωμα ήταν η τραγωδία στο Χέιζελ των Βρυβελλών στις 29 Μάη του 1985, στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών της Λίβερπουλ με τη Γιουβέντους. 39 άτομα βρήκαν φρικτό, βίαιο θάνατο. Μισή ώρα πριν αρχίσει ο αγώνας, οπαδοί της Λίβερπουλ παραβίασαν το βαρύ κιγκλίδωμα που τους χώριζε από τους οπαδούς της Γιουβέντους. Εντρομοι οι Ιταλοί άρχισαν να υποχωρούν να στριμώχνονται στον τοίχο πίσω τους. Οι πρώτοι από αυτούς συνθλίβονται σε λίγα λεπτά, ενώ όταν ο τοίχος δεν αντέχει και καταρρέει, δεκάδες ακόμα πεθαίνουν και περίπου 600 τραυματίζονται.

Η Θάτσερ απαίτησε από την αγγλική ποδοσφαιρική ομοσπονδία (FA) να αποσύρει τις αγγλικές ομάδες από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Στις 2 Ιουνίου του 1985 η UEFA απέκλεισε επ’ αόριστον τους αγγλικούς συλλόγους από τις διοργανώσεις της και τελικά το «εμπάργκο» κράτησε πέντε χρόνια – και έξι για τη Λίβερπουλ.

Τέσσερα χρόνια μετά ακολουθεί η πολύνεκρη τραγωδία του Χίλσμπορο, τον Απρίλιο του 1989 και ακολουθούν και άλλα μέτρα από τον αρχιτέκτονα της πάταξης του χουλιγκανισμού, τον πρώην ανώτατο δικαστή λόρδο Τέιλορ.

Τα μέτρα που εφαρμόζονται σήμερα στα περισσότερα Ευρωπαϊκά κράτη:

  • χρήση καμερών και μυστικών αστυνομικών
  • υποχρεωτική επίδειξη ταυτότητας στο γήπεδο
  • τοποθέτηση καθισμάτων στα στάδια για μείωση της χωρητικότητας και καλύτερο έλεγχο
  • δημιουργία ζωνών κενών καθισμάτων στις κερκίδες

Η οπαδική βία στην Ελλάδα και η προσπάθεια αντιμετώπισής της

Μέχρι το 1980 τα περιστατικά βία στα Ελληνικά γήπεδα ήταν σπάνια.

Από το 1980 και μετά (το 1983 είχαμε τον πρώτο νεκρό) παρατηρείται αύξηση των περιστατικών τα οποία λαμβάνουν χώρα εντός, εκτός αλλά και πολύ μακριά από τα γήπεδα…

Τουλάχιστον 13 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από οπαδικά επεισόδια στην Ελλάδα ενώ πολλοί περισσότεροι έχουν τραυματιστεί.

To ελληνικό κράτος από το 1986 όρισε με νόμο τις πράξεις που τιμωρούνται ποινικά πριν και μετά τους αγώνες και επέβαλε ποινές.

Μέσα στα χρόνια έθεσε όρους στην λειτουργία των Συνδέσμων Φιλάθλων, έβαλε κάμερες στα γήπεδα, ενώ απαγόρευσε και τις οργανωμένες μετακινήσεις οπαδών.

Μετά την δολοφονία του Άλκη Καμπανού, αυστηροποιήθηκαν ακόμα περισσότερο οι ποινές για όσους συμμετέχουν σε οπαδικά επεισόδια.

Η νέα δολοφονία ωστόσο με θύμα τον 29 χρόνο Μιχάλη Κατσουρή, ο οποίος δολοφονήθηκε έξω από το γήπεδο της ΑΕΚ μία ημέρα πριν τον ποδοσφαιρικό αγώνα ΑΕΚ – Dinamo Zagreb, αποδεικνύει πως τα μέτρα είναι ανεπαρκή ή δεν τηρούνται επαρκώς.

Τελικά υπάρχει λύση;

βίαια επεισόδια μπορεί να γίνουν ακόμη και μακριά από ένα γήπεδο ή εκτός της διάρκειας ενός αθλητικού γεγονότος.

Τα μέτρα και οι πολιτικές για την αντιμετώπιση της οπαδικής βίας δεν μπορεί να περιορίζονται στην καταστολή και την περιστασιακή πρόληψη. Οφείλουν να στοχεύουν στις αιτίες του φαινομένου.

Σύμφωνα με τον κ. Ιωάννη Ζαϊμάκη (καθηγητή Κοινωνιολογίας του Πολιτισμού, του Αθλητισμού και της Κοινότητας):

«Οι κατασταλτικές πολιτικές αντιμετωπίζουν το σύμπτωμα που είναι η βία αλλά δεν μπορούν να απαντήσουν στα βαθύτερα αίτια που παράγουν αυτές τις καταστάσεις βίας. Χρειαζόμαστε ένα άλλο αθλητικό πολιτισμό που θα καλλιεργηθεί μέσα στη γειτονιά, στο σχολείο, στην οικογένεια και ένα σοβαρό διάλογο με τις κοινότητες των οπαδών που απαιτεί τη βαθιά ανθρωπολογική γνώση της κουλτούρας τους»

Σχόλιο: Το ποδόσφαιρο οφείλει να ενώνει και η αγάπη για μία ομάδα να μην καταλήγει σε μίσος για τους οπαδούς άλλης ομάδας, ο φανατισμός και η οπαδική βία δεν έχουν θέση στα γήπεδα.

Πηγές:

https://www.instagram.com/fyi.news.official/

https://www.iefimerida.gr/stories/margkaret-thatser-podosfairo-hoyligkan-metra

Διαβάστε περισσότερα άρθρα: εδώ

Ο Γιώργος Δόλγυρας γεννήθηκε στα Ιωάννινα 10.05.89. Μεγάλωσε στην Έδεσσα και τα τελευταία χρόνια ζει στην Θεσσαλονίκη. Φοίτησε στη Νομική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Σπούδασε στο ΙΕΚ ΑΚΜΗ στο τμήμα Δημοσιογραφίας. Παρακολούθησε μαθήματα σκηνοθεσίας, θεάτρου και συγγραφής. Εργάστηκε σε διάφορες θεατρικές και κινηματογραφικές παραγωγές. Το 2020 εκδόθηκε η πρώτη του συλλογή διηγημάτων Τρόμου – Φαντασίας: «Σκοτεινά Φεγγάρια», η οποία κυκλοφόρησε από τις «Πρότυπες Εκδόσεις Πηγή». Αρθρογραφεί επίσης στον ιστότοπο πολιτισιμού: culturepoint.gr.