Η εργασιακή ικανοποίηση είναι μία παράμετρος που εξετάζει αν τελικά ο εργαζόμενος λαμβάνει αυτό που επιθυμεί από την εργασία που εκτελεί και πώς αντιλαμβάνεται την όλη διαδικασία. Η εργασιακή ικανοποίηση είναι μία συναισθηματική κατάσταση, θετική αλλά και αρνητική, η οποία λαμβάνεται από το περιβάλλον της εργασίας. Η θέση αυτή υποστηρίζεται με την έκταση στην οποία υπάρχει ικανοποίηση στους εργαζομένους ή αν είναι ζήτημα συναισθηματικής κατάστασης (Schjoedt, Hauck, 2008). Επιπλέον, η εργασιακή δυσαρέσκεια θεωρείται η κατάσταση που βρίσκονται οι εργαζόμενοι σε μία επιχείρηση όταν είναι απογοητευμένοι από την φύση της εργασίας είτε αναφορικά με το αντικείμενο είτε με την προοπτική εξέλιξης στο χώρο εργασίας (Locke, 1969).
Για να μετρηθεί η ικανοποίηση των εργαζομένων στους χώρους εργασίας, δημιουργήθηκε ένας θεσμός που αφορά όλον τον κόσμο, το “Great Places to work”. Στην αξιολόγηση των επιχειρήσεων συμμετείχαν οι εργαζόμενοι οι οποίοι, απαντώντας σε ερωτηματολόγια, καθόριζαν τις κορυφαίες επιχειρήσεις που διέθεταν το καλύτερο περιβάλλον εργασίας. Σύμφωνα με την λίστα Best workplaces 2019 δεν υπήρχε καμία επιχείρηση του τουριστικού τομέα για ακόμη μία χρονιά (Great places to work, 2019).
Η αξιολόγηση αυτού του θεσμού βασίζεται σε κάποια βασικά κριτήρια:
α) Αξιοπιστία. Εδώ μετριέται το κατά πόσο θεωρούν οι εργαζόμενοι αξιόπιστη την επιχείρηση. Η αξιοπιστία αποτελείται από τον τρόπο διοίκησης, από το περιβάλλον εργασίας, από την επικοινωνιακή πολιτική της επιχείρησης, καθώς και από την ικανότητα της διοίκησης.
β) Ο Σεβασμός. Θεωρείται πολύ σημαντικό κριτήριο για την αξιολόγηση των εργαζομένων. Εδώ αναφέρεται και το πώς αντιλαμβάνονται οι εργαζόμενοι την υποστήριξη και την συμμετοχή στις διαδικασίες και τις αποφάσεις της διοίκησης.
γ) Η Αμεροληψία. Εδώ αξιολογούνται οι πρακτικές της επιχείρησης και κατά πόσο θεωρούν οι εργαζόμενοι ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται με αξιοκρατικά κριτήρια.
δ) Υποστήριξη. Σε αυτό το κριτήριο οι εργαζόμενοι αξιολογούν κατά πόσο υποστηρικτική ή όχι είναι η διοίκηση της εταιρείας και πόσο συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία της επιχείρησης (Great places to work, 2019).
Τα βασικά κριτήρια που πρέπει να επιλεγούν για την αξιολόγηση των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στην Ελλάδα είναι πολλά και στην διεθνή βιβλιογραφία αναφέρονται πολλά μοντέλα αξιολόγησης της εργασιακής ικανοποίησης.
Πρώτο και σημαντικό κριτήριο είναι η αναγνώριση της προσφοράς των εργαζομένων (Walters, Raybould, 2007). Η αναγνώριση αυτή λαμβάνεται μέσω της προαγωγής και της εξέλιξης στον οργανισμό. Οι εργαζόμενοι λειτουργούν πιο αποδοτικά και με καλύτερη ψυχολογική διάθεση όταν γνωρίζουν πως η επιχείρηση που εργάζονται θα αναγνωρίσει και θα επιβραβεύσει αυτούς που θα ξεχωρίσουν. Επίσης, η διάθεση από την επιχείρηση για ενεργή συμμετοχή των εργαζομένων στην λειτουργία της προσδίδει την αίσθηση πως οι εργαζόμενοι είναι σημαντικοί, λαμβάνουν ρόλους στις αποφάσεις και αποτελούν παράγοντα υλοποίησης της επιχειρηματικής ιδέας (DeMers, 2016).
Η ικανοποιητική ανταμοιβή ενισχύει την αφοσίωση των εργαζομένων στην επιχείρηση (McPhail, 2015). Δημιουργεί δεσμούς ηθικούς αλλά και επαγγελματικούς, εφόσον η επιχείρηση ικανοποιεί τις προσδοκίες ανταμοιβής οι οποίες δεν είναι μόνο χρηματικές. Ο εργαζόμενος οφείλει να είναι συνεπής στα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις του, αφού και η επιχείρηση δεσμεύεται για την παροχή προς αυτόν όσα έχουν συμφωνηθεί. Η επιβράβευση μπορεί να είναι είτε ηθική, όπως η αναγνώριση του υπαλλήλου του μήνα, είτε υλική όπως με την παροχή ενός εκπαιδευτικού ταξιδιού στους πιο αποδοτικούς υπαλλήλους. Η αναγνώριση μέσω της ανταμοιβής θα πρέπει να είναι με διαφανείς διαδικασίες, καθώς έτσι θα διασφαλίζεται το αδιάβλητο της διαδικασίας (McPhail, 2015).
Πολύ σημαντική είναι και η σημασία της επικοινωνίας σε μία επιχείρηση. Ειδικότερα, όταν λέμε εσωτερική επικοινωνία εννοούμε είτε την επικοινωνία προς τα πάνω, δηλαδή από τους υφισταμένους προς τους ανωτέρους, είτε την επικοινωνία προς τα κάτω, δηλαδή από την διοίκηση προς τους εργαζομένους. Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να ενημερώνονται έγκαιρα για τις αποφάσεις της επιχείρησης και γενικά για όλα τα θέματα που αφοράν τον εργασιακό τους χώρο. Έτσι, θα υπάρχει καλύτερη συνεργασία μεταξύ προϊσταμένων και υφισταμένων αναγνωρίζοντας οι υφιστάμενοι τις αλλαγές στα καθήκοντα και στους στόχους της εταιρείας.
Επίσης, θα πρέπει και οι προϊστάμενοι των τμημάτων να ακούν τις ανησυχίες των υφισταμένων τους καθώς και τα προβλήματα και τις απόψεις που τους διατυπώνουν, ώστε με αγαστή συνεργασία να προσπερνώνται όλες εκείνες οι δυσκολίες, αλλά και να προτείνονται οι απαραίτητες βελτιωτικές κινήσεις. Γενικότερα, όταν εμπλέκονται οι εργαζόμενοι στην λήψη των αποφάσεων αισθάνονται πολύτιμοι κι έτσι δημιουργείται ένα καλύτερο περιβάλλον εργασίας. Τέλος, κατά την επικοινωνία οφείλουν οι ανώτεροι ιεραρχικά να δείχνουν ευγνωμοσύνη προς τους κατώτερους υπαλλήλους, όταν εργάζονται σκληρά και αποδίδουν ανάλογα.
Τέλος, πολύ σημαντικό είναι η διατύπωση της σαφήνειας του ρόλου των εργαζομένων από την διοίκηση της επιχείρησης. Στην τουριστική βιομηχανία θα πρέπει να είναι ξεκάθαρες οι συμπεριφορές που οφείλουν να ενστερνιστούν οι εργαζόμενοι, ώστε να είναι και ξεκάθαρες οι επιβραβεύσεις των ανάλογων συμπεριφορών. Αν οι εργαζόμενοι έχουν ενημερωθεί έγκαιρα για τον ρόλο τους στην επιχείρηση, αναμένεται να είναι πιο αποδοτικοί και να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στις υποχρεώσεις που τους έχουν ανατεθεί. Αντίθετα, αν οι εργαζόμενοι βρίσκονται σε σύγχυση και δεν είναι ξεκάθαρες οι αρμοδιότητές τους, τότε ο οργανισμός δεν λειτουργεί σωστά και οι εργαζόμενοι φαίνονται απογοητευμένοι. Άρα, οι εργαζόμενοι οι οποίοι έχουν λάβει σαφείς και ξεκάθαρες κατευθύνσεις αποδίδουν ικανοποιητικά και είναι ευχαριστημένοι από την εργασία τους (Arnett, Laverie, Mclane, 2002).
Γιώργος Μπρομπονάς, Οικονομολόγος (Msc)
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Arnett, D., B., Laverie, D., A., Mclane, C., (2002), Using Job Satisfaction and Pride as Internal – marketing Tools, Cornell Hotel and Restaurant Administration Quarterly, Vol. 43, Issue 2, pp 87 – 96.
Locke, E.A., (1969), What is job satisfaction?, Organizational Behavior and Human Performance Vol. 4, Issue 4, pp 309-336.
McPhai, R.l., Patiar, A., Herington, C., Creed, P., & Davidson, M. (2015). Development and initial validation of a hospitality employees’ job satisfaction index, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 27(8): 1814-1838.
Schjoedt, L., Hauck, R. V., (2008), Conflict Between The Domains Of Work And Family: How Does It Affect Job Satisfaction For Small Business Executives? , The Journal of International Management Studies, Vol. 3, Issue 2, pp 69-76.
Walters, G,. Raybould, M., (2007), Burnout and perceived organisational support among front-line hospitality employees, Journal of Hospitality and Tourism Management, Vol. 14 Issue 2 pp 144 – 156.
Demers (2016), The 5 most successful Work environments (and the 5 worst).
https://www.entrepreneur.com/article/270465
Great Places to Work (2019), Πώς να συμμετάσχετε
