Το ανθρώπινο μυαλό είναι το ισχυρότερο όργανό μας. Μας κάνει λογικούς και σκεπτόμενους καθώς ελέγχει την βιολογική, ψυχική και πνευματική μας υπόσταση. Ωστόσο κάποιες συγκεκριμένες συνθήκες αναπτύσσουν ψυχικές διαταραχές που δεν υπόκεινται στην λογική, ούτε σε πραγματικά γεγονότα. Από μικρά, παροδικά επεισόδια έως και χρόνιες σοβαρές καταστάσεις τα ψυχολογικά σύνδρομα είναι πολλά και ποικίλουν σε διάρκεια, συχνότητα και σοβαρότητα. Μερικά από τα πιο «περίεργα» είναι τα παρακάτω:
1) Σύνδρομο του Παρισιού:
Οι επισκέπτες της Γαλλικής πρωτεύουσας κατά την παραμονή τους στην πόλη, βιώνουν μια παροδική κατάσταση με: άγχος, παραισθήσεις, ψευδαισθήσεις και αίσθημα καταδίωξης. Περίπου 20-30 άτομα (κυρίως Ιάπωνες) φτάνουν στο σημείο να νοσηλευτούν. Η κατάσταση αυτή φαίνεται να οφείλεται στην εξειδίκευση που υπάρχει όσων αφορά την πόλη σε συνδυασμό με το πολιτισμικό σοκ.
2) Σύνδρομο της Ιερουσαλήμ:
Όπως και στην περίπτωση του Παρισιού, έτσι και οι επισκέπτες της Ιερουσαλήμ, κατά την επίσκεψη τους γίνονται ανήσυχοι, κηρύττουν σε κόσμο πιστεύοντας ότι είναι προφήτες, απαγγέλλουν απόσπασμα της Βίβλου, ενώ φορούν χλαμύδες. Περίπου 40 άτομα τον χρόνο νοσηλεύονται από το σύνδρομο.
*Στις παραπάνω περιπτώσεις, τόσο στο Παρίσι, όσο και στην Ιερουσαλήμ, η θεραπεία είναι κατά κύριο λόγο η απομάκρυνση από την περιοχή και η επιστροφή στην καθημερινότητα.
3) Σύνδρομο της Λίμα:
Το αντίθετο του γνωστού συνδρόμου της Στοκχόλμης. Σε αυτή την περίπτωση οι απαγωγείς συμπαθούν τους όμηρους, με συνέπεια οι πρώτοι να υποκύπτουν στις επιθυμίες των δεύτερων. Η συμπεριφορά αυτή φαίνεται να πηγάζει από την ηθική και τις τύψεις των απαγωγέων.
4) Σύνδρομο Ekbom:
Πήρε το όνομα από τον νευρολόγο Καρλ Άξελ Έκμπομ ο οποίος ήταν εκείνος που το κατέγραψε την δεκαετία του 1930. Οι πάσχοντες έχουν μια μορφή «υποχονδρίασης» καθώς νομίζουν ότι έχουν πληθώρα παράσιτων χωρίς αυτό να συμβαίνει πραγματικά. Τα άτομα εμφανίζουν νευρωτικές συμπεριφορές με έντονο κνησμό, πολλές πλύσεις και αποκόπτονται από τους υπόλοιπους ανθρώπους. Συχνά ζητούν βοήθεια για συχνές απεντομώσεις από ειδικούς και δερματολόγους.
5) Σύνδρομο Capgras:
Εμφανίζεται κατά κύριο λόγο σε άτομα με άνοια. Το άτομο είναι πεπεισμένο ότι ένα κοντινό του πρόσωπο έχει αντικατασταθεί από κάποιον άγνωστο που είναι πανομοιότυπος αλλά θεωρούν ότι δεν είναι το ίδιο πρόσωπο.
6) Σύνδρομο Fregoli:
Είναι το αντίθετο από το σύνδρομο Capgras. Οι πάσχοντες πιστεύουν ότι πολλοί διαφορετικοί άνθρωποι είναι το ίδιο άτομο που μεταμφιέζεται αλλάζοντας την εμφάνισή του.
7) Σύνδρομο Cotard:
Η παραληρητική πεποίθηση ότι το πάσχον άτομο είναι νεκρό. Πιστεύουν ότι δεν υπάρχει αίμα μέσα τους, το σώμα τους βρίσκεται σε σήψη, ή ακόμα και ότι έχουν χάσει τα όργανά τους. Είναι συχνή παρατήρηση σε άτομα που πάσχουν από σχιζοφρένεια.
8) Σύνδρομο της Αποθησαύρισης:
Οι πάσχοντες βρίσκονται σε μια διαρκή δυσκολία απόρριψης αγαθών ενώ υπάρχει μια συνεχής ανάγκη για αποθήκευση αντικειμένων χωρίς ιδιαίτερη αξία. Το παραπάνω σύνδρομο συνήθως είναι σύμπτωμα ιδεοψυχαναγκαστικής καταναγκαστικής διαταραχής όπως και της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής.
9) Σύνδρομο Ganser:
Το συγκεκριμένο σύνδρομο εντοπίζεται κατά κύριο λόγο στις φυλακές και έχει κοινά χαρακτηριστικά με το Σύνδρομο Μινχάουζεν. Αναφέρεται ως μια προσπάθεια των κρατουμένων να έχουν καλύτερη θεραπεία από τους εργαζόμενους και τους υπόλοιπους κρατούμενους. Τα άτομα δείχνουν μπερδεμένα και σε σύγχυση. Έχουν ψευδαισθήσεις ενώ χαρακτηριστικό του συνδρόμου είναι οι λάθος απαντήσεις σε απλές ερωτήσεις. Αξίζει να αναφερθεί ότι στο συγκεκριμένο σύνδρομο το άτομο δρα σκόπιμα και συνειδητά ως άτομο που πάσχει από κάποια ψυχική ασθένεια.
10) Το Σύνδρομο Folie a Deux:
Η διαμοιρασμένη ψυχωτική διαταραχή κατά την οποία δύο (ή και περισσότερα) άτομα μοιράζονται τις ίδιες αυταπάτες και παραισθήσεις. Τα άτομα αυτά συνήθως είναι οικογένεια ή άτομα που μοιράζονται τον ίδιο χώρο (συνεργάτες).
Κλείνοντας, άξιο αναφοράς, είναι το βιβλίο «Ο άνθρωπος που μπέρδεψε την γυναίκα του με ένα καπέλο» του Oliver Sacks για όποιον ενδιαφέρεται να μάθει περισσότερα για τα ιδιαίτερα παιχνίδια του ανθρώπινου μυαλού. Στο βιβλίο αυτό ο νευρολόγος Sacks αφηγείται ιστορίες ασθενών του με ψυχονευρολογικές διαταραχές.
Βιβλιογραφία:
DSM-5 , DESK REFERENCE TO THE DIAGNOSTIC CRITERIA FROM DSM-5TM, ΛΙΤΣΑΣ,
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015
THE ICD-10 CLASSIFICATION OF MENTAL AND BEHAVIOURAL DISORDERS: CLINICAL
DESCRIPTIONS AND DIAGNOSTIC GUIDELINES, ΒΗΤΑ, ΔΕΚΈΜΒΡΙΟΣ 2011
