Σήμερα θα συνομιλήσουμε με την Βεατρίκη Σαΐας Μαγρίζου και για το βιβλίο της «Το βραχιόλι της φωτιάς» που θα γίνει σειρά στην ΕΡΤ1.
– Σπουδές στα οικονομικά, δίπλωμα οπτικού και πολυγραφότατη συγγραφέας. Πείτε μας λίγα λόγια για εσάς. Ποιος είναι ο μεγαλύτερός σας φόβος και τι σας χαλαρώνει μέσα στη μέρα;
Πάντα μου άρεσε η μάθηση σε διάφορα πεδία. Έχω παρακολουθήσει εκτός αυτών που αναφέρετε και για αρκετά χρόνια Ψυχολογία και Διακόσμηση. Με γεμίζει ο εθελοντισμός και θεωρώντας χρέος μας την ενασχόληση με τα κοινά είμαι ενεργό μέλος στην Ισραηλιτική κοινότητα Λάρισας και από διάφορες θέσεις υπηρετώ και τον Ελλαδικό Εβραϊσμό. Μου αρέσει το θέατρο, ο κινηματογράφος, η μουσική και η ζωγραφική. Πάνω από όλα όμως είμαι μια καλή θεωρώ σύζυγος και μητέρα και επενδύω στην φιλία. Έχω καλούς φίλους ετών. Ο μεγαλύτερος φόβος μου είναι μη χάσω τους αγαπημένους μου και μη συμβεί κάτι που θα μου στερήσει την αξιοπρέπειά μου. Αυτό που με χαλαρώνει μέσα στη μέρα είναι το περπάτημα για μισή με μια ώρα, στην εξοχή, όπου έχω το προνόμιο να ζω.
– Θυμάστε το πρώτο βιβλίο που διαβάσατε;
Ήταν το Χωρίς οικογένεια, του Έκτορ Μαλό και είχα συγκλονιστεί.
– Σε ποια ηλικία μάθατε την ιστορία της οικογένειάς σας και πώς αντιδράσατε;
Ήμουν πολύ μικρή όταν ρώτησα τον πατέρα μου για τον αριθμό 116257, που ήταν γραμμένος με ανεξίτηλο μελάνι στον χέρι του. Τότε μου απάντησε ένα ξερό οι Γερμανοί και έπρεπε να μεγαλώσω λίγο για να μάθω με λίγα λόγια ανάμεσα σε λυγμούς, πως οδηγήθηκε από την Θεσσαλονίκη όπου ζούσε με την οικογένεια του στα στρατόπεδα του Άουσβιτς. Ο παππούς μου, Μεντές Σαΐας, δεν κρίθηκε ικανός για εργασία και από το πρώτο βράδυ οδηγήθηκε στους θαλάμους αερίων. Ο πατέρας μου και τα αδέλφια του κρίθηκαν ικανοί να δουλέψουν. Πείνα, κρύο, κακουχίες η σκληρή καθημερινότητά τους. Κάθε μέρα έλεγχος και διαλογή. Εσύ ζεις εσύ πεθαίνεις. Μια μέρα οι Γερμανοί επέλεξαν τον πατέρα μου για πειραματόζωο. Του έκαναν εγχείρηση σκωληκοειδίτιδας χωρίς νάρκωση. Ήθελαν να δουν πόσο αντέχει ένα 16χρονο παιδί. Ο πατέρας μου άντεξε. Μέσα στην ατυχία του υπήρξε τυχερός. Δίπλα του άλλα παιδιά, άτυχα αυτά, υποβάλλονταν σε άλλου είδους βαριές εγχειρήσεις. Μετά από 2 χρόνια κράτησης γύρισε ορφανεμένος και παρόλο το βάρος της μνήμης που κουβαλούσε, συνέχισε να ζει. Έφτιαξε οικογένεια, δημιούργησε αλλά ποτέ δεν ξέχασε. Όμως σπάνια μιλούσε γι’ αυτά, που πέρασε. Κανένας όμηρος δε μιλούσε για πολλά χρόνια. Δυστυχώς από τις κακουχίες που είχε περάσει μικρός, αρρώστησε πολύ νέος από βαρύ άσθμα. Κρατιόταν όμως από τη ζωή με νύχια και με δόντια από φόβο, μην ξεχαστεί το ολοκαύτωμα. Έλεγε με αγωνία, «εδώ ζω και το αμφισβητούν, φαντάσου τι θα γίνει αν πεθάνουμε εμείς οι ζωντανές αποδείξεις». Είχε εκδοθεί, θυμάμαι, το πρώτο μου βιβλίο όταν με φώναξε: «Τώρα κάτσε να στα πω. Να τα γράψεις. Για να μείνουν». Και μου τα είπε. Όλα. Λίγες μέρες μετά πέθανε. Κι εγώ έγραψα την ιστορία του στο βιβλίο μου με τίτλο «Το βραχιόλι της φωτιάς».
– Να περάσουμε και στο «Βραχιόλι της φωτιάς» το οποίο θα γίνει τηλεοπτική σειρά στην ΕΡΤ. Πείτε μας λίγα λόγια γι’ αυτή σας την συνεργασία. Πώς προέκυψε;
Είμαι πάρα πολύ χαρούμενη με αυτήν την εξέλιξη. Είναι συγκλονιστικό που θα ζωντανέψουν οι ήρωες του βιβλίου μου, πόσω μάλλον που οι ήρωες αυτοί είναι άτομα της οικογένειάς μου. Η πρόταση ήρθε από την ΕΡΤ. Τους άρεσε και τους συγκίνησε το βιβλίο μου και οι αλήθειες του. Ο σκηνοθέτης Γιώργος Γκικαπέππας, οι σεναριογράφοι Νίκος Απειρανθίτης και Σοφία Σωτηρίου αγάπησαν το βιβλίο και το θέμα του και έβαλλαν ψυχή! Τι να πω και για τους υπέροχους ηθοποιούς Νίκο Ψαρρά, Ελισάβετ Μουτάφη, Χρήστο Λούλη, Γκαλ Ρομπίσα, Νεφέλη Κουρή, Μαρία Αδάμου και πολλούς άλλους, οι οποίοι συγκλονίζονται από τα γεγονότα, και μου λένε πως έχουν μια απίστευτη συγκίνηση στα γυρίσματα.
– Γράφοντάς το και κάνοντας την έρευνα υπήρχαν σημεία που σας δυσκόλεψαν;
Ήταν πολύ δύσκολο, οδυνηρό μπορώ να πω, να γράψω για την ασύλληπτα παγερή σκληρότητα με την οποία αντιμετώπιζαν τους αθώους ανθρώπους οι Ναζί και για την επιστημονική εκβιομηχάνιση του θανάτου, με τον τίτλο Τελική Λύση, που εφάρμοσαν. Κι αυτό γίνεται ακόμα χειρότερο όταν ξέρεις ότι όλο αυτό αφορούσε και δικούς σου ανθρώπους.
– «Τις ευχάριστες αναμνήσεις είναι ωραίο να τις θυμόμαστε ή να μας τις θυμίζουν, σε αντίθεση με τις δυσάρεστες που καλό είναι να τις ξεχνάμε». Πείτε μας μια ευχάριστη ανάμνησή σας.
Γενικά το πιστεύω πως στα στενόχωρα δεν πρέπει να γυρνάμε και να τα αναμασάμε. Μια ευχάριστη ανάμνηση είναι το τελευταίο γλέντι με φίλους, λίγο πριν από τον κορονοϊό, όπου αγκαλιαζόμασταν, φιλιόμασταν, γελούσαμε και χορεύαμε ανέμελοι.
– Κλείνοντας, θα θέλατε να μας πείτε για τα μελλοντικά συγγραφικά σας σχέδια και μία ευχή;
Θέλω να έχω μια εμπνευσμένη χρονιά ώστε να τελειώσω το βιβλίο που ξεκίνησα να γράφω. Σύντομα θα εκδοθεί το παραμύθι μου με τίτλο «Το Όνειρο» που έγραψα εμπνεόμενη από τα μηνύματα της Τράπεζας Τροφίμων. Εύχομαι να είμαστε υγιείς οι δικοί μου κι εγώ και να έχει ανταπόκριση και να αγαπηθεί «Το βραχιόλι της φωτιάς» και ως βιβλίο αλλά και ως τηλεοπτική σειρά.
Άποψη:
«Ήσαν άνθρωποι με αισθήματα, που αγαπούσαν την οικογένειά τους, που ακολουθούσαν τα ήθη τους, τα έθιμα τους, που έτσι διατηρούσαν την φυλή τους. Πρέπει να βρεθείς κοντά στην διαφορετικότητα για να βεβαιωθείς πως δεν κινδυνεύεις απ’ αυτήν».
Ο μικρός Ιωσήφ μεγαλώνει ακούγοντας κάθε βράδυ την μητέρα του να του λέει ένα παραμύθι, μια αληθινή ιστορία. Η ιστορία έχει να κάνει με το πώς επιβίωσε η οικογένεια του από την μεγάλη φωτιά στη Θεσσαλονίκη όπου ζούσαν το ’17 και πώς με την βοήθεια του Αγγελή βρέθηκαν σε ασφαλές μέρος. Είναι ο μικρότερος από τα έξι παιδιά της οικογένειας Σαΐας που αποτελούνταν από τον πατέρα Μεντές εργοστασιάρχη, την μητέρα Μπενούτα, τον μεγάλο γιο τον Ραούλ, τον Μίκο, τον Ζακίνο, τον Νταβίκο, την Φρίντα και την Ρούλα. Το βιβλίο που χωρίζεται σε οκτώ κεφάλαια μας διηγείται την ιστορία της οικογένειας Σαΐας από την μεγάλη φωτιά του 1917 μέχρι το Ολοκαύτωμα των Εβραίων, την «Τελική Λύση» των Γερμανών και τη ζωή μετά. Στις σελίδες αυτού του βιβλίου θα μάθουμε για τα έθιμα των Εβραίων και των Τσιγγάνων, την ζωή τους, την ψυχολογία και τα όνειρα του καθένα χαρακτήρα ξεχωριστά. Η αγάπη, ο έρωτας, η επιθυμία για ζωή υπάρχουν μέσα στην ιστορία και μας κάνουν να ταυτιστούμε με τους χαρακτήρες, να τους νιώσουμε δικούς μας, να συμμεριστούμε τα προβλήματα και τις ανησυχίες τους. Περιγραφές μιας Ελλάδας σε πόλεμο, ενός κόσμου σε πόλεμο, η ζωή στα στρατόπεδα, τα βασανιστήρια, η ανάγκη για επιβίωση.
Η γλώσσα απλή με ισπανικές εκφράσεις, κινηματογραφική αφήγηση, έντονοι και ζωντανοί διάλογοι. Η συγγραφέας περιγράφει την προετοιμασία των φαγητών και των γιορτών των Εβραίων, την σημασία της οικογένειας για τους πρωταγωνιστές μας, την σχέση της οικογένειας με τους Τσιγγάνους όπως και τα δικά τους έθιμα και την μεταπολεμική Ελλάδα. Επίσης μέσω τις ιστορίας μπορούμε να δούμε τις προκαταλήψεις των ανθρώπων εκείνης της εποχής σε οτιδήποτε τους ξένιζε, τους φαινόταν ανοίκειο. Φυσικά, ο τίτλος αναφέρεται στο βραχιόλι της μητέρας της οικογένειας το οποίο έχει την δική του ιστορία που την βλέπουμε να εξελίσσεται. Είναι ένα συγκινητικά όμορφο βιβλίο, πηγή πληροφοριών για μια άλλη εποχή και για σημαντικά ιστορικά γεγονότα που αξίζει να διαβαστεί.
«Το ότι η ζωή είναι πολύτιμη και την κάθε μέρα, την κάθε ώρα, πρέπει να τη ζεις και να την απολαμβάνεις, να μη στερείς από τους δικούς σου την αγάπη και τα αγαθά που μπορείς να τους προσφέρεις».
Για την σειρά: https://www.youtube.com/watch?v=OcFH0C0r2M4
Συνέντευξη στην Ειρήνη Λόκα
