Ημέρα σημαντική. Η μέρα του «ΟΧΙ». Η μέρα που μπήκαμε στον πόλεμο με ψηλά το κεφάλι και τιμάται με μια απ’ τις μεγαλύτερες εθνικές μας εορτές. Όμως, δε θέλω να σταθούμε μόνο εκεί. Θέλω να σταθούμε σε κάτι πιο βαθύ, που με τα χρόνια θα γίνεται όλο και βαθύτερο. Γνωρίζουν όλοι τους πραγματικά (την) ιστορία;
Ως μαθήτρια, θυμάμαι την κλασική ερώτηση των δασκάλων όταν πλησίαζαν αυτές οι μέρες: «Τι γιορτάζουμε την 28η Οκτωβρίου»; Μια ερώτηση φόβος και τρόμος των περισσότερων παιδιών. Μεγαλώνοντας, και φτάνοντας στη θέση των δασκάλων, έχω πέσει στην παγίδα και έχω θέσει και εγώ η ίδια αυτή την ερώτηση. Πλέον, δεν υπάρχει φόβος και τρόμος στα μάτια των παιδιών, αλλά αδιαφορία. Ένα οποιοδήποτε συναίσθημα, δείχνει ότι κάποιος έχει θέληση να μάθει. Η αδιαφορία όμως είναι τις περισσότερες φορές, ανίατη.
Το πρόβλημα σε αυτή την περίπτωση δεν έγκειται στα παιδιά. Η ρίζα ξεκινάει από την οικογένεια και κατ’ επέκταση το σχολείο. Η ιστορία παραγκωνίζεται γενικότερα και περνώντας τα χρόνια ολοένα και εξαφανίζεται, θεωρείται παρελθόν. Αλλά έχουμε ξεχάσει ότι για να υπάρξει μέλλον, έχει υπάρξει παρελθόν και η ιστορία επαναλαμβάνεται. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τις γιορτές των σχολείων που ενώ μας δίνουν την ευκαιρία να μάθουμε ιστορία, πρακτικά δε συμβαίνει τίποτα τέτοιο, καθώς δε χρησιμοποιούνται οι κατάλληλοι τρόποι για να διδάξουν παραστατικά ό,τι θα όφειλαν.
Βέβαια, παρόμοιες καταστάσεις βιώνονται και στις ηλικίες 18-25. Αυτές τις μέρες, η παραπάνω ερώτηση για την εθνική μας γιορτή, λαμβάνει χώρα σε όλα τα γκάλοπ στους δρόμους, με πολλούς νέους να δίνουν απαντήσεις που… προβληματίζουν.
Αν έχουμε φτάσει τώρα σε αυτή την κατάσταση, με τα χρόνια θα γίνεται ολοένα και χειρότερη αν δεν αλλάξουμε στάση και οπτική. Ας μη μαθαίνουμε ιστορία απλά γιατί πάμε σχολείο. Ας μη μαθαίνουμε ιστορία γιατί κυνηγάμε το άριστα σε ένα διαγώνισμα. Ας μη μαθαίνουμε ιστορία μηχανικά για τους άλλους. Ας μάθουμε ιστορία για εμάς και για τον τόπο που μας έθρεψε. Είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε για τους προγόνους μας και όσους πολέμησαν εκείνα τα χρόνια. Είναι χρέος μας να ξέρουμε τι έχει γίνει, και όχι να αδιαφορούμε. Αν δεν ήταν όλα αυτά τα γεγονότα, δε θα ήμασταν εδώ σήμερα.
…Χρόνια πολλά Ελλάδα!
Αφιέρωμα 28η Οκτωβρίου 1940: Η επέτειος του ΟΧΙ: εδώ