Ο συνθέτης Κώστας Κακογιάννης, ο κατά το BBC άνθρωπος-ορχήστρα, τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια ζει και εργάζεται στα βουνά του Τροόδους της Κύπρου. Επηρεασμένος από τον θείο του, τον μεγάλο σκηνοθέτη Μιχάλη Κακογιάννη, αποφάσισε από νωρίς να ασχοληθεί με τη σύνθεση μουσικής για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, τομέας στον οποίο δραστηριοποιείται τα τελευταία τριάντα χρόνια με επιτυχία. Σε ένα υψόμετρο χιλίων διακοσίων μέτρων ίδρυσε, μαζί με τον λογοτέχνη Πάμπο Κουζάλη, τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό «Παράκεντρο», στον οποίο στεγάζεται και το στούντιο ηχογραφήσεών του. Μέσω του οργανισμού αυτού στηρίζει αφιλοκερδώς νέους ταλαντούχους ερμηνευτές και λογοτέχνες, ώστε να προβάλουν το έργο τους χωρίς τις ρήτρες και την εκμετάλλευση των εκδοτικών οίκων και των εταιρειών. Αποκλειστικά στο Your e-articles, o Κώστας Κακογιάννης!
-Τι σε οδήγησε να ασχοληθείς με το τραγούδι και τη σύνθεση;
Ένα πιάνο που ήρθε στο σπίτι, όταν ήμουν πέντε χρονών, για τη μεγαλύτερη αδελφή μου, την Ειρήνη. Με το που πρόσεξαν οι γονείς μου ότι δεν ξεκολλούσα από πάνω του, αποφάσισαν ότι άξιζε τον κόπο να στείλουν και εμένα για μαθήματα. Στα οκτώ μου μαγεύτηκα από τον ήχο του βιολιού και ξεκίνησα μαθήματα και σε αυτό, ενώ στα δώδεκα λάτρεψα το φλάουτο. Οι πρώτες μου συνθέσεις χρονολογούνται από την έκτη δημοτικού και ήταν τραγούδια που έγραψα για τη φωνή της αδελφής μου.
-Μέσα από τα τραγούδια σου ακούμε διάφορες καταπληκτικές νέες φωνές. Πώς τις ανακαλύπτεις;
Μέσω του Facebook με πλησιάζουν αρκετά νέα παιδιά. Για να μην είναι ψυχοφθόρα η διαδικασία, συνήθως τους ζητώ να μου στείλουν ένα πρόχειρο βιντεάκι στο οποίο να ερμηνεύουν κάτι που τους αρέσει, χωρίς συνοδεία μουσικού οργάνου. Αν κρίνω ότι διαθέτουν κάποιο ιδιαίτερο ταλέντο, τότε τους προσκαλώ στο στούντιό μου είτε στη Λεμεσό είτε στη Λεμύθου και ηχογραφούμε ένα πρωτότυπο τραγούδι, που γράφω ή προσαρμόζω ειδικά για τη φωνή τους. Ενώ ηχογραφούμε, κινηματογραφούμε παράλληλα την όλη διαδικασία. Η όλη παραγωγή γίνεται αφιλοκερδώς από μέρους μας, μέσω του μη κερδοσκοπικού οργανισμού «Παράκεντρο» που διευθύνω.
-Πες μας μερικά λόγια για το «Παράκεντρο».
Στην προσπάθειά μας να βοηθήσουμε νέους καλλιτέχνες να μην εκμεταλλεύονται τα δημιουργήματά τους και τις ερμηνείες τους είτε οι δισκογραφικές εταιρείες, αν μιλάμε για μουσική, είτε οι εκδοτικοί οίκοι, αν πρόκειται για λογοτέχνες, ιδρύσαμε μαζί με τον λογοτέχνη Πάμπο Κουζάλη και άλλους καλλιτέχνες τον οργανισμό αυτό. Το 100% των εσόδων από τις πωλήσεις των έργων τους (CD, βιβλία και πιο παλιά DVD) επιστρέφει στους δημιουργούς, ενώ αν πρόκειται για δικά μου έργα ή του Πάμπου Κουζάλη, τότε τα έσοδα είτε δίνονται για φιλανθρωπικούς σκοπούς είτε επενδύονται για να στηρίξουμε τα νέα παιδιά. Παράλληλα, ενεργούμε ως συμπαραγωγοί σε διάφορες θεατρικές, καλλιτεχνικές και κινηματογραφικές παραγωγές.
-Πώς θα χαρακτήριζες το είδος μουσικής που ερμηνεύεις και γράφεις;
«Συναισθηματική» μουσική, αν υπάρχει τέτοιος όρος.
-Τι συναισθήματα βιώνεις, όταν τραγουδάς;
Η ερμηνεία, είτε μέσω του τραγουδιού είτε μέσω της εκτέλεσης ενός οργάνου, δρα για μένα σαν ψυχοθεραπεία. Όλα τα συναισθήματα, χαρά, λύπη, ευγνωμοσύνη εξωτερικεύονται, μετουσιώνονται σε ήχους και δρουν θεραπευτικά σε μένα και, αν είμαι τυχερός, και στον όποιο ακροατή τους.
-Ποια είναι η κατάσταση μουσικά στην Κύπρο; (δισκογραφικές, προώθηση κ.λπ.)
Οι δισκογραφικές εταιρείες δεν εδραιώθηκαν ποτέ στη μικρή αγορά της Κύπρου, γι’ αυτό και οι πλείστοι καλλιτέχνες με όνειρα φρόντιζαν να μετοικήσουν στην Ελλάδα ή και αλλού για να προωθήσουν το έργο τους. Σήμερα όμως με το διαδίκτυο, τα κοινωνικά μέσα και τις μουσικές πλατφόρμες, το πεδίο σιγά σιγά αλλάζει. Ο καλλιτέχνης έχει περισσότερη ελευθερία να εκδώσει ο ίδιος τα έργα του από όπου κι αν βρίσκεται. Αν και, για να είμαστε ειλικρινείς, τα έσοδα έχουν περιοριστεί πάρα πολύ, οι πωλήσεις είναι σχεδόν ανύπαρκτες, αφού τα πλείστα κομμάτια διατίθενται σε δωρεάν ακρόαση από το YouTube από την πρώτη μέρα κυκλοφορίας τους.
-Καλλιτέχνες που θαυμάζεις;
Η πρώτη φορά που άκουσα ηλεκτρονική μουσική, παιδί του δημοτικού ακόμα, ήταν όταν ένας θείος μού έφερε δώρο ένα δίσκο με μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου. Μαγεύτηκα τόσο από τους πρωτόγνωρους ήχους του και έτσι όλο το χαρτζιλίκι και τα κέρδη από τις καλοκαιρινές μου δουλειές τα φύλαγα για να αγοράσω τα πρώτα μου συνθεσάιζερ. Αργότερα, ένας συμμαθητής με μύησε στην κινηματογραφική μουσική του John Williams που με συγκλόνισε. Γυμνασιόπαιδο πλέον ανακάλυψα τον Ennio Morricone. Ο Χατζιδάκις με την ποιότητα και την ευαισθησία του ήταν ανέκαθεν η πυξίδα, ο μουσικός μου χάρτης, ενώ η παραδοσιακή μουσική της Κύπρου με τα μεσαιωνικά τερτίπια της, η πηγή, η ψυχή μου.
-Τραγούδια ή μουσικές που έχεις ξεχωρίσει;
Η «Φαντασία» σε ένα θέμα τους Thomas Tallis του Vaughan Williams, το «Gabriel’s Oboe» του Morricone, το «Οpera Sauvage» του Βαγγέλη, όλος ο Χατζιδάκις και ο Μαρκόπουλος.
-Αγαπημένος στίχος;
«Τελικά η ζωή τρία γράμματα», της Νικολακοπούλου.
-Τι θυμάσαι από τα παιδικά σου χρόνια;
Πολλά! Με σημάδεψε όμως ιδιαίτερα μια στιγμή του 1974, όταν στο σπίτι μας έπεσε ένας… όλμος. Αν και εκείνη τη στιγμή πιστέψαμε ότι ήρθε το τέλος μας από τον εκκωφαντικό θόρυβο και το απίστευτο ταρακούνημα, σαν από θαύμα, το βλήμα εγκλωβίστηκε στο μεσοπάτωμα πάνω από το μπάνιο και δεν εξερράγη. Έχω να ευχαριστώ τον Θεό και γι’ αυτό και για άλλα τόσα.
-Πώς σε επηρέασε η πανδημία;
Όλους μας πόνεσε και η έγνοια ήταν και για τους δικούς μας, αλλά και για όλη την ανθρωπότητα. Για τους καλλιτέχνες το τίμημα εδώ στην Κύπρο συνεχίζει να είναι βαρύ. Πρέπει να παραδεχθώ όμως ότι ο εγκλεισμός με βοήθησε να επαναξιολογήσω πολλές από τις προσωπικές μου κοσμοθεωρίες και να δράσω δημιουργικά. Τη μοναδική έξοδο που δικαιούμουν την περνούσα στα δάση του Τροόδους, με το ποδήλατό μου υμνούσα την έρημη ανοιξιάτικη ομορφιά που περιτριγυρίζει το «Παράκεντρο» και πολλές φορές την κατέγραφα με ένα μικρό drone που είχα μαζί μου. Αποτέλεσμα; Μια σειρά από βιντεάκια με ορχηστρική μουσική γραμμένη στη φύση.
-Ποια είναι τα επόμενα σχέδια;
Αυτή την περίοδο είμαι στη μέση μιας σειράς παραστάσεων για τους «Αχαρνείς» του Αριστοφάνη, μια παραγωγή του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου για την οποία έγραψα τη μουσική που εκτελώ ζωντανά με την ορχήστρα μου. Μέσα στο φθινόπωρο – covid… επιτρέποντος – ετοιμάζω μια καινούρια παράσταση με τραγούδια μου στην κυπριακή διάλεκτο, σε ποίηση του εθνικού ποιητή της Κύπρου Δημήτρη Λιπέρτη και του μόνιμου συνεργάτη μου Πάμπου Κουζάλη. Με τη συμμετοχή των δύο χορωδιών της «Διάστασης», με όλα τα ταλαντούχα αστεράκια μου, καθώς και με γνωστούς ερμηνευτές από την Ελλάδα.
Περισσότερα βίντεο και πληροφορίες στις σελίδες:
Συνέντευξη στον Μιχάλη Δραμιτινό (Αρχισυντάκτης του Your e-articles – Οικονομολόγος)
Επιμέλεια συνέντευξης: Ευγενία Κελαράκου