Κωνσταντίνος Λίχνος: «Τα πιο φλέγοντα προβλήματα παραμένουν»

Γνωρίζοντας τον συγγραφέα και το βιβλίο του:

1. Ποιος είναι ο Κωνσταντίνος Λίχνος ο συγγραφέας και ο άνθρωπος;

Γεννήθηκα στον Αστακό Αιτωλ/νιας, όπου και μεγάλωσα, σπούδασα Πληροφορική στις Σέρρες και πλέον ζω στην Αθήνα. Μεταξύ άλλων, ασχολούμαι με την λογοτεχνία και συγκεκριμένα με την πεζογραφία.

2. Το βιβλίο σας μας γυρίζει στο μακρινό 2015 και τη μνημονιακή εποχή, ενώ ζούμε μία άλλη κρίση, αυτή της πανδημίας, ανησυχείτε ότι έχει χάσει το στοιχείο της επικαιρότητας;

Δεν νομίζω πως το έτος 2015, στο οποίο διαδραματίζεται η ιστορία του βιβλίου, αποτελεί κάποια ξεχασμένη μακρινή εποχή. Τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζαμε τότε παραμένουν άλυτα και τα πολιτικο-κοινωνικά ζητήματα που παρουσιάστηκαν την περίοδο εκείνη, είναι ακόμη ανοιχτά. Η έλευση της επιδημίας, διαμόρφωσε σίγουρα νέες συνθήκες και μας έφερε αντιμέτωπους και με νέα προβλήματα (οξύνοντας και τα ήδη υπάρχοντα), αλλά τα κυρίαρχα θέματα που μας απασχολούσαν κατά την λεγόμενη μνημονιακή εποχή… μας ταλανίζουν και σήμερα, στην εποχή της πανδημίας.

Οι μεγάλες αυξήσεις – που έρχονται ύστερα από μια περίοδο επιβολής εξοντωτικών μέτρων λιτότητας – στα προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, στο ρεύμα και στα καύσιμα, θα επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση για τα λαϊκά νοικοκυριά· τα οποία υπέστησαν τεράστια πλήγματα κατά την «διάσωσή» τους από την οικονομική κρίση, αλλά και κατά τη «διαχείριση» της πανδημίας.

Η ανάγκη προστασίας των κοινωνικά αδυνάτων και το αίτημα για δίκαιη κατανομή των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης (την οποία επωμίστηκαν οι οικονομικά αδύναμοι), επανέρχεται σήμερα επιτακτικά. Η πανδημία επαναφέρει με τον πιο σφοδρό τρόπο την ανάγκη αποκατάστασης του κράτους πρόνοιας και την αναγκαιότητα αμφισβήτησης της κυρίαρχης πολιτικής. Συνεπώς, η «μνημονιακή εποχή» και η «εποχή της πανδημίας» δεν αποτελούν δυο ξεχωριστά ιστορικά κεφάλαια, αλλά μια διαδρομή που μας φέρνει αναπόφευκτα αντιμέτωπους με τα -ήδη διατυπωμένα- μεγάλα ερωτήματα των καιρών μας.

3. Aν και διαπραγματεύεται την αποξένωση του ανθρώπου ως κεντρικό θέμα υπάρχει και ένα πλήθος άλλων θεμάτων πάντα κριτικά, ποια θεωρείτε τα σημαντικότερα προβλήματα που ταλανίζουν τη κοινωνία;

Το κύριο ζήτημα που πραγματεύεται το βιβλίο, είναι αυτό της επικοινωνίας με την βαθύτερη έννοια. Την επικοινωνία τόσο στην εσωτερική (ψυχαναλυτική) και εξωτερική της διάσταση (στις διαπροσωπικές σχέσεις αναμεταξύ των ανθρώπων), όσο και στην πολιτική και κοινωνική της ουσία (την προσπάθεια του ατόμου να αυτοπροσδιοριστεί μέσα στον κόσμο και να αλληλεπιδράσει με τη συλλογικότητα που το περιβάλλει και το διαμορφώνει).

Μέσα στο πλαίσιο αυτό, στο βιβλίο θίγονται πολλά ζητήματα: πολιτικά, κοινωνικά, οικονομικά, εργασιακά, καλλιτεχνικά κ.α. Όλα αυτά τα ζητήματα, κατά την άποψή μου, είναι της ίδιας βαρύτητας γιατί παρουσιάζουν το σημερινό πρόβλημα στην ολότητά του. Ίσως τα πιο φλέγοντα προβλήματα να είναι τα οικονομικά – ανεργία, φτώχεια κλπ-, ειδικά σε μια περίοδο που ένα σημαντικό μέρος της εργατικής τάξης αντιμετωπίζει προβλήματα επιβίωσης, αλλά ο ανθρωπολογικός αντίκτυπός τους είναι τεράστιος, επιφέροντας μια ολόκληρη σειρά άλλων προβλημάτων που δεν μπορούν να χαρακτηριστούν υποδεέστερα.

4. O πρωταγωνιστής του βιβλίου σας θα λέγατε ότι είναι ήρωας ή αντιήρωας;

Όπως γράφεις στον σχολιασμό σου: «O πρωταγωνιστής ισορροπεί στο μεταίχμιο, χωρίς να έχει καταλήξει ακόμα που ανήκει». Θα έλεγα, λοιπόν, πως δεν είναι αμιγής ήρωας, αλλά ούτε και αντιήρωας. Ενσαρκώνει όλες τις αντιθέσεις της εποχής του και είναι φορέας των πιο τετριμμένων αδυναμιών που παρουσιάζει ο σημερινός άνθρωπος. Μαστίζεται δηλαδή, από τάσεις απογοήτευσης, μηδενισμού, αδρανοποίησης, απομόνωσης, εγωπάθειας και ατομικισμού, αλλά ταυτόχρονα πασχίζει να τις αντιπαλέψει· κι εκεί βρίσκεται το ηρωικό του στοιχείο. 

5. Υπάρχει πιστεύετε ιδεολογία στη σημερινή εποχή ή τα πάντα μεταφράζονται σε χρήμα;

Αν τα πάντα μεταφράζονται σε χρήμα, τότε η κυρίαρχη ιδεολογία είναι εκείνη του χρήματος. Παρά την εσκεμμένη προσπάθεια αποϊδεολογικοποίησης, όσο υπάρχουν κοινωνικά υποκείμενα θα υπάρχουν και ιδεολογίες. Η πάντοτε παρούσα ιδεολογική διαπάλη, σε όποιο επίπεδο κι αν βρίσκεται, φανερώνει διαρκώς την ύπαρξη διαφορετικών – αντικρουόμενων – ιδεολογιών.

www.Dialogos.gr (Εκδόσεις Κέφαλος – Κωνσταντίνος Λίχνος)

Υπόθεση: Ο Κώστας είναι ένας ιδιόρρυθμος νέος όπου βρέθηκε στην ανεργία στη μνημονιακή Ελλάδα και έχει πια βαλτώσει εντελώς με τη κάθε του ημέρα όλο και χειρότερη. Μόνη του συντροφιά οι διαδικτυακοί του φίλοι μέσω του προσωπικού του ιστιολόγιου: www. Dialogos.gr και ένας ηλικιωμένος γείτονας του όπου έχουν κάποιες ελάχιστες επαφές, στα όρια της τυπικότητας. Παράλληλα γράφει και ένα βιβλίο. Όλα αλλάζουν μία μέρα όταν αποφασίζει να καλέσει σπίτι του, τους διαδικτυακούς του φίλους και εκείνοι αποδέχονται τη πρόκληση. Τα πάντα στη ζωή του ανατρέπονται ξαφνικά και το σπίτι του σφύζει από ζωή. Μέχρι που βγαίνουν όλοι μαζί σε ένα ταβερνάκι στη γειτονιά του, κάτι που δε συνηθίζει σχεδόν ποτέ.

Άποψη: Το βιβλίο είναι καθαρά συμβολικό γραμμένο με δοκιμιακό ύφος, ωστόσο παραμένει μεστό και κατανοητό. Διαπραγματεύεται εύστοχα και με οξύτητα πνεύματος από το συγγραφέα όλα τα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα της δύσκολης εκείνης περιόδου λιτότητας για την Ελλάδα που παραμένουν ακόμα. Οι ήρωες δεν είναι απλά πρόσωπα με σάρκα και οστά, μετατρέπονται συμβολικά στους τρεις διανοητές πατέρες της Ασιατικής κοσμοθεωρίας, τους: Κομφούκιο (ο κόσμος κυριαρχείται από ανήθικους), Βούδα (ο κόσμος κυριαρχείται από πόνο και δυστυχία) και Λάο Τσε (φυσική αρμονία κυριαρχεί στο κόσμο) εκπροσωπώντας τις ιδεολογίες τους. O πρωταγωνιστής μας ισορροπεί στο μεταίχμιο χωρίς να έχει καταλήξει ακόμα που ανήκει, στη κόλαση ή στον παράδεισο και τέλος η Πανδώρα (η μόνη γυναίκα της παρέας) κρατάει το κουτί των δεινών όλων, εξισορροπώντας τον κόσμο τους. Εμφανής η επιρροή που έχει ασκήσει ο Ζαν Πολ Σαρτρ, (ο κυριότερος εκπρόσωπος του φιλοσοφικού υπαρξισμού) στον συγγραφέα. Μυθιστόρημα ή δοκίμιο; Αξίζει.

Κωνσταντίνος Λίχνος

Βιογραφικό:

Ο Κωνσταντίνος Λίχνος γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας. Σπούδασε στις Σέρρες και αποφοίτησε ως Πτυχιούχος Μηχανικός Πληροφορικής & Επικοινωνιών. Με την λογοτεχνία ασχολήθηκε από την εφηβεία του και τα τελευταία χρόνια διακρίθηκε σε πολυάριθμους πανελλαδικούς λογοτεχνικούς διαγωνισμούς. Δοκίμια και διηγήματά του έχουν δημοσιευθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά και εκδοθεί σε συλλογικούς τόμους από τους εκδοτικούς οίκους Κέφαλος, Σύγχρονη εποχή και Άπαρσις.


Ο Γιώργος Δόλγυρας γεννήθηκε στα Ιωάννινα 10.05.89. Μεγάλωσε στην Έδεσσα και τα τελευταία χρόνια ζει στην Θεσσαλονίκη. Φοίτησε στη Νομική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Σπούδασε στο ΙΕΚ ΑΚΜΗ στο τμήμα Δημοσιογραφίας. Παρακολούθησε μαθήματα σκηνοθεσίας, θεάτρου και συγγραφής. Εργάστηκε σε διάφορες θεατρικές και κινηματογραφικές παραγωγές. Το 2020 εκδόθηκε η πρώτη του συλλογή διηγημάτων Τρόμου – Φαντασίας: «Σκοτεινά Φεγγάρια», η οποία κυκλοφόρησε από τις «Πρότυπες Εκδόσεις Πηγή». Αρθρογραφεί επίσης στον ιστότοπο πολιτισιμού: culturepoint.gr.