Ο άνθρωπος του θεού(Man of god)-από τους κινηματογράφους στη Α’ τηλεοπτική προβολή (απόψεις)

Ο άνθρωπος του θεού προβλήθηκε για πρώτη φορά σε πανελλήνια μετάδοση την Παρασκευή 27/1 από την συχνότητα του ANT1. Έφτασε επιτέλους η στιγμή όπου όλοι όσοι το επιθυμούσαν είδαν την πολύκροτη ταινία. Μιας και μέχρι τώρα είχε προβληθεί μόνο στους κινηματογράφους και στην συνδρομητική, Ant1+.

Υπόθεση: Ο Άνθρωπος του Θεού είναι βιογραφική δραματική αγγλόφωνη ελληνική ταινία σε σενάριο και σκηνοθεσία Γέλενα Πόποβιτς στην οποία πρωταγωνιστεί ο Άρης Σερβετάλης ως ο Άγιος Νεκτάριος Αιγίνης και αφηγείται τη ζωή του Αγίου.

H ταινία έκανε επίσημα πρεμιέρα στις 25/4/2021 στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Μόσχας όπου απέσπασε και το βραβείο κοινού. Πήρε και ένα δεύτερο βραβείο κοινού στο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου του Λος Άντζελες λίγο πριν προβληθεί στα τέλη του Αυγούστου του ίδιου στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες γεμίζοντας τες. Εκπληκτική η πρεμιέρα της ταινίας με πολύ δυνατό άνοιγμα το πρώτο τετραήμερο προβολή της, αριθμώντας 62.305 εισιτήρια σε 117 αίθουσες στους κινηματογράφους (ενδεικτικά δείτε εδώ ). Φτάνοντας στο ρεκόρ των 241.014 εισιτηρίων σε τρεις εβδομάδες προβολών ( ενδεικτικά εδώ ). Όλα αυτά εν μέσω της πανδημίας covid-19 και των ανάλογων μέτρων.

Την αρνητική τους άποψη για την ταινία, παρά την εμφανή προτίμηση του κοινού, εξέφρασαν τότε διάφοροι κριτικοί και επώνυμοι, οι οποίοι στάθηκαν επικριτικά απέναντί της ως επί το πλείστον, βασιζόμενοι κυρίως σε τρεις πυλώνες κρίνοντας την κυρίως ως ανούσια:

  • Στην θεματική της ταινίας: «θρησκευτική ταινία». Χαρακτηριστικά ο γνωστός συγγραφέας Πέτρος Τατσόπουλος επισημαίνει στην «Κ» : «Θα έλεγα ότι η σημερινή εκδοχή είναι σαφώς πιο ύπουλη και ηθικά ανέντιμη» (έχει γυριστεί και το 1969 ταινία σε σκηνοθεσία του Γρηγόρη Γρηγορίου). «Ενώ η πρώτη μεταφορά βασιζόταν στην αφέλεια του ορθόδοξου κοινού, η προσέγγιση της Πόποβιτς θεωρεί τα θαύματα δεδομένα. Ο μοναδικός πυλώνας της λογικής – επιστήμης στην ταινία –ο διευθυντής της Ριζαρείου– παραδέχεται πως “ζηλεύει” την πίστη του Νεκτάριου, ο παραπληγικός χαρακτήρας που ενσαρκώνει ο Μίκι Ρουρκ απεικονίζεται να σηκώνεται και να περπατά. Το 2021, και στον απόηχο μιας πανδημίας, είναι ανεπίτρεπτη τόση αθωότης», συμπληρώνει, τονίζοντας πως η ταινία αποπνέει έναν νεοπουριτανισμό που δεν υπήρχε προ πεντηκονταετίας. «Η Μονή Βατοπεδίου, συμπαραγωγός της ταινίας, παρουσιάζει ένα σενάριο όπου ένας παπάς διώκεται από την κοσμική, μη καλογερική εκκλησία, για να δοξαστεί στην πορεία από τον Θεό», σχολιάζει χαρακτηριστικά. (ολόκληρο το άρθρο εδώ)
  • Στα ομολογουμένως άσχημα αγγλικά που μειώνουν τις ερμηνείες της ταινίας. Ακολουθεί ενδεικτικά η κριτική του Ηλία Φραγκούλη στο freecinema.gr : Ας ξεκινήσουμε από τους τίτλους αρχής του έργου, όπου ανακαλύπτουμε πως τούτη η παραγωγή πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία (μεταξύ άλλων) με την Ιερά Μονή Βατοπαιδίου. Του γνωστού σκανδάλου! Με το «σενάριο» (θα φτάσουμε κι εκεί…) του φιλμ να βασίζεται πρωτίστως στην παρακμή των εξουσιαστικών αρχών της Εκκλησίας, οι οποίες φρόντισαν να σπιλώσουν το όνομα του αμέμπτου ηθικής Αγίου Νεκταρίου με κάθε τρόπο, μπορεί κανείς να διακρίνει μία παράδοξα χιουμοριστική πτυχή της σύνδεσης. Η συνέχεια ξεπερνά τα όρια της παρωδίας. Ο «Άνθρωπος του Θεού» εμφανίζεται στην οθόνη σαν… «Μαν οβ Γκοντ» (με λατινικούς χαρακτήρες) και κατόπιν γουί ντισκάβερ δατ δε ματζόριτι οβ δε ντάιλογκ ιζ ιν ίνγκλις! Με ελάχιστες στιγμές εξαιρέσεων, στις οποίες (χου νόουζ γουάι) ακούμε να ομιλείται η ελληνική. Ο δε Νεκτάριος γράφει δια χειρός πότε στα ίνγκλις και πότε στα ελληνικά. Με τη συντριπτική πλειοψηφία του καστ ν’ αποτελείται από Έλληνες ηθοποιούς, αξίζει του γουόντερ κανείς, αφού υπήρξε σκεπτικό ιντερνάσιοναλ καρίαρ φορ δις μούβι, γιατί να μην επιλεχθούν ηθοποιοί που ομιλούν την αγγλικήν ορίτζιναλι, ώστε ν’ αποφευχθεί όλο αυτό το «γκρικ κέφι» με τις προφορές! Όσο και να θέλεις να συγκρατηθείς και να μη σκριμ φρομ δε γέλια, είναι ιμπόσιμπλ να δεις σοβαρά τον Γεράσιμο Σκιαδαρέση (αζ δε Μίνιστερ οβ Ετζουκέσιον εντ Ριλίτζιονς) ν’ αποκαλεί τον Άγιο Νεκτάριο… «δε ρίαλ ντιλ» (σίριουσλι!) (ολόκληρη η κριτική εδώ)
  • Υπάρχει σαφής επίκληση στο «ήθος» των δημιουργών της ταινίας καθώς σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται, μεταξύ των χορηγών της ταινίας είναι και η Ιερά Μονή του Βαροπαιδίου. Αναφορά την οποία βρίσκουμε και στο wikipedia.org «Στην παραγωγή συμμετείχαν επίσης η Μονή Βατοπεδίου και το Ινστιτούτο Άγιος Μάξιμος Ο Γραικός». Κάτι που αναφέρεται και στις 2 κριτικές που είδαμε ενδεικτικά (στο διαδίκτυο υπάρχουν πολλές ακόμα που κινούνται στο ίδιο ύφος και μπορείτε να τις αναζητήσετε).

Στο athinorama.gr συναντάμε επίσης μία αρνητική κριτική με αναφορά και σε άλλες: εδώ

Σαφές το σχόλιο του Δημήτρη Δανίκα : Α και κάτι άλλο «Ο άνθρωπος του θεού» σκίζει στα ταμεία! (μία αναφορά σε ένα άρθρο του που καταγράφει γενικώς τις νέες ταινίες που προβάλλονται στους κινηματογράφους).

Την ταινία αποθέωσε ο Ιάσονας Τριανταφυλλίδης: Η τωρινή ταινία της οποίας το σενάριο και τη σκηνοθεσία υπογράφει η Yelena Popovic είναι κατά 98% στα αγγλικά και είναι μία απολύτως πιστή στα γεγονότα. Διαθέτει υψηλή αισθητική, η οποία τη βοηθάει να αποκτήσει μία συγκινησιακή ατμόσφαιρα πιο πολύ απ’ ότι την βοηθάει – ας πούμε – το σενάριο, το οποίο είναι πολύ προσεκτικό στην ιστορική ακρίβεια, τόσο που κάποιες στιγμές εμποδίζει την ταινία να απογειωθεί. Ο Άρης Σερβετάλης είναι η ταινία… «Δε ξέρεις αν πρέπει να χειροκροτήσεις ή να κάνεις τον σταυρό σου», Ο Mickey Rourke σ’ έναν από τους καλύτερους ρόλους του… Και καταλήγει στην παρότρυνση προς το κοινό να πάνε να δούνε την ταινία: «Μην την χάσετε αν σας αρέσει το σπουδαίο σινεμά και ειδικά οι σπουδαίες ερμηνείες» (κάτι λάθος για οποιονδήποτε εκφέρει γνώμη). Στον αντίποδα εξίσου λάθος το: «μην πάτε να δείτε την ταινία, θα φρίξετε» που διατυπώθηκε από άλλους.

Αρνητική και η άποψη του Κωνσταντίνου Καϊμάκη για την Athens Voice: Χωρίς ιδιαίτερη κινηματογραφική αξία η βιογραφία του Αγίου Νεκταρίου κυμαίνεται ανάμεσα στην αφέλεια και το γκροτέσκο. Κακογραμμένοι διάλογοι που σημαδεύονται από σοβαροφάνεια, υπερβολικές ερμηνείες που πηγάζουν από καρικατούρες αντί αυθεντικών χαρακτήρων, ανύπαρκτο σενάριο σε μια ιστορία που επιλέγει τις εύκολες λύσεις αντί μιας ψαγμένης άποψης που έχει την αγωνία – και κυρίως την διάθεση- να αναζητήσει την ιστορική αλήθεια γύρω από το πρόσωπο του Αγίου της Αίγινας, μένοντας μόνο στο θέμα της εκκλησιαστικής διαφθοράς. Η επιλογή του Σερβετάλη στον κεντρικό ρόλο αποδεικνύεται ατυχής, πέφτοντας κι αυτός θύμα μιας υπερφίαλης ταινίας παραδομένης σε όλα τα κλισέ του είδους.

Μερικές ακόμα κριτικές – απόψεις:

Της Λήδας Γαλανού flix.gr: εδώ

Του Γιάννη Βασιλείου στη Lifo.gr: εδώ

Του Παναγιώτη Τιμογιαννάκη, pantimo.gr: εδώ

Για ακόμα περισσότερες κριτικές – απόψεις τόσο σε ελληνικά όσο και ξένα μέσα, ακόμα και από youtubers: εδώ

Άποψη ως τηλεθεατής:

Ο άνθρωπος του θεού(Man of god): Βλέποντας την ταινία δε γίνεται να μην αισθανθείς δέος στο οποίο σε υποβάλλει η ίδια η θεματολογία, η σκηνοθεσία της Γέλενα Πόποβιτς καθώς και η μουσική επένδυση από τον Ζμπίγκνιου Πράισνερ. Λιτές σκηνές όπως επιβάλλεται, με κοντινά πλάνα στο πρόσωπο του αγίου Νεκταρίου (Άρη Σερβετάλη) όταν απαιτείται, σωστή δομή και τεχνική αρτιότητα. Η ερμηνεία του πρωταγωνιστή ωστόσο χαρακτηρίζεται ως υποτονική και μονοδιάστατη όπως παρατήρησαν και αρκετοί που άσκησαν κριτική στην ταινία.

Η μέτρια ως κακή προφορά στην αγγλική γλώσσα με επακόλουθο τις μέτριες (με κάποιες εξαιρέσεις όπως του Χρήστου Λούλη που κατέχει καλά την Αγγλική και γενικώς είναι ο μόνος ρόλος που διασώζεται) ερμηνείες είναι ένα από τα αρνητικά σημεία της παραγωγής. H επιλογή μεικτού καστ (Σέρβων και Ελλήνων ηθοποιών) δεν άφησε πολλά περιθώρια. Είναι κινηματογραφικά αποδεκτός κανόνας στα έργα που δεν προέρχονται από χώρες όπου είναι μητρική γλώσσα η αγγλική να μην ομιλούν οι ηθοποιοί αψεγάδιαστα, όπως εξηγεί ο καταρτισμένος κριτικός κινηματογράφου Παναγιώτης Τιμογιαννάκης στην κριτική του. Το τελικό καλλιτεχνικό αποτέλεσμα ωστόσο βρίσκεται σε χαμηλότερο επίπεδο απ’ ό,τι θα συνέβαινε αν οι ερμηνείες ήταν στη μητρική γλώσσα των ηθοποιών.

Ο σκεπτικισμός ο οποίος αναπτύσσεται ορθολογικά γύρω από τη θρησκεία είναι εύλογος μεν αλλά δε σχετίζεται με την ίδια την ταινία, καθώς δεν πρόκειται για ντοκιμαντέρ. Οφείλουμε να αποδεχτούμε την κινηματογραφική συνθήκη όπως τίθεται ή να την απορρίψουμε εξ αρχής παντελώς. Γενικά η συγκεκριμένη παραγωγή δεν μπορεί φύσει και θέσει να κριθεί επί της ουσίας, καθώς έχει θρησκευτικό περιεχόμενο εκ των πραγμάτων και κατασκευάστηκε προκάτ για εμπορική επιτυχία όπως και συνέβη, με αβαντάζ την πρόκληση ισχυρού θρησκευτικού συναισθηματος (δεν είναι διόλου τυχαίο ότι βραβεύτηκε από το κοινό x2). Δικαίως αξίζει μία θέση στο πάνθεον των ταινιών που προβάλλονται εθιμοτυπικά κάθε Πάσχα, την οποία και θα κατακτήσει, κατά πάσα πιθανότητα. (Ας υπάρχει στην ταινία αναφορά τυφλής σε διάλογο με τον Άγιο όπου του λέει αυτολεξεί ότι της κάνανε εμβόλιο γνωρίζοντας ότι θα μείνει τυφλή προκειμένου να ζήσει… Και μιλάμε για μία ταινία με ιστορικό πλαίσιο το 1870-1920 όταν τα εμβόλια ήταν σχεδόν ανύπαρκτα. Πόσο μάλλον να σου δίνουν και manual με παρενέργειες… όλα αυτά το καλοκαίρι του 21′ ενώ θέριζε κόσμο η πανδημία covid-19)

Πάντως μπορεί να βρεθεί ο κοινός κώδικας επικοινωνίας. Ο πατέρας Νεκτάριος ως προσωπικότητα (σύμφωνα με την ταινία) ήταν ένας άμεμπτος και ευσεβής άνθρωπος, όπως θα έπρεπε (θεωρητικά) να είναι ο καθένας μας, κάτι που φυσικά δύσκολα μπορούσε να δεχτεί ο κλήρος (γεμάτος από υποκριτές). Έτσι εκδιώχθηκε. Αυτό είναι το κυριότερο, διαχρονικό και βαθύτερο μήνυμα της ταινίας. Μία γενική αλήθεια ανεξαρτήτως αν μιλάμε για πίστη σε οποιαδήποτε θρησκεία ή ακόμα και σε καμία. Η πίστη είναι υποκειμενικό στοιχείο, η καλοσύνη και η ανθρωπιά αντικειμενικό. Ένας καλός άνθρωπος δε σημαίνει οπωσδήποτε θρήσκος, είναι κάτι άλλο που το υπερβαίνει κατά πολύ. Τα ράσα δεν κάνουν τον παπά ( όπως λέει ο θυμόσοφος λαός). Η κάθε μορφή εξουσίας (θρησκευτική ή πολιτική) είναι συνήθως βαθιά σάπια ως το μεδούλι. Ο άγιος Νεκτάριος μοιάζει με τον Ιησού, είναι άδολος, μόνος του απέναντι σε όλους, ένας επαναστάτης κόντρα στο κατεστημένο της εποχής. Ζει και πορεύεται με μόνες του αδιαπραγμάτευτες ηθικές αρχές, την αγάπη και τη συγχώρεση (πανανθρώπινες αξίες). Εξοστρακίστηκε από τον κλήρο της εποχής και αργότερα αγιοποιήθηκε ως επιστέγασμα της εξέχουσας προσωπικότητάς του. Υπερβαίνοντας την ανθρώπινη διάσταση περνά πλέον σε συμβολικό επίπεδο, σ’ αυτό της πανανθρώπινης ηθικής και γίνεται άγιος.

Τηλεθέαση

Ο «Σασμός» κράτησε τα σκήπτρα της prime time, την ώρα που καλά απέφερε τόσο το «Μαίρη, Μαίρη, Μαίρη» στο Mega όσο και ο ΑΝΤ1 με την Α΄τηλεοπτική προβολή της ταινίας «Ο Άνθρωπος του Θεού» αφήνοντας πίσω τους το MasterChef.

PRIME TIME

Ο παράδεισος των κυριών: 17,1%

Σασμός (ΑLPHA): 19%

Αυτή η νύχτα μένει 12,4%

Βινύλιο (ΑΝΤ1): 17,2%

Ελληνική ταινία Ο Άνθρωπος Του Θεού (ΑΝΤ1): 17,8%

Η Γη της ελιάς (MEGA): 14,4%

Μαίρη, Μαίρη, Μαίρη (MEGA): 18,2%

Η δική μας οικογένεια (OPEN): 3,2%

Ξένη ταινία Ήρθε ο έρωτας στην πόλη (OPEN): 2,6%

Τα Νούμερα (ΕΡΤ): 3,4%

MasterChef (STAR): 15%

Στοργή (ΣΚΑΪ): 3,5%

Πηγή: znews.gr

Διαβάστε περισσότερα άρθρα: εδώ

Ο Γιώργος Δόλγυρας γεννήθηκε στα Ιωάννινα 10.05.89. Μεγάλωσε στην Έδεσσα και τα τελευταία χρόνια ζει στην Θεσσαλονίκη. Φοίτησε στη Νομική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Σπούδασε στο ΙΕΚ ΑΚΜΗ στο τμήμα Δημοσιογραφίας. Παρακολούθησε μαθήματα σκηνοθεσίας, θεάτρου και συγγραφής. Εργάστηκε σε διάφορες θεατρικές και κινηματογραφικές παραγωγές. Το 2020 εκδόθηκε η πρώτη του συλλογή διηγημάτων Τρόμου – Φαντασίας: «Σκοτεινά Φεγγάρια», η οποία κυκλοφόρησε από τις «Πρότυπες Εκδόσεις Πηγή». Αρθρογραφεί επίσης στον ιστότοπο πολιτισιμού: culturepoint.gr.