Συνέντευξη με τον Σπύρο Χιώτη: «Ένας ρομαντικός αντικομφορμιστής»

Γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στην Καλαμάτα. Έχει σπουδάσει κλασσικό πιάνο, θεωρία και αρμονία. Πνεύμα ανήσυχο και με αισθητήριο, αναζητά την έμπνευση γύρω του κάνοντάς τη μουσική. Προς τα τέλη του 2019 κυκλοφόρησε από την δισκογραφική εταιρεία «Μετρονόμος» η πρώτη του δισκογραφική κατάθεση που έφερε τον τίτλο «Ανιδιοτελώς», ένα σύνολο πρωτότυπων μελωδιών παιγμένες στο πιάνο. Σήμερα, στο Your e-articles φιλοξενώ τον συνθέτη Σπύρο Χιώτη.

-Τι σημαίνει μουσική για σένα;

Η μουσική είναι η γλώσσα της ψυχής και μεταφράζει τις λέξεις σε νότες μα κυρίως σε παύσεις… Αποτελεί έναν μοναδικό τρόπο έκφρασης ολόκληρης της παλέτας των ανθρώπινων συναισθημάτων και το καταφέρνει με τόσο όμορφο, αβίαστο και αυθόρμητο τρόπο που μπορεί να μεταδώσει άμεσα τα πιο αγνά και εξευμενισμένα μηνύματα. Η μουσική για μένα σημαίνει κάλλος, αναλογία, ρυθμός, καθώς και έκφραση του εσωτερικού μου κόσμου.

-Πότε κατάλαβες την κλίση σου;

Όταν βρισκόμουν στην ηλικία των 12 χρονών. Κάπου τότε ήταν που έγραψα και το πρώτο μου κομμάτι. Μπορώ να πω πως δεν με κάλυπτε απόλυτα το καθεστώς του ωδείου ως προς την μουσική μου έκφραση. Βίωνα έντονα ένα αίσθημα ότι η μουσική για εμένα είναι κάτι πολύ περισσότερο από τον τρόπο προσέγγισης των ωδείων ο οποίος περιορίζεται στην δεξιοτεχνική εξέλιξη και την ανάγνωση παρτιτούρας χωρίς να αναδεικνύεται το προσωπικό στοιχείο του μουσικού με ένα αίσθημα αυστηρότητας που ενοχοποιεί το διαφορετικό. Υπήρχαν συναισθήματα μέσα μου τα οποία δεν μπορούσα να εκφράσω απόλυτα υπό αυτές τις συνθήκες. Έτσι, πολλές φορές καθόμουν στο πιάνο και πειραματιζόμουν αρχίζοντας να συνθέτω δικές μου μελωδίες λίγο καιρό αργότερα.

-Ποιες είναι οι μουσικές σου σπουδές και τι αποκόμισες;
Άρχισα τις μουσικές σπουδές όταν ήμουν τεσσάρων χρονών μέχρι την ηλικία των δεκαοκτώ που παρακολούθησα μαθήματα κλασσικού πιάνου, θεωρίας της μουσικής και αρμονίας. Πρέπει να σας αναφέρω βέβαια πως υπήρξε μια περίοδος παύσης, όταν μια μέρα πήγα στο ωδείο αποφασισμένος να αλλάξω ρεπερτόριο παίζοντας doors, beatles κ. ά. Αυτό είχε διάρκεια περίπου 2 χρόνια κατά τα οποία όσο έπαιζα αυτά τα κομμάτια τόσο καταλάβαινα την αξία που έχει η κλασσική μουσική στην εξέλιξη και την διαμόρφωση του μουσικού ζητώντας μόνος μου από την δασκάλα μου να αρχίσουμε ξανά αμέσως τις κλασσικές σπουδές. Το τι αποκόμισα και αποκομίζω από την κλασσική μουσική δεν μπορεί να μετρηθεί… Μου προσέφερε εκτός από την τεχνική κατάρτιση μια γενικότερη καλλιέργεια της αισθητικής μου.

-Τα μουσικά σου ακούσματα;
Τα  μουσικά μου ακούσματα προέρχονται από διάφορα είδη. Λατρεύω την κλασσική μουσική την οποία θεωρώ όχι απλώς ένα θεμέλιο, αλλά ένα αναπόσπαστο μέρος του εαυτού μου. Μερικοί από τους Έλληνες συνθέτες που απολαμβάνω να ακούω είναι ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Σταύρος Ξαρχάκος και ο Μάνος Λοΐζος.  Επίσης, μου αρέσουν πολύ παλιά συγκροτήματα κλασσικής και hard rock. Λατρεύω την ελληνική δημοτική μουσική με τους ιδιόμορφους και ασύμμετρους ρυθμούς της και την αλήθεια των καιρών της. Έχω αδυναμία στα μικρασιάτικα, τα ρεμπέτικα  και τα παλιά λαϊκά κυρίως πριν το ’57. Τέλος, μου αρέσει η blues, η παλιά reggae καθώς και το λατινοαμερικάνικο ροκ.

-Ποιοι συνθέτες σε επηρέασαν;

Μερικοί από τους αγαπημένους μου συνθέτες οι οποίοι με επηρέασαν με τα έργα τους είναι ο Chopin, ο Beethoven και ο Vivaldi από τους κλασσικούς. Επίσης, εκτιμώ πολύ και τον Eugen Doga. Από νεαρή ηλικία επηρεάστηκα κυρίως από τον Μάνο Χατζιδάκι, αλλά και από άλλους σημαντικούς Έλληνες συνθέτες όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Σταύρος Ξαρχάκος, ο Μάρκος Βαμβακάρης και ο Γιάννης Παπαϊωάννου.

-Το τραγούδι που σε αντιπροσωπεύει;

Η αλήθεια είναι πως δεν μπορώ εύκολα να ξεχωρίσω κάποιο τραγούδι ανάμεσα από τα αγαπημένα μου. Κάθε ένα έχει δικό του χρώμα και χαρακτήρα. Ένα δείγμα αγαπημένου μου ακροάματος τον καιρό αυτό είναι τα «Λειτουργικά» του Μάνου Χατζιδάκι.

-Ο δίσκος που σου άλλαξε την ζωή όταν τον άκουσες πρώτη φορά;
Κάθε φορά που άκουγα κάτι όμορφο άλλαζε η ζωή μου.

Τι αποτελεί έμπνευση για εσένα;

Καθημερινά και απλά πράγματα. Η φύση, ο έρωτας, ένα χαμόγελο ή μια ματιά. Η ανιδιοτέλεια ενός αγνώστου, η θεά Θέμις και οι άγραφοι νόμοι της Αντιγόνης. Ένας ανθισμένος βασιλικός, ένα πρωινό ξημέρωμα στο βουνό και ένα γλέντι με καλούς φίλους είναι μερικά πράγματα.

-Πρόσφατα κυκλοφόρησε η πρώτη σου δισκογραφική δουλειά με τίτλο «Ανιδιοτελώς», ένα απάνθισμα με συνθέσεις σου σε πιάνο. Πώς προέκυψε αυτή η δισκογραφική κατάθεση;

Είναι κάτι που το οραματιζόμουν από τα χρόνια του Λυκείου. Δεν μπορούσα να περιμένω άλλο και πήρα την απόφαση να πάω στην Αθήνα, για να ηχογραφήσω τα μουσικά μου κομμάτια. Διάλεξα ορισμένες από τις συνθέσεις μου – όχι τυχαία – ώστε να συμπεριληφθούν στον δίσκο που θα ετοίμαζα. Σταθμό στην ιστορία αυτή έπαιξε η γνωριμία μου με τον συνθέτη και ηχολήπτη Νίκο Πιτλόγλου με τον οποίο συνεργαστήκαμε άρτια βοηθώντας με στην διεκπεραίωση του εγχειρήματός μου. Υπήρξε μεταξύ μας ένα δέσιμο από την αρχή, μια κοινή φλόγα. Ηχογράφησα τις συνθέσεις μου και προχώρησα στο επόμενο βήμα, αυτό της έκδοσης.

-Σε ενδιαφέρει να μελοποιήσεις στίχους ή ποιήματα φτιάχνοντας ολοκληρωμένα τραγούδια;

Ως προσωπική ανάγκη στην ροή της έκφρασης, όταν κάθομαι στο πιάνο μελοποιώ και στίχους και είναι κάτι που το κάνω με ιδιαίτερη αγάπη ειδικά όταν οι λέξεις με σαγηνεύουν με το βάθος τους και το νόημά τους. Από την άλλη, έχω έναν προβληματισμό για την κρίση της ποίησης στην εποχή μας ειδικά τώρα που όλοι έγιναν ποιητές και όλοι γράφουν ποιήματα.

-Πώς κρίνεις την κοινωνική και οικονομική κατάσταση της χώρας;
Τραγική δυστυχώς! Διακρίνω σε κοινωνικό επίπεδο ένα κλίμα διχασμού, μια εκδικητικότητα και μια επιθετικότητα η οποία δείχνει μια ξεκάθαρα προβληματική, κοινωνική, ψυχοπαθολογική κατάσταση. Η οικονομική κατάσταση είναι συνέπεια της έλλειψης συνείδησης και διαφθορά. Είναι μεγάλο θέμα, για να αναλυθεί…

-Υπάρχει στο μυαλό σου ως ενδεχόμενο να κυνηγήσεις τα όνειρά σου στο εξωτερικό;
Σαν πολίτης του κόσμου επιθυμώ να δραστηριοποιηθώ και έξω από την Ελλάδα. Αρέσκομαι στην αξιοκρατία, αρέσκομαι στο αίσθημα ευθύνης απέναντι σε κάποιον που ζητάει κάτι από εμένα και ταυτόχρονα μισώ την αδικία, την λαμογιά, την ασυνέπεια και όλα τα συνεπακόλουθα της φράσης «θα τα βρούμε»…  Βέβαια, νιώθω μια αποστροφή για τον περιορισμό της βούλησης και του ελέγχου επάνω στην ζωή των ανθρώπων που ασκείται ο οποίος είναι λίγο πιο έντονος σε χώρες του εξωτερικού. Μια όμως ενδεχόμενη δραστηριότητά μου στο εξωτερικό δεν θα ήθελα να εξελιχθεί σε μόνιμη διαμονή. Το δέσιμο που έχω με την ελληνική γη και φύση, καθώς οι γεύσεις, τα χρώματα, τα αρώματα και η γενικότερη καθημερινότητα με κάνουν να νιώθω ότι θέλω να βρίσκομαι εδώ.

-Σε τι κατάσταση βρίσκεται η νέα γενιά; Μπορεί ένας νέος άνθρωπος να πραγματοποιήσει τις φιλοδοξίες του με τις υπάρχουσες συνθήκες;

Η νέα γενιά θα πρέπει να σας πω ότι βρίσκεται σε μια ανησυχητική κατάσταση. Οι νέοι σήμερα έχουν να αντιμετωπίσουν διαφορετικής φύσεως και μεγέθους προβλήματα σε σχέση με νέους των παλαιότερων γενεών. Κυρίως υπάρχει ένα έντονο αίσθημα αβεβαιότητας. Ένας νέος μπορεί να πραγματοποιήσει τις φιλοδοξίες του αρκεί ο ίδιος να δημιουργήσει τις συνθήκες και να πάψει να σκέφτεται συμβατικά όπως τον εκπαιδεύουν από 6 χρονών.

-Τι πήγε στραβά και η χώρα μας έφτασε σε αυτό το σημείο; Πού θα αποδώσουμε ευθύνες ως κοινωνία;

Είναι αναγκαίο ο καθένας από μας ατομικά να αναλαμβάνει τις ευθύνες του. Στην Ελλάδα αυτό δεν συμβαίνει. Δεν αποδίδονται ευθύνες. Για τον Έλληνα πάντα κάποιος άλλος φταίει. Να αποδοθούν ευθύνες στους εαυτούς μας λοιπόν.

-Τι κλίμα επικρατεί στην σύγχρονη ελληνική δισκογραφία;

Δεν γοητεύτηκα ιδιαίτερα από το κλίμα στην δισκογραφία. Υπάρχουν βέβαια κάποιες σημαντικές εξαιρέσεις. Γενικότερα, το βαρομετρικό είναι χαμηλό και το φεγγάρι ξαπλωτό. Πιστεύω στις κατά τόπους ηλιοφάνειες!

-Γίνονται ενδιαφέροντα πράγματα;

Ναι, γίνονται ενδιαφέροντα πράγματα. Συνήθως όμως φτάνουν δύσκολα στα αυτιά του ευρέος κοινού.

-Τι είναι ο έρωτας;
Έρωτας είναι μια θεϊκή κατάσταση που κοροϊδεύει την ψευδαίσθηση της ατομικότητας.

-Τι είναι ευτυχία;
Στιγμές. Να είσαι ήρεμος χωρίς σκέψεις και να έχεις έναν σκοπό χωρίς να εξαρτάσαι ούτε από αυτόν.

-Τι άνθρωπος είναι ο Σπύρος Χιώτης;

Ρομαντικός αντικομφορμιστής.

-Ποιο είναι το προσωπικό σου καταφύγιο;
Η βραδινή συνομιλία μου με το πιάνο. Κάποιες άλλες δραστηριότητες στις οποίες καταφεύγω στην καθημερινότητά μου είναι η περιήγηση στο βουνό και στην φύση και το supermoto.

-Ο μεγάλος σου φόβος;

Η ματαίωση.

-Αν μπορούσες να γυρίσεις τον χρόνο πίσω, υπάρχει κάτι που θα άλλαζες;

Δεν θα άλλαζα κάτι. Όλα αυτά που έχω δει και έχω κάνει είμαι εγώ.

-Τι ονειρεύεσαι για το μέλλον;

Θα προτιμούσα να κρατήσω αυτή την σκέψη προσωπική.

 -Ετοιμάζεις κάτι αυτή την περίοδο;

Αποτελεί αυθόρμητα μέρος της καθημερινότητάς μου να σχεδιάζω και να ετοιμάζω πράγματα.

 -Τι σου έρχεται στο μυαλό όταν λες το όνομα «Σπύρος Χιώτης»;

Τίποτα.

-Σπύρο, σε ευχαριστώ πολύ για την επικοινωνία μας.

Και εγώ σε ευχαριστώ.

Συνέντευξη στον Χρήστο Ηλιόπουλο

Επιμέλεια συνέντευξης: Ευγενία Κελαράκου

Αποτυχημένος φοιτητής Κοινωνικής Θεολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Αποτυχημένος φοιτητής Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών. Ερασιτέχνης ραδιοφωνικός παραγωγός και αρθρογράφος. Συλλέκτης βινυλίων, κόμικς και βιβλίων. Λάτρης της ινδικής κουζίνας και του κόκκινου κρασιού. Με το γράψιμο έχω μια ιδιαίτερη σχέση. Όταν γράφω θέλω η σκέψη που ξεκινάει από εμένα να ολοκληρώνεται από τον αναγνώστη...